Sau một thời gian vất vả đối phó với hạn hán, xâm nhập mặn ở vụ lúa đông xuân, giờ đây lúa cũng đến ngày thu hoạch. Song, năng suất bị giảm là điều không thể tránh khỏi. Bên cạnh đó, nông dân còn phải đối diện với nỗi lo đầu ra sản phẩm - mà thực tế là chiêu trò ép giá của thương lái.
Nông dân xã Vĩnh Bình (huyện Hòa Bình) thu hoạch lúa đông xuân. Ảnh: P.Đ
VỪA MẤT MÙA VỪA BỊ ÉP GIÁ
Đến thời điểm này, nông dân trong tỉnh đã thu hoạch hơn 16.400ha lúa đông xuân, năng suất đạt 6 tấn/ha. Những ngày tới nông dân tập trung thu hoạch rộ gần 30.000ha còn lại. Vụ lúa đông xuân năm nay bà con phải sản xuất trong điều kiện khó khăn.
Ông Phạm Văn Dự (xã Hưng Phú, huyện Phước Long) chia sẻ: “Đầu tiên là giữa mùa khô bị bể đập, nước mặn tràn về. Kế tiếp là khô hạn và xâm nhập mặn cộng thêm điều kiện thời tiết nắng nóng nên các loại sâu bệnh phát triển mạnh, dẫn đến chi phí sản xuất tăng. Năng suất lúa năm nay không bằng vụ đông xuân năm trước, chỉ đạt khoảng 6 tấn/ha”.
Lúa không thuận mùa đã đành, giờ đây nhà nông còn bị thương lái chèn ép giá. Giá lúa giảm ngay thời điểm nông dân thu hoạch rộ đã không còn là chuyện lạ. Tuy nhiên, giá lúa bỗng dưng giảm mạnh như thời điểm hiện nay là chưa từng có.
Anh Nguyễn Hồng Khánh (ấp Vĩnh Lộc, xã Vĩnh Phú Đông, huyện Phước Long) bày tỏ: “Tôi trồng 5 công đất lúa. Vừa qua, nhờ thu hoạch sớm nên tôi bán được 124.000 đồng/giạ lúa OM 4900. Còn các giống như IR 50404 giá 110.000 đồng/giạ”. Tuy nhiên, khi nông dân thu hoạch rộ thì giá lúa đột ngột giảm mạnh. Anh Nguyễn Văn Triều (ấp Mỹ Phú Nam, xã Vĩnh Bình, huyện Hòa Bình) nói: “Mấy ngày nay giá lúa IR 50404 sụt xuống còn 96.000 đồng/giạ. Năm nay không thuận mùa còn gặp cảnh mất giá”.
Cần một đầu ra bền vững
Tìm đầu ra bền vững cho hạt lúa vẫn còn là chuyện xa vời, bởi số lượng doanh nghiệp ký hợp đồng bao tiêu lúa cho nông dân chỉ đếm trên đầu ngón tay. Ông Trương Phước Hiền, Phó trưởng phòng NN&PTNT huyện Phước Long, cho rằng: “Trên thực tế, giá lúa thị trường biến động không nhiều và vẫn giữ ở mức cao. Tuy nhiên, từ trước đến nay, nông dân phụ thuộc đầu ra vào thương lái nên thường bị chèn ép giá. Vấn đề liên kết sản xuất bao tiêu đầu ra của hạt lúa chưa chặt chẽ, kết quả là nông dân đành chấp nhận bán lúa nhỏ lẻ”.
Ngoài nguyên nhân thương lái bắt tay nhau ép giá lúa, còn có một nguyên nhân khác là phần lớn nông dân xuống giống chưa đúng với khuyến cáo lịch thời vụ của ngành Nông nghiệp. Vì vậy, vụ lúa nào cũng có tình trạng thu hoạch không đồng loạt. Ông Lê Hữu Ân, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh, nhận định: “Nông dân vẫn còn sản xuất manh mún, xuống giống không đồng loạt, từ đó thu hoạch cũng sẽ không đồng loạt. Vì thế dễ tạo điều kiện cho thương lái ép giá. Ngoài ra, nông dân tham gia cánh đồng lớn chưa nhiều nên lâu nay bà con vẫn chỉ bán lẻ lúa hàng hóa”.
Thiết nghĩ, vụ hè thu sắp tới, nông dân cần tập trung xuống giống đồng loạt theo khuyến cáo của ngành chức năng. Đồng thời tham gia sản xuất lúa hàng hóa trên quy mô cánh đồng lớn để sớm tạo đầu ra ổn định cho hạt lúa.
Phạm Đoàn
Xem thêm bình luận