Thứ ba, 16-12-25 14:59:27
Cà Mau, 32°C/ 32°C - 33°C Icon thời tiết nắng
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Trận đánh tàu ở Rạch Bần

Báo Cà Mau (CMO) Ngày 19/4/1963, bộ phận đánh tàu của tỉnh Cà Mau do đồng chí Bảy Tuấn chỉ huy đã bố trí phía Rạch Bần (xã Phong Lạc, huyện Trần Văn Thời) đánh chiếc tàu sắt (phum) của giặc từ tiểu khu An Xuyên (Cà Mau) chạy đi, phát lương cho quân bảo an nguỵ đóng ở đồn vàm Sông Ðốc.

Minh hoạ: MT

Lúc 13 giờ cùng ngày, khi chiếc tàu này chạy trở về, liền bị ta chặn đánh bằng vũ khí tự tạo - đạn Bê-ta. Chiếc tàu sắt trúng đạn bị xé toang và chìm giữa dòng - phía dưới Rạch Bần 100 m. Bọn giặc đi trên tàu đã bị diệt, 3 tên còn sống tấp lên bờ phía xã Trần Hợi - đối diện Rạch Bần, đoạn chìm tàu.

Ngay lập tức, hơn 100 lực lượng du kích và dân công Ấp 1 (gồm Kinh Tư và Sáu Thước) xã Trần Hợi, huyện Trần Văn Thời, được huy động, triển khai tổ chức bao vây khu vực bên bờ Bắc Sông Ðốc, từ vàm kinh Sáu Thước lên tới kinh Sú Mên. Bị ta tập trung bao ví, trong 3 tên còn sống sót, có 2 tên chạy vuột khỏi vòng vây, một tên mò về tới quận Sông Ông Ðốc ở Chi khu Rạch Ráng, một tên nằm ém trong đám lá sát mé sông. Còn lại 1 tên đang bị ta bao vây chặt, hắn chính là trung uý Tám - thuộc công an Nam Phần, người vùng trên mới đổi xuống nên không biết đường tẩu thoát về quận.

Trong lúc lực lượng ta bao vây, phát hiện lần theo dấu giặc, tiến sát đến gần, đã bị tên công an Tám bắn hy sinh 2 chiến sĩ du kích - người ở xóm đầu kinh Sáu Thước vàm. Ðó là anh Nguyễn Văn Ngoạt, năm đó 18 tuổi, bị trúng đạn do tên Tám bắn lúc 15 giờ chiều, được ta chở đưa xuống Quân y khu Tây Nam Bộ (mật danh là K50) đóng ở kinh Ba Tĩnh (xã Khánh Hưng B) và đã hy sinh vào tối cùng ngày 19/4/1963 (nhằm ngày 26 tháng 3 năm Quý Mão); chú Nguyễn Văn Phước (Năm Phước) năm đó 36 tuổi, đã hy sinh tại chỗ ngoài rừng lá bờ Sông Ðốc vào lúc 17 giờ chiều ngày 19/4/1963.

Ngày sau, một đoàn tàu giặc trên 10 chiếc chạy xuống chi viện, hà hơi tìm kiếm đồng bọn, nhất là tên trung uý công an Tám. Nhưng chúng không sao tìm được tên sĩ quan cấp uý này, chỉ có tên giặc ém trong đám lá sát mé sông mừng húm nhào ra ngoắt tàu đã bị bọn giặc trên đoàn tàu hốt hoảng bắn chết gục sát mé sông.

Chiều ngày thứ ba, tên trung uý công an Tám lội vô xóm tìm kiếm chủ ấp… Hắn vô ngay nhà chú Chín Mít ở đầu kinh Sáu Thước vàm, hỏi xin cơm. Năm đó, chú Chín Mít 37 tuổi, dáng người vạm vỡ, thấy hắn có súng nên chú điềm tĩnh nói:

- Tôi là dân. Ðể tôi đưa ông đến nhà chủ ấp ăn cơm dễ hơn!

Chú sáng kiến nghĩ ra như vậy, chứ thực ra ở đây là vùng giải phóng, không có tay chủ ấp nào. Tên Tám ngoan ngoãn xuống xuồng. Chú Chín Mít chở hắn đến nhà chú Ba Ðàng là anh em bạn cột chèo, cách đó khoảng 100 m. Tên Tám cởi áo gói khẩu súng ngắn để dưới mũi xuồng, bước theo chú Chín Mít lên nhà. Khi tên Tám vừa lọt vào trong nhà, chú Ba Ðàng kịp hỏi:

- Cây súng mầy đâu?

