ĐT: 0939.923988
Thứ bảy, 3-5-25 01:19:35
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Gỡ khó cho đổi mới giáo dục | Bài 1: Áp lực hiện hữu

Báo Cà Mau (CMO) LTS: Năm học mới 2022-2023 đã bước sang tuần học thứ 4. Ðây cũng là năm thứ 3, cùng với cả nước, ngành giáo dục Cà Mau thực hiện Chương trình Giáo dục phổ thông (GDPT) năm 2018 với quyết tâm đổi mới, nâng cao toàn diện chất lượng giáo dục. Bên cạnh những thuận lợi, ngành giáo dục tỉnh Cà Mau vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn cần giải quyết. Loạt bài “Gỡ khó cho đổi mới giáo dục” ghi nhận thực tế lĩnh vực giáo dục Cà Mau với những vấn đề đặt ra và giải pháp - đề xuất giải pháp tháo gỡ. Từ đó, góp phần thực hiện thành công nhiệm vụ năm học 2022-2023 và những năm tiếp theo.

Bài 1: Áp lực hiện hữu

Trải qua 3 tuần học đầu tiên của năm học mới 2022-2023, ghi nhận chung, học sinh phấn khởi, phụ huynh yên tâm hơn bởi được khai giảng và học trực tiếp, thay vì trực tuyến như năm học trước; các trường học cũng dần ổn định nền nếp.

Tuy nhiên, hiện nay các đơn vị trường học đối diện nhiều vấn đề, ảnh hưởng trực tiếp đến việc thực hiện chương trình GDPT mới và kết quả thực hiện nhiệm vụ chung của năm học.

 Khó khăn cho trường học

Ông Nguyễn Thanh Luận, Giám đốc Sở GD&ÐT tỉnh Cà Mau, cho biết: “Năm học 2022-2023, ngành giáo dục tiếp tục thực hiện Chương trình GDPT 2018 ở các khối 3, 7, 10. Dù đã có sự chuẩn bị tích cực, chủ động, nhưng việc thiếu giáo viên ở các bộ môn Tiếng Anh, Tin học, Ngoại ngữ, Mỹ thuật, Âm nhạc, Thể dục, Giáo dục quốc phòng tại các khối lớp áp dụng chương trình mới là khó khăn lớn của ngành giáo dục Cà Mau”. Ðó là chưa kể những vướng mắc về đội ngũ giáo viên trong việc tổ chức các môn tích hợp ở bậc THCS.

Huyện Trần Văn Thời, địa phương có quy mô giáo dục thuộc dạng lớn nhất của Cà Mau hiện có 77 trường học (15 mầm non, 43 tiểu học, 19 THCS) với gần 30.000 học sinh. Ông Phạm Việt Bắc, Phó trưởng Phòng GD&ÐT huyện Trần Văn Thời, cho biết: “Ðể đảm bảo phục vụ cho việc dạy và học đúng Chương trình đổi mới GDPT năm 2018, huyện cần tuyển dụng 140 giáo viên Tiếng Anh và Tin học nhưng không có nguồn tuyển dụng. Không chỉ thiếu 2 bộ môn này, mà y tế học đường, thư viện thiết bị cũng khó tuyển dụng”.

Giờ tan trường Trường Tiểu học Lý Tự Trọng, xã Khánh Bình Đông, huyện Trần Văn Thời.

Các đơn vị trường học cảm nhận rõ ràng nhất những áp lực về việc thiếu giáo viên để thực hiện Chương trình GDPT 2018. Thầy Nguyễn Minh Thật, Phó hiệu trưởng Trường Tiểu học Lý Tự Trọng, xã Khánh Bình Ðông, huyện Trần Văn Thời, cho biết: “Trường có 1 điểm chính, 2 điểm lẻ, việc áp dụng Chương trình GDPT 2018 dù đã rất cố gắng nhưng vẫn khó. Riêng bộ môn Tiếng Anh và Tin học, nhà trường có giáo viên nhưng việc giảng dạy vẫn bị áp lực”.

Thầy Lê Thành Ðô, giáo viên Tin học của Trường Tiểu học Lý Tự Trọng, chia sẻ: “Trách nhiệm công việc thì mình ráng làm, chớ nói thật, nhiều khi thấy lo lắng lắm”. Cũng theo lời thầy Ðô, không tính thời gian, chi phí di chuyển giữa các điểm, điều kiện giảng dạy ở điểm chính và điểm lẻ hoàn toàn khác nhau, nhất là với bộ môn đặc thù như Tin học. Ðiều này khiến chính giáo viên cũng băn khoăn về chất lượng, hiệu quả giảng dạy.

