Trong khuôn khổ bài viết này, tác giả xin giới thiệu những nét cơ bản về sự hình thành và phát triển của Báo Cà Mau từ sau tái lập tỉnh đến nay. Năm 1997, tỉnh Minh Hải được chia tách thành 2 tỉnh Cà Mau - Bạc Liêu. Khởi nguồn từ khát vọng góp sức xây dựng quê hương sau ngày tái lập tỉnh, Báo Cà Mau được thành lập, thực hiện sứ mệnh là tiếng nói của Ðảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh Cà Mau.
Qua các giai đoạn, Báo Cà Mau không ngừng lớn mạnh và luôn chú trọng nâng cao chất lượng nội dung, hình thức từng sản phẩm, cầu thị, nhạy bén, đổi mới, đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng đa dạng của bạn đọc, đặc biệt là trong kỷ nguyên số hiện nay.
Bài 1: Hành trình bứt phá
Ngay sau khi được thành lập, từ những trang báo in khổ 30x42 cm, xuất bản 2 kỳ mỗi tuần, Báo Cà Mau không ngừng nỗ lực, từng bước trở thành cầu nối thông tin quan trọng, phản ánh chân thực quá trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh nhà.
Qua các giai đoạn phát triển và đổi mới, Báo Cà Mau không ngừng lớn mạnh về mọi mặt. Ðến nay, Báo Cà Mau khẳng định vai trò là cơ quan truyền thông đa phương tiện, bắt kịp xu hướng phát triển trong kỷ nguyên số, đồng hành cùng sự phát triển, vươn lên và hội nhập của tỉnh nhà.
Đồng chí Hồ Trung Việt (thứ ba từ trái sang), Uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh uỷ và đồng chí Trương Đăng Khoa (thứ ba từ phải sang), Uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Phó bí thư Đảng uỷ các cơ quan Đảng tỉnh , trao quyết định và tặng hoa chúc mừng Ban biên tập Báo và Đài Phát thanh - Truyền hình Cà Mau.
Tiếp nối truyền thống
Năm 1997, lịch sử tỉnh Cà Mau một lần nữa ghi dấu mốc trọng đại, khi chia tách tỉnh Minh Hải thành 2 tỉnh Cà Mau - Bạc Liêu. Giữa bộn bề khó khăn của một tỉnh vừa chia tách, khát vọng xây dựng, phát triển quê hương là tâm huyết, hành động mạnh mẽ trong các phong trào cách mạng của mỗi cán bộ, đảng viên và người dân. Trong bối cảnh ấy, sự ra đời của Báo Cà Mau (theo Giấy phép hoạt động báo chí số 465/BC-GPXB, ngày 28/2/1997) mang ý nghĩa lịch sử sâu sắc. Không đơn thuần là cơ quan thông tin, Báo Cà Mau còn “gánh trên vai” trọng trách trở thành tiếng nói của Ðảng bộ, chính quyền và Nhân dân tỉnh nhà, đồng hành cùng những bước đi đầu tiên trên con đường xây dựng và phát triển quê hương sau tái lập tỉnh, lúc bấy giờ phần lớn hạ tầng, cơ sở vật chất, trung tâm kinh tế - chính trị của tỉnh Minh Hải nằm ở thị xã Bạc Liêu.
Cuối năm 1997, cơn bão Linda bất ngờ ập đến, tàn phá nặng nề vùng đất Cà Mau, làm 128 người chết, 1.164 người mất tích, hơn 56.000 căn nhà sập, làm hư hỏng hàng trăm tàu cá và nhiều thiệt hại khác..., tổng thiệt hại theo thống kê lên đến 2.700 tỷ đồng. Trước những khó khăn và thách thức trong buổi đầu mới chia tách tỉnh, Ðảng bộ, chính quyền và Nhân dân Cà Mau đã đoàn kết khắc phục, vươn lên.
Tập thể Báo Cà Mau luôn đoàn kết, năng động, sáng tạo, đổi mới, không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả tuyên truyền.
Những trang báo đầu tiên của Báo Cà Mau trong giai đoạn này mang đậm dấu ấn của sự khởi đầu. Với tần suất xuất bản 2 kỳ mỗi tuần, trên khổ giấy quen thuộc 30x42 cm và số lượng 5.000 bản mỗi kỳ; tờ báo nhanh chóng lan toả đến mọi ngóc ngách của tỉnh, trở thành cầu nối thông tin quan trọng giữa chính quyền và người dân. Ban Biên tập thời kỳ này dưới sự dẫn dắt của Tổng Biên tập Phan Anh Tuấn, đã tập trung xây dựng đội ngũ những người làm báo tâm huyết, từng bước ổn định tổ chức và định hình nội dung.
