(CMO) Để thực hiện hiệu quả công tác giảm nghèo, ngoài vai trò “bà đỡ” của Nhà nước, sự chung tay hỗ trợ của cộng đồng, người nghèo chỉ có thể thoát nghèo nếu bản thân họ không ngừng nỗ lực vươn lên.
Nỗ lực của người nghèo
Năm 2018, ông Lê Văn Hậu (ấp Gò Công, xã Nguyễn Việt Khái, huyện Phú Tân) được xét hỗ trợ 3 con heo giống từ chương trình hỗ trợ giúp đỡ hộ nghèo phát triển kinh tế. Có heo giống, gia đình ông dành hết công sức để chăm sóc. Ông Hậu chia sẻ, chăm sóc thật tốt khi heo lớn sẽ bán bớt 2 con để có tiền mua thức ăn, giữ lại 1 con để làm giống và tiếp tục tái đàn. Nếu không được Nhà nước hỗ trợ thì biết khi nào gia đình mới có tiền mua heo về nuôi.
Hai năm trước, trong cuộc họp bình xét hộ nghèo của ấp, chị Nguyễn Bé Sáu (38 tuổi, ấp Đồng Tâm A, xã Tân Duyệt, huyện Đầm Dơi) mạnh dạn đọc và nộp đơn xin thoát nghèo. Trong suy nghĩ của người phụ nữ chân chất ấy “mình xin thoát nghèo để hộ nghèo khác có cơ hội được giúp đỡ”.
Hai vợ chồng, hai đứa con khi ra riêng chỉ vỏn vẹn 3 công đất nuôi tôm. Chồng bệnh bướu cổ, con nhỏ, nuôi tôm, cua không hiệu quả nên chị Sáu trở thành lao động chính. Ban ngày làm mướn, ban đêm soi ba khía. “Cuộc sống chật vật, thiếu thốn lắm, đôi lúc mình suy nghĩ không biết khi nào mới có thể thoát được cảnh nghèo”, chị Sáu phân trần.
Khi được địa phương hỗ trợ tiền, chị bàn với chồng mua heo giống về nuôi, từ 2 con heo ban đầu, chị tiếp tục nhân đàn và hơn 7 năm qua gia đình chị luôn duy trì mô hình này.
Từ đầu năm đến nay chị đã xuất chuồng 2 lứa heo con và 1 lứa heo thịt, chăn nuôi thêm gà, vịt. Chồng chị, anh Lê Thanh Bình sau khi hết bệnh thì đi làm thợ hồ với thu nhập gần 300.000 đồng/ngày. Hai con chị luôn chăm ngoan, học giỏi để không phụ lòng mong mỏi của cha mẹ.
Phó chủ tịch UBND xã Tân Duyệt, huyện Đầm Dơi Nguyễn Hoàng Nghĩa cho hay, xã đã xoá được 163 hộ nghèo và hiện nay vẫn còn 378 hộ nghèo cần được hỗ trợ, giúp đỡ để có cơ hội thoát nghèo bền vững. Bên cạnh chương trình hỗ trợ vốn, cây, con giống cho hộ nghèo sản xuất, xã tranh thủ được lớp dạy đan ghế xuất khẩu.
“Năm 2019, Tân Duyệt sẽ tranh thủ nguồn vốn đào tạo nghề cho lao động nông thôn để liên kết, mở thêm các lớp dạy đan ghế. Hiện nay, doanh nghiệp ở Hậu Giang đang thực hiện mô hình này và giúp lao động có việc làm với mức thu nhập khoảng 150 ngàn đồng/người/ngày”, ông Nghĩa cho biết.
Vẫn còn tâm lý trông chờ
Sau chuyến khảo sát, rà soát tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo, Phó giám đốc Sở LĐ-TB&XH tỉnh Cà Mau Nguyễn Thu Tư nhận định, để hộ nghèo có thể thoát nghèo, yếu tố quyết định vẫn là sinh kế. Nếu hộ nghèo đã được hỗ trợ sinh kế, cố gắng phát huy mới có thể thoát nghèo bền vững. Tuy nhiên, dù đã được hỗ trợ sinh kế nhưng vẫn còn một bộ phận hộ nghèo còn tâm lý trông chờ, ỷ lại vào Nhà nước, cộng đồng xã hội. Như vậy, bản thân hộ nghèo không thể thoát nghèo nếu tâm lý ấy vẫn còn tồn tại.
Trong cuộc rà soát tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo, đoàn kiểm tra đã đến thăm gia đình bà Trương Thị Sẽ (Ấp 13, xã Khánh Thuận, huyện U Minh). Gia đình bà được hỗ trợ 8 con heo giống, sau khi xuất bán heo thịt bà Sẽ không tái đàn. Bà Sẽ lý giải, khi bán hết heo thì đợi Nhà nước cho tiếp heo giống mới nuôi nữa, không cho thì thôi.
Bà Thạch Thị Thương (60 tuổi, ấp Gò Công, xã Nguyễn Việt Khái, huyện Phú Tân) cũng nhận 2 con heo giống và 300 kg thức ăn do địa phương hỗ trợ. Sau khi xuất bán heo, bà cũng không tái đàn như mong muốn ban đầu của chính quyền địa phương.
Được hỗ trợ heo giống, thức ăn, sau khi bán heo thịt, bà Thạch Thị Thương (ấp Gò Công, xã Nguyễn Việt Khái, huyện Phú Tân) không tiếp tục tái đàn mà trông chờ địa phương hỗ trợ tiếp. |
Hiện nay, các chính sách hỗ trợ hộ nghèo, cận nghèo khá đầy đủ, toàn diện trên các lĩnh vực và phủ kín tất cả các địa bàn. Từ đó mang đến cho bà con một cuộc sống ổn định và đầy đủ hơn. Tuy nhiên, xét thấy sự quan tâm này cũng mới chỉ là điều kiện cần. Nếu người dân không muốn thoát nghèo, cứ muốn nghèo mãi thì chính sách và mục tiêu giảm nghèo bền vững sẽ thất bại.
Thiết nghĩ, để giảm nghèo bền vững, công tác tuyên truyền của địa phương cần đẩy mạnh để khơi dậy ý chí vươn lên, quyết tâm thoát nghèo, đẩy lùi tư tưởng trông chờ, ỷ lại của người dân. Mỗi hộ nghèo phải nhận thức được hỗ trợ thoát nghèo không phải là trợ cấp thường xuyên. Bên cạnh đó, cần phải phân loại hộ nghèo, đánh giá nguyên nhân gây nghèo để có các giải pháp, chính sách hỗ trợ phù hợp với từng nhóm đối tượng nhằm đạt hiệu quả giảm nghèo bền vững./.
Thanh Phương