Vụ lúa đông xuân 2011 - 2012 xem như kết thúc. Dù được đánh giá là vụ lúa trúng nhất trong năm, nhưng nông dân trong tỉnh vẫn không phấn khởi. Bởi lẽ, họ phải đối mặt với hai cái khó, đó là: giá lúa giảm liên tục và sự hoành hành của những cơn mưa trái mùa.
NIỀM VUI KHÔNG TRỌN
Vụ lúa đông xuân này, gia đình ông Trương Văn Dũng (ấp Trèm Trẹm, thị trấn Ngan Dừa, huyện Hồng Dân) canh tác gần 3ha lúa chất lượng cao. Với năng suất dự đoán từ 35 - 40 giạ/công, ông Dũng hy vọng thu nhập không dưới 120 triệu đồng. Tuy nhiên, mọi chuyện rất khác. Khi bước vào mùa thu hoạch rộ, giá lúa giảm bất thường và kéo dài cho đến cuối vụ. Kết cục, ông Dũng đành phải bán lúa với giá 4.800 đồng/kg (dưới mức giá sàn Chính phủ quy định). So với mức giá 7.000 - 7.100 đồng/kg ở vụ hè thu trước đó, thu nhập của gia đình ông Dũng giảm gần 30%. Ở thị trấn Ngan Dừa, cho đến cuối vụ đông xuân, nhiều nông dân vẫn phải bán lúa ướt với giá 4.300 - 4.400 đồng/kg. Thậm chí do thương lái không thường xuyên thu mua, nên nhiều nông dân chỉ biết kêu trời!
Việc thu mua lúa tạm trữ lần này của các doanh nghiệp không những không làm cho giá lúa gạo của Bạc Liêu tăng lên, mà ngược lại, thị trường vẫn “lạnh như tờ”. Giá lúa gạo trong nước vẫn giảm từng ngày và thấp hơn nhiều so với thời điểm mưa dầm.
Ông Nguyễn Văn Long, Phó Giám đốc Công ty Lương thực Bạc Liêu, giải thích về sự nghịch lý này: “Ở vụ lúa này, không chỉ Bạc Liêu mà cả vùng ĐBSCL, diện tích canh tác và cả sản lượng lúa gạo đều tăng so với cùng kỳ năm trước. Do đó, số lượng tạm trữ 1 triệu tấn gạo như cũ mà Hiệp hội Lương thực Việt Nam đưa ra là không hợp lý. Các doanh nghiệp đã thu mua đủ chỉ tiêu được giao và không còn chỗ chứa nhưng lúa trong dân vẫn còn quá nhiều”.
Ông Long cho biết thêm, giá lúa thấp không phải doanh nghiệp cố tình ép giá mà phụ thuộc vào thị trường lúa gạo thế giới. Giá gạo xuất khẩu của Việt Nam đang giảm khoảng 50 USD/tấn so với thời điểm đầu vụ và tiến trình ký kết hợp đồng xuất khẩu gạo của Việt Nam đang gặp khó khăn. Tình trạng này kéo theo giá lúa gạo trong nước tiếp tục ảm đạm. Hiện tại, Công ty Lương thực Bạc Liêu đã thu mua đủ 20.000 tấn gạo (tương đương gần 40.000 tấn lúa) nhưng cũng vẫn tiếp tục mua, mở rộng kho chứa vì thấy lượng lúa hàng hóa còn tồn đọng trong dân rất nhiều.
 |
| Trình diễn máy gặt đập liên hợp ở xã Long Thạnh (huyện Vĩnh Lợi). Ảnh: T.Đ |
Vụ lúa này, nông dân trong tỉnh có cùng cảnh ngộ: lúa đầy nhà nhưng không có tiền trang trải chi phí, trả nợ vật tư nông nghiệp. Theo ông Phan Minh Quang, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT: “Vụ lúa đông xuân năm nay, năng suất bình quân ước đạt từ 6 - 7,5 tấn/ha, cao hơn năm ngoái và sản lượng tăng còn do diện tích gieo trồng tăng. Ảnh hưởng của cơn bão trái mùa vừa qua không tác động lớn đến năng suất lúa của tỉnh. Mưa lớn làm lúa đổ ngã khoảng 4.000/54.000ha, nhưng thiệt hại nặng nhất chỉ khoảng 800ha. Tuy nhiên, qua đó cho thấy sự bất cập lớn về công nghệ thu hoạch của tỉnh”.
Số lượng máy gặt đập liên hợp (GĐLH) đang thiếu trầm trọng. Toàn tỉnh hiện tại chỉ có khoảng 30 máy GĐLH. Do không đủ máy vào thời điểm thu hoạch rộ (mưa bão) nên giá công cắt lúa (thủ công) tăng gấp 3 - 4 lần so với bình thường (dao động từ 700.000 - 750.000 đồng/công). Thậm chí, nhân công cắt lúa cũng khó kiếm. Theo ước tính của nông dân, nếu tính cả công cắt, suốt, vận chuyển, vật tư nông nghiệp… thì chi phí cho 1 công lúa tăng lên gấp đôi, từ 2,5 - 3 triệu đồng/công. Sở NN&PTNT cho biết, ảnh hưởng của cơn bão trái mùa mới đây, nếu không có máy GĐLH từ các tỉnh khác đến thì nông dân sẽ gặp bế tắc trong khâu thu hoạch.
Trong khi đó, ở một số tỉnh như Cà Mau, Sóc Trăng, Cần Thơ, An Giang, Đồng Tháp… mỗi tỉnh đều có hơn 100 máy GĐLH. Chủ trương của các tỉnh này là khuyến khích nông dân mua máy GĐLH bằng cách hỗ trợ vốn hàng chục tỷ đồng mỗi năm từ ngân sách tỉnh. Ở Bạc Liêu, nông dân thì thích mua máy GĐLH hiệu Kubota (của Nhật Bản). Trong khi đó, họ không đủ tiền để mua, còn tỉnh không thể hỗ trợ lãi suất tiền vay giúp họ mua loại máy này theo Quyết định 63 của Thủ tướng Chính phủ.
Ông Phan Minh Quang, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT cho rằng: “Bạc Liêu hiện có quá ít máy GĐLH là do không đủ tiền mua máy và cũng không được hỗ trợ từ phía Nhà nước. Để giải quyết tốt bài toán công nghệ thu hoạch lúa, đề nghị UBND tỉnh mạnh dạn dùng ngân sách tỉnh hỗ trợ nông dân mua máy GĐLH. Theo đó, ở mỗi xã chuyên lúa cần có từ 2 - 3 máy GĐLH thì mới đáp ứng nhu cầu thâm canh tăng vụ đạt hiệu quả cao như tỉnh mong muốn”. Nếu không, những chuyện nan giải trong sử dụng công nghệ thu hoạch ở Bạc Liêu sẽ còn tiếp tục kéo dài.
HỮU DUYÊN
Xem thêm bình luận