(CMO) Xin nhắc đến câu nói nổi tiếng truyền cảm hứng của V.I.Lenin: “Học, học nữa, học mãi” để nhấn mạnh chân lý của học tập. Thực tế, những năm qua, phong trào học tập suốt đời được đẩy mạnh trong gia đình, dòng họ, cộng đồng ở khắp Cà Mau.
Từ các mô hình học tập đã tác động tích cực trong đời sống Nhân dân; giúp người dân thoát nghèo, vươn lên khá giả, làm giàu chính đáng nhờ được trang bị tri thức mới, được học thêm nghề, có việc làm ổn định. Học tập còn góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội; thực hiện mục tiêu xoá mù chữ, phổ cập giáo dục; giảm nghèo, nâng cao chất lượng cuộc sống. Hơn hết, học tập còn kiến tạo những thế hệ tiếp nối giàu khát vọng, có đủ bản lĩnh tri thức và giàu có về tâm hồn để cống hiến cho xã hội.
Ươm mầm khát vọng
Dự án khởi nghiệp “Phát triển nghề đan, móc và thêu các sản phẩm thủ công từ sợi dệt, cotton, len, milk…” của nhóm nữ giảng viên Trường Cao đẳng Cộng đồng Cà Mau cho thấy sức mạnh của tri thức. Nhóm trưởng Sử Huỳnh Anh (du học sinh Ðức, Thạc sĩ Kinh tế và Tài chính) cho biết: “Dự án là quá trình nỗ lực rất lớn của 4 chị em. Dù mỗi người được đào tạo ở lĩnh vực khác nhau, nhưng cùng chung trăn trở là làm sao vận dụng kiến thức, sở trường của mình để khởi nghiệp giúp mình và giúp mọi người”.
Với 2 thạc sĩ, 2 cử nhân, nhóm đã xây dựng đề án khởi nghiệp kỳ công, bài bản, mục tiêu rõ ràng là “phát triển nghề thủ công đan, móc, thêu truyền thống, góp phần phát triển các làng nghề thủ công mang đậm nét văn hoá truyền thống, phù hợp với xu hướng hiện đại. Góp phần đào tạo nghề cho lao động nhàn rỗi, quảng bá hình ảnh vùng đất, con người Cà Mau đến mọi miền Tổ quốc và cả bạn bè quốc tế”. Hiện nay, nhóm đang tham gia cuộc thi “Ý tưởng, dự án khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh Cà Mau 2022”, nếu thành công thì nhóm sẽ có điều kiện tiến xa hơn. Trước mắt, hiện nay nhóm thực hiện và bán sản phẩm đến khách hàng có nhu cầu ở trong nước và cả ở Mỹ, Canada, Úc, Thái Lan, Ðài Loan…
“Có kiến thức, có việc làm là tương lai của thoát nghèo bền vững. Không có giáo dục và đào tạo, học tập và tri thức, cơ hội việc làm càng trở nên khó khăn, thiếu bền vững, tác động trực tiếp, sâu sắc đến chất lượng nguồn nhân lực của địa phương”, bà Nguyễn Thu Tư, Phó giám đốc Sở LÐ-TB&XH Cà Mau, nhấn mạnh. Giai đoạn 2022-2025, chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều áp dụng những tiêu chí, quy định ở cấp độ, mức độ cao hơn so với chuẩn nghèo giai đoạn 2016-2020, trong đó có tiêu chí về việc làm.
