(CMO) Ðờn ca tài tử (ÐCTT) Nam Bộ gắn bó với người dân miền Tây từ bao đời nay, như nét sinh hoạt văn hoá đặc trưng, món ăn tinh thần trong cuộc sống. Ở Cà Mau, phong trào ÐCTT phát triển mạnh từ thành thị đến nông thôn…
Ông Dương Hoàng Giang, Giám đốc Trung tâm Văn hoá tỉnh (thứ 4 từ phải sang) trao bộ âm thanh tượng trưng cho các huyện, thành phố nhân hội nghị sơ kết quý I-2023, tại huyện Ðầm Dơi.
Đầu tháng 8 vừa qua, có dịp hoà mình vào không gian giao lưu ÐCTT tại Trung tâm Văn hoá (TTVH) tỉnh, tôi cảm nhận được phần nào tiếng đàn, lời ca như níu kéo những tâm hồn đồng điệu gần nhau hơn. Cũng từ đây, muộn phiền trôi đi, tạo sinh khí vui tươi sau những ngày mưu sinh vất vả.
Góp mặt tại buổi giao lưu, ông Nguyễn Quốc Thới, Chủ nhiệm CLB ÐCTT xã Thanh Tùng, huyện Ðầm Dơi, chia sẻ: “Từ lâu ÐCTT đã ăn sâu vào tâm thức, từ tiếng rao đờn ngọt lịm qua radio, hay nghe, học lỏm ngón đờn của ông bà đi trước, tôi mê vô cùng. Lúc nông nhàn, tôi cùng những người bạn thân trong xóm gom lại đờn ca cho vơi nỗi cực nhọc và thoả đam mê, rồi duy trì đến nay. Những năm gần đây, phong trào này càng được quan tâm, chính quyền địa phương khuyến khích tập hợp những người cùng đam mê thành lập CLB ÐCTT xã Thanh Tùng. Có tổ chức, chúng tôi sinh hoạt định kỳ mỗi tháng 1 lần, đồng thời phục vụ, giao lưu văn nghệ và tham gia các hội thi vào dịp lễ, Tết. Qua đó, hoạt động của CLB ngày càng nâng lên”.
“Xuất phát từ niềm đam mê ÐCTT, chúng tôi đã tập hợp, thành lập và duy trì hoạt động CLB ÐCTT xã Tạ An Khương hơn 5 năm qua, với hơn 40 thành viên. CLB sinh hoạt định kỳ mỗi tháng, xoay vòng tại gia đình các thành viên, tạo sự giao lưu gắn kết tình cảm thành viên. Tuy nhiên, điều trăn trở nhất của chúng tôi hiện nay là tìm ra tài năng mới, lực lượng trẻ kế thừa, để phong trào ÐCTT ngày càng được phát huy, nhân rộng”, bà Nguyễn Thị Ái, Chủ nhiệm CLB ÐCTT xã Tạ An Khương, huyện Ðầm Dơi, cho biết.
Trăn trở của bà Ái cũng là nỗi niềm của nhiều người tâm huyết giữ gìn ÐCTT. Ghi nhận từ thực tế tại một số CLB ÐCTT ở các địa phương hiện nay, việc tìm nguồn nhân lực trẻ có tố chất, tiếp nối phong trào ÐCTT rất khó. Nguyên nhân bởi môn nghệ thuật này đòi hỏi nhiều kỹ năng, năng khiếu về chất giọng; trong khi đa phần giới trẻ theo nhịp sống hiện đại và chú trọng làm kinh tế.
Ông Phan Thành Lộc, Chủ nhiệm CLB ÐCTT ấp Ngã Bát, xã Trần Phán, huyện Ðầm Dơi, cho biết: “Thực sự những thành viên CLB ÐCTT ấp rất đam mê, tâm huyết, mong muốn duy trì lâu dài. Tuy nhiên, hầu hết các thành viên CLB hiện nay đã từ 50 tuổi trở lên. Gần đây, CLB phát hiện, chăm bồi được 1 thành viên nhí 13 tuổi, CLB rất mừng, tuy nhiên cháu còn nhỏ, còn lo việc học và tương lai, nên chưa chắc rằng cháu sẽ gắn bó lâu dài. Cùng với đó, chúng tôi cần được hỗ trợ thêm trang thiết bị, dàn âm thanh chuẩn và có cơ hội tham gia học tập, trau dồi kỹ năng ÐCTT chuyên nghiệp để nâng cao chất lượng hoạt động ÐCTT cơ sở, bởi thực tế đã qua đa phần anh em trong CLB tự học hỏi, truyền dạy lẫn nhau”.
