(CMO) Một ngày cuối tuần, Danh Sóc Kha, người bạn mới quen rủ tôi về quê anh chơi. “Mùa này ở xóm tôi đã bắt đầu vào mùa làm khô cá bổi đón tết, không khí lao động nhộn nhịp lắm, cũng nhờ làm khô cá bổi mà nhiều người dân tuyến kênh Cựa Gà Tám Khệnh xóm tôi khá lên”, Sóc Kha nói như khoe.
Dọc theo tuyến đường ô tô về trung tâm xã Khánh Bình Tây, cách trụ sở UBND xã khoảng 1 km, chúng tôi vượt qua cây cầu nông thôn là đến kênh Cựa Gà Tám Khệnh, xa xa đã thấy lấp ló những hàng vỉ cá bổi đang được phơi khô đặt trước những căn nhà kiên cố, khang trang mới được xây dựng. Người lo vận chuyển, người làm cá tươi, người phơi cá khô… tiếng cười nói rộn ràng đã đánh thức vùng quê từng được xem như "địa chỉ đỏ" của sự nghèo khó.
Chuyện của 10 năm trước
 |
| Nghề làm khô cá bổi giúp người dân Cựa Gà Tám Khện giảm nghèo. Ảnh: HOÀNG VŨ |
Kênh Cựa Gà Tám Khệnh thuộc ấp Đá Bạc A, xã Khánh Bình Tây (huyện Trần Văn Thời) có chiều dài khoảng 1.100 m. Dọc theo tuyến kênh này có 70 hộ dân sinh sống, trong đó có 50 hộ người dân tộc Khmer. Đất đai không thể nở thêm mà con người thì cứ sinh sôi, không ít gia đình đông con mà lại không có đất, hoặc thiếu đất sản xuất nên lâm cảnh túng thiếu.
Ông Danh Dưỡng, lão nông cố cựu nơi đây, nhớ lại: “Trước năm 2010, tuyến kênh này đường đi lầy lội, giao thông chủ yếu là đường thuỷ, bà con sản xuất nông nghiệp chỉ độc canh cây lúa và chủ yếu bằng kinh nghiệm dân gian, trong khi thời tiết mỗi lúc thay đổi thất thường nên thu nhập khá bấp bênh. Bên cạnh đó, nhiều hộ không đất phải đi làm thuê nhưng cũng quanh quẩn ở địa phương, công việc khi có khi không và thu nhập không ổn định… Lo miếng ăn đã khó nên việc học hành của con cái cũng phó mặc”.
Ông Lê Hoàng Nguyên, người dân địa phương, bộc bạch: “Khoảng cuối những năm 90, vài hộ dân bắt đầu làm nghề khô cá bổi. Lúc đầu số lượng ít, nhu cầu cá tươi không nhiều nên số lượng cá nuôi tại chỗ đáp ứng được. Song, đơn đặt hàng ngày càng nhiều, cá tươi tại chỗ không đủ phải thu mua ở những xã lân cận, thậm chí là các tỉnh bạn. Vận chuyển tốn kém, lại bị thương lái ép giá cá khô… lợi nhuận giảm nên nhiều hộ bỏ nghề, bỏ đất đi xứ khác làm ăn".
Theo Bí thư Chi bộ ấp Đá Bạc A Lê Văn Chấn, toàn ấp có 387 hộ, trong đó có 62 hộ người dân tộc Khmer, sống tập trung đông nhất là ở kênh Cựa Gà Tám Khệnh… Trong số 387 hộ dân có khoảng 170 hộ có đất sản xuất, còn lại làm thuê và người dân tộc Khmer chiếm khoảng 50% trong số những người không đất. Vì vậy, nếu nói ấp Đá Bạc A là ấp đặc biệt khó khăn thì tuyến kênh Cựa Gà Tám Khệnh là khu vực đặc biệt khó khăn của ấp.
Cuộc sống hiện tại
Theo ông Danh Dưỡng, vạn sự khởi đầu nan, sau mỗi lần thất bại người dân lại có thêm bài học để đeo bám với nghề. Khoảng năm 2010, Nhà nước hỗ trợ cùng Nhân dân làm lộ giao thông nông thôn và giao thông trên địa bàn xã đấu nối với huyện nên thuận tiện hơn trong việc đi lại, giao thương, nhiều hộ dân đua nhau làm khô cá bổi. Hiện tại có trên 20/70 hộ của xóm này đang phát triển nghề khô cá bổi. Nghề làm khô cá bổi không chỉ tạo thu nhập cho hộ gia đình mà còn giúp giải quyết hàng chục lao động tại chỗ với thu nhập bình quân trên 150 ngàn đồng/người/ngày. Người dân có việc làm ổn định nên tình trạng ăn nhậu bê tha, gây rối trật tự công cộng, tham gia tệ nạn xã hội… cũng giảm đáng kể”.
Trưởng ấp Đá Bạc A Nguyễn Văn Thạnh phấn khởi: "Năm 2016 ấp có trên 70 hộ nghèo thì nay còn 38 hộ nghèo và 15 hộ cận nghèo".
Nhìn nhận cảm quan, những căn nhà mới được xây dựng kiên cố, khang trang ở những khu vực từng nghèo khó như tuyến kênh Cựa Gà Tám Khệnh, kênh Cựa Gà 42… cũng thấy đời sống vật chất, tinh thần được nâng lên. Song tỷ lệ hộ nghèo còn cao là do tính theo tiêu chí đa chiều còn nhiều bất cập. Bởi thực tế, có hộ tuy không có đất sản xuất, hiện nhà ở xập xệ… được xét hộ nghèo nhưng gia đình có 3, 4 người đang lao động ngoài tỉnh, bình quân tổng thu nhập khoảng 30 triệu đồng/tháng. Mỗi năm họ mới về quê chơi tết vài ngày rồi lại đi nên đâu cần thiết mua sắm tài sản để lại gia đình vì không có người chăm nom!
Theo ông Nguyễn Văn Thạnh, tuy có sự chuyển biến vươn lên, nhưng thực tế thì tuyến kênh Cựa Gà Tám Khệnh nói riêng và ấp Đá Bạc A nói chung vẫn còn là vùng đặc biệt khó khăn của xã. Thế nên, tiếp tục kéo giảm hộ nghèo, đưa ấp ra khỏi vùng đặc biệt khó khăn thì địa phương cần sự hỗ trợ tích cực hơn về giống, vật nuôi để người dân phát triển sản xuất nông nghiệp đa dạng hơn, cũng như ổn định và hình thành làng nghề khô cá bổi…
“Hiện nay, trên địa bàn ấp hầu hết đều có lộ nông thôn đấu nối với nhau, nhưng cũng còn vài nơi người dân chưa có điện sinh hoạt và cầu tiêu hợp vệ sinh, như tuyến kênh Cựa Gà Sáu Dần, nơi có 24 hộ dân sinh sống, trong đó có 16 hộ dân tộc Khmer đang gặp khó khăn”, Trưởng ấp Đá Bạc A Nguyễn Văn Thạnh trải lòng./.
Mỹ Pha
Xem thêm bình luận