Những số liệu báo cáo cơ học là tích cực, nhưng du lịch Cà Mau vẫn đối mặt với nhiều thách thức, hạn chế. Th.S Phan Ðình Huê, Chuyên gia du lịch đồng bằng sông Cửu Long, cho rằng: “Cần phải có cách tiếp cận, đánh giá và làm du lịch hướng đến đúng bản chất của lĩnh vực này. Ðiều cốt yếu là phải nhìn thẳng, nhìn thật về “sức khoẻ” du lịch Cà Mau”.
- Du lịch Cà Mau - Sắc riêng giữa màu chung
- Du lịch Cà Mau - Sắc riêng giữa màu chung - Bài 3: Hoạch định chiến lược đúng đắn
Nhiều điểm nghẽn của du lịch Cà Mau cũng đã được phân tích, mổ xẻ như kết nối giao thông; những nhà đầu tư đủ tâm và tầm; hạ tầng cơ sở và nhân lực lĩnh vực du lịch; sản phẩm du lịch, tính kết nối du lịch... Hệ luỵ là những “cục máu đông” của du lịch Cà Mau: Khách đến đã khó, đến rồi thì thiếu chỗ... tiêu tiền. Giá trị thực chất mang về của du lịch rõ ràng là chưa tương xứng với kỳ vọng.
Cà Mau cần tạo nguồn nhân lực lĩnh vực du lịch - đội ngũ được ví như “đại sứ du lịch" cho tỉnh. (Ảnh chụp tại Khách sạn Mường Thanh Luxury Cà Mau).
Nhận diện “điểm nghẽn”
Ông Trần Hiếu Hùng, Giám đốc Sở Văn hoá - Thể thao và Du lịch Cà Mau, nhìn nhận: “Du lịch Cà Mau chỉ ở mức khởi đầu, tức là chỉ làm du lịch từ những cái mình có, cái có sẵn, chớ chưa thể đáp ứng nhu cầu của khách. Sự kết nối giữa các trục, tuyến khá rời rạc".
Dẫn ra bài báo “Du lịch cộng đồng miền Tây: Về nghe tiếng ếch kêu...” (Tuổi trẻ Cuối tuần số 22/10/2023), ông Phan Ðình Huê trăn trở: “Homestay là lựa chọn phù hợp với bà con mới làm du lịch, trong đó có nhiều bà con ở Cà Mau. Nhưng nói thật, nó như tiếng ếch kêu, vài lần thì thấy hay nhưng nghe nhiều thì buồn nẫu ruột. Ngay bây giờ đây, người làm du lịch Cà Mau cần phải nhận diện rõ nguy cơ này. Nếu chỉ tập trung khai thác những cái có sẵn, ăn xổi thì khó mà bứt phá và bền vững”.
Với bà con làm du lịch, trăn trở lớn nhất vẫn là sự trùng lặp, na ná nhau về loại hình du lịch, sản phẩm du lịch của những khu, điểm gần nhau. Anh Phạm Duy Khanh, chủ Ðiểm Du lịch sinh thái Mười Ngọt, xã Khánh Bình Tây Bắc, huyện Trần Văn Thời, cho biết: “Ví dụ như trải nghiệm nghề ăn ong, khách chỉ cần đến một nơi là coi như hết sự tò mò, thích thú. Nếu chỗ nào cũng làm giống nhau thì lấy đâu ra khách?!”.
Ðó là chưa kể những khó khăn về cơ chế, nói như ông Giang Hoàng Hon, chủ Ðiểm Du lịch sinh thái Hương Tràm (U Minh): “Hương Tràm cũng muốn đầu tư, xây dựng thêm nhưng vướng cơ chế đất đai”. Hay nỗi niềm canh cánh về nguồn lực để làm du lịch cho người dân, theo ông Quách Văn Ngãi, ấp Cồn Mũi, xã Ðất Mũi, huyện Ngọc Hiển: “Cứ “liệu cơm gắp mắm” để làm du lịch thôi. Bởi người dân làm du lịch chưa tiếp cận được nguồn vốn ưu đãi của Nhà nước, nếu vay mượn để đầu tư thì rủi ro trăm bề. Ðó là chưa kể cơ chế đất đai thuộc Vườn Quốc gia, làm gì cũng phải theo quy định hết!”.
Dù tập trung phát triển du lịch thành ngành kinh tế quan trọng, hướng đến trở thành ngành kinh tế mũi nhọn sau năm 2030, nhưng Cà Mau là tỉnh chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất của biến đổi khí hậu (BÐKH); trong đó, du lịch là ngành trực tiếp chịu ảnh hưởng.
“Hiện trên địa bàn có khoảng 70% điểm du lịch sinh thái đang hoạt động dưới hình thức kết hợp giữa mô hình du lịch sinh thái và du lịch cộng đồng. Ðây là những loại hình dễ bị tổn thương do tác động của BÐKH và thiên tai”, ông Trần Hiếu Hùng nêu rõ.