Sân trường Trường THCS Lê Hồng Phong luôn trong tình trạng ngập, ùn ứ nước do mưa, triều cường dẫn đến hạn chế các hoạt động vui chơi, giáo dục ngoài trời của học sinh.

Một khía cạnh khác, khi áp dụng các môn tích hợp khoa học xã hội và khoa học tự nhiên ở bậc THCS trong Chương trình GDPT 2018 cũng gây áp lực cho các trường học. Là giáo viên đảm nhiệm giảng dạy môn tích hợp khoa học tự nhiên ở Trường THCS Lê Hồng Phong, xã Khánh Lâm, huyện U Minh, cô giáo Nguyễn Mai Liên trải lòng: “Yêu cầu chương trình mới cho cả giáo viên và học sinh đều cao hơn, trong khi đó, phương pháp giảng dạy, bố cục chương trình, yêu cầu đánh giá hoàn toàn mới. Ðiều khiến chúng tôi lo lắng nhất là khả năng tiếp thu của học sinh”.

Thầy giáo Lê Văn Thâu, đồng nghiệp của cô Liên, cho biết thêm: “Theo chuẩn giáo viên bậc THCS hiện nay, chúng tôi học đại học theo hướng chuyên 1 môn, giảng dạy 1 môn. Chương trình mới ở bộ môn tích hợp, đòi hỏi phải dạy liên môn. Thật may mắn, tôi đã học hệ Cao đẳng Sư phạm trước đây, theo hướng giảng dạy tích hợp như bây giờ, do đó việc giảng dạy cũng thuận lợi”.

Nhưng không phải thầy cô giáo nào cũng có được trải nghiệm quý giá như thầy Thâu. Chuyện bỡ ngỡ, khó khăn, thậm chí là bối rối của đội ngũ giáo viên hiện nay ở các môn học tích hợp bậc THCS là trăn trở chung.

Nỗi lo cũ

Ðã năm thứ 3 thực hiện Chương trình GDPT, nhưng còn đó nỗi lo cho các đơn vị trường học ở Cà Mau, đó chính là cơ sở vật chất (CSVC). Và lo hơn, khi yêu cầu của chương trình mới thành hay bại, phụ thuộc rất lớn vào yếu tố này.

Trường Tiểu học Nguyễn Bỉnh Khiêm, xã Hoà Tân, TP Cà Mau, ngôi trường vừa được công nhận trường đạt chuẩn quốc gia mức độ 1 năm 2020. Thầy Nguyễn Ngọc Vui, Hiệu trưởng nhà trường, cho biết: “Năm học này nhà trường đón hơn 370 học sinh của 2 khu, khu chính là đây, còn khu điểm lẻ ở ấp Cái Su với 185 học sinh. Ðiều phấn khởi của trường đó là trường được xây dựng khang trang, tiện nghi, kể cả điểm học chính và điểm lẻ đều đủ phòng học đáp ứng dạy 2 buổi/ngày, riêng điểm chính lại dư phòng học, và có đủ các phòng chức năng để dạy tốt, học tốt”. Phấn khởi là vậy nhưng điều thầy Vui băn khoăn là có phòng chức năng nhưng chưa đáp ứng nhu cầu dạy và học vì “chưa có gì”.

Trường Tiểu học Nguyễn Bỉnh Khiêm vừa mới đạt chuẩn quốc gia mức độ 1, đầy đủ phòng học đảm bảo 2 buổi/ngày, tuy nhiên, đến nay tất cả các phòng học đều chưa được trang bị thiết bị dạy học theo Chương trình GDPT 2018.

Tại phòng chức năng để giảng dạy tiếng Anh hiện chỉ có mấy bộ bàn ghế học sinh được xếp tạm, cửa vẫn đóng vì chưa có bất kỳ thiết bị nào được lắp đặt; phòng tin học đỡ hơn vì đã lắp đặt được hàng chục máy vi tính nhưng cũng đóng cửa vì chưa có máy chủ, chưa lắp đặt Internet. Thầy Vui trần tình: “Dự kiến đầu tháng 10 sẽ bàn giao thiết bị để đưa 2 phòng vào sử dụng, nên thầy trò vẫn phải chờ”. Tính từ điểm chính đến điểm lẻ, đến nay nhà trường chỉ lắp đặt được 1 tivi ở... điểm lẻ. Giáo viên và học sinh vì thế vẫn cứ “dạy chay, học chay”.

