Quyết định hạ lãi suất của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam như một “cơn gió chuyển mùa” giúp “hạ hỏa” cho các doanh nghiệp đang bị “hạn” bởi áp lực gánh nặng lãi suất quá cao. Tuy nhiên, theo phản hồi của nhiều doanh nghiệp, việc tiếp cận vốn vẫn không mấy khả quan.
Ông Phạm Thanh Bình, Giám đốc NHNN tỉnh cho biết, ngay sau khi NHNN Việt Nam ban hành thông tư về việc hạ lãi suất, NHNN tỉnh đã chỉ đạo các ngân hàng trên địa bàn thực hiện hạ lãi suất để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn. Lãi suất cho vay trước đây bình quân 17 - 19% nay hạ xuống còn 14 - 16%, đặc biệt đối với lĩnh vực cho vay nông thôn, nông nghiệp, xuất khẩu của doanh nghiệp vừa và nhỏ. Các doanh nghiệp làm ăn tốt, đủ điều kiện thì ngân hàng sẽ giải quyết cho vay ngay, vì hiện nay ngân hàng không thiếu vốn.
![]() |
Giao dịch vay vốn tại Ngân hàng ACB - chi nhánh Bạc Liêu. Ảnh: M.Đ |
Tuy nhiên, theo phản ánh của rất nhiều doanh nghiệp, sau 3 lần hạ lãi suất (mặc dù lãi suất hạ nhưng vẫn còn ở mức cao), việc tìm cách tiếp cận nguồn vốn ngân hàng của nhiều doanh nghiệp không đạt kết quả. Bởi theo như thực tế, lãi suất càng thấp, ngân hàng càng siết chặt thủ tục cho vay. Chỉ những doanh nghiệp kinh doanh khả thi lắm mới có thể vay với mức lãi suất như hiện nay. Doanh nghiệp nào phát triển tốt thì được cho vay, còn những doanh nghiệp đang gặp khó khăn thì đành… chịu.
Ông Đ.T.B, Giám đốc Công ty Tư vấn thiết kế xây dựng Bạc Liêu, cho biết: “Khó khăn nhất trong thời điểm hiện tại là việc mở rộng kinh doanh. Chúng tôi đã có nhiều dự án chuẩn bị triển khai nhưng không tìm được nguồn vay trung, dài hạn. Đặc biệt, mặc dù Nhà nước đã giảm lãi suất nhưng trên thực tế vẫn còn cao, nằm trong các khoản vay từ 18% trở lên. Thiết nghĩ, ngoài việc hạ lãi suất thì ngân hàng cũng nên nới lỏng, tạo điều kiện cho doanh nghiệp vay vốn. Nếu doanh nghiệp trình dự án khả thi thì ngân hàng cũng nên xem xét cho doanh nghiệp vay. Ngân hàng cũng nên nhìn vào phương án kinh doanh chứ không nên chỉ nhìn vào tài sản thế chấp của doanh nghiệp”.
Đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, việc tiếp cận nguồn vốn lại càng khó khăn hơn do thiếu tài sản thế chấp. Theo ông L.N.P, Công ty Quảng cáo tại TP. Bạc Liêu, dấu hiệu giảm lãi suất đã có nhưng để doanh nghiệp tiếp cận được vẫn còn ở mức cao (đầu vào 11%, đầu ra tới 17 - 18%), còn một số ngân hàng cổ phần thì từ 19 - 21%. Nếu doanh nghiệp có tiếp cận nguồn vốn lãi suất cao như vậy cũng sẽ khó kinh doanh hiệu quả, như vậy chắc chắn doanh nghiệp không vay được vốn”.
Dù lãi suất liên tục giảm, nhưng với các công ty xây dựng trên địa bàn tỉnh chuyên đảm nhận thi công các công trình xây dựng, giao thông, chợ… nhu cầu về vốn chưa được giải quyết. Một số doanh nghiệp cho rằng, mặc dù lãi suất đã giảm nhưng điều kiện giải ngân không thay đổi. Trong khi đó, đối với doanh nghiệp hoạt động trên lĩnh vực đầu tư công, nếu không có vốn thì không thể thi công công trình, nói gì đến kịp tiến độ. Nhiều công trình thi công xong nhưng vẫn chưa nhận được tiền. Bởi vậy, dòng vốn lãi suất thấp từ các ngân hàng chính là “cứu cánh” hiệu quả cho doanh nghiệp, tuy nhiên quả là không dễ để tiếp cận được vốn vay”.
Vừa qua, theo chỉ đạo của NHNN, các ngân hàng đã giãn nợ cho doanh nghiệp. Đây là điều kiện tốt cho doanh nghiệp trong việc trả nợ vay. Tuy nhiên, vấn đề quan trọng hiện nay là giải quyết được nợ xấu và làm lành mạnh khả năng tài chính để doanh nghiệp có thể vay mới, kích thích dư nợ.
Dự đoán, thời gian tới, lãi suất còn có thể tiếp tục giảm. Để nguồn vốn này thật sự hữu ích thì bản thân doanh nghiệp và cả nền kinh tế cần phải cải thiện. Giảm lãi suất mới chỉ là điều kiện cần để vực dậy doanh nghiệp, nhưng để doanh nghiệp đứng vững thì cần có sự hỗ trợ khác từ Nhà nước, Chính phủ.
Tuyết Đình
Tính đến thời điểm này, tăng trưởng tín dụng đạt rất thấp. Điều này cho thấy khả năng hấp thụ vốn của doanh nghiệp vốn đã khó khăn nay sẽ vẫn tiếp tục gặp khó khăn. Phía ngân hàng thì cho rằng, dù lãi suất có hạ nhưng ngân hàng khó có thể cho những doanh nghiệp đang gặp khó khăn vay vốn. Ông Phạm Minh Tuấn, Giám đốc Ngân hàng Đông Á - chi nhánh Bạc Liêu, khẳng định: “Ngân hàng cũng là một doanh nghiệp. Ngân hàng cũng phải lo cho chính mình, lo cho sự đổ vỡ. Vì vậy, doanh nghiệp phải đảm bảo tín dụng chất lượng thì mới cho vay. Mối quan hệ giữa ngân hàng và doanh nghiệp là mối quan hệ giữa 2 doanh nghiệp với nhau, dựa vào thỏa thuận, chứ không phải là mối quan hệ như Nhà nước hỗ trợ cho doanh nghiệp. Do đó, theo tôi, hiện nay điều quan trọng nhất không phải là giảm lãi suất, mà vấn đề cần hơn là Nhà nước phải cơ cấu lại nợ cho doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp đến ngân hàng vay vốn mà còn nợ thì ngân hàng không thể nào cho vay”.