Xuôi dòng lịch sử, đầu tháng 9/1969, sau khi nhận tin Bác Hồ từ trần, người dân xã Long Ðức (nay thuộc TP Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh) vô cùng tiếc thương, để tang, cùng nhau nấu cơm cúng và lập bàn thờ tại nhà thờ Bác theo phong tục địa phương. Nhiều người bày tỏ nguyện vọng xây dựng đền thờ để tưởng nhớ Bác. Ðến đầu năm 1970, Thị uỷ Trà Vinh họp và quyết định xây dựng đền thờ.
- Mừng Quốc khánh, nhớ Bác kính yêu
- Di chúc Bác Hồ trường tồn cùng đất nước
- Tấm lòng nhân dân Hàng Vịnh với Bác Hồ
- Thiêng liêng tình cảm với Bác Hồ
Ngày 10/3/1970, Ðền thờ Bác Hồ được khởi công, quá trình xây dựng, mỗi ngày chỉ thực hiện từ 5 giờ chiều đến sáng hôm sau để tránh địch càn quét, đánh bom, đến ngày 26/1/1971, ngôi đền mới được khánh thành. Ðền có diện tích 16 m2, lợp lá dừa nước, khung sườn bằng gỗ, nền xi măng, trên nóc cắm lá cờ Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam.
Một tháng sau đó, địch càn quét, dù đội du kích và bộ đội địa phương ngoan cường chống trả, nhưng vì địch đông và mạnh nên cuối cùng chúng vẫn vào được và châm lửa đốt ngôi đền.
Ðến ngày 14/2/1972 (30 tết Nguyên đán), Ðền thờ Bác Hồ khánh thành lần thứ hai. Ngày 3/10/1972, ngôi đền một lần nữa bị máy bay địch bắn phá, nhưng bà con trong ấp nhanh chóng dập lửa, bảo vệ được đền. Tính đến ngày 30/4/1975, ngôi đền ba lần bị giặc bắn phá, cháy rụi, được bà con cùng nhau xây dựng lại.
Trong quá trình bảo vệ đền, 27 cán bộ, đảng viên và du kích của Long Ðức đã anh dũng hy sinh, đến nay vẫn được người dân nơi đây tưởng nhớ. Sau ngày đất nước thống nhất, theo nguyện vọng của Nhân dân, Ðảng bộ và chính quyền tỉnh Trà Vinh đầu tư kinh phí tôn tạo ngôi đền.
Ngày 5/9/1989, Ðền thờ Bác Hồ được Bộ Văn hoá, Thông tin công nhận là Di tích Lịch sử văn hoá cấp Quốc gia. Năm 1990, nhân dịp kỷ niệm 100 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, địa phương xây dựng nhà che với thiết kế hình đoá sen phủ ngôi đền.
Ðoàn cán bộ, phóng viên Báo Cà Mau đến viếng Ðền thờ Bác Hồ và nghe thuyết trình quá trình xây dựng đền.
Nhà trưng bày các hiện vật về thân thế và sự nghiệp Chủ tịch Hồ Chí Minh trong khuôn viên di tích.
Nhà sàn Bác Hồ được thiết kế dựa theo bản nhà sàn tại Phủ Chủ tịch ở Thủ đô Hà Nội.
Tiểu cảnh Bác Hồ trên thuyền độc mộc trong khuôn viên Ðền thờ Bác Hồ.
Chiếc trực thăng HU 1A của Mỹ bị Ðại đội Pháo binh 509 tỉnh Trà Vinh bắn rơi năm 1964, trưng bày trong khuôn viên di tích.
Di tích Ðền thờ Bác Hồ có diện tích rộng đến 5,4 ha, mỗi năm đón hơn 5 vạn lượt người đến tham quan, dâng hương viếng Bác.
Loan Phương