Nằm ở cực Tây Nam Tổ quốc, Hà Tiên không chỉ nổi danh với cảnh sắc thiên nhiên mà còn là vùng đất biên giới từng chịu nhiều biến động. Những năm 1977-1978, chiến tranh biên giới Tây Nam bùng nổ, Hà Tiên trở thành tuyến đầu chống lại sự xâm lược của quân Khmer Ðỏ, thị xã nhỏ bé khi ấy hoang tàn. Sau chiến tranh, Hà Tiên đối mặt với những thách thức mới: phục hồi kinh tế, ổn định dân cư và bảo vệ biên giới. Những năm 80, vùng đất này vẫn nghèo nàn, ít người lui tới. Năm 2018, Hà Tiên chính thức trở thành thành phố, đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ, là trung tâm du lịch, thương mại sầm uất của tỉnh Kiên Giang.
Lá chắn vùng biên
Nhắc về những ngày gian truân dưới mưa bom, bão đạn với quyết tâm giữ từng tấc đất vùng biên giới, ông Nguyễn Hữu Huệ, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh TP Hà Tiên, nghẹn giọng: “Bao thế hệ chúng tôi đã nằm xuống để đất này mãi xanh tươi, trường tồn. Sau ngày đất nước sạch bóng xâm lăng, tôi trong đội quân rà phá bom mìn để trả lại màu xanh cho dãi đất sản xuất phì nhiêu từ Giang Thành trải dọc dài qua Pháo Ðài, Mỹ Ðức... Rồi đời nối đời giữ đất và xây dựng Hà Tiên, giờ ở tuổi 70, chứng kiến Hà Tiên phát triển mà lòng đầy tự hào”.
Hà Tiên không chỉ là một thành phố du lịch, một trung tâm kinh tế cửa khẩu quan trọng mà còn là một điểm tựa chiến lược trong khu vực phòng thủ vùng Tây Nam Bộ. Với vị trí đặc biệt, nơi tiếp giáp biên giới bộ và biên giới biển, Hà Tiên giữ vai trò quan trọng trong thế trận bảo vệ chủ quyền quốc gia, bảo đảm an ninh, ổn định cho cả khu vực. “Ở nơi đầu sóng ngọn gió này, lòng dân chính là bức tường thành kiên cố nhất”, Trung tá Lê Thanh Nhàn, Chính trị viên Ban Chỉ huy Quân sự TP Hà Tiên khẳng khái. Không chỉ là mệnh lệnh từ nghị quyết hay kế hoạch quân sự, “thế trận lòng dân” tại Hà Tiên được xây dựng bằng chính sự gắn bó máu thịt giữa lực lượng vũ trang và Nhân dân. Những cán bộ, chiến sĩ biên phòng, quân sự, công an không chỉ làm nhiệm vụ bảo vệ biên cương, mà còn là những người bạn, người thân của Nhân dân. Họ cùng ăn, cùng ở, cùng giúp đỡ bà con, từ chăm lo an sinh xã hội đến hỗ trợ phát triển sản xuất, giúp ngư dân bám biển, giữ vững chủ quyền.
Cùng sự chung tay các lực lượng vũ trang đứng chân trên địa bàn, người dân Hà Tiên thêm tin tưởng vào sự bức phá trong tương lai.
Ông Ðào Văn Lến, khu phố Bà Lý, phường Mỹ Ðức, không giấu được niềm vui khi cặp bò do Ðoàn kinh tế 915 hỗ trợ đã sinh được bê con. “Chúng háu ăn và chóng lớn lắm. Ðược tặng bò, gia đình tôi mừng không thể tả. Tôi quyết tâm chăm sóc rồi nhân đàn, mong cuộc sống gia đình không còn khó khăn nữa”. Không riêng gia đình ông Lến mà hàng trăm hộ gia đình khó khăn ở huyện Giang Thành và TP Hà Tiên nhân lên niềm vui khi được hỗ trợ sinh kế. Thượng tá Trần Quang Thanh, Phó đoàn trưởng Ðoàn kinh tế Quốc phòng 915, cho hay: “Ðứng chân trên địa bàn biên giới, 10 năm qua đơn vị đã tiến hành nhiều chương trình an sinh và những công trình dân sinh nhằm vực dậy đời sống Nhân dân, kết nối hạ tầng thuận lợi giao thương. Ðặc biệt, với mô hình hỗ trợ của đơn vị bằng hình thức trao con giống (bò thịt, bò sinh sản) đã giúp hàng ngàn hộ dân hoàn cảnh khó khăn khu vực biên giới chí thú làm ăn, vươn lên thoát nghèo”.
Trung tá Lê Thanh Nhàn chia sẻ thêm, không chỉ trong thời bình, khi có tình huống khẩn cấp xảy ra, lực lượng vũ trang Hà Tiên là lực lượng đầu tiên xung kích, sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ vững chắc phên dậu Tổ quốc. Những năm qua, trước những diễn biến phức tạp của tình hình khu vực, các đơn vị quân sự, biên phòng, công an thường xuyên tổ chức huấn luyện, diễn tập khu vực phòng thủ, nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu. “Ðể Hà Tiên thực sự trở thành khu vực phòng thủ vững chắc, ngoài đầu tư kết nối hạ tầng đồng bộ, xây dựng các lực lượng vững mạnh toàn diện, đơn vị còn tuyên truyền nâng cao nhận thức về nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biên giới trong mỗi người dân. Ðó chính là cách để biến thành phố này trở thành pháo đài bất khả xâm phạm”, Trung tá Lê Thanh Nhàn nói bằng kinh nghiệm xương máu.
