Ðịa bàn biên giới biển toàn vùng Tây Nam trải dài hơn 700 km, chiếm 1/5 tổng chiều dài bờ biển của cả nước, không chỉ là tuyến phòng thủ chiến lược mà còn là nguồn sống của hàng triệu ngư dân. Với hệ sinh thái phong phú, vùng biển này mang trong mình tiềm năng to lớn để phát triển kinh tế biển, đóng góp quan trọng vào công cuộc dựng xây đất nước.
- Tự hào vùng đất Tây Nam
- Tự hào vùng đất Tây Nam - Bài 2: Hà Tiên - Giữ nhịp hai vùng biên cương
- Tự hào vùng đất Tây Nam - Bài 3: Hồi sinh Ba Chúc
Nơi hội tụ “rừng vàng biển bạc”
Từng được ví như chàng lực điền say ngủ trên mảnh đất màu mỡ những ngày đầu chia tách, giờ đây ai đã từng đến với Cà Mau, Bạc Liêu sẽ không khỏi ngỡ ngàng vì sự đổi thay của vùng đất này. Vùng ven biển của Cà Mau, Bạc Liêu hôm nay được tô điểm bởi những trụ tua-bin điện gió sừng sững vút trời. Phía trong những trụ tua-bin của Bạc Liêu là những đồng muối trắng xoá, những đầm tôm siêu thâm canh... Phía trong trụ tua-bin của Cà Mau là cánh rừng đước bạt ngàn trải dài, là tiềm năng nuôi trồng thuỷ sản, phát triển du lịch sinh thái, xa hơn là phát triển thị trường tín chỉ carbon, góp phần vào việc hiện thực hoá mục tiêu Net Zero vào năm 2050. Ðây được coi là bước đi đột phá, một chủ trương đúng đắn của Ðảng bộ tỉnh Cà Mau, Bạc Liêu khi lựa chọn năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, phát triển du lịch xanh là trụ cột, góp phần thúc đẩy kinh tế biển phát triển.
Chia sẻ về những bước đi, cách làm của địa phương, ông Huỳnh Quốc Việt, Uỷ viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Ðảng, Phó bí thư Thường trực Tỉnh uỷ Bạc Liêu, cho biết: “Thực hiện Quyết định số 1598/QÐ-TTg ngày 8/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Quy hoạch tỉnh Bạc Liêu thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, mục tiêu tổng quát là xây dựng Bạc Liêu trở thành tỉnh mạnh về kinh tế biển, thích ứng với biến đổi khí hậu; có hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, từng bước hiện đại; môi trường thiên nhiên được bảo vệ và phát triển. Kế thừa những thành quả sau nhiều năm kiên trì theo đuổi mục tiêu, tư duy, nhận thức của các cấp, ngành, địa phương trong tỉnh về kinh tế biển không ngừng đổi mới, nâng cao và từng bước hoàn thiện về đường hướng, chiến lược phát triển. Từ khi tỉnh chủ trương thu hút đầu tư phát triển năng lượng sạch, năng lượng tái tạo, đời sống của Nhân dân cả một vùng ven biển rộng lớn đổi thay rất nhiều. Cơ sở hạ tầng được đầu tư xây dựng, các dịch vụ phụ trợ phát triển theo, bà con có thêm việc làm và mở ra nhiều cơ hội phát triển mới”.
Ðiện gió Hoà Bình (tỉnh Bạc Liêu) khơi dậy tiềm năng kinh tế xanh.
Ðến nay, Bạc Liêu đã triển khai 8 dự án điện gió như: Ðiện gió Bạc Liêu, Hoà Bình 1, Ðông Hải 1, Ðông Hải 2, LNG Bạc Liêu... với công suất gần 500MW, cùng với đó, việc hộ dân lắp đặt điện mặt trời áp mái nối lưới, với tổng công suất đạt trên 3.366 kWp, đến nay Bạc Liêu đóng góp sản lượng điện khoảng 1.182.331 kWh hoà vào lưới điện quốc gia, giúp giảm phát thải 391.318 tấn CO2/năm, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh rất lớn. Không chỉ tăng nguồn năng lượng sạch, an toàn, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia mà còn tăng thu ngân sách cho tỉnh hàng trăm tỷ đồng mỗi năm.