Ðiều quan tâm nhất của các CLB ÐCTT là phát hiện, tìm kiếm những tài tử trẻ, kế thừa. (Ảnh: Bé Phan Gia Hân, CLB ÐCTT xã Trần Phán, huyện Ðầm Dơi, tham gia Liên hoan ÐCTT huyện Ðầm Dơi (tháng 12/2022) và gần đây là tham gia chương trình giao lưu các CLB ÐCTT diễn ra tại không gian văn hoá nghệ thuật Trung tâm Văn hoá tỉnh đêm 29/7).
Soạn giả Nguyễn Minh Ðăng, Chủ nhiệm CLB ÐCTT tỉnh (thuộc Trung tâm Văn hoá tỉnh), cho biết: “Toàn tỉnh hiện có 210 CLB ÐCTT, chưa tính nhóm văn nghệ gia đình, CLB văn nghệ, quy tụ khoảng trên 6 ngàn thành viên. Hiện nay, hoạt động ÐCTT đang được Nhà nước quan tâm, phong trào này ở tỉnh Cà Mau đang nằm trong tốp điểm sáng khu vực ÐBSCL, được khẳng định qua các giải thưởng cao trong các cuộc thi khu vực và toàn quốc”.
Theo ông Dương Hoàng Giang, Giám đốc Trung tâm Văn hoá tỉnh, đơn vị chỉ đạo tất cả các trung tâm văn hoá huyện và trung tâm văn hoá thể thao các xã, mỗi đơn vị phải đảm bảo có 1 CLB ÐCTT, sinh hoạt định kỳ hàng tháng để giao lưu và trau dồi kỹ năng ÐCTT. Tuy nhiên, thực tế hiện nay tài tử ca có nhiều, nhưng tài tử đờn khá hiếm, một tài tử đờn có thể sinh hoạt ở nhiều CLB mới đáp ứng đủ. Bởi, một CLB ÐCTT đúng nghĩa phải có 3 tài tử đờn: organ, guitar và cây sến (đàn tranh hoặc đàn gáo).
Ðưa hoạt động sinh hoạt ÐCTT vào phục vụ tại các điểm du lịch sinh thái cộng đồng để khách tham quan trải nghiệm. (Ảnh chụp tại Khu Du lịch sinh thái Sông Trẹm, Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp U Minh Hạ - tháng 1/2023).
“Ðể góp phần đưa phong trào ÐCTT ngày càng phát triển, Sở Văn hoá - Thể thao và Du lịch đã và đang thực hiện “Ðề án bảo tồn và phát huy giá trị nghệ thuật ÐCTT trên địa bàn tỉnh Cà Mau, giai đoạn 2021-2025”, với nhiều nội dung như: tổ chức tập huấn, truyền nghề, giới thiệu loại hình nghệ thuật ÐCTT trong học đường; tổ chức các cuộc liên hoan, cuộc thi ÐCTT; hỗ trợ âm thanh cho các CLB ÐCTT. 6 tháng đầu năm nay, Trung tâm Văn hoá tỉnh trao tặng 11 bộ âm thanh, trị giá 18 triệu đồng/bộ cho các đơn vị, tạo điều kiện để các đơn vị phát huy hiệu quả hoạt động”, ông Giang thông tin thêm.
Tiết mục trích đoạn cải lương “Vụ án mã ngưu” do Minh Thuận, Thuỳ Trang (CLB ÐCTT tỉnh) thể hiện tại Chương trình giao lưu các CLB ÐCTT diễn ra tại không gian văn hoá nghệ thuật Trung tâm Văn hoá tỉnh, đêm 29/7.
Từ nay đến cuối năm, Trung tâm Văn hoá tỉnh sẽ phối hợp với các huyện, thành phố tổ chức nhiều chương trình văn hoá, văn nghệ đặc sắc như: hội thi tài năng tài tử cải lương mở rộng khu vực đồng bằng sông Cửu Long, diễn ra hàng đêm tại không gian nghệ thuật Trung tâm Văn hoá tỉnh (dự kiến khai mạc vào cuối tháng 8); chương trình giao lưu các CLB ÐCTT tiêu biểu tỉnh Cà Mau năm 2023, với chủ đề “Sông nước Cà Mau”, sẽ diễn ra trong tháng 9 tại huyện Trần Văn Thời; Hội thi tuyên truyền thông tin lưu động về NTM tại TP Cà Mau, diễn ra trong tháng 10; Liên hoan văn hoá - thể thao 3 dân tộc tại huyện Ðầm Dơi (hướng đến chào mừng kỷ niệm 60 năm chiến thắng Ðầm Dơi - Cái Nước - Chà Là) vào tháng 11...
Các hoạt động trên sẽ góp phần phát hiện những tài năng mới, trẻ, giới thiệu, chăm bồi để tham gia các cuộc thi lớn khu vực và toàn quốc. Qua đó, góp phần phát triển và nâng chất phong trào ÐCTT của tỉnh./.
Loan Phương
Xem thêm bình luận