(CMO) Cà Mau là một trong những tỉnh, thành có diện tích nuôi thuỷ sản lớn nhất cả nước (khoảng 303 ngàn héc-ta), chiếm gần 40% diện tích cả nước. Tuy là tỉnh đứng đầu so với cả nước về diện tích, nhưng xét cho cùng năng suất còn rất thấp so với cả nước và khu vực. Ngoài các yếu tố tác động từ thiên tai, dịch bệnh chúng ta thiếu sự liên kết chuỗi sản xuất, đặc biệt tiếp cận nguồn tài chính bền vững theo chuỗi giá trị ngành tôm. Đó là nhận định của Phó chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Lê Văn Sử.
Khó khăn trong tiếp cận vốn
Với kim ngạch xuất khẩu mỗi năm mang về trên 1 tỷ USD, nghề nuôi và chế biến thuỷ sản còn là nguồn sinh kế cho trên 305 ngàn hộ dân và tạo ra nhiều việc làm ổn định trong các nhà máy chế biến thuỷ sản, các ngành thương mại dịch vụ liên quan.
Tuy nhiên, trong quá trình phát triển ngành hàng tôm còn bộc lộ nhiều khó khăn, hạn chế làm ảnh hưởng không nhỏ đến sức cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường cũng như đe doạ đến sự phát triển bền vững của con tôm.
Đáng chú ý là sự liên kết giữa các tác nhân trong chuỗi giá trị con tôm còn lỏng lẻo và thiếu hiệu quả, thiếu công bằng, minh bạch, ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng, khả năng truy xuất nguồn gốc, giá bán sản phẩm và làm giảm sức cạnh tranh của mặt hàng tôm Việt Nam trên thị trường thế giới.
Mặt khác, đã xuất hiện các vấn đề về ô nhiễm môi trường, thiếu nguồn con giống và các nguồn thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y đảm bảo chất lượng, giá cả hợp lý, tình trạng tôm chết và bị thiệt hại do các loại dịch bệnh, biến đổi khí hậu ngày càng phổ biến. Ngoài ra, những hạn chế trong tiếp cận nguồn vốn cũng là rào cản đối với các nhà sản xuất và chế biến quy mô nhỏ trong việc mở rộng sản xuất, tuân thủ các tiêu chuẩn theo quy định.
Phó giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Cà Mau Châu Công Bằng nhận định, trong bối cảnh hội nhập và cạnh tranh quốc tế ngày càng gay gắt, những người sản xuất, chế biến và tiêu thụ tôm trong nước cần tăng cường mối liên kết để tạo sức mạnh chung. Đặc biệt, đồng vốn là nguồn tài chính quan trọng không thể thiếu trong chuỗi giá trị sản xuất ngành hàng tôm xuất khẩu.
Theo đó, Ngân hàng TMCP Phương Đông chi nhánh Cà Mau (OCB Cà Mau) sẽ chủ động cung cấp nhiều gói vay ưu đãi vượt trội, tạo điều kiện cho người nông dân trong chuỗi ngành hàng chủ lực có điều kiện tiếp xúc với nguồn vốn vay, đáp ứng yêu cầu sản xuất và mang lại hiệu quả cao nhất trong sản xuất.
 |
| Thương lái thu mua tôm ở xã Thạnh Phú, huyện Cái Nước. |
Luôn đồng hành cùng bà con
Nguồn vốn cho lĩnh vực nuôi tôm hiện nay rất khó khăn, nhiều người phải tìm tới phương thức hợp tác với các đại lý vật tư để làm hạ tầng nuôi tôm theo kiểu mua trước trả sau, chịu nhiều lãi suất. Thấu hiểu được những bất cập trên, thời gian qua, OCB Cà Mau chủ động cung cấp nhiều gói vay ưu đãi cho các hợp tác xã chuyên phân phối thức ăn, con giống, dụng cụ nuôi tôm… Đối với các hợp tác xã, hạn mức cho vay hơn 100 tỷ đồng, hộ dân từ 300-500 triệu đồng; Hiện nay, tổng dư nợ cho vay sản xuất nông nghiệp gần 50 tỷ đồng, chiếm gần 80% dư nợ.
Giám đốc chi nhánh, kiêm Giám đốc bán lẻ OCB Cà Mau Lê Thị Thuỳ Trang cho biết, cái khó lớn hiện nay mà người dân không tiếp cận được vốn của ngân hàng là do còn thiếu nợ cũ chưa thanh toán, không còn tài sản thế chấp để mở rộng vốn. Quan điểm của OCB là hợp tác với tất cả các hợp tác xã, tổ hợp tác, xã viên có sản xuất, kinh doanh tốt và ngân hàng sẵn sàng gia tăng vốn sau khi đã đánh giá được hiệu quả kinh doanh, không phát sinh nợ quá hạn, bà Trang khẳng định.
Theo số liệu thống kê của Cục Thống kê tỉnh, hiện có từ 70-80% người nuôi tôm trong tình trạng nợ ngân hàng hoặc các đại lý thức ăn, con giống. Do đó, để thúc đẩy cơ chế mới từ liên kết theo chuỗi, đầu vào phải có sự tham gia của ngân hàng.
Đây là đơn vị điều phối dòng tiền hiệu quả và bảo đảm luân chuyển dòng tiền trong chuỗi thông qua cơ chế chuyển khoản giao dịch. Từ đó, các bên sẽ có đủ niềm tin, năng lực tài chính ngồi lại với nhau để hợp tác thực hiện mô hình này hiệu quả hơn.
Hiện Cà Mau có khoảng 303 ngàn héc-ta nuôi thuỷ sản, sản lượng tôm bình quân 150 ngàn tấn/năm. Theo thời giá hiện tại, 1 năm tiền thức ăn cho tôm nuôi tiêu tốn khoảng 4.950 tỷ đồng. Nếu thực hiện theo chuỗi liên kết thì giá trị đầu vào giảm tương đương 15%, tức làm lợi cho nông dân khoảng 742 tỷ đồng.
Tại hội thảo tiếp cận nguồn tài chính bền vững theo chuỗi giá trị ngành tôm tại ĐBSCL do Công ty Cổ phần Chăn nuôi C.P Việt Nam phối hợp với Sở NN&PTNT tỉnh và Ngân hàng Phương Đông OCB tổ chức vào trung tuần tháng 10 vừa qua, Phó chủ tịch UBND tỉnh Lê Văn Sử khẳng định, tiếp cận nguồn tài chính bền vững theo chuỗi giá trị ngành hàng tôm là mục tiêu quan trọng không thể thiếu trong mọi người dân.
Phó chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo các ngân hàng thương mại trong tỉnh chủ động hơn trong việc hỗ trợ nông dân và tổ hợp tác, hợp tác xã về khoản vốn vay. Có đủ nguồn vốn, nông dân mới có cơ hội đầu tư sản xuất và tham gia sâu vào chuỗi giá trị ngành hàng tôm. Bởi đồng vốn là một trong những nhân tố quan trọng quyết định mọi thành bại từ khâu sản xuất đến chế biến và xuất khẩu thuỷ sản của tỉnh./.
Trung Đỉnh
Xem thêm bình luận