Thời gian gần đây, các cơ quan chức năng ở nhiều tỉnh, thành, trong đó có Bạc Liêu, phát hiện nhiều vụ vi phạm liên quan đến chất lượng các mặt hàng vật tư nông nghiệp (VTNN). Điều này gây không ít lo ngại đối với nông dân, bởi các mặt hàng này liên tục tăng giá trong thời gian qua đã là một gánh nặng trong sản xuất, nay lại thêm tình trạng VTNN kém chất lượng thì không thể chấp nhận được.
Các thành viên trong đoàn kiểm tra liên ngành tỉnh lấy mẫu phân bón gửi đi phân tích, kiểm tra chất lượng.
CÒN NHIỀU VI PHẠM
Theo Tổng cục Quản lý thị trường, từ năm 2021 trở lại đây giá phân bón đã tăng gấp đôi khiến tình trạng gian lận trong sản xuất - kinh doanh (SX-KD) mặt hàng này diễn biến phức tạp. Đã có không ít cơ sở SX-KD VTNN trong nước tung ra nhiều chiêu thức gian lận nhằm thu lợi bất chính. Riêng trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu, hiện có hơn 910 cơ sở SX-KD các mặt hàng VTNN. Từ đầu năm đến nay, các cơ quan chức năng đã thành lập nhiều đoàn kiểm tra, lấy mẫu, qua đó phát hiện và xử lý nhiều vụ vi phạm trong lĩnh vực kinh doanh VTNN.
Cụ thể, ngày 26/5/2022, đoàn kiểm tra của Đội Quản lý thị trường số 2 tiến hành kiểm tra đột xuất hộ kinh doanh Minh Quí (ấp 15, xã Vĩnh Mỹ B, huyện Hòa Bình) do ông Trịnh Minh Quí làm đại diện. Qua kiểm tra, phát hiện tại cửa hàng của ông Quí đang buôn bán thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) hết hạn sử dụng, bao gồm 42 chai thuốc trừ bệnh loại 440ml và 22 gói thuốc trừ cỏ loại 25g. Đoàn kiểm tra đã lập biên bản vi phạm hành chính và tạm giữ toàn bộ số thuốc hết hạn sử dụng để tiếp tục xử lý theo quy định của pháp luật.
Thực tế cho thấy, mặc dù công tác kiểm soát, quản lý các mặt hàng VTNN đạt được kết quả khả quan, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập. Đó là ở nhiều nơi, chính quyền địa phương (cấp huyện, xã) chưa thật sự vào cuộc cũng như làm hết vai trò, trách nhiệm quản lý VTNN trên địa bàn, vẫn còn xem việc mua bán, sử dụng VTNN tại địa phương thuộc trách nhiệm của cơ quan chức năng chuyên ngành. Trong khi đó, công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát đối với các đơn vị tham gia quản lý VTNN còn yếu. Hệ thống cán bộ làm công tác quản lý VTNN cấp xã vẫn còn thiếu về số lượng và yếu về chuyên môn, nghiệp vụ, chưa đáp ứng được chức năng tham mưu cho chính quyền cấp xã trong công tác quản lý buôn bán và sử dụng VTNN. Bên cạnh đó, một bộ phận người dân sử VTNN không đúng kỹ thuật dẫn đến dịch hại nhanh chóng tạo nên tính kháng thuốc, giảm hiệu quả phòng trừ của thuốc, để lại dư lượng độc hại trên nông sản làm ngộ độc người sử dụng, giảm chất lượng và khả năng cạnh tranh của nông sản trên thị trường, ảnh hưởng đến giá trị xuất khẩu...
Ông Hà Văn Buôl - Chánh Thanh tra Sở NN&PTNT, cho biết: “Hiện nay thị trường VTNN rất phức tạp, bởi có rất nhiều mặt hàng, nhóm hàng. Chính vì vậy rất dễ cho các đối tượng làm nhái, làm giả. Để bảo vệ quyền lợi của bà con nông dân, với vai trò và nhiệm vụ của mình, lực lượng thanh tra Sở sẽ thường xuyên mở các đợt cao điểm kiểm tra, bốc mẫu phân tích chất lượng và xử lý nghiêm khi phát hiện vi phạm”.
Nông dân huyện Hồng Dân bón phân cho lúa. Ảnh: C.L
CẦN NÂNG CAO CÔNG TÁC QUẢN LÝ
Nhằm đổi mới, nâng cao hiệu quả quản lý VTNN, ngành chức năng đề nghị thời gian tới các địa phương cần rà soát, thống kê lại các cơ sở SX-KD VTNN trên địa bàn. Bên cạnh đó, bà con nông dân cũng cần chủ động trình báo với các cơ quan chức năng khi phát hiện các cơ sở SX-KD VTNN kém chất lượng. Bởi hơn ai hết, nông dân chính là khách hàng và cũng là người “kiểm định” chất lượng một cách chân thực, khách quan nhất. Tuy nhiên, thực tế cho thấy việc trình báo với cơ quan chức năng khi mua phải VTNN kém chất lượng không phải là chuyện dễ đối với nông dân. Ông Huỳnh Công Trứ (xã Vĩnh Phú Đông, huyện Phước Long) chia sẻ: “Nông dân mình phần nhiều là mua hàng rồi ký sổ, đến cuối vụ mới thanh toán cho đại lý. Chính vì sự phụ thuộc này mà cho dù có phát hiện mình mua phải hàng kém chất lượng thì cũng chỉ lại nói với đại lý rồi họ cũng “phớt lờ” cho qua. Vì nếu làm lớn chuyện thì những vụ sau không biết làm ăn với ai. Giờ chỉ mong chờ vào việc kiểm tra, giám sát của ngành chức năng, kịp thời phát hiện và xử lý các vi phạm giúp nông dân”.
Để đảm bảo quyền lợi cho nông dân cũng như góp phần xây dựng nền nông nghiệp an toàn, bền vững, thiết nghĩ ngành quản lý cần tổng hợp các nội dung khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai các văn bản quy phạm pháp luật trong công tác quản lý nhà nước về VTNN, qua đó khuyến khích đăng ký, sản xuất thuốc BVTV sinh học, thuốc bảo quản sau thu hoạch, thuốc thế hệ mới sử dụng hiệu quả và an toàn. Cùng với đó, siết chặt và tăng cường công tác quản lý đăng ký và khảo nghiệm các mặt hàng VTNN; tăng cường rà soát danh mục VTNN được phép sử dụng ở Việt Nam, đặc biệt là kiên quyết loại bỏ các loại VTNN kém chất lượng, gây hại cho sức khỏe con người và môi trường ra khỏi danh mục.
CHÍ LINH
Xem thêm bình luận