“Ðây là tiêu chí đầu tiên về dịch vụ xã hội cơ bản, vì thực chất khi 1 hộ gia đình có ít nhất 1 người có việc làm bền vững, có thu nhập tốt thì cơ hội thoát nghèo cũng cao hơn”, bà Thu Tư lý giải. Chính vì thế, phấn đấu hộ nghèo có ít nhất 1 người trong độ tuổi lao động có việc làm thường xuyên, ổn định, có thu nhập tốt, hướng tới việc làm bền vững giúp hộ đó thoát nghèo là một trong những chủ trương thiết thực cần phát huy và đẩy mạnh hơn nữa trong quá trình thực hiện công tác giảm nghèo bền vững của tỉnh.
 |
| Có kiến thức, có việc làm là tương lai của thoát nghèo bền vững. (Ảnh chụp tại Trường Cao đẳng Nghề Việt Nam - Hàn Quốc Cà Mau). |
Thực tế, cái nghèo tương quan trực tiếp với trình độ, năng lực nhận thức của mỗi người. Do đó, kỹ năng và khả năng làm việc, khả năng tự học, học tập suốt đời có vai trò trực tiếp, quan trọng đối với việc giảm nghèo. Học tập, tri thức không chỉ trên ghế nhà trường, cũng không phải bằng cấp, mà cái chính là xây dựng nội lực, mở ra những lựa chọn tối ưu cho các cá nhân và hộ gia đình thoát nghèo một cách bền vững.
Một trong những giải pháp cho thấy tính khả thi cao, được xã hội đồng thuận của ngành giáo dục là công tác phân luồng và hướng nghiệp cho học sinh ngay từ cấp tiểu học, tập trung ở cấp THCS nhằm phát triển giáo dục nghề nghiệp, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực và giảm tải tình trạng “thừa thầy, thiếu thợ”. Công tác này cũng là chủ trương lớn của Ðảng và Nhà nước, là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị để đáp ứng yêu cầu phát triển nguồn nhân lực, phát triển kinh tế - xã hội trong tình hình mới.
Ông Trần Thanh Văn, Phó trưởng phòng GD&ÐT huyện Ðầm Dơi, cho biết: “Hàng năm, phòng chỉ đạo các trường xây dựng kế hoạch phân luồng, tư vấn hướng nghiệp theo hình thức lồng ghép các tiết học chính khoá và ngoại khoá. Theo thống kê năm học 2021-2022, tỷ lệ phân luồng đạt gần 5%, số học sinh theo học nghề khoảng 500 em. Mặc dù con số chưa cao nhưng đã thấy sự chuyển biến tích cực và hiệu quả của đẩy mạnh tư vấn hướng nghiệp. Ngoài ra, để giảm bớt nguy cơ bỏ học, vai trò của khuyến học, khuyến tài rất quan trọng”.
Ông Trương Thanh Dũng, Phó hiệu trưởng Trường Cao đẳng Nghề Việt Nam - Hàn Quốc Cà Mau, thông tin: “Trường phối hợp phòng GD&ÐT các huyện, thành phố đến trực tiếp các trường THCS, THPT để tư vấn tuyển sinh, hướng nghiệp ngành nghề để các em hiểu rõ hơn về nhu cầu lao động của xã hội. Nhờ đó, tỷ lệ tuyển sinh vào trường đạt khoảng 40% là học sinh sau tốt nghiệp THCS, tỷ lệ tăng theo từng năm; công tác tuyển sinh chung đạt và vượt chỉ tiêu.
“Ngoài ra, trường còn phối hợp các doanh nghiệp hỗ trợ các em trong quá trình thực tập có lương; cấp học bổng; tổ chức sàn giao dịch việc làm để các em có điều kiện tiếp cận các doanh nghiệp, tìm kiếm cơ hội việc làm theo nhu cầu. Nhờ vậy, tỷ lệ sinh viên có việc làm sau tốt nghiệp đạt hơn 90%”, ông Dũng phấn khởi.
