(CMO) LTS: Cùng với cả nước, Cà Mau đã bước qua nhiều giai đoạn quan trọng trong công cuộc đổi mới. Ðiểm nhấn là qua hơn 10 năm thực hiện Nghị quyết số 30c/NQ-CP ngày 8/11/2011 của Chính phủ về Chương trình tổng thể cải cách hành chính (CCHC) Nhà nước giai đoạn 2011-2020. Ðó là kết quả của nhiều nỗ lực trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện CCHC được cấp uỷ, chính quyền các cấp trong tỉnh quan tâm, triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ với nhiều cách làm mới, sáng tạo, thiết thực, hiệu quả. Nền hành chính phục vụ đã bắt đầu chuyển mình rõ nét, góp phần tạo dựng lòng tin của người dân vào cơ quan công quyền, tạo nền tảng bứt phá nhiều nhiệm vụ quan trọng, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Bài 1: Hoà cùng cuộc cải cách lớn của đất nước
Công cuộc đổi mới toàn diện đất nước là chủ trương lớn của Ðảng và Nhà nước ta được thực hiện từ năm 1986, tính đến nay đã hơn 35 năm.
Kết quả của chặng đường CCHC Nhà nước tạo ra nhiều kỳ vọng, mở ra thay đổi theo chiều hướng tích cực. Tất cả hướng đến mục tiêu lớn: hình thành nền hành chính phục vụ. Cà Mau đã hoà cùng dòng chảy ấy.
 |
| Trụ sở các cơ quan hành chính Nhà nước được quan tâm đầu tư mới là thay đổi lớn trong nền hành chính hiện nay. |
Xoá dần nỗi ám ảnh...
Trong Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, người dân là chủ. Mọi hoạt động của cơ quan Nhà nước đều hướng đến mục tiêu cao cả là phục vụ Nhân dân. Giá trị ấy ngày càng được thể hiện cụ thể hoá từ Hiến pháp đến hệ thống văn bản quy phạm pháp luật.
Thạc sĩ Nguyễn Việt Sỹ, Phó trưởng khoa Nhà nước và Pháp luật, Trường Chính trị tỉnh Cà Mau, mở đầu câu chuyện về CCHC bằng những mẩu chuyện thực tế và những trải nghiệm, kết quả nghiên cứu hơn 20 năm trong công tác giảng dạy: “Việc giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) cho người dân là minh chứng rõ nét cho chủ thể làm chủ của người dân. Trải qua nhiều giai đoạn, việc làm thủ tục cũng có nhiều thay đổi đáng kể. Từ “xin” đến “yêu cầu”, từ “nghĩa vụ” đến “quyền lợi”, từ “trách nhiệm” đến “quyền hạn” cũng được thay đổi và chuyển đổi qua từng giai đoạn cải cách”.
Năm nay đã ngoài 70 tuổi, đối với ông Nguyễn Văn Xứng, xã Thới Bình, huyện Thới Bình, việc đi đến cơ quan công quyền làm thủ tục đã quá đỗi quen thuộc. Ông sinh ra và lớn lên tại đây, tận mắt chứng kiến sự đổi thay trên quê hương. Việc được giải quyết TTHC cũng có sự thay đổi lớn theo chiều hướng tích cực khiến ông vô cùng phấn khởi.
Nhắc đến "ám ảnh của việc đi làm thủ tục một thời", ông Xứng nhớ nằm lòng: “Tôi không tin nổi sự khác biệt hoàn toàn của trước đây và hiện tại. Trước đây, tôi cũng như bao nhiêu người khác, mỗi lần đi làm thủ tục là cả ám ảnh. Ðường sá đâu như bây giờ, lên xã phải đi bằng xuồng chèo. Ðến nơi ngồi chờ có khi cả buổi để gặp được cán bộ phụ trách. Khi gặp được thì mới hỏi để biết hồ sơ cần gì rồi về nhà chuẩn bị, bổ sung".
Ðể giải quyết xong một loại thủ tục cần rất nhiều ngày, nhiều tuần, thậm chí có loại thủ tục phải mất cả tháng. Không những thế, khi tiếp xúc với cán bộ phải "xem sắc mặt" mà giao tiếp. Lúc đó để được giải quyết thủ tục một cách suôn sẻ phải thực hiện theo kiểu “nhờ vả” là chính. Không chỉ vậy, việc ghi chép trong hồ sơ gặp không ít lỗi chính tả, đặc biệt trong giấy khai sinh. Người dân thì ít để ý, đến khi đụng chuyện mới tá hoả chạy đi điều chỉnh”.
Bà Châu Kim Hồng, thị trấn Thới Bình, huyện Thới Bình, nhớ lại: “Khoảng năm 2006, tôi mua miếng đất cách thị trấn không xa. Nhiều tháng ròng vợ chồng tôi mới nhận được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trong tay. Nhiêu khê lắm: phải đi lại hoàn chỉnh hồ sơ; rồi lên xuống hỏi thăm tiến độ; nhờ vả đủ điều... mới được. Không như bây giờ, mọi thứ đều công khai, minh bạch, rút ngắn thời gian”.
Anh L.P.Ph bức xúc khi nhớ về năm 2003 khi lên UBND xã làm thủ tục xác nhận hồ sơ sinh viên để học đại học: “Họ yêu cầu phải đóng phí lao động công ích thì mới ký hồ sơ. Dù giải thích là đối tượng miễn (con thương binh) nhưng vẫn không được ký đóng dấu. Mãi mấy ngày sau nhờ người quen làm bên Ðảng uỷ xã “đánh tiếng” thì Chủ tịch UBND xã mới giải quyết xong. Suýt nữa bị trễ thời gian nộp hồ sơ qua đường bưu điện”.
