Công tác tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, gắn với tinh giản biên chế đã, đang và tiếp tục được Ðảng, Chính phủ, bộ, ngành và hệ thống chính trị của cả nước thực hiện quyết liệt trong thời gian tới. Ðây là chủ trương lớn, là bước ngoặt, tạo tiền đề để đất nước bước vào kỷ nguyên mới.
- Sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả
- Phát huy hệ thống chính trị cơ sở bảo vệ nền tảng tư tưởng của Ðảng
- Bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả'
- Họp bàn về kế hoạch định hướng sắp xếp, tinh gọn bộ máy khối chính quyền
- Kế hoạch định hướng sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của Chính phủ
Với tinh thần mới, vận tốc mới nhằm tạo ra những động lực mới, hiệu năng mới trong công tác tinh gọn bộ máy, Tổng bí thư Tô Lâm, Bộ Chính trị đã chỉ đạo quyết liệt, tạo sự thống nhất trong nhận thức và hành động, nhận được sự đồng tình ủng hộ cao của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Song, các thế lực thù địch, phản động, phần tử cơ hội chính trị đã lợi dụng tình hình để xuyên tạc, “bẻ lái” dư luận, phủ nhận chủ trương đúng đắn của Ðảng ta.
Từ năm 2015 đến ngày 15/12/2023, cả nước tinh giản biên chế 84.140 người. (Trong ảnh: Trung tâm Giải quyết thủ tục hành chính tỉnh Cà Mau trong giờ làm việc).
Xuất hiện những chiêu trò chống phá
Chủ trương tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị được Ðảng ta bàn, đề ra phương án chi tiết, chặt chẽ, lộ trình thực hiện từ rất lâu, với mục tiêu nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy Nhà nước, hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương. Tuy nhiên, một số đối tượng chống phá xem đây là cơ hội để xuyên tạc, bịa đặt, đánh tráo khái niệm “tinh gọn bộ máy” theo hướng tiêu cực, hòng gây hoang mang trong xã hội. Nguy hiểm hơn, các đối tượng thù địch, cơ hội chính trị còn bịa đặt rằng, việc tinh giản biên chế của Ðảng, Chính phủ “chỉ là hình thức, mị dân”, không đem lại hiệu quả thực tế mà chỉ là gây tốn kém tiền bạc, ngân sách. Họ cho rằng, việc tinh gọn cơ cấu bộ máy Nhà nước chỉ là việc chuyển nguồn nhân lực từ cơ quan này sang đơn vị khác, chỉ gây tốn kém, phức tạp, mất thời gian.
Thâm độc hơn, một số đối tượng còn bịa đặt rằng, việc sáp nhập các đơn vị, hợp nhất bộ máy chỉ nhằm mục đích “chia ghế”, tạo cơ hội cho cán bộ “chạy chọt” để tham nhũng, gây tốn kém ngân sách. Thậm chí, các thế lực thù địch xuyên tạc tinh giản biên chế là “đấu đá quyền lực, phe nhóm”, nhằm cắt giảm quyền lực của người này để tăng quyền lực cho người kia, là cách để “hạ bệ” hoặc “gia cố” quyền lực. Từ đó họ nguỵ biện rằng, Việt Nam không có tinh giản biên chế, không có tinh gọn bộ máy mà đây chỉ là “miếng bánh phân chia quyền lực”, chuyện của “các phe phái”... Ðây là những chiêu trò mà bọn phản động, chống phá, cơ hội chính trị đã nhiều lần sử dụng khi Ðảng ta thực hiện những chủ trương, quyết sách mới.
Dự báo trước tình hình chống phá của các thế lực thù địch khi Ðảng ta thực hiện chủ trương tinh gọn tổ chức bộ máy, Tổng bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo: “Các cấp uỷ đảng, từ Trung ương đến cơ sở, chỉ đạo tăng cường công tác tuyên truyền, định hướng dư luận, tạo sự thống nhất cao trong Ðảng và toàn hệ thống chính trị, sự đồng thuận trong Nhân dân về chủ trương, yêu cầu, nhiệm vụ tinh gọn tổ chức bộ máy trong tình hình mới. Ðấu tranh có hiệu quả với các quan điểm sai trái, thù địch, xuyên tạc việc thực hiện chủ trương này; xử lý nghiêm các trường hợp lợi dụng việc sắp xếp tổ chức, gây mất đoàn kết nội bộ, ảnh hưởng đến uy tín của Ðảng và cơ quan, tổ chức”.