Không chỉ có Bạc Liêu chú trọng khai thác tiềm năng thế mạnh từ biển, mà dọc dài các tỉnh Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Cà Mau, Kiên Giang cũng chuyển mình mạnh mẽ nhờ khai thác tiềm năng của rừng vàng, biển bạc.
Là tỉnh duy nhất trong cả nước có 3 mặt giáp biển, Cà Mau phát huy thế mạnh nuôi trồng thuỷ sản, trong đó, tôm là mặt hàng tạo giá trị lớn và là sản phẩm gắn bó mật thiết với đời sống, sinh kế của người dân. Theo số liệu rà soát đến nay, diện tích nuôi tôm quảng canh cải tiến của Cà Mau khoảng 166.000 ha, năng suất bình quân 353 kg/ha/năm, sản lượng ước khoảng hơn 58.000 tấn tôm sú; tôm khác bình quân 104 kg/ha/năm, sản lượng ước khoảng 18.109 tấn; tôm siêu thâm canh trên 5.000 ha, năng suất bình quân 23 tấn/ha/năm, sản lượng khoảng 116.500 tấn/năm. Theo đó, kim ngạch xuất khẩu tôm của tỉnh Cà Mau năm 2024 đạt 1.120 triệu USD. Mục tiêu của tỉnh là đến năm 2030, sản lượng nuôi trồng thuỷ sản đạt 570 ngàn tấn/năm, phát triển ngành tôm trở thành trung tâm lớn nhất đồng bằng sông Cửu Long và cả nước, với mô hình tổ chức sản xuất phù hợp, áp dụng công nghệ tiên tiến để nâng cao năng suất, sản lượng, chất lượng và sức cạnh tranh của sản phẩm tôm Cà Mau. Ðồng thời, thích ứng với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường sinh thái, mang lại lợi ích cho người dân, doanh nghiệp, nền kinh tế của tỉnh và cả nước.
Nếu bức tranh kinh tế biển của Bạc Liêu, Cà Mau được điểm tô thêm những nét chấm phá tươi mới bằng năng lượng tái tạo, nuôi trồng thuỷ hải sản thì Kiên Giang lại khai thác lợi thế từ bờ biển trải dài, đảo hoang sơ, thơ mộng để phát triển du lịch. Ðặc biệt, cùng với đảo ngọc Phú Quốc, những năm gần đây, một số hòn đảo như: Hòn Sơn, Nam Du, Bà Lụa, Hải Tặc... được Kiên Giang quan tâm đầu tư, khai thác, đưa ngành du lịch phát triển nhanh, bền vững.
“Lá chắn” vững chãi từ biển
Sau chuyến biển dài ngày, anh Lê Chí Phong, chủ tàu CM-98879 TS bắt tay kiểm tra tình trạng tàu và ngư cụ để chuẩn bị cho chuyến vươn khơi tiếp theo. Hành trang không thể thiếu trong mỗi chuyến ra khơi của anh Phong là lá cờ Tổ quốc. Bởi, giữa biển khơi mênh mông, cờ Tổ quốc trên mỗi con tàu tựa như cột mốc khẳng định chủ quyền biển, đảo thiêng liêng Việt Nam. Cẩn trọng chỉnh sửa lại cột cờ, anh Phong giải thích: “Lá cờ mới, tôi vừa được cán bộ Hải đoàn 42, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4 trao tặng. Tàu mà không treo cờ Tổ quốc cũng giống như nhà không có nóc. Hơn thế, giữa trùng khơi, ngắm cờ Tổ quốc như giúp ngư dân đỡ nhớ nhà, vững tin, vì hành trình vươn khơi, bám biển luôn có sự đồng hành của Ðảng và Nhà nước, nhất là sự hỗ trợ, giúp đỡ của cán bộ, chiến sĩ biên Phòng, hải quân, cảnh sát biển”.