Mục tiêu hàng đầu là truyền tải kịp thời và chính xác các chủ trương, đường lối của Ðảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đặc biệt là những quyết sách mang tính chiến lược của Tỉnh uỷ và UBND tỉnh trong giai đoạn đầu tái lập tỉnh. Ðặc biệt, ngoài tuyên truyền các chủ trương của Ðảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, Báo Cà Mau còn là cầu nối làm tốt công tác an sinh xã hội, nhất là làm cầu nối với các tổ chức từ thiện, góp phần khắc phục hậu quả sau bão Linda, sau đó hoạt động này được duy trì thường xuyên hằng năm bằng các chương trình như: xây nhà tình thương cho người nghèo, xây cầu nông thôn, tặng cây nước cho bà con vùng thiếu nước sạch, hộ nghèo, tặng xe đạp, cấp học bổng cho học sinh nghèo hiếu học... mỗi năm hàng trăm triệu đồng. Báo Cà Mau duy trì chuyên mục “Nhịp cầu nhân ái” để kết nối giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn vươn lên ổn định cuộc sống.
Đầu những năm 2000 chứng kiến nỗ lực không ngừng của tỉnh Cà Mau trong việc ổn định tình hình chính trị, khôi phục và phát triển kinh tế - xã hội. Báo Cà Mau đã trở thành kênh thông tin đắc lực, phản ánh sinh động những bước tiến trên các lĩnh vực. Các chương trình phát triển kinh tế - xã hội 5 năm đầu tiên của tỉnh, các dự án đầu tư kết cấu hạ tầng còn nhiều khó khăn nhưng đầy hy vọng, những gương điển hình tiên tiến trong lao động, sản xuất và xây dựng quê hương..., tất cả đều được Báo Cà Mau ghi lại chân thực và đầy cảm xúc. Trụ sở ban đầu của Báo Cà Mau đặt tại Số 66, Nguyễn Hữu Lễ, Phường 2, thị xã Cà Mau, đã trở thành nơi “ươm mầm” cho sự phát triển của báo chí tỉnh nhà, nơi những người làm báo miệt mài cống hiến để mang tiếng nói của Ðảng và Nhân dân đến với mọi người.
Nhà báo Phan Anh Tuấn (phải), nguyên Tổng Biên tập Báo Cà Mau; Nhà báo Nguyễn Minh Chánh, nguyên Tổng Biên tập Báo Minh Hải, Báo Bạc Liêu (trái) trong cuộc họp mặt các thế hệ người làm báo tỉnh Minh Hải - Cà Mau - Bạc Liêu qua các thời kỳ tại trụ sở Toà soạn Báo Cà Mau. Ảnh: QUỐC RIN
Mở rộng không gian thông tin
Năm 2000, trụ sở được dời về địa chỉ mới, khang trang hơn tại Số 333, đường Phan Ngọc Hiển, Phường 5, TP Cà Mau, tạo điều kiện làm việc tốt hơn cho đội ngũ cán bộ, phóng viên, biên tập viên, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của toà soạn.
Bước sang thế kỷ mới, Cà Mau tiếp tục trên đà phát triển, đời sống kinh tế - xã hội ngày càng khởi sắc. Nhu cầu thông tin của người dân cũng ngày càng đa dạng và phong phú. Ðể đáp ứng yêu cầu này, Báo Cà Mau đã có những bước cải tiến đáng kể, thể hiện sự nhạy bén và tinh thần cầu thị. Ngày 11/10/2001, Báo Cà Mau được cấp Giấy phép nâng kỳ xuất bản (số 508/GP-BVHTT), đánh dấu bước phát triển quan trọng. Tần suất xuất bản báo in được nâng lên 3 kỳ mỗi tuần, tạo điều kiện để thông tin đến độc giả nhanh chóng và kịp thời hơn.
Ðiểm đáng chú ý trong giai đoạn này là sự ra đời của ấn phẩm phụ định kỳ 2 kỳ mỗi tháng. Với khổ giấy nhỏ gọn hơn (20x30 cm) nhưng có đến 36 trang, ấn phẩm phụ đã mang đến cho độc giả những thông tin chuyên sâu hơn về các lĩnh vực đời sống xã hội, văn hoá, khoa học - kỹ thuật, pháp luật và nhiều khía cạnh khác của cuộc sống. Sự đa dạng hoá về nội dung và hình thức đã giúp Báo Cà Mau thu hút được nhiều đối tượng độc giả hơn, khẳng định vai trò là tờ báo toàn diện, đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng cao của cộng đồng.
