Cà Mau là một trong những tỉnh được đánh giá chịu tác động nặng nề của biến đổi khí hậu. Những năm qua, các ngành, các cấp và Nhân dân trong tỉnh đã nỗ lực không ngừng thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ nhằm bảo vệ đời sống và sản xuất.
Cà Mau là một trong những tỉnh được đánh giá chịu tác động nặng nề của biến đổi khí hậu. Những năm qua, các ngành, các cấp và Nhân dân trong tỉnh đã nỗ lực không ngừng thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ nhằm bảo vệ đời sống và sản xuất.
Khi còn ở ấp Lưu Hoa Thanh (xã Tân Thuận, huyện Đầm Dơi), là một trong những hộ dân bị ảnh hưởng nặng nề của sạt lở đất nên gia đình bà Trần Thị Lài phải di dời nhà cửa vào Khu dân cư Xen Ghép, xã Tân Thuận từ cuối năm 2012 đến nay.
Kể từ khi vào khu tái định cư,số đời ng nhiều hộ dân trong vùng sạt lở xã Tân Thuận, huyện Đầm Dơi dần ổn định. |
Nhắc lại chuyện khi còn ở sát mé biển Gành Hào, bà Lài vẫn còn ám ảnh. “Chỉ trong mấy ngày, dãy nhà gần chục căn bị sạt lở gần hết, phải ở tạm trên phần đất công của xã. Giờ thì khoẻ rồi, không còn phải lo sạt lở, mưa bão hay nước dâng gì hết… Vào đây Nhà nước không chỉ đầu tư cho đường, điện, nước, nền nhà, hỗ trợ tiền cất nhà, mà còn mở lớp dạy nghề cho 3 đứa con. Nhờ khoản lương công nhân cùng với buôn bán nhỏ mà cuộc sống gia đình tôi ổn định hơn”, bà Lài hồ hởi khoe.
Thời gian qua, Khu dân cư Xen Ghép, xã Tân Thuận nói riêng, các khu dân cư, tái định cư trong tỉnh nói chung đã góp phần giúp người dân có được cuộc sống ổn định trước những tác động khắc nghiệt của sạt lở đất, nước biển dâng.
Ông Phùng Sơn Kiệt, Phó Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn, cho biết, tỉnh đang tập trung xây dựng 14 khu tái định cư cho người dân trong vùng nguy hiểm do tác động của thời tiết, thiên tai. Đến thời điểm này, đã có 5 khu được xây dựng hoàn thành và tiến hành bố trí dân cư vào ở. Các khu dân cư đều được xây dựng trên cơ sở đảm bảo hạ tầng điện, đường, hệ thống cấp và thoát nước.
Mùa gió Tây Nam, có dịp trở lại thăm gần 100 hộ dân của Khu tái định cư vàm Hương Mai, xã Khánh Tiến mới thấy được hết giá trị của khu tái định cư này. Không còn phải chịu cảnh phập phồng lo sợ ngày đêm bởi những cơn gió biển, cuộc sống người dân đang dần phát triển, đi lên. Anh Trần Văn Đạt bồi hồi: “Trước đây, khi chưa vào khu tái định cư này, mỗi năm ít nhất 1 lần gia đình tôi phải làm lại nhà do mưa bão tàn phá. Chuyện an cư thời gian ấy thật sự vô cùng khó khăn”.
Hài hoà từ giải pháp công trình đến phi công trình
Biến đổi khí hậu không đơn thuần chỉ gây sạt lở, nước biển dâng mà còn làm cho thời tiết ngày càng cực đoan, mặn xâm nhập ngày một sâu vào nội đồng, ảnh hưởng lớn đến sản xuất của người dân. Trong khi hiện nay hệ thống thuỷ lợi và cả kết cấu hạ tầng của tỉnh chưa đủ khả năng ứng phó một cách toàn diện với các hiểm hoạ.
Xây dựng kè ngầm tạo bãi để khôi phục rừng phòng hộ ven biển là một trong những nỗ lực của tỉnh nhằm hạn chế thiệt hại do biến đổi khí hậu. Ảnh: HOÀNG VŨ |
Ông Nguyễn Long Hoai, Chi cục trưởng Chi cục Thuỷ lợi tỉnh Cà Mau, cho biết, giải pháp để giảm nhẹ và thích ứng với biến đổi khí hậu mà tỉnh ưu tiên lựa chọn thời gian qua là kết hợp hài hoà giữa giải pháp công trình và phi công trình.
Theo kịch bản diễn biến của biến đổi khí hậu, đến năm 2040, nếu mực nước biển dâng 25 cm, toàn tỉnh Cà Mau sẽ có hơn 4.600 km2 đất bị ngập từ 1-1,2 m trở lên, chiếm 85,4% tổng diện tích tự nhiên của tỉnh. Với mực nước biển dâng 50 cm ứng với năm 2060-2070 trong kịch bản, toàn tỉnh sẽ có khoảng 4.476 km2 diện tích bị ngập sâu từ 1,2-1,4 m trở lên. Trước tình hình đó, Cà Mau đã xây dựng chương trình hành động đồng bộ để ứng phó với biến đổi khí hậu. Giải pháp gấp rút trước mắt là đầu tư, nâng cấp hệ thống đê biển từ nay đến năm 2017, với 1.697 tỷ đồng; xây dựng hoàn thiện hệ thống thuỷ lợi, thuỷ nông nội đồng đến năm 2020 theo hình thức khép kín từng vùng, tiểu vùng với kinh phí khoảng 16.000 tỷ đồng. Ngoài ra, bằng nhiều nguồn lực, tỉnh đã đầu trên 500 tỷ đồng xây dựng kè ngầm tạo bãi chống sạt lở đê biển Tây và khôi phục rừng phòng hộ ven biển. Đặc biệt, tỉnh ban hành nhiều chính sách, văn bản nhằm bảo vệ nghiêm ngặt Khu Dự trữ sinh quyển thế giới Mũi Cà Mau trên địa bàn, khôi phục và phát triển nhanh diện tích các loại rừng. |
Theo đó, một mặt tỉnh tăng cường công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu từ các cơ quan, đơn vị, tổ chức đến cộng đồng dân cư, đặc biệt là những địa phương ven biển. Kèm theo đó là hàng loạt các giải pháp công trình giảm thiểu thiệt hại từ biến đổi khí hậu, nước biển dâng.
Một trong những công trình trọng điểm mà tỉnh đã triển khai những năm qua là xây dựng, nâng cấp hệ thống đê biển Đông, đê phòng hộ biển Tây với tổng chiều dài trên 180 km. Kết hợp với nâng cấp, xây dựng mới hệ thống đê sông, tạo thành hệ thống đồng bộ và khép kín bảo vệ khoảng 300.000 dân sinh sống ven biển và 210.000 ha đất sản xuất. Đồng thời, xây dựng hệ thống kè lấn biển nhằm phục hồi, bảo vệ và phát triển rừng phòng hộ ven biển cũng như duy trì, phát triển diện tích rừng hiện có. Trong điều kiện nguồn kinh phí còn hạn chế như hiện nay, đây là sự nỗ lực rất lớn của tỉnh để giúp người dân giảm nhẹ thiệt hại do biến đổi khí hậu.
Ngoài ra, những năm gần đây, các ngành chức năng không ngừng triển khai đầu tư đa dạng hoá giống cây trồng, vật nuôi phù hợp và thích ứng với biến đổi khí hậu...
Với nhiều giải pháp đồng bộ từ công trình đến phi công trình được triển khai trong thời gian qua, người dân phần nào yên tâm sản xuất./.
Bài và ảnh: Tuyết Trầm