Cà Mau đang đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị số 17 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ với mục tiêu đến cuối năm 2025, chấm dứt hoàn toàn tình trạng khai thác thuỷ sản bằng phương pháp huỷ diệt như sử dụng xung kích điện, chất nổ, hoá chất độc hại. Việc triển khai đồng bộ và quyết liệt từ cơ sở thể hiện tinh thần chủ động, linh hoạt của chính quyền địa phương trong việc đưa chủ trương của Đảng và Nhà nước vào thực tiễn đời sống.
- Chung tay bảo vệ nguồn lợi cá đồng
- Bảo vệ nguồn lợi cá đồng - Huy động tối đa sự vào cuộc của người dân
- Tín hiệu tích cực từ dự án khôi phục nguồn lợi cá đồng
Siết chặt từ gốc
Ngay sau khi Chỉ thị số 17 được ban hành, các địa phương trong tỉnh đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. UBND các xã, khẩn trương rà soát và lập danh sách toàn bộ cơ sở kinh doanh ngư lưới cụ, hóa chất thuỷ sản, vật liệu dễ bị lợi dụng để khai thác bất hợp pháp. Cùng với đó, các hộ kinh doanh được yêu cầu ký cam kết không buôn bán, tàng trữ hoặc vận chuyển các loại ngư cụ cấm, chất nổ, hoá chất độc hại, công cụ kích điện.
.jpg)
Bắt đầu từ năm 2017, mô hình kết hợp vừa trồng cây ăn trái, vừa tạo môi trường cho cá đồng tự phục hồi đã tạo sinh kế bền vững cho gia đình anh Trần Minh Thuận, Ấp 8.
Ngoài việc kiểm soát chặt nguồn cung, lực lượng chức năng còn tăng cường kiểm tra định kỳ và đột xuất tại các điểm nóng về khai thác thuỷ sản. Nếu phát hiện hành vi vi phạm, sẽ xử lý nghiêm theo quy định. Các địa phương cũng lập danh sách những hộ gia đình có dấu hiệu nghi ngờ tàng trữ công cụ kích điện bị cấm nhưng không tự giác giao nộp, từ đó tổ chức tuyên truyền, kiểm tra và xử phạt kịp thời.
Ông Phạm Hồng Ngự, Phó Chủ tịch UBND xã U Minh, cho biết: “Xã xác định công tác tuyên truyền là then chốt. Ngay từ khi Chỉ thị số 17 có hiệu lực, chúng tôi đã huy động các tổ chức đoàn thể và lực lượng chức năng phối hợp tuyên truyền đến từng hộ dân. Đồng thời, công khai các trường hợp bị xử phạt để tăng tính răn đe trong cộng đồng”.
Hướng đến phát triển bền vững
Từ việc đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, nhiều hộ dân tại các địa phương đã chủ động giao nộp công cụ kích điện và cam kết không tái phạm. Đáng chú ý, nhiều nơi duy trì hiệu quả đường dây nóng để tiếp nhận thông tin phản ánh, tố giác hành vi khai thác bất hợp pháp từ người dân. Đây là kênh thông tin quan trọng giúp cơ quan chức năng phát hiện và xử lý kịp thời các trường hợp vi phạm.
Tại xã U Minh, nhờ tin báo của người dân, Đồn Biên phòng Khánh Tiến đã phát hiện và xử lý nhiều đối tượng tàng trữ công cụ khai thác tận diệt. Trung tá Trần Thanh Ngoan, Chính trị viên Đồn Biên phòng Khánh Tiến, thông tin: “Từ nguồn tin trong dân, chúng tôi thu thập được nhiều manh mối có giá trị, giúp phát hiện và xử lý các đối tượng vi phạm. Thời gian tới, đơn vị sẽ tiếp tục phối hợp với chính quyền địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong cộng đồng, hướng đến chấm dứt hoàn toàn tình trạng khai thác tận diệt”.
Song song với công tác ngăn chặn và xử lý vi phạm, nhiều địa phương trong tỉnh cũng đang triển khai các mô hình phát triển sinh kế bền vững, góp phần phục hồi và bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản nội đồng. Xã Khánh Lâm là một trong những điểm sáng với các mô hình kết hợp sản xuất nông nghiệp và nuôi cá đồng tự nhiên. Tiêu biểu là mô hình trồng cây ăn trái kết hợp nuôi cá đồng của anh Trần Minh Thuận, Ấp 8. Trên diện tích hơn 3 ha đất sản xuất, anh dành 1 ha để trồng táo, nhãn và cải tạo hệ thống bờ bao giữ nước ngọt, phục hồi môi trường tự nhiên để phát triển cá đồng.
.jpg)
Mô hình trồng táo, nhãn của gia đình Trần Minh Thuận cho trái quanh năm, tạo nguồn thu nhập ổn định.
Anh Thuận chia sẻ: “Trước đây, cá đồng ở vùng này nhiều vô kể, nhưng vì khai thác không chọn lọc mà nguồn lợi bị cạn kiệt. Bây giờ, muốn ăn cá đồng phải ra chợ mua. Tôi quyết định làm mô hình kết hợp vừa trồng cây ăn trái, vừa tạo môi trường cho cá tự phục hồi, như vậy hiệu quả kinh tế cao hơn”.
Chị Lê Thị Nị, vợ anh Thuận, vừa phân loại táo chuẩn bị mang ra chợ, vui vẻ cho biết: “Trồng cây ăn trái thu nhập ổn định hơn trồng lúa nhiều. Từ tiền lời bán táo, nhãn, vợ chồng tôi mua thêm thức ăn để nuôi lại cá. Kết hợp vậy hiệu quả lắm!”.
Không giống nhiều hộ trong vùng, anh Thuận chuyển hướng trồng cây ăn trái từ năm 2017. Thời điểm đó, nhiều người cho rằng anh sẽ thất bại vì đất nhiễm phèn. Nhưng với quyết tâm thay đổi cuộc sống và ý chí phục hồi nguồn cá đồng tự nhiên, anh đã chứng minh được hiệu quả của mô hình này.
Chỉ thị số 17 không chỉ là biện pháp siết chặt quản lý Nhà nước đối với hoạt động khai thác thuỷ sản mà còn là định hướng phát triển bền vững lâu dài: kết hợp hài hoà giữa bảo tồn nguồn lợi và phát triển kinh tế. Các mô hình sinh kế mới như của anh Thuận không chỉ mang lại thu nhập ổn định mà còn góp phần thay đổi nhận thức của người dân, từ việc khai thác tận diệt sang khai thác bền vững và chủ động bảo vệ môi trường sống.
Những bước đi quyết liệt từ chính quyền, sự chuyển biến trong nhận thức cộng đồng và các mô hình sinh kế bền vững đang lan rộng là nền tảng vững chắc để Cà Mau hiện thực hoá mục tiêu chấm dứt khai thác thuỷ sản tận diệt vào cuối năm 2025.
Kim Cương
Xem thêm bình luận