Từ những hạn chế nơi chốn công quyền đã kìm hãm sự phát triển, không tạo dựng được lòng tin của người dân. Hơn hết, quyền làm chủ của người dân không được thể hiện rõ nét. Chính vì thế, việc đổi mới là yêu cầu tất yếu. Bằng những giải pháp quyết liệt, hệ thống công quyền đã tiến hành cuộc lột xác. Ði từ lý luận đến thực tiễn, bằng nhiều giải pháp đưa ra và thực thi trên thực tế xoá dần nỗi ám ảnh mang tên TTHC trong dân.
Ðặt nền tảng thay đổi…
Theo những nhà nghiên cứu, nền hành chính “cai trị” đã tồn tại trong khoảng thời gian khá dài, từ năm 1945-1992 ở nước ta. Ðỉnh cao nhất là trong khoảng thời gian từ năm 1980-1986. Ðây là giai đoạn điều hành nền kinh tế tập trung bao cấp dẫn đến nhiều bất cập và sai lầm, làm cho người dân không phát huy được quyền làm chủ của mình, xa rời thực tiễn, là nguồn gốc hình thành, phát triển hiện tượng lạm quyền, lộng quyền, là mảnh đất nuôi dưỡng và phát triển hiện tượng tiêu cực, tham nhũng…
Giải pháp khắc phục được Ðảng, Nhà nước thực hiện bằng cách xoá bỏ nền hành chính mang nặng tính “cai trị” chuyển sang nền hành chính “phục vụ”, đáp ứng yêu cầu quản lý xã hội. Ðây được xem là giải pháp quan trọng thực hiện hiệu quả các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội và phù hợp xu thế của thời đại ngày nay.
Tính đến nay đã hơn 35 năm của chặng đường cải cách, khoảng thời gian đó là chặng đường lịch sử của công cuộc CCHC Nhà nước. “Hoà cùng khí thế chung của cả nước, tỉnh Cà Mau cũng đã xây dựng và triển khai nhiều chương trình hành động cụ thể. Mặc dù qua giai đoạn hình thành và phát triển, cũng như việc CCHC tại địa phương còn nhiều việc phải làm và chấn chỉnh để hoàn thiện. Nhìn về mặt tổng thể đã có sự thay đổi lớn”, ông Huỳnh Quốc Việt, Uỷ viên dự khuyết Trung ương Ðảng, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau, nhấn mạnh khi phóng viên báo Cà Mau phỏng vấn.
Tiến sĩ Phạm Quốc Sử, Phó giám đốc Sở Tư pháp, chia sẻ: “Trong khoảng thời gian này, nhiều chủ trương, nghị quyết của Ðảng, của Nhà nước về CCHC được ra đời với mục tiêu xây dựng nền hành chính trong sạch, vững mạnh, tiết kiệm, chuyên nghiệp, phục vụ Nhân dân ngày một tốt hơn. Quá trình tiến hành nhiều năm nay với những bước đi, lộ trình khác nhau, từ thấp tới cao. Bắt đầu từ việc cải cách một bước TTHC trong việc giải quyết các công việc của cá nhân, tổ chức, đến cải cách một bước nền hành chính Nhà nước với 3 nội dung là: cải cách thể chế hành chính; cải cách bộ máy hành chính Nhà nước; xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức”.
Ðã từng kinh qua nhiều nhiệm vụ quan trọng liên quan đến hoạt động CCHC tại địa phương, cũng như qua nghiên cứu độc lập của bản thân, Tiến sĩ Phạm Quốc Sử nhận thấy, ngày nay CCHC đã chuyển sang bước mới. Mặc dù vẫn còn nhiều hạn chế, khó khăn nhưng với cái nhìn tổng thể đã có bước tiến quan trọng như: cơ cấu, tinh gọn bộ máy; khắc phục tình trạng chồng chéo về nhiệm vụ, thẩm quyền; xác định tính thống nhất, thông suốt trong hoạt động của bộ máy hành chính Nhà nước...
Cùng quan điểm trên, Thạc sĩ Nguyễn Việt Sỹ nhận định: “Qua thực tế nghiên cứu để phục vụ việc giảng dạy, tôi nhận thấy nền hành chính Cà Mau đã có nhiều bước tiến quan trọng. Yếu tố phục vụ đã được hình thành và thể hiện khá rõ nét. Người dân thực hiện thủ tục một cách dễ dàng. Có thể ở nhà cũng thực hiện được thủ tục mình cần. Cùng với đó, có thể kiểm soát được tiến độ thực hiện thủ tục; tư duy và nhận thức về nền hành chính phục vụ cũng có sự thay đổi. Lực lượng cán bộ, công chức hoạt động chuyên môn được lựa chọn kỹ hơn. Không những được đào tạo căn bản về nghiệp vụ mà cách ứng xử cũng được quan tâm hơn, tạo được cảm tình của người dân khi đến cơ quan công quyền”.
Bằng những giải pháp, hướng đi thận trọng, tỉnh Cà Mau đã và đang phát triển nền hành chính phục vụ theo hướng hiện đại, hiệu quả, góp phần quan trọng vào công cuộc đổi mới của đất nước, đáp ứng yêu cầu đặt ra trong tình hình mới./.
Văn Ðum - Phong Phú
BÀI 2: NHỮNG ÐIỂM SÁNG TÍCH CỰC
Xem thêm bình luận