Dù đạt chuẩn hay chưa đạt chuẩn, nhưng CSVC vẫn là nỗi niềm riêng của các đơn vị trường học. Trường THCS Lê Hồng Phong, xã Khánh Lâm, huyện U Minh được công nhận đạt chuẩn mức độ 1 từ năm 2014. Thầy Nguyễn Vũ Linh, Hiệu trưởng nhà trường, chia sẻ: “Từ khi đạt chuẩn đến nay, hàng năm nhà trường sửa chữa nhỏ, chưa có sự đầu tư lớn về CSVC. Do xây dựng quá lâu, 2 năm trở lại đây thì không sửa nữa mà chờ đầu tư xây dựng mới”.

Phòng nhỏ, xuống cấp, thiếu máy vi tính, tiết học Tin học của thầy trò Trường THCS Lê Hồng Phong phải thay phiên thực hành, chưa kể, một số máy không còn phát huy công năng.

Thoạt nhìn thì không nghĩ ngôi trường này đã đạt chuẩn quốc gia vì đúng như mô tả của thầy hiệu trưởng: “Trường xuống cấp trầm trọng”. Chân tường ở khu hiệu bộ mục ruỗng, các thầy cô vừa làm việc vừa lo lắng. Thậm chí 2 phòng chức năng của trường phải khoá lại để đảm bảo an toàn cho thầy cô, học sinh.

“2 phòng thí nghiệm thực hành cũng tê liệt vì hư hỏng nặng, nhà trường đã dời hẳn thiết bị lên kho. Không có phòng chức năng, học sinh chỉ có thể thí nghiệm ảo qua hướng dẫn của giáo viên và chờ ngày được nâng cấp để được chạm tay vào các thiết bị hỗ trợ học tập”, thầy Linh tâm tình.

/uploads/Video/News/2022/09/26/07230521(1).mp4

Nói về đề xuất, kiến nghị, thầy Linh bùi ngùi: “Mong được nâng cấp, sửa chữa để trường được công nhận lại đạt chuẩn quốc gia, để giáo viên, học sinh an tâm dạy và học, đảm bảo triển khai thực hiện tốt Chương trình GDPT 2018 năm nay và những năm tiếp theo”. Thế nhưng, theo ông Nguyễn Hữu Luân, Phó Trưởng phòng GD-ĐT huyện U Minh, kinh phí sửa chữa Trường THCS Lê Hồng Phong quá lớn trong khi còn rất nhiều kinh phí khác vẫn chờ đầu tư, vậy nên, vẫn phải chờ rót vốn. Con số nhẩm tính là gần 15 tỷ đồng./.

 

Quốc Rin - Băng Thanh

BÀI 2: NỖ LỰC ỨNG PHÓ

 

Ngày giải phóng Cà Mau

Dì tôi - Người đàn bà đi qua hai cuộc kháng chiến

Trước đây không lâu, Báo Cà Mau có đăng bài viết về chuyện bà Hai Ðầm tham gia trận diệt đồn Tân Bằng năm 1946. Trong trận đánh táo bạo này, bà được Chi bộ Thới Bình cài vào đồn giặc Pháp làm nội gián để cùng bộ đội ta thực hiện phương án “nội công ngoại kích”. Bài viết theo lời kể của ông Huỳnh Văn Tứ ở thị trấn Thới Bình, người cùng thế hệ và có mối quan hệ thân tộc với bà Hai Ðầm.

Giáo dục rộng mở khi tư duy đổi chiều - Bài cuối: Ðổi mới phương pháp dạy và học

Việc Bộ Giáo dục và Ðào tạo (GD&ÐT) siết chặt quản lý dạy thêm, học thêm theo Thông tư số 29/2024/TT-BGDÐT quy định về dạy thêm, học thêm (Thông tư 29) đã nhận được sự đồng thuận của xã hội. Bởi chính phụ huynh, học sinh và cả các thầy cô giáo nhận ra đã đến lúc cần thay đổi tư duy giáo dục theo hướng mở.

Giáo dục rộng mở khi tư duy đổi chiều - Bài 2: Chia nhau trách nhiệm

Ðể siết chặt vấn đề dạy thêm - học thêm, nếu chỉ dựa vào nỗ lực của ngành giáo dục là chưa đủ, mà còn đòi hỏi sự nhìn nhận đúng và sự giám sát của phụ huynh, của xã hội.

Giáo dục rộng mở khi tư duy đổi chiều

Thông tư 29/2024/TT-BGDÐT ngày 30/12/2024 của Bộ Giáo dục và Ðào tạo (Thông tư 29) quy định về dạy thêm, học thêm chính thức có hiệu lực từ ngày 14/2/2025. Câu hỏi đặt ra là việc quản lý sau đó như thế nào để không có việc “nóng” kiểm tra thời gian đầu, còn sau lại đâu vào đó? Giáo viên, phụ huynh và học sinh các cấp sẽ “sống” cùng với thông tư như thế nào? Bên cạnh đó, các cơ sở dạy thêm trên địa bàn tỉnh Cà Mau cũng đang oằn mình để đón thêm lượng học viên quá tải...

