(CMO) Không ngẫu nhiên, Năm Căn được các bậc tiền nhân lựa chọn làm nơi dừng chân trong quá trình khẩn hoang, mở cõi. Địa thế của đất này, nhìn khắp vùng cực Nam đất nước, không đâu đẹp bằng. Một vùng đất mới trù phú, giáp sông, tiếp biển, nơi hội tụ của những dãy đất liền mạch, dân cư đông đúc, đầy đủ điều kiện để mở mang, phát triển. Năm Căn còn là mảnh đất anh hùng, nơi lưu dấu những trang sử vàng son của quê hương Cà Mau. Ghé thăm Năm Căn hôm nay, mỗi người con xứ sở thêm tự hào với những công trình lịch sử - văn hoá, trở thành sợi chỉ đỏ xuyên suốt kết nối mạch nguồn truyền thống với đà băng băng tiến về phía tương lai.
Địa chỉ đỏ của truyền thống cách mạng
Ngọn cuồng phong vũ trang cách mạng đầu tiên của Cà Mau đã được thổi bùng lên tại mảnh đất Năm Căn (nay là 2 huyện Năm Căn và Ngọc Hiển). Thầy giáo Phan Ngọc Hiển lãnh đạo thắng lợi cuộc khởi nghĩa Hòn Khoai vào ngày 13/12/1940, đã làm chấn động Nam Kỳ, gây hoang mang cùng cực cho bọn thực dân Pháp. Để rồi, ngày 13/12 trở thành ngày truyền thống cách mạng của Đảng bộ, quân và dân Cà Mau. Và ngay trên vàm sông Năm Căn, nơi tiếp giáp của những con nước ngầu đỏ phù sa cuộn về biển Đông, một tượng đài uy nghiêm được xây dựng bằng niềm tự hào dào dạt mang tên Tượng đài khởi nghĩa Hòn Khoai.
 |
| Khánh thành công trình trùng tu Tượng đài khởi nghĩa Hòn Khoai - một trong những công trình chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện Năm Căn lần thứ XII, nhiệm kỳ 2020-2025. |
Công trình Tượng đài Khởi nghĩa Hòn Khoai được khởi công xây dựng vào ngày 13/12/1990, nhân kỷ niệm nửa thế kỷ sự kiện khởi nghĩa Hòn Khoai, trở thành biểu tượng của truyền thống cách mạng Năm Căn nói riêng và của cả tỉnh Cà Mau nói chung. Chủ tịch UBND huyện Năm Căn Tô Hoài Phương thông tin: “Qua 30 năm xây dựng, Tượng đài khởi nghĩa Hòn Khoai trở thành địa chỉ đỏ để ôn lại truyền thống cách mạng. Đó cũng là niềm thương, nỗi nhớ của mỗi người con Năm Căn khi xa quê hướng về nguồn cội”. Công trình được trao tay gìn giữ, nâng niu và như lời ông Phương nói: “Sẽ mãi mãi trường tồn cùng quê hương Năm Căn”.
Trong kháng chiến chống Pháp, Năm Căn là căn cứ địa cách mạng miền Nam. Từ năm 1949, Ban Ấn loát đặc biệt Nam Bộ dời về đây hoạt động. Những tờ giấy bạc Cụ Hồ được in ấn từ giữa những cánh rừng đước Năm Căn trong điều kiện muôn trùng gian khó và toả đi khắp miền Nam. Giấy bạc Cụ Hồ đến đâu, cách mạng thắng lợi đến đó, nhiều chứng nhân đã kể lại với niềm tin chắc chắn như thế. Để rồi đến ngày 6/10/2014, tại xã Hàm Rồng, huyện Năm Căn, Di tích Ban Ấn loát đặc biệt Nam Bộ chính thức khánh thành làm nô nức lòng người. Di tích này cũng đã được xếp hạng Di tích lịch sử - văn hoá quốc gia vào năm 2010.
Cũng tại xã Hàm Rồng, đúng dịp 95 năm ngày Báo chí cách mạng Việt Nam 21/6, Đảng bộ, quân và dân Năm Căn vui mừng đón chào sự kiện khánh thành Bia tưởng niệm Điện ảnh - Nhiếp ảnh Tây Nam Bộ (TNB) trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ. Theo sử liệu, năm 1963, tại Năm Căn, một số cán bộ làm công tác tuyên truyền, là thợ ảnh, thợ cơ khí, được Khu uỷ, Ban Tuyên huấn Khu TNB tập họp giao nhiệm vụ là phải chụp nhiều hình về công cuộc kháng chiến chống Mỹ.
