ĐT: 0939.923988
Thứ bảy, 5-7-25 16:09:22
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Xứ tràm - đất xưa, người mới - Bài 2: Nâng tầm nghề di sản

Báo Cà Mau (CMO) Điểm Du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng Mười Ngọt, Ấp 4, xã Khánh Bình Tây Bắc, huyện Trần Văn Thời là điểm đến khó có thể bỏ qua của du khách khi về miệt rừng U Minh Hạ.

Với anh Phạm Duy Khanh, chủ Điểm Du lịch Mười Ngọt thì rừng tràm là máu thịt, là tình yêu thắm thiết. Với tâm niệm gìn giữ, bảo tồn, phát huy nghề ăn ong, Di sản văn hoá phi vật thể quốc gia, anh Khanh là một trong những người đã nâng tầm vóc của nghề “phá sơn lâm” trở thành một trong những trải nghiệm đặc sắc nhất của du khách khi về với xứ tràm.

Nghề ăn ong, Di sản văn hoá phi vật thể quốc gia của Cà Mau.

Duyên nợ với rừng

Năm 2015, khi Điểm Du lịch Mười Ngọt mới chân ướt chân ráo đi vào hoạt động, đứng trước vô vàn khó khăn, ít người nghĩ rằng, gia đình nông dân này sẽ thành công với hướng đi du lịch. Dạo đó, ông Phạm Văn Ngọt (cha anh Phạm Duy Khanh) tâm sự: “Từ Cái Nước, nhà tôi qua đây lập nghiệp. Nói là đất lớn, nhưng là vùng đệm, hoang hoá, phải đổ mồ hôi, nước mắt cải tạo. Ban đầu sống nhờ vào cá đồng, đặt trúm bắt lươn, cũng bấp bênh lắm. Rồi cuộc sống ngày càng ổn định. Khi khu rừng bắt đầu sinh lợi, thấy thằng Khanh mê làm du lịch, tôi giao nó toàn quyền”.

Người xưa có câu “nhất phá sơn lâm, nhì đâm hà bá”, nói về nghề của dân xứ biển, xứ rừng Cà Mau. Với niềm tin ở rừng tràm thì không bao giờ nghèo, anh Khanh bắt đầu thật sự gắn bó với rừng tràm, đặt vào đó toàn bộ tâm huyết và khao khát của đời mình. Khi rừng tràm nhóng cao trên đất hoang, bầy ong kéo về. Theo chân những người ăn ong cố cựu vùng tràm để thu hoạch mật, anh Khanh dần học được những bí quyết của nghề rừng. Và rồi, khi tự tay gác những kèo ong thành công, anh Khanh đã có tính toán riêng trong đầu.

Trong 60 ha rừng tràm, anh Khanh dành khu vực 20 ha để làm khu bảo tồn nghiêm ngặt, không khai thác nguồn lợi. Theo anh Khanh: “Bầy ong rất khôn, phải tạo một vùng lõi sinh thái tự nhiên để dẫn dụ về. Nguồn lợi từ ong mật là rất lớn, nhưng không thể khai thác kiểu tận diệt, mà quan trọng là tính về lâu dài”. Chịu khó học hỏi, tham quan nhiều mô hình du lịch khắp trong Nam, ngoài Bắc, anh Khanh đúc kết rằng: “Dù nhiều nơi có rừng tràm, nhưng nghề ăn ong của U Minh Hạ là độc nhất vô nhị, cũng từ đó, tôi coi đây là trải nghiệm cốt lõi, là linh hồn của điểm du lịch do mình xây dựng”.

Du khách hào hứng khi được trải nghiệm nghề ăn ong tại Điểm Du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng Mười Ngọt.

Vậy là anh Khanh cùng đội ngũ nhân lực rặt nông dân của mình tiến hành gác 1.000 kèo ong ở những khu vực ngoài vũng lõi 20 ha. Kết quả đạt được ngoài sức mong đợi. Kèo nào ong cũng về, lượng mật thu được mỗi năm tính bằng ngàn lít, đầu ra tiêu thụ và phản hồi của khách hàng vô cùng tích cực. Nguồn huê lợi của Điểm Du lịch Mười Ngọt phần lớn dựa vào ong mật, nhưng như thế là chưa thoả mãn đối với người chủ trẻ.

Thăng hoa nghề xưa

“Nếu chỉ gác kèo, thu mật, về bán cho khách thì không phải là du lịch trải nghiệm. Phải làm sao để du khách tận mắt thấy kèo ong, tận tay cắt tàn ong, tự mình vắt mật thì mới ra câu chuyện”, anh Khanh lý giải. Bằng sự am hiểu tường tận tập tính của loài ong, kinh nghiệm thực tiễn, anh Khanh đã xây dựng được trải nghiệm ăn ong của điểm du lịch vừa an toàn, vừa sinh động, trở thành điểm nhấn nổi bật nhất mà du khách nào về đây cũng hào hứng tham gia.

