(CMO) Sáng, cửa Gò Công gió lộng, mấy căn nhà vẫn còn dấu vết chống bão khi dây chằng néo vẫn còn. Thời tiết ẩm ướt làm cho cửa biển vắng hoe, vỏ, ghe nép ở mé bờ, hổng ai dám ra. Ngày cuối năm, người lớn thì nóng ruột lo đi kiếm tiền nhưng ngặt nỗi biển động không có sở gì mần, còn trẻ nhỏ chắc có lẽ đang mong Tết đến cháy lòng…
Từ UBND xã Nguyễn Việt Khái, huyện Phú Tân, chúng tôi chạy qua mấy con đường xuống ấp Gò Công, Gò Công Đông, ngó cũng chẳng mấy gì vui mắt. Cửa biển gần sát bên, mà mùa này tưởng chừng nó xa xăm lắm. Trong từng câu chuyện, từng ánh mắt, người ta như muốn vượt mình ra cửa biển để tìm cái mưu sinh.
Mùa biển vắng...
Ccái cặp quần áo vừa đi trú bão về vẫn còn nguyên trên xe chưa kịp lấy xuống, mấy đứa nhỏ sáng nay đã đi học lại. Trời còn gió nên vỏ máy không dám ra biển, vợ chồng chị Mẻn (Trần Thị Mẻn, ấp Gò Công, xã Nguyễn Việt Khái) ngồi âu lo, buồn bã trong căn nhà lá chỗ thưa chỗ kín để lọt cả nắng. Chưa được 40 tuổi mà anh chị đã có với nhau 7 mặt con. Cuộc sống khó khăn lại chồng chất khó khăn.
 |
| Cửa biển Gò Công những ngày biển động luôn vắng vẻ. |
Dân xứ biển mà đến không thấy ai ở nhà thì phải mừng trong bụng vì họ có cái để mần, có cái để kiếm ra tiền. Còn hễ đến xóm làm biển mà thấy cả nhà, cả xóm đông đúc, ngồi rung đùi uống trà thì lại thấy lo. Vậy mà cả tháng nay có ai làm ăn chi được. Gió mưa thất thường, phần tù túng vì đã quen lao động, phần vì gánh nặng cơm áo hằng ngày nên hầu như đến nhà nào trong xóm cũng thấy một nét buồn rười rượi giăng lên khuôn mặt. Hỏi thăm Tết ở đây bà con mình đón như thế nào? Chị Mẻn trả lời không đắn đo: “Có chuẩn bị chi đâu, đi biển có thì lo trả nợ lúc không có, còn dư bao nhiêu thì sắm sửa chút ít bánh kẹo cho tụi nhỏ. Năm nào đỡ lắm thì đứa được bộ quần áo Tết”.
Ông Lý Minh Trí, Trưởng ấp Gò Công, ngồi tính nhẩm rồi nói: “Người dân ấp này nghèo, hộ nghèo tập trung ở khu dân cư, nghèo mà lại sanh con đông nên càng khổ. Mùa này dân ở đây có làm ăn gì được đâu. Mấy chiếc xuồng máy nhỏ xíu sóng lớn mà đánh một cái thì tiêu. Ngày Tết, ngoài quà Nhà nước cho, tụi tôi đi vận động tặng thêm mỗi hộ nghèo 10 ký gạo, coi như chia sẻ khó khăn với bà con, cho mấy đứa nhỏ ấm áp hơn”.
Bà Nê (Hồ Thị Nê, ấp Gò Công) mái tóc đã hoa râm, ở xéo nhà chị Mẻn, cũng rề rà sang tiếp chuyện. Bà nói, năm nay hơn 60 tuổi mà phải lãnh nuôi 3 đứa cháu. Chồng bà cũng đi làm biển mà cả tháng nay, nhà bà ăn hết 20 ký gạo mà chưa làm được đồng nào. Xuồng máy nhỏ thêm phần không có vốn nên mua lại lưới cũ, đánh tôm cá chẳng bằng ai. Có hôm đi vô không có tôm cá gì bán, bà muốn khóc luôn. Túng quá, vợ chồng bà bấm bụng vay mượn đầu này đầu kia. Bà Nê kể ra đủ cái khổ rồi tóm lại gọn hơ: “Khi nào là dân xứ biển, ở biển thì mấy cô, mấy chú mới hiểu được sự tù túng của người dân vùng biển vào mùa gió đến”.