Dưới tán rừng đước tại kênh Xẻo Cùi, thuộc xã Tam Giang, huyện Năm Căn và với sự cưu mang của Nhân dân quanh vùng, những con người ấy đã đặt những viên gạch đầu tiên làm nên huyền thoại về nhiếp ảnh - điện ảnh TNB. Dù thiếu thốn máy móc, trăm bề khổ cực, nguy hiểm chực chờ, ai cũng tin mình sẽ hoàn thành nhiệm vụ. Những người trong cuộc như chú Nguyễn Văn Quân, nguyên Uỷ viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, nguyên Bí thư Tỉnh uỷ Vĩnh Long, Trưởng ban Liên lạc Nhiếp ảnh - Điện ảnh TNB, bộc bạch: “Thời kháng Pháp, tiền bối của mình đã làm nên một “Điện ảnh bưng biền” độc đáo tại Đồng Tháp Mười, thì ở đất Năm Căn này, chúng tôi cũng sẽ làm được”.
Năm Căn còn có các di tích lịch sử - văn hoá cấp tỉnh như địa điểm chiến thắng Bến Dựa, địa điểm trận đánh tàu trên sông Tam Giang tại rạch Chủ Mưu và biết bao tên đất, tên người đã mãi mãi lưu danh trong những trang sử hào hùng của quê hương. Chúng tôi chợt nhớ tới lời hát “ta nhớ má Năm Căn, ta thương em Cửa Việt”, vậy Năm Căn đâu chỉ là một tên đất đơn thuần, đó là một nguồn cội thiêng liêng, khơi gợi cho biết bao huyền thoại và cảm hứng. Đi trên đất này, lòng ai không dâng trào xúc cảm.
Niềm tin hướng về tương lai
Lần theo dấu thời gian, giai thoại về tên gọi Năm Căn xuất phát từ việc một Hoa kiều tên Chệt Hột về đây dựng 5 căn trại đáy, phía trên làm rẫy, huê lợi dồi dào, lấy đặc điểm trên mà gọi thành. Thời vua Minh Mạng, xứ Năm Căn cùng một số địa danh cố cựu khác của Cà Mau xuất hiện trong địa bạ, được ghi chép cẩn thận. Còn hiện tại, Năm Căn được chọn là một trong những đô thị động lực phát triển của tỉnh Cà Mau. Nhắc chuyện xưa để thấy tiền nhân sáng suốt, và hôm nay chính là đường hướng tiến tới của vùng đất này.
Bí thư Huyện uỷ Năm Căn Phạm Thành Ngại khẳng định: “Năm Căn có đầy đủ điều kiện để trở thành một đô thị có quy mô và tầm vóc lớn ở phía địa đầu cực Nam Tổ quốc. Quy hoạch phát triển của địa phương gắn với những chiến lược phát triển lâu dài của tỉnh Cà Mau. Do đó, nhiệm vụ của Đảng bộ, quân và dân Năm Căn là phải nỗ lực hết sức mình, xứng đáng với cha ông, dựng xây quê hương ngày càng giàu đẹp”.
Chủ tịch UBND huyện Năm Căn Tô Hoài Phương chia sẻ: “Trong tính toán phát triển, các công trình văn hoá - lịch sử trên địa bàn cũng là một nguồn lực để khai thác, đặc biệt là gắn với các hoạt động du lịch về nguồn. Không để các di tích chỉ sống với các giá trị của quá khứ, mà phải làm bật dậy những giá trị về lịch sử, văn hoá, là điểm đến cho du khách gần xa khi ghé Năm Căn”. Theo ông Phương, các công trình lịch sử - văn hoá chỉ thật sự có ý nghĩa khi kết nối được truyền thống với hiện tại và cả tương lai. Không để tình trạng xây xong để đó, hoặc chỉ thực hiện các nghi thức theo thời điểm, sự kiện. Phải làm sao để các công trình đó thật sự là một phần máu thịt của Năm Căn, hoà nhịp vào đời sống chung của quê hương.
Ghé thăm Năm Căn trong không khí nô nức chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ huyện lần thứ XII, Trưởng ban Tuyên giáo Huyện uỷ Huỳnh Việt Triều nhấn mạnh: “Năm Căn đẹp thêm từ những công trình văn hoá - lịch sử. Từ các công trình ấy, niềm tự hào lan toả, tình yêu quê hương trong mỗi con người thêm sâu nặng. Cũng từ đó, ý chí quật cường, sức mạnh đoàn kết của toàn Đảng bộ, quân và dân Năm Căn như được nhân lên gấp bội”. Tinh thần ấy, không khí ấy làm đất trời và lòng người của quê hương Năm Căn “thêm rộng lớn”.
Chào Năm Căn, vùng đất với quá nhiều trầm tích lịch sử - văn hoá và truyền thống hào hùng cùng tương lai ngời sáng. Đó không là khát vọng, đó là hiện thực mà Năm Căn đang đi và đang tiến về phía đích./.
Phạm Hải Nguyên
Xem thêm bình luận