Năm 2002, dưới sự lãnh đạo của Tổng Biên tập Trương Ngọc Tiếp, Ban Biên tập giai đoạn này, với sự tham gia của các Phó tổng biên tập Lê Hiền và Nguyễn Bé, đã tiếp tục nỗ lực nâng cao chất lượng nội dung, hình thức của tờ báo.
Năm 2003, đồng chí Nguyễn Bé làm Tổng Biên tập và giữ chức vụ gần 2 nhiệm kỳ, các Phó tổng biên tập giai đoạn này gồm: Ðỗ Kiến Quốc, Châu Thị Hoài Ảnh, Nguyễn Chiến, Ngô Hải và Ngô Minh Toàn.
Nhà báo Nguyễn Bé, nguyên Phó chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam (giữa), cùng đoàn cấp cao Hội Nhà báo Việt Nam trong chuyến công tác, giao lưu với Hội Nhà báo Hàn Quốc, năm 2018.
Trong giai đoạn này, Báo Cà Mau có một thế hệ những “cây bút vàng” được đào tạo, bồi dưỡng từ những năm đầu của thế kỷ 21, sau này trở thành cán bộ lãnh đạo chuyên môn của Báo Cà Mau như: Ngô Minh Toàn, Nguyễn Danh, Châu Anh Dũng, Ðoàn Phương Nam... Với lực lượng cán bộ, phóng viên, biên tập viên được đào tạo chuẩn hoá trình độ chuyên môn nghiệp vụ, Báo Cà Mau tiếp tục đồng hành cùng tỉnh trong việc tuyên truyền các chủ trương lớn như đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn, phát triển kinh tế biển - tiềm năng to lớn của Cà Mau và chương trình xây dựng nông thôn mới bước đầu làm thay đổi diện mạo vùng quê Cà Mau, tạo đà cho phát triển về sau.
Các trang báo phản ánh sinh động những thành tựu trong sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng và chế biến thuỷ sản - ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh, những nỗ lực thu hút đầu tư, phát triển du lịch sinh thái - lĩnh vực “trù phú” của Cà Mau...
Tập thể Phòng phóng viên Báo Cà Mau nhận Giáy khen của Bộ chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh về công tác tuyên truyền.
Bước chân vào không gian mạng
Nhận thức rõ xu thế phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin và Internet, Ban Biên tập Báo Cà Mau đã có những bước đi tiên phong để không ngừng đổi mới và mở rộng phạm vi tiếp cận độc giả. Năm 2008 đánh dấu bước chuyển mình quan trọng khi Báo Cà Mau được cấp Giấy phép thiết lập trang Thông tin điện tử (số 03/GP-TTÐT, ngày 22/7/2008), với 2 tên miền chính thức www.baocamau.vn và www.baocamau.com.vn. Ðây là quyết định chiến lược, thể hiện tầm nhìn xa của Ban Biên tập trong việc nắm bắt xu thế phát triển của báo chí hiện đại, mở ra kênh thông tin mới, nhanh chóng, tiện lợi, không giới hạn về không gian và thời gian cho độc giả trong, ngoài tỉnh.
Dưới sự lãnh đạo của Tổng Biên tập Nguyễn Bé, Báo Cà Mau bắt đầu xây dựng đội ngũ và nội dung cho trang thông tin điện tử. Theo đó, mỗi năm Báo Cà Mau tổ chức ít nhất 2 lớp bồi dưỡng nghiệp vụ cho phóng viên và biên tập viên, cử nhiều cán bộ, phóng viên tham gia các lớp đào tạo, các chuyến học tập kinh nghiệm báo bạn để đổi mới nội dung, hình thức, nâng cao chất lượng từng sản phẩm báo chí, chú trọng nội dung đăng tải trên trang thông tin điện tử. Những thông tin thời sự, các bài viết phân tích, phóng sự ảnh... dần được đưa lên mạng Internet, tiếp cận lượng lớn độc giả mới, đặc biệt là giới trẻ và những người sử dụng Internet thường xuyên.
Phóng viên Báo Cà Mau nhận giải thưởng báo chí viết về Ðồng bằng song Cửu long.
Bước chân đầu tiên vào không gian mạng tuy còn nhiều bỡ ngỡ nhưng đã mở ra cánh cửa mới cho sự phát triển của Báo Cà Mau sau này, đánh dấu sự chuyển mình từ tờ báo in truyền thống sang cơ quan truyền thông đa phương tiện, sẵn sàng đáp ứng yêu cầu ngày càng cao về công tác tuyên truyền, định hướng dư luận về chủ trương của Ðảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cũng như yêu cầu liên tục đổi mới của công chúng./.
Nguyễn Danh
Phó Tổng Biên tập Báo và Đài Phát thanh - Truyền hình Cà Mau
Bài 2: Hội nhập và phát triển