Xây “đường băng” đưa đô thị vùng Tây Nam cất cánh - Bài cuối: Nền móng vững chắc cho Cà Mau vươn xa

Chủ trương sáp nhập tỉnh, bỏ cấp huyện, một quyết sách chiến lược của Chính phủ hướng đến bộ máy hành chính tinh gọn đã mang đến những thay đổi sâu rộng trong quản lý đô thị trên cả nước. Tại Cà Mau, bối cảnh mới này đòi hỏi sự đánh giá lại về quỹ đạo phát triển của các khu vực đô thị, đặc biệt là những nơi đã nỗ lực xây dựng các tiêu chí đô thị văn minh. Tới đây, các danh xưng hành chính có thể thay đổi, nền tảng hạ tầng, kinh tế và xã hội đã được kiến tạo vẫn là tài sản vô giá, làm nền móng vững chắc, định hình tương lai phát triển của Cà Mau sau này.

Xây “đường băng” đưa đô thị vùng Tây Nam cất cánh - Bài 2: Bước chuyển mình của đô thị hoá nông thôn

Khác với sự trỗi dậy mạnh mẽ của các đô thị động lực, như TP Cà Mau, Sông Ðốc và Năm Căn, những làng quê, nơi mà quá trình đô thị hoá đang diễn ra một cách lặng lẽ lại trở thành nơi lý tưởng, đáng sống, ước mơ của nhiều người. Cà Mau, từ một bức tranh tưởng chừng đơn điệu, với ruộng lúa, ao tôm, cánh đồng hoa màu và những con rạch hiền hoà, nay khoác lên mình diện mạo mới, hiện đại hơn, thuận tiện hơn, nhưng vẫn giữ được bản sắc miền Tây sông nước.

Xây “đường băng” đưa đô thị vùng Tây Nam cất cánh - Bài 3: Giải mã “điểm nghẽn” để khơi thông tiềm năng

Tốc độ đô thị hoá của Cà Mau tăng trung bình 1,3%/năm, phản ánh sức hút và tiềm năng nội tại. Tuy nhiên, con số này vẫn chưa tương xứng với tiềm lực vốn có và còn cách biệt so với khu vực đồng bằng sông Cửu Long. Quá trình đô thị hoá tại Cà Mau vẫn đang đối diện với những nút thắt cần tháo gỡ.

Xây “đường băng” đưa đô thị vùng Tây Nam cất cánh

Tỉnh Cà Mau đang kiến tạo một nền tảng vững chắc để đô thị hoá trở thành động lực phát triển kinh tế - xã hội. Ðến cuối năm 2024, tỷ lệ đô thị hoá của tỉnh đạt 33,04%, với 22 đô thị, cao hơn mức trung bình của đồng bằng sông Cửu Long (32,0%) và vượt một số tỉnh lân cận, như Vĩnh Long (28,7%), Hậu Giang (30,5%)... Với TP Cà Mau, Năm Căn và Sông Ðốc làm tam giác động lực, tỉnh không chỉ mở rộng không gian đô thị mà còn tạo sức bật kinh tế toàn diện. Không chạy theo đô thị hoá ồ ạt, tỉnh tập trung xây dựng nền tảng hạ tầng vững chắc, phát huy lợi thế kinh tế biển, logistics và dịch vụ thương mại để trở thành điểm sáng mới của vùng Tây Nam Bộ.

Khởi nghiệp “xanh” - Xu hướng phát triển bền vững - Bài cuối: Khơi thông dòng chảy

Khởi nghiệp dựa vào tài nguyên thiên nhiên, tiềm năng tài nguyên bản địa của địa phương là một lợi thế. Tuy nhiên, nó cũng có nhiều thách thức cho hoạt động khởi nghiệp nói chung và khởi nghiệp “xanh” nói riêng của tỉnh. Ðể nâng tầm khởi nghiệp “xanh”, Cà Mau đang cần những chính sách hỗ trợ từ Chính phủ. Ðịa phương cũng cần chú trọng hơn đến phát triển kinh tế bền vững và hỗ trợ các mô hình khởi nghiệp “xanh”, cũng như các chính sách ưu đãi, hỗ trợ, đào tạo, phát triển cơ sở hạ tầng cho các doanh nghiệp khởi nghiệp.