Từ năm 2016 đến nay, chuyện khởi nghiệp trở thành vấn đề thu hút nhiều người quan tâm. Đặc biệt là khi Thủ tướng Chính phủ - Nguyễn Xuân Phúc khẳng định “doanh nghiệp là động lực phát triển kinh tế đất nước”, đồng thời phát động chương trình khởi nghiệp và ban hành Nghị quyết số 35/NQ-CP của Chính phủ về việc hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp đến năm 2020 gắn với mục tiêu “xây dựng doanh nghiệp Việt Nam có năng lực cạnh tranh, phát triển bền vững, cả nước có ít nhất 1 triệu doanh nghiệp hoạt động…”.
DOANH NGHIỆP YẾU VÀ THIẾU
Với một địa phương điều kiện kinh tế - hạ tầng kỹ thuật còn gặp nhiều khó khăn như Bạc Liêu, việc thu hút các nhà đầu tư và phát triển thêm nhiều doanh nghiệp có một ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của tỉnh. Doanh nghiệp phát triển không chỉ góp phần tăng thu ngân sách, mà còn giải quyết thêm nhiều việc làm cho lao động của địa phương. Thế nhưng, phải thừa nhận rằng số lượng và quy mô các doanh nghiệp ở tỉnh chiếm hơn 90% là doanh nghiệp vừa và nhỏ, thậm chí siêu nhỏ. Cụ thể, Bạc Liêu có hơn 1.970 doanh nghiệp, nhưng số doanh nghiệp có vốn đăng ký hơn 100 tỷ đồng chưa đến 30 doanh nghiệp.
Ông Lê Minh Chiến, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh tặng bằng khen của UBND tỉnh cho các doanh nghiệp làm tốt nghĩa vụ nộp thuế.
Hỗ trợ doanh nghiệp quảng bá và giới thiệu sản phẩm tại Hội chợ thương mại năm 2017. Ảnh: L.D
Khi chương trình khởi nghiệp được phát động, lẽ ra số doanh nghiệp đăng ký mới phải tăng và quy mô phải được nâng lên. Song, từ năm 2016 đến nay, số doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh cứ tiếp tục giảm. Nếu năm 2016, cả tỉnh chỉ có 250 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới, giảm 9,7% số doanh nghiệp đăng ký mới và giảm 45,6% số vốn đăng ký so với năm 2015, thì đến tháng 1/2017, doanh nghiệp thành lập mới chỉ có 20 doanh nghiệp, với tổng vốn đăng ký bình quân chỉ hơn 1 tỷ đồng/doanh nghiệp, giảm 7 doanh nghiệp đăng ký mới so với cùng kỳ và giảm hơn 52% vốn đăng ký so với năm 2016. Vậy, Bạc Liêu sẽ có bao nhiêu doanh nghiệp để cùng với cả nước thực hiện thắng lợi mục tiêu có 1 triệu doanh nghiệp vào năm 2020?
Theo Hội Doanh nhân trẻ tỉnh, từ khi diễn ra hội nghị đối thoại doanh nghiệp vào cuối năm 2016 và đầu năm 2017 đến nay vẫn chưa thấy các ngành hay địa phương nào ban hành một chương trình hay kế hoạch gì cho khởi nghiệp(!?). Thậm chí, việc thành lập quán cà phê doanh nhân gắn với tổ chức gặp gỡ đối thoại giữa các lãnh đạo tỉnh với doanh nghiệp hàng tuần hoặc hàng tháng để kịp thời nắm bắt thông tin, hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn nhằm hạn chế hội nghị, đối thoại đến nay vẫn còn là kế hoạch treo!...
KHỞI NGHIỆP CÓ CẦN VỐN?
Thực tế cho thấy, có nhiều mô hình và ý tưởng kinh doanh rất hay, nhưng sản xuất, kinh doanh kém hiệu quả nên nhanh chóng phá sản, dẫn đến nợ nần. Đơn cử như các mô hình sản xuất nông nghiệp từ phong trào thanh niên lập thân, lập nghiệp và các mô hình của các tổ chức, đoàn thể. Đó là các mô hình sản xuất hiệu quả, nhưng lại không thể mở rộng vì không có nguồn lực đầu tư, sản phẩm không có thị trường tiêu thụ và không thể phát triển thành doanh nghiệp khi tài sản chỉ vài chục triệu đồng.