Thống nhất quan điểm và hành động
Từ khi khởi xướng công cuộc đổi mới (Ðại hội VI) đến nay, Ðảng ta đã ban hành nhiều nghị quyết, kết luận để lãnh đạo thực hiện chủ trương đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Trong bài viết “Tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả”, Tổng bí thư Tô Lâm khẳng định: “Qua nhiều kỳ đại hội, nhất là trong các đại hội gần đây, trong Văn kiện Ðại hội Ðảng lần thứ IX, XII, XIII đều nhấn mạnh các nhiệm vụ cụ thể về tinh gọn tổ chức bộ máy hoặc nghiên cứu xây dựng mô hình tổng thể tổ chức bộ máy hệ thống chính trị trong giai đoạn mới. Từ Ðại hội VII đến nay, Ðảng ta liên tục ban hành nhiều nghị quyết, kết luận để lãnh đạo thực hiện chủ trương đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn tổ chức bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả... Những đổi mới về thể chế, trọng tâm là đổi mới công tác tổ chức bộ máy hệ thống chính trị là một trong những điều kiện cơ bản, quyết định đạt được những thành tựu vĩ đại sau 40 năm đổi mới đất nước”.
Từ đó cho thấy, chủ trương tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị được Ðảng ta chỉ đạo chu đáo, kỹ lưỡng từ rất lâu. Vấn đề là lộ trình, chọn thời điểm tổ chức thực hiện phù hợp. Tổng bí thư Tô Lâm đặt vấn đề và tự trả lời: “Câu hỏi lớn được đặt ra lúc này là chúng ta đã đủ thế và lực; đã đủ ý chí và quyết tâm để bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh của dân tộc hay chưa? Câu trả lời là: Ðã đủ. Hiện nay đã là thời điểm, thời cơ; là sự cấp thiết, là đòi hỏi tất yếu khách quan cho cuộc cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị để bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả hay chưa? Câu trả lời là: Không thể chậm trễ hơn được nữa”.
Tổng bí thư Tô Lâm trải lòng về công tác tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, khi cho rằng đây là vấn đề rất cấp bách, bắt buộc phải làm, càng làm sớm càng có lợi cho dân, cho nước. Vì đã qua các kỳ đại hội của Ðảng từ các nhiệm kỳ trước, Ðảng ta từng đặt ra vấn đề này, nhất là từ Ðại hội Ðảng lần thứ XII đến nay. “Ðiều đó cho thấy Ðảng đã nhìn ra và thấy cần phải thực hiện nhưng quá trình triển khai chưa đạt mục tiêu đề ra. Ðây thực sự là vấn đề khó, thậm chí rất khó vì khi tiến hành tinh gọn bộ máy sẽ liên quan đến tâm tư, tình cảm, nguyện vọng và đụng chạm tới lợi ích của một số cá nhân, tổ chức”. Tuy nhiên, chúng ta vẫn phải tiến hành vì muốn có một cơ thể khoẻ mạnh, đôi khi chúng ta phải "uống thuốc đắng", phải chịu đau để "phẫu thuật khối u"”, Tổng bí thư chia sẻ.
Ðể chủ trương tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị đi vào cuộc sống, vai trò tiên phong, gương mẫu, tự giác của người cán bộ, đảng viên đặc biệt quan trọng, nhất là sự đồng tình, đồng thuận ủng hộ của Nhân dân. Tổng bí thư Tô Lâm mong muốn: “Hơn lúc nào hết, đội ngũ cán bộ, đảng viên phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, gương mẫu thực hiện nhiệm vụ trên tinh thần đặt lợi ích chung lên trên hết, mạnh dạn đổi mới, sáng tạo, đột phá, dũng cảm hy sinh để đất nước phát triển. Tôi cho rằng, ngoài nỗ lực của Ðảng, Chính phủ, Nhà nước thì rất cần sự hưởng ứng, vào cuộc của người dân, phải giải phóng sức lao động, sức sản xuất, phải huy động được nguồn vốn vật chất và tinh thần trong Nhân dân và người dân phải được hưởng thụ, cảm nhận những thành quả đó thì mọi người sẽ chung sức, đồng lòng cùng thực hiện”.
