Theo số liệu thống kê, nếu như sản lượng cá đồng trung bình mỗi năm trước đây đạt khoảng 30.000 tấn (tính cả cá nuôi), thì sản lượng vụ mùa năm 2014 chỉ đạt khoảng 20.000 tấn, năm 2015 chỉ còn khoảng 15.000 tấn.
Theo số liệu thống kê, nếu như sản lượng cá đồng trung bình mỗi năm trước đây đạt khoảng 30.000 tấn (tính cả cá nuôi), thì sản lượng vụ mùa năm 2014 chỉ đạt khoảng 20.000 tấn, năm 2015 chỉ còn khoảng 15.000 tấn.
Nguyên nhân chính là do con người đánh bắt không chừa cá giống dù lớn hay nhỏ. Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Cà Mau Nguyễn Văn Tranh nhận định: "Lý do nguồn cá đồng cạn kiệt, một phần là do người dân chuyên canh lúa quanh năm, làm cho việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật gia tăng và thải trực tiếp xuống môi trường nước, ảnh hưởng đến việc sinh trưởng và phát triển của cá. Mặt khác, ngày nay bà con đánh bắt cá bằng nhiều hình thức mang tính tận diệt như: xung điện, chất nổ, đặt lú bát quái... làm cho nguồn lợi cá đồng suy giảm rất nhanh. Mặt khác, năm nay lượng mưa ít so với cùng kỳ nhiều năm cũng làm hạn chế sự sinh sản và phát triển của cá, thế nên nguồn cá đồng càng trở nên cạn kiệt.
 |
| Thu hoạch cá đồng ở Ấp 2, xã Trần Hợi, huyện Trần Văn Thời. |
Khi bước vào mùa khô, mặt ruộng khô cạn nước, cá đồng rút vào các con kinh, rạch, ao đìa trú ngụ. Đây cũng là thời điểm người dân thu hoạch cá đồng tự nhiên. Thế nhưng hiện nay khoản thu nhập đó không còn nữa, bởi nguồn cá đồng càng lúc càng ít và chủng loại không còn đa dạng như trước. Nguyên nhân là do người dân thiếu ý thức, đánh bắt theo kiểu tận diệt nên nguồn lợi này ngày càng cạn kiệt.
Lão nông Phan Văn Tre (Sáu Tre), sống gắn bó với đất rừng U Minh Hạ gần cả cuộc đời, cho biết, trước đây cá, lươn, rắn, rùa nhiều vô số kể. Để bắt cá, người dân thường dùng cách truyền thống là giăng câu, lưới, lờ và lọp, đến mùa khô thì chụp, tát rồi bắt thủ công. Nay nguồn lợi cá đồng suy giảm, giá trị con cá đồng ngày càng tăng nên một bộ phận người dân khi tát khô đìa dùng bình kích điện bắt không chừa cá giống cho mùa sau. Trong khi cá giống chính là nguồn cá có vai trò tái cân bằng nguồn lợi thuỷ sản tự nhiên. Mặt khác, trong sản xuất nông nghiệp, việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật tràn lan cũng khiến cho nguồn lợi thuỷ sản này ngày càng giảm mạnh. Ông Sáu Tre trăn trở: "Sau gần một thập niên vắng bóng, nay con cá trê trắng bắt đầu có lại, nếu khai thác như hiện nay, Nhà nước không có biện pháp bảo vệ thì không lâu loài cá này lại bị mất đi".
Mặt khác, hiện nay đang vào mùa khô, nước trong các ao, đìa đã cạn, không có nguồn nước bổ sung, người dân không có biện pháp bảo vệ cũng chính là nguyên nhân dẫn đến nguồn cá đồng giống bị thất thoát lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến sản lượng cá mùa sau.
Tới đây, nhằm bảo vệ nguồn cá đồng tự nhiên, ngành nông nghiệp sẽ tăng cường tuyên truyền, vận động để người dân hiểu sâu hơn về tác hại của việc sử dụng dụng cụ đánh bắt cá mang tính tận diệt. Ngoài ra, bà con không nên lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật trên ruộng lúa nếu chưa thật sự cần thiết nhằm hạn chế mức độ ảnh hưởng đến các loài thuỷ sản. Đồng thời, ngành cũng định hướng phát triển mô hình nuôi cá đồng trên ruộng lúa, vừa tái tạo nguồn cá giống tự nhiên, vừa giúp người dân nâng cao thu nhập, ông Tranh cho biết./.
Bài và ảnh: Trung Ðỉnh
Xem thêm bình luận