Một trong những bài học khởi nghiệp thành công từ một số tỉnh, thành phố cho thấy, doanh nghiệp khi khởi nghiệp đều có sự đỡ đầu và tư vấn từ các chuyên gia kinh tế. Người khởi nghiệp sẽ thông qua Hội Doanh nhân để mời các chuyên gia kinh tế hỗ trợ và tư vấn, góp ý cho ý tưởng của mình. Nếu ý tưởng khả thi sẽ được các chuyên gia và Hội Doanh nhân giới thiệu, kết nối ý tưởng ấy với các tổ chức tín dụng, hoặc liên kết với các doanh nghiệp khác đang có nhu cầu thực hiện ý tưởng đó. Ví dụ như nếu đề ra ý tưởng sản xuất vi sinh và cung cấp thức ăn bổ sung cho mô hình lúa - tôm ở các xã vùng ngọt tỉnh Bạc Liêu nhằm tạo chất lượng và giúp nông dân tăng năng suất. Ý tưởng này sẽ được nhiều doanh nghiệp xuất khẩu và các địa phương đặt hàng, ngân hàng sẽ đầu tư vốn, vì ý tưởng ấy sẽ giải quyết nhu cầu bức thiết ở các vùng sản xuất lúa - tôm hiện nay.
Từ đó cho thấy, nếu phát huy được vai trò của Hội Doanh nhân và thực hiện tốt các chính sách liên kết trong khởi nghiệp thì khởi nghiệp đôi khi chỉ cần bán ý tưởng mà không cần đầu tư vốn. Ở nhiều quốc gia, chuyện mua ý thưởng, săn tìm "chất xám" khi phát hiện những tài năng kinh tế từ các tập đoàn kinh tế lớn đã tạo điều kiện thuận lợi cho giới trẻ có đất dụng võ, và chuyện khởi nghiệp sẽ là vấn đề không quá khó.
PHẢI THÁO “NÚT THẮT”
Một trong những nội dung quan trọng được Thủ tướng Chính phủ - Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo là các quy định của Nhà nước phải tạo thuận lợi cho doanh nghiệp tuân thủ, nhận khó khăn về các cơ quan quản lý nhà nước theo tinh thần “Nhà nước kiến tạo, cung cấp dịch vụ cho doanh nghiệp, lấy doanh nghiệp là đối tượng phục vụ”.
Làm được như vậy mới tạo điều kiện thuận lợi cho khởi nghiệp và doanh nghiệp phát triển bền vững. Bởi có một thực tế hiện nay là “doanh nghiệp không chịu lớn”!? Theo ông Nguyễn Thành Lập, Chi cục trưởng Chi cục Thuế huyện Đông Hải: “Huyện Đông Hải có nhiều cơ sở sản xuất, kinh doanh với quy mô doanh nghiệp. Song, nhiều cơ sở không muốn phát triển thành doanh nghiệp mà chỉ sản xuất theo quy mô hộ gia đình. Không phải họ sợ đóng thuế, mà họ lo là khi phát triển thành doanh nghiệp thì phải thực hiện quá nhiều thủ tục hành chính”. Thật vậy, thủ tục hành chính nhiêu khê đang trở thành một trong những khó khăn trong khởi nghiệp. Thậm chí, ngay cả những doanh nghiệp có thương hiệu trên thị trường cũng gặp khó khi mọi thứ đều phải chờ, phải đợi và doanh nghiệp có cảm giác như “bị hành”. Nội dung này đã được bà Âu Ngọc Vững, Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc Công ty Cổ phần chế biến xuất nhập khẩu Âu Vững (TX. Giá Rai) phản ánh với Chủ tịch UBND tỉnh và các ngành tại cuộc đối thoại doanh nghiệp vào đầu năm 2017.
Do vậy, để doanh nghiệp thật sự là đối tượng phục vụ và tạo thêm động lực, niềm tin, sức bật cho khởi nghiệp, cần bắt đầu từ việc giải quyết hiệu quả các thủ tục hành chính và thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp thay vì nêu khẩu hiệu chung chung!
LƯ TRUNG
Xem thêm bình luận