Không khí không mấy vui thì lại có thêm sự xuất hiện của một người đàn ông lạ đeo kính râm bước vô nhà. Thấy lạ với chúng tôi, nhưng thật ra là người quen của bà con ven biển ấp Gò Công này. Rồi ổng bực dọc, ổng lớn tiếng. Bà Nê thì ngồi co ro, bẽn lẽn không dám đối mặt với ổng mà cứ ngó ra mé cửa rồi than thở xin khất lại lần sau. Chồng chị Mẻn với thằng con trai thì ngồi ở góc nhà im re, mặc ông kia cằn nhằn rồi than vắn thở dài nghe mà rầu: “Cả tháng nay biển động, thêm mấy ngày nay lo đi tránh bão, có mần ăn gì được đâu”. Nói một lúc, người đàn ông bỏ đi với với gương mặt giận dỗi, rồi lại dừng xe ghé vô cái nhà gần đó. Xa xa, cứ thế chúng tôi lại thấy dáng ông đi vào, đi ra cả một khúc nhà.
Rồi bà Nê quay sang nhìn chúng tôi và giải thích: “Lúc này không ra biển được nên vay tiền xài, đây tới Tết mà cứ cái đà này thì thôi, Tết nhứt chi nữa”.
Ước mơ của trẻ em miền biển
Trẻ nhỏ xứ ven biển cứ 14, 15 tuổi là biết phụ cha mẹ kiếm tiền. Đứa hết lớp 5 thì nghỉ học, có đứa vừa học, vừa đi làm. Thằng nhỏ 13 tuổi Trần Công Lịnh, dáng người nhỏ xíu, tóc vàng cháy nắng là con trai thứ 4 của vợ chồng chị Mẻn. Do phải theo cha đi bắt ốc, có khi em phải nghỉ cả 4, 5 ngày, chuyện học lỡ dở nên 13 tuổi em mới học đến lớp 3. Nhà đông anh em mà nghèo nữa nên cái Tết đối với em có được miếng bánh, bữa cơm ngon đã là quý chứ nói chi đến chuyện sắm sửa quần áo mới.
 |
| Những đứa con trong gia đình chị Mẻn hiếu học, nhưng liệu chúng có bước tiếp được không. |
Trong ánh mắt ngây thơ của em, chúng tôi cảm nhận em cũng như bao đứa trẻ khác, luôn thích có những bộ quần áo mới ngày Tết, vậy mà Lịnh ngồi ở góc nhà ao ước: “Con mong ba mẹ đi biển có tiền để trả nợ cho người ta, nhà con đông anh em lắm, tới 7 người lận, chắc không đủ tiền sắm đủ đồ Tết cho mấy anh em con”.
Rồi thêm thằng bé Duy (Trần Minh Duy, ấp Gò Công) nghỉ học từ khi hết lớp 5, đang lông nhông chơi ở xóm vì không có gì mần, chêm vô: “Tính đi bắt ốc len, chem chép để dành tiền mua đồ nhưng không kịp, bởi hay có con gì là cả xóm kéo ra bắt, làm mấy ngày thì hết trơn, lấy đâu làm nữa. Tết có quần áo mới tụi con mừng lắm, không thì có bánh kẹo ăn cũng mừng nữa”.
Trẻ em ở xứ ven biển thiếu thốn nhiều thứ, từ vật chất đến tinh thần. Đã quen với cái khổ nên cũng chẳng ai đòi hỏi gì nhiều, chỉ mong sao có bữa cơm ngon trong mấy ngày Tết đến.
Ông Nguyễn Thanh Trà, Phó hiệu trưởng trường Tiểu học Việt Khái 2, buồn bã cho biết: “Trường này học sinh còn nghèo lắm cô ơi, có 448 em mà có đến gần 200 em thuộc hộ nghèo, cận nghèo. Cũng còn đứa đi học bằng đò, có đứa lội bộ. Mấy năm gần đây, khoảng độ 24, 25 tháng Chạp có đội thanh niên tình nguyện ở đâu tận TP Hồ Chí Minh xuống trường tổ chức Tết cho mấy em. Mấy học sinh nghèo được tặng quà, sổ sách, quần áo mừng dữ lắm. Năm nay chẳng biết họ có đến nữa không”.
Người lớn lo kiếm tiền để trang hoàng cho cái Tết như thế nào không biết, chứ hễ còn cả tháng đến Tết là bọn con nít lại đếm từng ngày. Nghĩ đến những đứa trẻ có điều kiện được ba mẹ sắm sửa những món ăn thật ngon, những bộ quần áo thật đẹp và đôi khi cũng rất xa xỉ làm chúng tôi chạnh lòng với những ao ước thật bình dị của những đứa trẻ miền biển. Xen lẫn trong sự âu lo, buồn bã, cả người lớn và trẻ em vùng ven biển Gò Công chỉ còn trông chờ và hy vọng hết vào chuyến biển trong những ngày cuối năm.../.
Đào Kim Chi
Xem thêm bình luận