Quan điểm tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị được Tổng bí thư Tô Lâm, Bộ Chính trị chỉ đạo triển khai, thực hiện khẩn trương nhưng bảo đảm thận trọng, chắc chắn, giữ vững nguyên tắc, tiếp thu ý kiến từ tổng kết thực tiễn, các chuyên gia, nhà khoa học, kể cả kinh nghiệm nước ngoài... để đề xuất tinh gọn tổ chức bộ máy tối ưu nhất. Thực hiện nghiêm nguyên tắc một cơ quan thực hiện nhiều việc, một việc chỉ giao một cơ quan chủ trì và chịu trách nhiệm chính; khắc phục triệt để tình trạng chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ, chia cắt về địa bàn, lĩnh vực. Yêu cầu chung là bộ máy mới phải tốt hơn bộ máy cũ và đi vào hoạt động ngay; không để ngắt quãng công việc, không để khoảng trống về thời gian, không để bỏ trống địa bàn, lĩnh vực; không để ảnh hưởng đến các hoạt động bình thường của xã hội, của người dân.
“Tôi đề nghị các cấp, các ngành từ Trung ương tới cơ sở phải xác định quyết tâm chính trị cao nhất trong thực hiện chủ trương này. Ðây là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, là cuộc cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Ðây không chỉ là vấn đề về quy mô hay số lượng, mà sâu xa hơn là phải tạo sự thay đổi về chất trong hoạt động của hệ thống chính trị”, Tổng bí thư Tô Lâm chỉ đạo.
Tổng bí thư xác định, công việc phía trước rất bộn bề, khẩn trương. Thời gian không chờ đợi chúng ta. Ðất nước đang đứng trước cánh cửa lịch sử bước vào kỷ nguyên vươn mình. Những công việc chúng ta làm hôm nay, sẽ quyết định tương lai. Chậm trễ là có lỗi với Nhân dân. Tổng bí thư chỉ đạo: “Các đồng chí cán bộ lãnh đạo, người đứng đầu cấp uỷ, cơ quan cần gương mẫu, chủ động, quyết liệt trong thực hiện nhiệm vụ được giao theo tinh thần "vừa chạy vừa xếp hàng"; "Trung ương không chờ cấp tỉnh, cấp tỉnh không chờ cấp huyện, cấp huyện không chờ cơ sở"; "Trung ương làm gương, địa phương hưởng ứng". Từng cấp, từng ngành bám sát kế hoạch để tổng kết và đề xuất mô hình cơ quan, đơn vị mình bảo đảm đúng tiến độ (bộ, ngành phải hoàn thành trong tháng 12/2024); hướng tới mục tiêu chung là hoàn thành và báo cáo Trung ương Phương án sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị trong quý I năm 2025”.
(Ý kiến phát biểu của Tổng bí thư Tô Lâm được trích từ bài phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Ðảng khoá XII; tình hình kinh tế - xã hội năm 2024, giải pháp tăng tốc phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 và tháo gỡ những điểm nghẽn, nút thắt về thể chế, vào ngày 1/12/2024).
Trình bày Báo cáo của Chính phủ về công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2023 tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khoá XV (tháng 5/2024), Phó thủ tướng, Bộ trưởng Tài chính Hồ Ðức Phớc cho biết, Chính phủ đã ban hành 27 nghị định về chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; các bộ, ngành đã giảm được 17 tổng cục và tương đương; giảm 10 cục và 144 vụ/ban thuộc tổng cục và thuộc bộ; giảm 108 phòng trong vụ/ban thuộc bộ, ngành; giảm 22 đơn vị sự nghiệp công lập. Về quản lý và tinh giản biên chế, thực hiện các nghị định của Chính phủ, từ năm 2015 đến ngày 15/12/2023, cả nước tinh giản biên chế 84.140 người.
Ðỗ Chí Công