Cùng nhiều đoàn du khách về Mười Ngọt trải nghiệm ăn ong, quả tình thấy lựa chọn của anh Khanh vô cùng phù hợp. Ông Võ Anh Tài, Phó tổng giám đốc SAIGONTOURIST, từng nhận xét: “Qua khảo sát trực tiếp của lãnh đạo, chuyên gia du lịch của chúng tôi, trải nghiệm ăn ong rừng tràm U Minh Hạ rõ ràng là sản phẩm chiến lược, có sức hấp dẫn rất lớn với du khách. Du lịch dựa vào cộng đồng Cà Mau phải tận dụng những nét độc, lạ này để phát triển lâu dài. Điểm Du lịch Mười Ngọt là một trong những nơi đi đúng hướng”.

Còn chuyên gia du lịch ĐBSCL, Thạc sĩ Phan Đình Huê lưu ý: “Cái gì riêng, cái gì độc đáo mới là thương hiệu du lịch, mới là du lịch thật sự. Không cần mặc đồng phục cho du lịch dựa vào cộng đồng, mà phải tìm thấy nét riêng, sản phẩm riêng. Nghề ăn ong, trải nghiệm ăn ong chính là một trong những tài sản riêng có, hiếm có của du lịch Cà Mau”. Ông Huê còn đặc biệt dành những sự trân trọng cho nghề di sản của Cà Mau: “Ong thì mọi nơi đều có, nghề nuôi ong cũng nhiều, nhưng gác kèo ong và ăn ong U Minh Hạ là duy nhất”.

Cùng đoàn 40 người từ TP Hồ Chí Minh về du lịch tại Mười Ngọt, bà Lê Thị Lan tấm tắc khen: “Tôi có đi Trà Sư (An Giang), Tràm Chim (Đồng Tháp), nhưng về đây mê nhất, thích nhất là đi ăn ong trực tiếp thế này. Bao lâu nay tôi cứ thắc mắc mãi là mật ong U Minh Hạ tại sao lại quý, lại chất lượng, hôm nay đã hiểu tường tận rồi!”. Du khách được chở xuồng tham quan rừng tràm, nhìn bầy ong làm mật trên kèo, sau đó là khai thác, tận hưởng hương vị tươi nguyên của ong mật U Minh Hạ, chỉ bấy nhiêu thôi là đầy đủ giá trị của một chuyến đi về Cà Mau.

Ẩm thực Mười Ngọt dành một phần ưu ái lớn cho ong mật. Nào là gỏi nhộng ong, mắm ong, tàn ong chiên giòn. Sau đó, khách có thể tự tay vắt mật, mua về sau khi đã thưởng thức miễn phí. Những người am hiểu hơn, không quên mua về vài lít để sử dụng hoặc làm quà biếu cho người thân. Mật ong U Minh Hạ, nghề ăn ong xứ sở và cả hình ảnh Cà Mau qua du khách ngày càng lan toả rộng khắp.

Trong thời gian dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, điểm du lịch Mười Ngọt dồn sức bảo tồn, phát triển nghề gác kèo ong. Bên cạnh đó là nguồn lợi từ ong ruồi, một sản vật hiếm quý của thiên nhiên. Anh Khanh cho biết: “Ong ruồi tự nhiên sống ở tầng thấp, ở những nơi môi trường trong lành, có nguồn mật hoa dồi dào. Đất lành thì ong về, mỗi năm thu cũng vài trăm lít, giá bán thị trường là 800.000 đồng/lít. 2 năm qua, nguồn thu từ mật ong đã giúp điểm du lịch thêm vững vàng. Đó cũng là nguồn lực để tôi tiếp tục tái đầu tư cho các hạng mục du lịch mở rộng sắp tới”.

Anh Phạm Duy Khanh (người ngoài cùng bên trái), bằng tâm huyết, nỗ lực đã gìn giữ, phát huy và nâng cao giá trị của nghề di sản ăn ong U Minh Hạ.

Anh Khanh còn rất nhiều dự định cho du lịch, nhất là khi thị trường đã có tín hiệu phục hồi. Anh luôn nhất quán với quan điểm của mình: “Phải bảo vệ rừng tràm, coi trải nghiệm ăn ong là sản phẩm du lịch trọng tâm khi khách về với Mười Ngọt. Nghề ăn ong là nghề của tiền nhân để lại, mật ong U Minh Hạ là tinh tuý của rừng tràm, thế hệ như tôi phải lấy đó làm niềm tự hào, làm tài sản để giữ gìn, phát triển”./.

 

Hải Nguyên - Nhật Minh

BÀI CUỐI: TINH TUÝ TỪ TRÀM

 

"Lá chắn thép" nơi cực Nam Tổ quốc - Bài cuối: Dệt nghĩa tình nơi vùng biên

Thắt chặt tình quân - dân, Bộ đội Biên phòng (BÐBP) Cà Mau tích cực tham gia xây dựng cơ sở chính trị, phát triển kinh tế - xã hội ở các địa bàn biên giới biển, đảo, thường xuyên thực hiện các hoạt động nghĩa tình, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho bà con. Ðiều này góp phần củng cố sức mạnh đại đoàn kết, tạo nên thế trận quốc phòng toàn dân vững chắc, phát huy sức mạnh tổng hợp để bảo vệ chủ quyền biển, đảo.