Toàn tỉnh có khoảng 70% điểm du lịch sinh thái, đây là loại hình dễ bị tổn thương do tác động của BÐKH và thiên tai. (Ảnh: Du khách len lỏi trong những tán rừng tràm bạt ngàn của Khu Du lịch sinh thái Cà Mau - ECO, huyện Trần Văn Thời).
Chưa đủ bứt phá
Ngay cả những loại hình du lịch đã, đang hình thành tại Cà Mau cũng chưa khai thác hết những tài nguyên sẵn có. “Cà Mau có bao nhiêu tour du lịch về sông nước, rừng biển? Loại hình du lịch văn hoá vẫn bỏ ngỏ; du lịch nông nghiệp cũng chưa có điểm nhấn đặc biệt!”, ông Phan Ðình Huê trải lòng.
Từ đánh giá của một người làm du lịch, nghiên cứu về du lịch, ông Huê chỉ ra rằng, Cà Mau đang còn rất nhiều dư địa du lịch trống khuyết: “Cà Mau chưa có những loại hình du lịch đủ tầm để phục vụ những đối tượng du khách đặc thù, cao cấp hơn, như du lịch: nghỉ dưỡng, hội thảo, mạo hiểm... Với khách du lịch nước ngoài, Cà Mau gần như chưa chạm đến. Khi nói về du lịch, số lượng du khách là quan trọng, nhưng doanh thu, lợi nhuận, tác động tổng thể lên kinh tế - xã hội địa phương mới là vấn đề cốt lõi, doanh thu của du lịch Cà Mau chưa thể hiện điều đó”.
Trong khi tuyến Mũi Cà Mau sôi động thì tuyến U Minh Hạ khá trầm lắng. Sự kết nối giữa các trục, tuyến du lịch còn rời rạc. (Ảnh chụp tại Khu Du lịch sinh thái Sông Trẹm, huyện U Minh).
Cái vướng dễ nhận thấy trong lĩnh vực du lịch ở nhiều nơi, trong đó có Cà Mau là “trên - dưới chưa thông”. “Thực tế cho thấy, các chủ trương, chính sách, đề án về du lịch khi về đến cấp cơ sở thường rơi vào tình trạng lúng túng, thụ động, còn đến người dân thì theo kiểu “hiểu tới đâu làm tới đó và mạnh ai nấy làm”, ông Lê Hữu Lợi, Trưởng phòng Văn hoá - Thông tin huyện U Minh, chia sẻ.
Trong Ðề án phát triển du lịch của U Minh, ông Lê Hữu Lợi khẳng định: “Phải biết du lịch của huyện nhà, xã nhà đang hướng đến mục tiêu gì, công việc cụ thể ra sao, ưu tiên làm gì trước và bắt đầu đổi mới tư duy, nhận thức làm du lịch từ chính đầu mối chính quyền cơ sở. Và phải làm sao để du lịch trở thành nhận thức cộng đồng, trách nhiệm cộng đồng và huy động được nguồn lực tổng thể cộng đồng thì khi ấy du lịch mới thực sự có chuyển biến căn cơ, toàn diện”.
Một thực tế phải nhìn nhận, đó là du lịch Cà Mau chưa đánh giá đúng để khai thác, phát huy những mối quan tâm lớn của xã hội để thúc đẩy tăng trưởng du lịch, cụ thể ở đây là vấn đề toàn cầu về BÐKH.
Tại Hội thảo khoa học “Du lịch gắn với thích ứng BÐKH, đảm bảo môi trường và các hệ sinh thái sinh sống hiện tại và tương lai trên địa bàn tỉnh Cà Mau” tháng 11/2023, PGS. TS Ðào Ngọc Cảnh, Trưởng khoa Du lịch và Quản trị nhà hàng - khách sạn, Trường Ðại học Nam Cần Thơ, gợi ý rằng: “BÐKH là thách thức nhưng cũng là cơ hội lớn cho du lịch Cà Mau. Bởi hiện nay đồng bằng sông Cửu Long được đánh giá là 1 trong 3 đồng bằng bị tổn thương lớn nhất trên thế giới về BÐKH, trong đó Cà Mau có nguy cơ cao nhất. Do đó, thế giới rất quan tâm, vì vậy tỉnh cần tận dụng để khai thác những đặc thù, bứt phá phát triển du lịch thuận thiên”.
“Sức khoẻ” của du lịch Cà Mau đã có nhiều tín hiệu đáng mừng sau thử thách dịch Covid-19. Tuy nhiên, để trở nên “cường tráng”, có sức hấp dẫn hơn, dẻo dai hơn, vẫn cần rất nhiều bổ khuyết. Không thể khác, nắm bắt thời cơ, dự báo và hình dung rõ ràng về diện mạo du lịch trong tương lai chính là chìa khoá mở ra thành công./.
Hải Nguyên - Băng Thanh
Bài 3: Hoạch định chiến lược đúng đắn
Xem thêm bình luận