Với gần 90% dân số sinh sống và sản xuất ở vùng nông thôn, việc thu hút doanh nghiệp đầu tư vào phát triển nông nghiệp - nông thôn (NN-NT) không chỉ góp phần khai thác hiệu quả các tiềm năng, lợi thế vốn có, mà còn tạo thêm nguồn lực thực hiện thắng lợi mục tiêu công nghiệp hóa - hiện đại hóa NN-NT.
Thu hoạch lúa trên cánh đồng mẫu lớn (cung cấp nguyên liệu cho nhà máy chế biến gạo Vĩnh Lộc, huyện Hồng Dân). Ảnh: L.D
Ít doanh nghiệp đầu tư VÀO NN-NT
Để thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực NN-NT, thời gian qua tỉnh đã ban hành nhiều chính sách ưu đãi và tập trung hỗ trợ các doanh nghiệp. Tuy nhiên, số doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này rất hạn chế.
Đến nay, Bạc Liêu đã tạo điều kiện cho 6 công ty, doanh nghiệp thuê 890ha đất nuôi trồng thủy sản, 4 doanh nghiệp thuê 113ha đất sản xuất giống và 5 hợp tác xã nuôi nghêu, sò ở bãi bồi ven biển. Còn trong lĩnh vực chăn nuôi chỉ có Công ty Cổ phần Chăn nuôi CP Việt Nam hỗ trợ đầu tư, bao tiêu sản phẩm 1 trại heo thịt (quy mô 1.100 con) và 1 trại gà công nghiệp sản xuất trứng thương phẩm (quy mô 6.000 con). Riêng sản xuất lúa gạo cũng chỉ thu hút được Công ty TNHH MTV Lương thực Vĩnh Lộc (huyện Hồng Dân) đầu tư xây dựng nhà máy chế biến gạo với công suất 200.000 tấn/năm gắn với xây dựng cánh đồng mẫu lớn, ứng dụng công nghệ cao, sản xuất theo quy trình VietGAP (đã hoàn thành giai đoạn I và đưa vào hoạt động với công suất 100.000 tấn/năm)…
Những con số trên cho thấy, việc thu hút doanh nghiệp đầu tư vào phát triển NN-NT thời gian qua rất hạn chế. Đây là nguyên nhân chính làm cho sản xuất nông nghiệp chậm phát triển do thiếu những dự án động lực làm đòn bẩy. Đồng thời chưa thể sản xuất hàng hóa lớn khi thiếu vắng vai trò của doanh nghiệp. Những khó khăn này đã làm cho các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội ở vùng nông thôn yếu về nguồn lực. Đơn cử như trong thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới của tỉnh, thời gian qua doanh nghiệp chỉ đóng góp hơn 965 tỷ đồng/tổng số vốn đầu tư hơn 10.646 tỷ đồng.
Nhiều ưu đãi, hỗ trợ
Từ năm 2013, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 210/2013/NĐ-CP về chính sách thu hút doanh nghiệp đầu tư vào phát triển NN-NT. Tuy nhiên, Nghị định số 210/2013/NĐ-CP cũng bộc lộ nhiều hạn chế, chưa khuyến khích được doanh nghiệp tham gia. Vì vậy, ngày 17/4/2018, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 57/2018/NĐ-CP về cơ chế, chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào NN-NT (thay thế Nghị định số 210/2013/NĐ-CP).
Theo đó, nhiều chính sách khuyến khích đầu tư vào lĩnh vực NN-NT đã được thay đổi. Nghị định này quy định một số cơ chế, chính sách ưu đãi; hỗ trợ đầu tư bổ sung của Nhà nước; quy định trình tự, thủ tục thực hiện ưu đãi, hỗ trợ các doanh nghiệp đầu tư vào NN-NT.
Cụ thể, doanh nghiệp có dự án nông nghiệp được miễn tiền chuyển mục đích sử dụng đất đối với diện tích đất xây dựng nhà ở cho người lao động làm việc tại dự án; miễn tiền sử dụng đất đối với diện tích đất đó sau khi được chuyển đổi. Đối với những dự án nông nghiệp đặc biệt ưu đãi đầu tư thì được miễn tiền thuê đất, thuê mặt nước kể từ ngày Nhà nước cho thuê đất, thuê mặt nước trong 15 năm đầu.
Doanh nghiệp có dự án đầu tư vào NN-NT được ngân sách địa phương hỗ trợ lãi suất vay thương mại sau khi dự án hoàn thành. Mức hỗ trợ bằng chênh lệch lãi suất vay thương mại so với lãi suất tín dụng Nhà nước ưu đãi đầu tư, tính trên số dư nợ thực tế tại thời điểm xem xét hồ sơ hỗ trợ. Hạn mức vay vốn được hỗ trợ lãi suất tối đa 70% tổng mức đầu tư của dự án; thời gian hỗ trợ tối đa 8 năm.
Song song đó, doanh nghiệp có dự án nông nghiệp đặc biệt ưu đãi đầu tư, ưu đãi đầu tư, và khuyến khích đầu tư trực tiếp đào tạo nghề cho lao động được ngân sách Nhà nước hỗ trợ với mức 2 triệu đồng/tháng/lao động, thời gian hỗ trợ 3 tháng. Đồng thời được hỗ trợ 50% chi phí quảng cáo, xây dựng thương hiệu sản phẩm chủ lực quốc gia và cấp tỉnh; 50% kinh phí tham gia triển khai hội chợ trong nước, ngoài nước được cấp có thẩm quyền phê duyệt... Ngoài những chính sách hỗ trợ và ưu đãi trên, doanh nghiệp đầu tư vào phát triển NN-NT còn được hưởng nhiều lợi ích và các chính sách ưu đãi khác từ địa phương.
Chính sách ưu đãi hấp dẫn này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tăng cường đầu tư vào phát triển NN-NT. Và đây cũng là một trong những giải pháp quan trọng cần được ngành quản lý, các địa phương thực hiện tốt.
Kim Trung
Xem thêm bình luận