"Lá chắn thép" nơi cực Nam Tổ quốc - Bài 2: Bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo thiêng liêng

Là lực lượng chủ công trên mặt trận phòng chống các loại tội phạm trên biển, Bộ đội Biên phòng (BÐBP) Cà Mau ngày đêm tuần tra, kiểm soát, kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi xâm phạm chủ quyền, vi phạm pháp luật. Những chiến công liên tiếp trong việc triệt phá các chuyên án, bắt giữ tội phạm đã góp phần giữ vững an ninh trật tự, tạo môi trường ổn định cho sự phát triển kinh tế biển.

"Lá chắn thép" nơi cực Nam Tổ quốc

Năm 2025 là năm đặc biệt đối với Bộ đội Biên phòng (BÐBP) Cà Mau khi đánh dấu 50 năm xây dựng, chiến đấu và không ngừng lớn mạnh, trở thành “lá chắn thép” nơi cực Nam Tổ quốc, đảm bảo sự bình yên và vững chắc cho vùng biển, đảo quê hương. Cán bộ, chiến sĩ BÐBP còn là những người bạn, người thân của Nhân dân, cùng chung tay xây dựng thế trận biên phòng toàn dân vững mạnh, góp phần tô thắm thêm truyền thống vẻ vang của Bộ đội Cụ Hồ.

Lớn lên từ những chuyến đi

Trong suốt chặng đường theo nghề báo hơn 25 năm, có những lúc áp lực, tưởng chừng sẽ phải dừng lại. Song, khi nhìn lại, tôi thầm cảm ơn và tự hào với những gì mà nghề đã mang lại cho tôi, đó là những chuyến đi, khám phá những vùng đất mới, xa xôi, đặc biệt là những chuyến đi biển, đảo. Chính những hành trình ấy đã tiếp thêm sức mạnh, tình yêu quê hương, đất nước, bùng thêm ngọn lửa nghề trong tim tôi.

Khi ý Ðảng gặp sức dân - Bài cuối: Nâng cao hiệu quả quản trị cộng đồng

Bức tranh toàn cảnh về sự hình thành và những thành công bước đầu của mô hình tổ Nhân dân tự quản (NDTQ) tại Cà Mau, cho thấy một thiết chế đầy tiềm năng trong việc kết nối ý Ðảng với sức mạnh cộng đồng. Tuy nhiên, hành trình xây dựng và phát triển mô hình này không tránh khỏi những “gập ghềnh”, những “nút thắt” cần được tháo gỡ.

Viết báo tết trong chiến khu

Buổi sáng cuối đông năm 1973, bầu trời se lạnh. Chúng tôi ngồi viết báo Tết trong khu vườn dừa của chú Sáu Lân ở ấp Lý Ấn, xã Hưng Mỹ, huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau.

Khi phóng viên địa bàn đồng hành cùng địa phương

Từ thời Báo Minh Hải, phóng viên đã được Toà soạn phân công phụ trách địa bàn để cùng ăn, cùng ở, cùng làm với cơ sở, với bà con, nắm bắt thật sát tình hình địa phương, thực hiện các tin, bài nóng hổi tính thời sự, góp phần và đồng hành cùng với sự ổn định, phát triển của địa bàn phụ trách.

Khi ý Ðảng gặp sức dân

Trong công cuộc xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa “của dân, do dân, vì dân”, ở Cà Mau, một mô hình tổ chức xã hội đặc biệt đang âm thầm bén rễ và lan toả sức sống: Tổ Nhân dân tự quản (NDTQ). Thoạt nghe, cụm từ này có vẻ khô khan, mang nặng tính hành chính, nhưng khi đặt chân đến những xóm, ấp nơi mô hình này đang hoạt động, người ta mới cảm nhận được hơi thở của sự tự nguyện, tinh thần đoàn kết và khát vọng làm chủ cuộc sống cộng đồng. Ðây không chỉ là hình thức tập hợp người dân theo địa bàn cư trú, mà sâu xa hơn, nó đang dần khẳng định vai trò như một cầu nối sống động, nơi ý Ðảng được truyền tải một cách gần gũi nhất, hoà quyện với nhu cầu và sức mạnh nội tại của Nhân dân.

Với nghề, tôi thấy mình như vừa chập chững tập đi...

Tôi bắt đầu công việc viết lách từ rất sớm, như các bạn tuổi mới lớn khác, tập tành sáng tác thơ và tản văn. Ở những năm học cấp III, tôi chi tiêu cho mua dụng cụ học tập, hàng quà hay những thứ lặt vặt khác, từ chính nguồn nhuận bút viết lách.

Thức cùng sóng biển

Hầu như năm nào cũng vậy, khi những làn gió chướng đầu tiên lao xao trên cành lá là cái rạo rực về những bài báo xuân cứ thôi thúc trong mỗi chúng tôi.