Hiện nay, thị trường các nước châu Âu, Mỹ, Nhật, sản phẩm tôm nuôi có chứng nhận theo tiêu chuẩn quốc tế khá phổ biến. Cà Mau là địa phương có diện tích nuôi trồng thuỷ sản lớn nhất ÐBSCL, để đáp ứng yêu cầu của các thị trường nhập khẩu, doanh nghiệp (DN) trong tỉnh đã xây dựng chứng nhận cho vùng nuôi tôm. Bên cạnh duy trì các diện tích được cấp chứng nhận, nhiều DN đã chủ động xây dựng các dự án hợp tác với đơn vị quản lý rừng, vùng sản xuất tôm - lúa phát triển thêm diện tích, vùng nuôi đạt tiêu chuẩn, chứng nhận theo yêu cầu của thị trường thế giới.
Hiện nay, các loại chứng nhận mà các DN đã và đang xây dựng chủ yếu như: ASC, BAP, EU, Naturland, Organic, nhưng tập trung nhiều nhất là chứng nhận ASC và BAP. Toàn tỉnh hiện có trên 27.807 ha nuôi tôm sú theo các tiêu chuẩn hữu cơ Việt Nam và Quốc tế (ASC, BAP, EU Organic, Canada Organic, Bio Suisse, Selva Shrimp, Naturland, Seafood Watch, TCVN 11041-8:2018); trong đó, diện tích đã được cấp chứng nhận là 20.975 ha; diện tích đang đánh giá, chờ kết quả là 6.832 ha.
Chứng nhận ASC là chứng nhận quốc tế nghiêm ngặt, áp dụng cho nuôi trồng thuỷ sản, là bộ tiêu chí gồm 4 nền tảng chính: môi trường, xã hội, an sinh động vật và an toàn thực phẩm. Ðây là hướng đi mới để tạo ra nguồn tôm sạch và phát triển bền vững. Xã Trí Lực, huyện Thới Bình là 1 trong 3 đơn vị của tỉnh được các DN đầu tư phát triển sản xuất theo hướng tôm sạch và bền vững.
Thu hoạch được tôm có kích cỡ lớn.
Ông Nguyễn Văn Trung, Chủ tịch UBND xã Trí Lực, cho biết: “Mô hình nuôi tôm sú đạt chuẩn ASC kết hợp trồng lúa sạch được triển khai từ năm 2018, đến năm 2022, xã có 554 ha nuôi tôm được chứng nhận đạt chuẩn, với trên 270 hộ nuôi, do Tập đoàn Thuỷ sản Minh Phú đầu tư và hỗ trợ. Từ đó, địa phương tiếp tục phát triển diện tích nuôi. Hiện xã đang phối hợp với ngành chức năng và Tập đoàn Thuỷ sản Minh Phú, các chuyên gia nước ngoài tiến hành các bước đánh giá công nhận và cấp giấy chứng nhận ASC cho các hộ dân; nhân rộng mô hình này thêm 476 ha trong thời gian tới”.
Theo một số hộ dân, từ khi thực hiện mô hình chứng nhận ASC, năng suất đạt cao, chất lượng con tôm nâng lên, giá thành cao hơn tôm nuôi truyền thống. Mỗi ký tôm được Tập đoàn Thuỷ sản Minh Phú trợ giá thêm 3 ngàn đồng. Cụ thể, nếu giá thành tôm loại 40 con/kg thương lái mua 140 ngàn/kg thì Tập đoàn Thuỷ sản Minh Phú trợ giá thêm 3 ngàn đồng.
Hộ ông Võ Văn Tân, Ấp 8, xã Trí Lực, có 1 ha đất sản xuất, trước đây chuyên trồng mía, nhưng từ khi có chủ trương chuyển dịch, gia đình đã tiến hành ban đất, cải tạo để đầu tư nuôi tôm và trồng lúa, thu nhập khá hơn trước rất nhiều. "Ðặc biệt, từ khi tham gia vào HTX Ðoàn Phát và được hỗ trợ triển khai mô hình ASC, với sản xuất lúa sạch thì không còn lo đầu ra nữa; không còn canh cánh sợ tình trạng được mùa mất giá như trước đây”, ông Tân cho hay.
Hộ ông Tân cũng như các thành viên khác trong HTX Ðoàn Phát luôn tuân thủ nghiêm ngặt quy trình nuôi theo chuẩn ASC. Ông Tân vui vẻ: “Tôm của tôi hiện đạt khoảng 15-20 con/kg, nhưng tôi chưa thu hoạch vì chờ tới ngày hội Festival Tôm”.
Hiện ông Võ Văn Tân đang chừa lại tôm cỡ lớn để tham gia ngày hội Festival Tôm.
Tuy nhiên, nhiều hộ dân cũng cho rằng, mức trợ giá này còn khá thấp nên chưa đồng tình chuyển đổi sang mô hình tôm sạch. "Theo ghi nhận ý kiến từ các hộ dân, bà con mong muốn phía công ty trợ giá từ 10-15 ngàn đồng/kg, có như vậy mới đồng tình chuyển đổi. Thực tế cho thấy, muốn vận động người dân tham gia thì phải cho họ thấy được lợi ích, vì khi tham gia mô hình phải sử dụng men vi sinh, đặc biệt là không sử dụng thuốc hoá học và thực hiện đúng quy trình nghiêm ngặt nên mức trợ giá 3 ngàn/kg thì chưa khuyến khích đối với người dân”, ông Trung cho biết.
Là “thủ phủ” của vùng sản xuất tôm sạch nên hướng đến ngày hội Festival Tôm không thể thiếu mặt hàng tôm của xã Trí Lực. Ông Hà Minh Sữa, Phó chủ tịch UBND xã Trí Lực, thông tin: “Với mục tiêu tham gia chuỗi hoạt động Festival Tôm, xã đã có động thái nhắc nhở các HTX chủ động nguồn sản phẩm tốt để tham gia. Trong đó, chúng tôi tập trung điểm nhấn vào con tôm sú được chứng nhận tiêu chuẩn quốc tế ASC để tham gia vào chuỗi hoạt động tại Festival. Qua đó, giúp các HTX tiếp cận được nhiều DN thu mua tôm, tìm kiếm thị trường tiềm năng để quảng bá con tôm ASC trên địa bàn xã Trí Lực”./.
Kim Cương