Vì thế hệ tương lai
Ở góc nhìn khác, bà Nguyễn Thu Tư cho rằng: “Ðể đạt mục tiêu giảm nghèo bền vững, cần có tâm điểm mới, đó chính là bảo vệ, chăm lo tốt cho trẻ em”. Theo bà Thu Tư, mức sống của một gia đình là một trong những yếu tố quyết định quan trọng liên quan đến quyền lợi của trẻ em, cũng như việc trẻ em có mức sống thấp hoặc ít có cơ hội được học tập, chăm sóc y tế, dinh dưỡng sẽ dẫn đến những hạn chế về cơ hội thành công mà trẻ có được cho cuộc sống tương lai.
 |
| Ðể giảm bớt nguy cơ bỏ học, rất cần sự quan tâm, chung tay chăm lo của các tổ chức, cá nhân, nhà hảo tâm tiếp sức các em đến trường. (Ảnh: Nhóm thiện nguyện Tâm Minh kịp thời giúp đỡ 4 chị em là người dân tộc Khmer ở Ấp 6, xã Khánh Lâm, huyện U Minh trước nguy cơ bỏ học vì hoàn cảnh đặc biệt khó khăn (cha mất, mẹ bỏ đi, các em sống cùng bà ngoại - PV)). |
“Thực trạng về các vấn đề liên quan đến nguyên nhân nghèo khó trên địa bàn tỉnh thời gian qua không chỉ gói gọn trong thu nhập, việc làm mà còn liên quan đến nhiều dịch vụ cần thiết cho sự phát triển của trẻ em, như giáo dục, y tế, dinh dưỡng, nước sạch, vệ sinh, môi trường, nhà ở và các lĩnh vực khác liên quan đến tình trạng trẻ em bị xâm hại, bị bạo lực...”, bà Thu Tư chỉ rõ.
Một thực tế không thể phủ nhận, những trẻ em sống trong gia đình nghèo khổ thường bị tước mất những nhu cầu khác nhau trong cuộc sống. Trẻ em lớn lên trong nghèo khổ, khi trưởng thành có nhiều nguy cơ trở thành người nghèo; trẻ em lớn lên trong môi trường đói nghèo, thiếu các hàng hoá và dịch vụ thiết yếu sẽ phải gánh chịu hậu quả suốt đời như sức khoẻ yếu, dinh dưỡng kém, bỏ lỡ hoặc không được học hành, gặp phải các vấn đề về sức khoẻ tâm thần, không được bảo đảm an toàn, bị kỳ thị, bạo lực, ít có cơ hội kiếm được việc làm để bảo đảm thu nhập ổn định...
Vì vậy, để cải thiện các mặt về phúc lợi cho trẻ em, hướng tới mục tiêu giảm nghèo bền vững, bà Thu Tư cho rằng: “Thời gian tới, ngành LÐ-TB&XH sẽ tuyên truyền, nâng cao nhận thức và kỹ năng cho cha mẹ trong việc nuôi, dạy, chăm sóc, giáo dục và bảo vệ trẻ em khỏi những nguy cơ bị xâm hại, bị bạo lực; đảm bảo môi trường sống an toàn, lành mạnh trong suốt quá trình trưởng thành của các em”.
Trên vùng đất hiếu học Cà Mau, khát khao học tập, vươn đến ánh sáng của tri thức, của tương lai lúc nào cũng cháy bỏng. Câu chuyện của bạn Võ Thị Huỳnh Như (ngụ Ấp Hoà Trung, xã Hoà Thành, TP Cà Mau, hiện đang là sinh viên Trường Ðại học Bình Dương - Phân hiệu Cà Mau), vượt qua căn bệnh quái ác xương thuỷ tinh để đến với giảng đường đại học, tiếp tục khát vọng trở thành người hữu ích, thoát khỏi cảnh nghèo túng, đã lan toả cảm hứng lớn lao. Với Huỳnh Như: “Người khoẻ mạnh sẽ có nhiều lựa chọn, nhưng với em, chỉ có duy nhất con đường học tập để thay đổi số phận của mình”.
Ðó cũng là thông điệp, là giá trị chân chính mà giáo dục và đào tạo, học tập và tri thức mang lại cho mỗi người, mỗi gia đình và toàn xã hội./.
Hải Nguyên - Băng Thanh
Xem thêm bình luận