Trên vùng biển rộng, sinh mệnh của những con tàu và ngư phủ đôi khi trở nên mong manh bởi sự bất thường. Bởi vậy, trong những năm qua, các lực lượng: bộ đội biên phòng, hải quân, cảnh sát biển, kiểm ngư đã phối hợp chặt chẽ để đảm bảo an ninh, an toàn hàng hải, an toàn ngư trường. Ðó là biên đội tàu tuần tra của Biên phòng Cà Mau, Kiên Giang ngày đêm giữ gìn vùng biển Tây Nam; tàu của lực lượng cảnh sát biển, hải quân luôn sẵn sàng hỗ trợ ngư dân, kịp thời ngăn chặn các hành vi xâm phạm chủ quyền, buôn lậu, hoạt động trái phép. Ðặc biệt, hệ thống thông tin liên lạc giữa tàu cá và lực lượng chấp pháp trên biển ngày càng được hiện đại, giúp ngư dân vừa làm ăn hiệu quả, vừa bảo vệ chính vùng biển quê hương.
Xác định sự đồng hành, tương trợ trên biển là rất cần thiết, thời gian qua, bộ đội biên phòng các tỉnh ven biển Tây Nam đã vận động ngư dân thành lập các tổ, đội tàu thuyền an toàn để cùng khai thác và sẵn sàng ứng cứu, hỗ trợ nhau khi xảy ra các tình huống bất trắc. Bên cạnh đó, lực lượng hải quân, cảnh sát biển còn triển khai các chương trình “Hải quân Việt Nam làm điểm tựa cho ngư dân vươn khơi, bám biển”; “Cảnh sát biển đồng hành với ngư dân”; “Mái ấm cho người nghèo nơi biên giới, hải đảo”... Các đơn vị thường xuyên duy trì hoạt động thông tin liên lạc, kịp thời thông báo tình hình thời tiết và cử lực lượng, phương tiện ứng cứu ngư dân khi gặp nạn trên biển.
Ðại tá Nguyễn Thái Dương, Phó chính uỷ Vùng Cảnh sát biển 4, cho biết: “Ngoài việc tặng cờ Tổ quốc, ảnh Bác Hồ, nhu yếu phẩm, thuốc; tuyên truyền, phổ biến nâng cao nhận thức pháp luật cho bà con ngư dân, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4 còn thường xuyên duy trì nghiêm lực lượng, phương tiện trực các cấp, sẵn sàng cho các tình huống cứu hộ, cứu nạn diễn ra trong mọi điều kiện, hoàn cảnh. Xác định nhiệm vụ tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn trên biển là nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình, là mệnh lệnh từ trái tim. Chúng tôi đã kịp thời ứng cứu hàng chục vụ việc liên quan đến các sự cố thiên tai, đau ốm và bệnh tật, đưa về bờ hàng chục phương tiện, cùng hàng trăm ngư dân bảo đảm an toàn”.
Từ những cột mốc biên giới đến những con tàu ngược xuôi trên biển, từ những mái trường vùng biên đến những khu cửa khẩu sầm uất, Tây Nam Bộ hôm nay là minh chứng sống động cho sự đổi thay mạnh mẽ. Hành trình nửa thế kỷ sau hoà bình không chỉ ghi dấu những công trình, dự án, mà quan trọng hơn hết là thế trận lòng dân bền vững - nơi quân và dân đồng lòng giữ gìn từng tấc đất, từng con sóng quê hương.
Phía trước vẫn còn những thử thách, nhưng với nền tảng đã có, thêm lòng dân đồng thuận, Tây Nam Bộ sẽ tiếp tục bứt phá, vững vàng như những cột mốc chủ quyền sừng sững nơi biên cương. Tự hào thay, vùng đất Tây Nam - nơi nghĩa tình hoà trong từng nhịp sống, nơi mỗi người dân là một chiến sĩ, góp phần giữ yên bờ cõi và dựng xây quê hương ngày một giàu đẹp./.
Chí Công - Phong Phú
Xem thêm bình luận