Thành phố đầy triển vọng
Ban ngày, Hà Tiên khoác lên mình dáng vẻ sôi động, sầm uất của một đô thị cửa khẩu. Những chuyến xe qua lại tấp nập trên quốc lộ, những đoàn tàu cá nối đuôi nhau ra khơi. Ðường biên giới bộ mở ra một chân trời giao thương, kết nối Việt Nam với nước bạn Campuchia; còn đường biên giới biển lại vươn xa ra biển lớn, nơi ngư dân ngày đêm bám ngư trường, gìn giữ chủ quyền. Hà Tiên như một chiếc cầu nối, giữ nhịp cho cả hai vùng biên cương của đất nước.
Khi màn đêm buông xuống, Hà Tiên lại trầm mặc như một người lính gác, lặng lẽ quan sát mọi chuyển động. Từ Thạch Ðộng vọng lại những âm vang của lịch sử, phía bờ biển Mũi Nai, sóng vỗ rì rầm như lời kể chuyện của bao thế hệ đi trước. Hà Tiên không chỉ là vùng đất của giao thương, mà còn là biểu tượng của sự trấn giữ, một phên dậu vững chãi, nơi không chỉ có biên giới quốc gia mà còn có biên giới lòng dân. Giữa bao đổi thay của thời đại, Hà Tiên vẫn vững vàng, kiên trì vai trò của mình. “Là người gác cửa phương Nam”, Hà Tiên không chỉ mở ra những cơ hội phát triển, mà còn là điểm tựa vững chắc cho cả một vùng đất.
Ông Mai Quốc Thắng, Chủ tịch UBND TP Hà Tiên, cho hay: “Kinh tế Hà Tiên đang phát triển vượt bậc so với những địa phương khác trong tỉnh Kiên Giang. Mặt khác, nơi đây còn phát huy tiềm năng du lịch (sau Phú Quốc), và như là điểm trung chuyển thuận lợi nhất cho du lịch nội địa và quốc tế”.
Ðô thị thành phố Hà Tiên sầm uất, năng động.
Theo Ðồ án quy hoạch chung thành phố và Khu kinh tế cửa khẩu Hà Tiên đến năm 2040, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào ngày 22/2/2024, Hà Tiên sẽ phát triển theo mô hình lưỡng cực, nhất thể, đa trung tâm. Các hướng phát triển chủ đạo dựa trên các tuyến Quốc lộ 80, Quốc lộ N1, Cao tốc Hà Tiên - Rạch Giá - Bạc Liêu, cùng các tuyến đường thuỷ dọc theo sông Giang Thành, kênh Vĩnh Tế và kênh Hà Tiên - Rạch Giá.
Hà Tiên đặt mục tiêu thu hút trên 6,4 triệu lượt khách du lịch vào năm 2030, trong đó khách quốc tế chiếm khoảng 168.900 lượt, với doanh thu ước đạt 34.500 tỷ đồng. Quy hoạch cũng nhấn mạnh việc bảo tồn và phát huy các di sản văn hoá, di sản thiên nhiên độc đáo của Hà Tiên, đồng thời phát triển hạ tầng giao thông để kết nối thuận lợi với các vùng kinh tế trọng điểm trong khu vực. Là thành phố biên giới giáp Campuchia, Hà Tiên phát triển mạnh thương mại. Cửa khẩu quốc tế Hà Tiên kết nối với tỉnh Kampot (Campuchia) tạo động lực cho hàng loạt dự án logistics, xuất nhập khẩu hàng hoá.
Hà Tiên hôm nay đang vươn mình phát triển mạnh mẽ, giữ vững bản lĩnh của một vùng đất tiền tiêu, nơi mỗi người dân là một chiến sĩ, mỗi con tàu ra khơi là một cột mốc chủ quyền, và mỗi chiến sĩ lực lượng vũ trang là một lá chắn bảo vệ sự bình yên. Trong dòng chảy của thời đại, Hà Tiên vẫn sừng sững như một tấm khiên thép nơi địa đầu Tây Nam, góp phần giữ yên biên giới, bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc.
50 năm sau ngày giải phóng, từ một vùng biên giới đầy biến động, Hà Tiên đã vươn mình thành đô thị sầm uất. Một thành phố vừa mang vẻ đẹp của thiên nhiên, vừa là trung tâm giao thương, góp phần giữ vững chủ quyền và thúc đẩy phát triển vùng biên giới Tây Nam. Hà Tiên chứng kiến bao lớp sóng người đến rồi đi, bao cuộc bể dâu, bao lần đổi thay. Thành phố nhỏ nơi biên giới này luôn mang trong mình sức sống bền bỉ, như dòng nước Giang Thành mãi miết chảy về phía biển khơi.
Rời Hà Tiên mang theo bao ký ức của cựu chiến binh Nguyễn Hữu Huệ trong những ngày tháng gian nan gỡ bom, mìn để trả lại màu xanh cho vùng sản xuất dọc sông Giang Thành. Ðến thị trấn Ba Chúc, huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang, vùng đất từng “đẫm máu” đồng bào trong cuộc chiến bảo vệ biên giới Tây Nam để cảm nhận sự đổi thay, phát triển năng động của vùng đất này./.
Chí Công - Phong Phú
Bài 3: Hồi sinh Ba Chúc
Xem thêm bình luận