Tên Tám giật mình quay ra, định chạy trở xuống bến đậu xuồng để lấy khẩu súng, liền bị 2 chú Chín Mít và Ba Ðàng nhào tới ôm vật hắn. Năm đó, tên Tám gần 30 tuổi, trắng trẻo, tốt người. Hắn nhịn đói khát 3 ngày nhưng sức chống cự còn rất mạnh. Cô Ba Níu, vợ chú Ba Ðàng cũng nhảy vào tiếp vật, bắt trói tên giặc lúc 19 giờ tối ngày 21/4/1963 và giải thẳng vô kinh Sáu Thước, đoạn hàng cồng. Ta thu khẩu súng ngắn Ru-lô “Xăng-chen đầu bạc” của tên Tám, còm nguyên 19 viên đạn, gồm 6 viên trong “trái khế” khẩu súng và 13 viên đạn rời.

Ông Trần Văn Hiệp (Chín Ðường) ở ngã tư Chín Rỗ (qua đời năm 2012) hồi đó là một trong những cán bộ lãnh đạo Xã uỷ Trần Hợi, trực tiếp hỏi cung tên trung uý công an Tám… Cho đến nay có người còn nhớ hắn chỉ lập luận rằng “chủ nghĩa ai nấy thờ…”. Ông Chín Ðường cho biết, trong cuộc đời hoạt động cách mạng của ông đến thời điểm đó, qua khai thác nhiều tên giặc đã bị ta bắt chưa gặp trường hợp nào như tên công an Tám này…

Sự kiện đánh chìm tàu giặc và bắt sống tên công an Tám đã được tác giả Hoả Tiễn, tức Nhà báo Nguyễn Mai viết thành bài vè sinh động từng chi tiết… Gần 60 năm trôi qua, số thanh thiếu niên ở kinh Sáu Thước thời đó, nay đều có sui gia, có cháu nội, cháu ngoại, cháu cố, nhưng nhiều người vẫn còn nhớ, còn thuộc bài vè đầy hấp dẫn này:

Trận đánh tàu sắt/ Chìm tại Rạch Bần/ Cả mấy chục thằng/ Ði chầu bà thuỷ/ Bảy tên cốt quỷ/ Không chịu theo luôn/ Mới nhảy ra chuồn/ Chém vè mé lá/ Bị ta truy nã/ Tóm cổ năm tên/ Hai sừ nằm êm/ Nhưng còn sống sót/ Ðêm ngày đói khát/ Muỗi cắn thấy bà/ Miệng khóc, cẳng bò/ Ra bờ nhóng đón/ Thấy bồ nó xuống/ Mừng húm mừng hum/ Bụng khoái, chân run/ Cổ la, tay ngoắt/ Ghé đây gấp gấp/ Tàu sắt rụng rồi/ Tao muốn đứt hơi/ Trời ơi, ghé gấp!/ Như bầy chết nhát/ Chúng núp hầm tàu/ Bắn súng ào ào/ Ðạn hao cả giạ/ Sừ ta trên lá/ Mê quá nhào lăn/ Le lưỡi, nhăn răng/ Cười bằng tiếng Mỹ/ Hi hi, hí hí…/ Có ông bạn uý/ Ém kỹ trong rừng/ Giấu súng vào lưng/ Mò đường ra xóm/ Co ro cóm róm/ Gặp bác nông dân/ Bộ hắn chắc ăn/ Cho rằng người tốt/ Chuyện khai ráo bốc/ Chuyện chết chẳng chừa/ Rồi mượn đưa đò/ Về đồn Rạch Ráng…/ Bác trai bảo hắn/ Lột cái áo vàng/ Gói súng nghi trang/ Khỏi nhà một lát/ Bác bèn nói gạt/ Ði mượn cặp chèo/ Bác gái cũng theo/ Rủ thêm anh nữa/ Ba người xúm vật/ Ạch ạch è è/ Bà ghị ông đè/ Lấy dây trói quắp/ Y run lập cập/ Tái mặt khai rằng/ Lính kính Nam Phần/ Trưởng công an quận/ Thằng này cững cựng/ Không chịu cười khì/ Khóc giọng Hoa Kỳ/ Hi hi, hí hí…

 

Nguyễn Minh

 

Khởi nghĩa Hòn Khoai - Biểu tượng anh hùng bất tử

Cách đây 85 năm, tại Hòn Khoai - đảo tiền tiêu phía Tây Nam Tổ quốc, diễn ra sự kiện lịch sử lừng lẫy: cuộc khởi nghĩa Hòn Khoai, do Anh hùng Phan Ngọc Hiển lãnh đạo ngày 13/12/1940 giành toàn thắng.

Nhớ mái trường thời chiến

Giữa năm 1967, tôi được địa phương chọn đưa đi học Trường Bổ túc văn hoá tu nghiệp sư phạm huyện Trần Văn Thời, đào tạo giáo viên cho cơ sở.

