Vụ lúa trên đất nuôi tôm năm nay, toàn tỉnh sẽ xuống giống 29.000ha, xấp xỉ 50% tổng diện tích chuyên lúa của tỉnh. Vụ lúa này tạo ra sản lượng bình quân hàng năm khoảng 140.000 tấn lúa đặc sản. Do đó, đây là vụ lúa có tầm quan trọng không kém so với bất kỳ vụ lúa nào. Tuy nhiên, năm nay, nông dân đang phải đối mặt với sự bất lợi của thời tiết và những khó khăn trong việc đi tìm giống lúa chịu mặn.
Khan hiếm lúa giống chịu mặn
Ông Phan Minh Quang, Phó Giám đốc Thường trực Sở NN&PTNT, cho biết: “Vụ lúa - tôm năm nay, Sở NN&PTNT đã hỗ trợ nông dân 12 tấn lúa giống chịu mặn để làm thử thông qua tài trợ của dự án GIZ. Đó là 2 giống ngắn ngày OM 6677 và OM 5629. Huyện Phước Long được hỗ trợ 5 tấn, huyện Giá Rai 5 tấn, Hồng Dân 1 tấn, Đông Hải 500kg và huyện Hòa Bình 500kg. Số lúa này được xuống giống trong tháng 9/2012 và sẽ nhân ra được 100ha”.
Theo đánh giá của Ban quản lý Dự án GIZ Bạc Liêu, hai giống chịu mặn được 5%o trong suốt quá trình sinh trưởng, năng suất đạt từ 5 - 6 tấn/ha (nếu thâm canh tốt có thể đạt 7 - 7,5 tấn/ha). Tuy nhiên, lượng lúa giống chịu mặn mà ngành NN&PTNT tỉnh có được hiện nay vẫn quá ít so với diện tích sản xuất là 29.000ha. Ông Đặng Văn Xê, Trưởng phòng NN&PTNT huyện Vĩnh Lợi, cho rằng: “Huyện Vĩnh Lợi hiện nay đang “khủng hoảng” giống lúa chịu mặn. Cách đây 5 năm, nông dân của xã Hưng Thành phải đi xuống tận huyện Hồng Dân để mua giống lúa Một bụi đỏ đem về sản xuất. Lúa Một bụi đỏ rất thích ứng với điều kiện đồng đất Hưng Thành. Nhưng do đây là loại lúa mùa (thời gian sinh trưởng dài) nên khi mùa mưa kết thúc sớm là nông dân gặp khó khăn”.
![]() |
Nông dân tham quan ruộng thanh lọc giống lúa chịu mặn của Dự án GIZ tại xã Vĩnh Mỹ B, huyện Hòa Bình. Ảnh: T.Đ |
Ở huyện Phước Long và Hồng Dân, vụ lúa - tôm này, giống Một bụi đỏ vẫn đóng vai trò chủ đạo, chiếm khoảng 60% diện tích. Ông Trần Quốc Hùng, Trưởng phòng NN&PTNT huyện Phước Long, bày tỏ: “Giống lúa F lai năm nay quá đắt (hơn 100.000 đồng/kg), nên nông dân không còn thiết tha với giống lúa này. Và mặc dù lúa Một bụi đỏ đang chiếm ưu thế trên vùng đất này, đã có thương hiệu, song đầu ra vẫn chưa tạo sự an tâm cho người sản xuất”.
Cảnh báo thời tiết khắc nghiệt
Vụ lúa trên đất nuôi tôm năm nay được ngành chức năng đánh giá là không thuận lợi. Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng - Thủy văn tỉnh, mùa mưa năm 2012 sẽ kết thúc vào khoảng giữa tháng 10. Trước tình hình lượng mưa không còn nhiều, Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh đã có văn bản khuyến cáo nông dân ở vùng lúa - tôm khẩn trương tháo chua, rửa mặn để xuống giống kịp thời ngay trong tháng 9/2012. Ở những nơi không có nước ngọt dồi dào, nông dân nên chọn giống lúa ngắn ngày để sản xuất nhằm tránh thiệt hại vào cuối vụ khi không còn mưa và độ mặn trên ruộng tăng lên.
Ông Nguyễn Văn Trận, Phó Chủ tịch UBND huyện Giá Rai, nhận định: “Không chỉ kết thúc mùa mưa sớm, năm nay, lượng mưa trên địa bàn huyện Giá Rai cũng rất ít, lượng nước ngọt hiện có ở các kênh, rạch cũng không đủ để rửa mặn nên 2.500ha lúa - tôm ở huyện chưa xuống giống được. Nếu đến khoảng giữa tháng 9/2012 mà Giá Rai vẫn không có mưa, hoặc mưa quá ít, thì vụ lúa trên đất nuôi tôm xem như không thực hiện được”.
Ông Trần Quốc Hùng, Trưởng phòng NN&PTNT Phước Long đề nghị Ban điều tiết nước tỉnh tiếp tục mở các cống lớn rút nước mặn ra ngoài để nông dân rửa mặn ruộng, xuống giống kịp thời vụ. Hiện nay, độ mặn trên ruộng còn 5 - 6%o, trên kênh Quản Lộ - Phụng Hiệp còn 3,5%o nên nông dân không thể đưa vào sản xuất được. Diện tích xuống giống ở huyện Phước Long đến thời điểm này chỉ mới được 50/7.500ha. Ở huyện Hồng Dân, mặc dù có thêm lúa Sỏi bên cạnh một số giống chịu mặn truyền thống, nhưng vẫn không thể phủ hết vùng đất lúa - tôm của huyện. Ông Nguyễn Trung Hiếu, Phó phòng NN&PTNT huyện Hồng Dân, than thở: “Ở một số xã của huyện, độ mặn vào thời điểm xuống giống khoảng 5 - 7%o nên các giống lúa ngắn ngày vẫn không sống nổi. Do đó, Hồng Dân vẫn đang thiếu hẳn bộ giống chịu mặn mang tính chiến lược cho các xã này”.
Tấn Đạt