Tăng cường quản lý, bảo vệ và phát triển rừng

(CMO) Công tác quản lý, bảo vệ, phát triển rừng và phòng cháy chữa cháy rừng (PCCCR) thời gian qua được Phó chủ tịch UBND tỉnh, kiêm Trưởng Ban chỉ đạo thực hiện Chương trình Mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững giai đoạn 2016-2020 Lê Văn Sử đánh giá đạt được nhiều kết quả tích cực. Tuy nhiên, vẫn còn những hạn chế cần sớm khắc phục trong thời gian tới.

Trong năm 2018, toàn tỉnh phát hiện và xử lý 241 vụ vi phạm rừng. Trong đó, các vi phạm chủ yếu liên quan đến quy định chung về bảo vệ rừng, về PCCCR, phá rừng trái pháp luật, khai thác rừng trái phép, vận chuyển lâm sản trái pháp luật…

Bên cạnh công tác quản lý, việc trồng và chăm sóc rừng là một trong những nhiệm vụ trọng tâm cần được tăng cường.

Cụ thể, Phó chủ tịch UBND tỉnh Lê Văn Sử chỉ rõ hạn chế như công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật về quản lý bảo vệ, phát triển rừng có lúc, có nơi đạt kết quả chưa cao. Tình trạng vi phạm pháp luật về quản lý, bảo vệ, phát triển rừng tuy giảm so với năm 2017 nhưng vẫn còn ở mức cao. Chưa có biện pháp căn cơ để giải quyết triệt để tình trạng dân di cư chủ yếu sống dựa vào rừng tiếp tục sống trong và ven rừng phòng hộ ven biển. Một số địa phương, nhất là ở cấp xã chưa thực sự làm tốt chức năng, nhiệm vụ quản lý Nhà nước về lĩnh vực lâm nghiệp theo quyết định. Đặc biệt, tình trạng người dân nuôi tôm công nghiệp trái phép trên đất rừng ngập mặn, đưa nước mặn vào nuôi tôm khu vực rừng tràm, trồng rừng chưa đảm bảo tỷ lệ rừng theo quy định và lấn chiếm đất lâm nghiệp vẫn còn xảy ra.

Tình trạng quản lý và sử dụng đất lâm nghiệp tại Phân trại K3 của Trại giam Cái Tàu là một minh chứng. Khu đất do Trại giam Cái Tàu quản lý, sử dụng được UBND tỉnh giao và cấp 2 giấy chứng nhận quyền sử dụng (GCNQSD), với diện tích khoảng 1.429 ha, thời hạn sử dụng lâu dài, để sử dụng vào mục đích đất an ninh. Cụ thể, GCNQSD đất số A 706339, ngày 8/4/2009, với diện tích 9.578.020 m2 thuộc thửa đất số 01, tờ bản đồ số 09, tại Ấp 17, xã Khánh An, huyện U Minh và GCNQSD số A 706340 ngày 8/10/2009, với diện tích 4.712.564 m2 thuộc thửa đất số 01, tờ bản đồ số 08 cũng trên địa bàn Ấp 17, xã Khánh An, huyện U Minh.

Tuy nhiên, trên toàn bộ phần diện tích này, Trại giam Cái Tàu trực tiếp quản lý, sử dụng 111,86 ha để xây dựng trụ sở Phân trại K3 và trồng rừng (keo lai); UBND tỉnh thu hồi 77,2 ha giao cho xã Khánh An lập thủ tục giao cho các hộ gia đình, cá nhân theo Nghị định 181/2004/NĐ-CP; Còn lại 1.240 ha, Trại giam Cái Tàu ký hợp đồng liên doanh, liên kết với 6 đối tác (2 tổ chức và 4 cá nhân) để trồng cây keo lai. Thời hạn hợp đồng 25 năm (đến năm 2038), đối tác phải trả cho Trại giam Cái Tàu 5 triệu đồng/ha/năm, thanh toán dứt điểm hàng năm.

Khu đất tại Phân trại K3 do Trại giam Cái Tàu sử dụng được UBND tỉnh giao không thu tiền sử dụng đất để sử dụng vào mục đích xây dựng cơ sở giam giữ, cơ sở giáo dục (đất an ninh) do Bộ Công an quản lý theo quy định tại Khoản 10, Điều 61, Luật Đất đai năm 2013. Việc Trại giam Cái Tàu không trực tiếp sử dụng, ký hợp đồng liên doanh, liên kết (1.240 ha) với các tổ chức, cá nhân nêu trên là không phù hợp theo Luật Đất đai về quản lý, sử dụng đất quốc phòng, an ninh.

Hay như đất lâm nghiệp tại Công ty TNHH Xuất nhập khẩu sản xuất chế biến gỗ Cà Mau (Công ty) đã được UBND tỉnh cho thuê, với diện tích khoảng 554,27 ha, thời hạn sử dụng đến ngày 6/9/2062 (miễn tiền thuê đất) tại Ẩp 12, xã Khánh Thuận, huyện U Minh, để trồng rừng nguyên liệu (theo quyết định số 226/QĐ-UBND ngày 28/10/2013). Tuy nhiên, đầu năm 2018, Công ty trồng cây chuối Nam Mỹ, với diện tích 50 ha. Vào khoảng tháng 9/2018, Công ty trồng 100 cây dừa xiêm, 200 cây sầu riêng và 100 cây cọ cảnh, với diện tích 3 ha. Mặc dù đến thời điểm ngày 24/10/2018, Công ty đã trồng xen kẽ cây keo lai vào phần diện tích này vẫn chưa phù hợp theo mục đích sử dụng đất tại quyết định cho thuê đất của UBND tỉnh.

Đó là những trường hợp cho thấy công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng thời gian qua vẫn còn nhiều hạn chế. Để công tác này được thực hiện tốt hơn, đúng quy định của pháp luật, Phó chủ tịch UBND tỉnh Lê Văn Sử chỉ đạo, tiếp tục đẩy mạnh cũng như đổi mới nội dung, phương pháp trong tuyên truyền, phổ biến pháp luật về quản lý bảo vệ, phát triển rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng.

Việc xử lý các trường hợp lấn chiếm, xây cất nhà, công trình trái phép trên đất rừng phòng hộ, quản lý diện tích đất lâm nghiệp đã bàn giao chủ rừng, nhưng về thực chất đơn vị sử dụng trước đó vẫn chưa thanh lý được hợp đồng với hộ dân; Việc thực hiện Nghị định số 168/2016/NĐ-CP ngày 27/12/2016 của Chính phủ quy định về khoán rừng, vườn cây và diện tích mặt nước trong các ban quản lý rừng đặc dụng, rừng phòng hộ và công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên nông, lâm nghiệp Nhà nước; Công tác trồng rừng, nhất là trồng rừng mới và trồng rừng thay thế..., “Sở NN&PTNT, UBND các huyện có rừng và các chủ rừng có liên quan xem đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong năm 2019 và tập trung triển khai thực hiện ngay từ đầu năm”, Phó chủ tịch UBND tỉnh Lê Văn Sử chỉ đạo./.

Nguyễn Phú