Thời gian qua, việc triển khai thực hiện 3 chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG): xây dựng NTM; giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, đã tạo chuyển biến tích cực trong phát triển kinh tế - xã hội địa phương, nhất là các vùng nông thôn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng biên giới. Ðiều này đồng nghĩa với “sức đề kháng” của nhóm đối tượng dễ bị tổn thương trước tác động của thiên tai, biến đổi khí hậu ngày càng nâng cao.
- Sẵn sàng nhiệm vụ cung cấp điện trước thiên tai
- Toàn xã hội cùng phòng chống thiên tai
- Khoa học - công nghệ - Nhân tố quan trọng giúp giảm thiệt hại thiên tai
Hiện nay, tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều toàn tỉnh còn 1,6%, tương đương khoảng 4.900 hộ. Mục tiêu tỉnh đề ra trong năm 2024 này là giảm xuống 1,2%, còn 3.675 hộ nghèo. Hộ nghèo, cận nghèo, người già, trẻ em là những đối tượng rất dễ bị tổn thương trước tác động của thiên tai, thời tiết và nhiều yếu tố xã hội khác. Thời gian qua, nhiều chính sách, chương trình, dự án đã được triển khai hướng tới nhóm đối tượng này và 3 chương trình MTQG là một trong những điểm sáng, có tác động lớn đến xã hội cũng như cải thiện môi trường nông thôn.
Tổng kế hoạch vốn (bao gồm kế hoạch vốn năm 2023 chuyển sang) hơn 937 tỷ đồng dành cho 3 chương trình MTQG trên địa bàn tỉnh trong năm 2024 sẽ là nguồn lực vô cùng quan trọng làm thay đổi diện mạo nông thôn, đặc biệt là về kết cấu hạ tầng, góp phần hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu phát triển kinh tế, xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân, nhất là nhóm đối tượng dễ bị tổn thương.
Thực hiện Chương trình MTQG xây dựng NTM đã tạo chuyển biến về cơ sở hạ tầng,góp phần nâng cao năng lực phòng chống thiên tai cho người dân nông thôn. (Ảnh chụp ngày 20/12/2023).
Với tầm quan trọng ấy, công tác triển khai thực hiện 3 chương trình này trên địa bàn tỉnh thời gian qua luôn nhận được sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp, các ngành. Tuy nhiên, tiến độ triển khai thực hiện các chương trình hiện vẫn còn chậm so với kế hoạch. Cụ thể, tính đến hết tháng 6, tiến độ giải ngân vốn Chương trình MTQG xây dựng NTM chỉ đạt khoảng 19% kế hoạch; Chương trình giảm nghèo bền vững chỉ khoảng 4,1%; Chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi cũng khoảng 12,3%.
Ông Phan Hoàng Vũ, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, cho biết, ngay từ đầu năm UBND tỉnh đã xây dựng và ban hành kế hoạch, chương trình đi kiểm tra, phát động thi đua..., công tác tuyên truyền, vận động cũng được tổ chức thực hiện rất nhiều, qua rất nhiều kênh. Tuy nhiên, đến nay việc thực hiện chương trình vẫn còn chậm, nhất là trong việc phân bổ nguồn kinh phí trong chương trình. Mặc dù trong tháng 2 tỉnh đã phân bổ nguồn kinh phí này nhưng một số địa phương phải đến tháng 4, tháng 5 mới phân bổ về đến danh mục công trình.
“Qua báo cáo của các xã thì gần như không còn khó khăn, vướng mắc gì lớn liên quan đến Chương trình MTQG xây dựng NTM, chỉ còn cách tổ chức thực hiện trong thời gian tới. Kết quả đến nay, bình quân đạt 15,1 tiêu chí/xã, chỉ tăng 0,7 tiêu chí so với đầu năm, như thế là còn chậm. Theo kế hoạch năm 2024 có 4 xã đạt chuẩn NTM, dự kiến sẽ đạt; còn đối với NTM nâng cao, mục tiêu là 10 xã, nhưng đến nay chỉ có xã Tân Thành (TP Cà Mau) có hồ sơ thẩm định, riêng mục tiêu huyện NTM Thới Bình năm nay cho thấy vẫn còn khó khăn”, ông Vũ cho biết thêm.
Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững trên địa bàn tỉnh tiến độ rất chậm. Ông Nguyễn Quốc Thanh, Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (LÐ-TB&XH), chia sẻ, tiến độ triển khai còn rất chậm do đang gặp nhiều khó khăn. Ðầu tiên là về thể chế, số lượng các văn bản chỉ đạo liên quan đến chương trình rất nhiều, tạo ra sự “bội thực” văn bản cho anh em cơ sở. Ngoài ra, còn khó khăn đến từ những đối tượng thụ hưởng, nhận thức văn bản của đội ngũ cán bộ cơ sở do đa phần là kiêm nhiệm... Ðến nay đã bước vào giai đoạn tiến hành phê duyệt dự án và triển khai thực hiện, theo cam kết của các địa phương là trong quý III này sẽ đẩy nhanh tiến độ thực hiện.
Ngư dân là đối tượng dễ bị tổn thương trước thiên tai. Các chương trình MTQG đã và đang được tập trung triển khai ở nhiều xã ven biển. (Ảnh chụp tại thị trấn Cái Ðôi Vàm, ngày 26/1/2024).
“Với vai trò là cơ quan tham mưu, Sở LÐ-TB&XH đã yêu cầu các huyện, TP Cà Mau tiến hành rà soát, tập hợp lại toàn bộ các mô hình, dự án của chương trình hiện nay đang ở giai đoạn nào để tiến hành phân loại, theo dõi cụ thể. Sở LÐ-TB&XH đã thành lập tổ công tác chuyên để xử lý những vấn đề nóng, những vấn đề mà địa phương còn khó khăn, vướng mắc”, ông Thanh cho biết thêm.
Trước những khó khăn trong triển khai 3 chương trình MTQG trên địa bàn tỉnh thời gian qua, Phó chủ tịch UBND tỉnh Lê Văn Sử đã chỉ đạo, cấp cơ sở quyết liệt bám sát các nội dung kế hoạch còn lại từ nay đến cuối năm, đặc biệt là các dự án đầu tư. Ban chỉ đạo 3 chương trình cấp huyện cần vào cuộc quyết liệt hơn, tăng cường đi cơ sở, bám sát cơ sở để chỉ đạo sâu sát, kịp thời tháo gỡ khó khăn. Nâng cao vai trò, tinh thần trách nhiệm của cấp uỷ, của người đứng đầu trong triển khai thực hiện 3 chương trình MTQG.
Những ngày gần đây, lốc xoáy làm sập hoàn toàn 7 căn nhà, tốc mái 14 căn nhà trên địa bàn huyện U Minh, ước tổng thiệt hại hơn 1,2 tỷ đồng. Như vậy, từ đầu năm đến nay thiên tai đã làm thiệt hại hơn 32 tỷ đồng, trong đó 15 căn nhà bị sập hoàn toàn và tốc mái 22 căn. UBND tỉnh đã có nhiều công văn chỉ đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh và Chủ tịch UBND các huyện, TP Cà Mau tăng cường thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả do thiên tai gây ra. Ðồng thời, tiếp tục tuyên truyền, vận động, hướng dẫn người dân gia cố nhà ở để hạn chế thiệt hại trong thời gian tới.
Nguyễn Phú