Nghĩa tình son sắt, vượt thời gian

Mối quan hệ kết nghĩa giữa Ninh Bình (miền Bắc hậu phương) và Bạc Liêu (miền Nam tiền tuyến, nay là tỉnh Cà Mau) là biểu tượng mẫu mực của tình đoàn kết Bắc - Nam, hưởng ứng phong trào kết nghĩa giữa các tỉnh do Trung ương Ðảng phát động năm 1960. Vượt qua khoảng cách địa lý, tình nghĩa keo sơn này được hun đúc và phát triển bền vững từ những năm tháng kháng chiến đến ngày nay.

Treo cờ dụ địch

Hướng tới ngày kỷ niệm Chiến thắng Ðầm Dơi - Cái Nước - Chà Là (23/11/1963), tôi xin viết lại câu chuyện treo cờ dụ địch, ghi theo lời kể của đồng chí Châu Thái Biết, nguyên Tiểu đội trưởng Trinh sát đặc công, Tiểu đoàn 306 anh hùng (đã mất cách đây gần 3 năm), như sự tri ân những người trực tiếp làm nên chiến công bất tử trên mảnh đất Cà Mau giàu truyền thống cách mạng.

Thương về đồng đội

Những ngày tháng 10, mưa giăng đầy trời, lòng người cũng thường hoài niệm về quá khứ. Đội Văn nghệ Thị đội Cà Mau năm xưa, những cựu chiến binh tuổi quá lục tuần lại quây quần bên nhau cùng hát, múa, tưởng nhớ đồng đội đã hy sinh.

Chiếc khăn rằn của má Út Bình 

Bằng duyên may lớn, tôi đã gặp được bà Nguyễn Thị Bình, bí danh Út Bình - “Bà má Chính uỷ”, tại căn nhà người thân của bà ở phường An Xuyên. 99 tuổi đời, 77 năm tuổi Đảng, bà Út Bình là tấm gương ngời sáng về chủ nghĩa anh hùng cách mạng, đức hy sinh cao cả và tấm lòng người phụ nữ Nam Bộ nói riêng, phụ nữ Việt Nam nói chung.

Nhớ năm tháng ấy

Hồi đó, tôi trốn nhà đi Thanh niên xung phong chớ ba má tôi đâu có cho. Tôi lên Xã đoàn Phong Lạc, gia đình đi theo lên kiếm bắt về. Lúc đó tôi đang ở nhà anh Lự, nghe ba má tôi lên kiếm, tôi chui vô rẫy mía trốn. Anh Hai, anh Sáu của tôi hy sinh năm 1970. Anh Ba tôi, tức anh Ba Phú, lúc đó đang công tác ở Huyện đoàn Cái Nước cho nên nhà đâu còn ai, tôi đi Thanh niên xung phong năm đó mới có 15 tuổi hà, ba má cưng tôi lắm!

Sáng mãi di nguyện của Người

Tháng 5/1965, Bác Hồ kính yêu của chúng ta đặt bút viết những dòng đầu tiên của bản Di chúc, được Người gọi là “để lại mấy lời....” phòng khi sẽ đi gặp cụ Các Mác, cụ Lênin và các vị cách mạng đàn anh khác thì đồng bào cả nước, đồng chí trong Ðảng khỏi cảm thấy đột ngột.

Dấu ấn hoạt động đồng chí Võ Văn Kiệt tại Cà Mau

Ðồng chí Võ Văn Kiệt - nguyên Thủ tướng Chính phủ, người được biết đến với bí danh “chú Sáu Dân” thân thương. Đồng chí đã hoạt động cách mạng, gắn bó với mảnh đất, con người Cà Mau.Trên địa bàn tỉnh hiện có 2 di tích lịch sử lưu dấu “chú Sáu Dân” với niềm tri ân, tưởng nhớ của người dân Cà Mau với đồng chí, gồm Di tích cấp tỉnh Nơi ở và Làm việc của đồng chí Võ Văn Kiệt, ở xã U Minh và Di tích Quốc gia đặc biệt Căn cứ Cái Chanh, ở xã Ninh Thạnh Lợi.

Tự hào mái đình quê hương

Trong công cuộc kháng chiến bảo vệ Tổ quốc, trên quê hương Cà Mau anh hùng, nhiều sự kiện lịch sử trọng đại được khắc ghi. Trong đó, không thể không nhắc đến đình Tân Hưng. Đây là nơi xuất hiện lá cờ Đảng Cộng sản Đông Dương đầu tiên tại Cà Mau, như ánh hào quang chiếu rọi, hun đúc tinh thần yêu nước của quân dân Cà Mau...