(CMO) Đứng trước những thách thức của đại dịch, trước những nguy cơ mất nguồn nhân lực trong hệ thống y tế công, đòi hỏi cần có những cơ chế, chính sách đặc thù “tiếp sức” cho cán bộ, nhân viên y tế để người thầy thuốc yên tâm cống hiến.
Ông Nguyễn Văn Dũng, Giám đốc Sở Y tế, dẫn chứng: “Rõ ràng, để đào tạo một cán bộ y tế không phải đơn giản. Bác sĩ muốn ra trường mất 6 năm, tiếp tục học chuyên khoa thêm 2 năm, muốn lành nghề phải thêm 5-7 năm nữa, tốn quá nhiều nguồn lực, thời gian đầu tư. Do vậy, có thể nói nguồn nhân lực này là tài sản rất quý. Nếu chúng ta không giữ chân được sẽ rất đáng tiếc, đó cũng là tổn thất rất lớn”.
 |
| Cơ chế đào tạo, thu hút nguồn nhân lực ngành y tế của tỉnh còn nhiều khó khăn. (ảnh minh hoạ) |
Cần thay đổi chính sách, cơ chế đãi ngộ
Theo thống kê của ngành y tế, 4 năm trở lại đây, số lượng dịch chuyển nhân lực ngành y ngày càng tăng dần. Với số lượng dịch chuyển này, hàng năm, ngành y tế tỉnh phải tuyển dụng thêm hàng trăm bác sĩ, nhân viên y tế. Mỗi năm các bệnh viện đều tuyển để bù đắp vào. Tính riêng đối với năm 2022, bệnh viện tỉnh thiếu 20 vị trí việc làm, trong đó chủ yếu là bác sĩ, nhưng hiện tại hồ sơ đăng ký vẫn còn hạn chế. Còn đối với Bệnh viện Sản - Nhi tỉnh, kế hoạch cũng tuyển khoảng 20 điều dưỡng và 15 bác sĩ cho năm 2022.
Không những đặc thù ngành khó khăn, áp lực, mà cơ chế đào tạo nguồn nhân lực tại địa phương với đội ngũ này cũng hạn hẹp. Bác sĩ Bùi Đức Văn cho hay: “Hầu hết đào tạo bây giờ anh em tự bỏ tiền học, chỉ có hỗ trợ lương. Trừ các trường hợp thạc sĩ, chuyên khoa cấp 1, 2 mà có nhu cầu đào tạo của bệnh viện. Còn muốn tự học phát triển chuyên môn, kiến thức thì phải tự túc, bệnh viện chỉ hỗ trợ về mặt thời gian. Tuy nhiên, nhiều cử nhân, điều dưỡng sau khi tự học về vẫn chưa thể chuyển đổi từ cao đẳng lên cử nhân được (vẫn phải hưởng chế độ cao đẳng). Bệnh viện hiện có trên 100 cử nhân điều dưỡng như vậy, nhưng nhu cầu chỉ có vài chục người”.
Chế độ đào tạo hạn hẹp, chính sách thu hút nhân lực vào địa phương cũng không khả quan. Những năm qua, tỉnh cũng có một số chính sách thu hút cán bộ y tế về địa phương, song những chính sách này chưa thật sự mang lại hiệu quả cao. Ngoài lực lượng bác sĩ bắt buộc về địa phương phục vụ 5 năm theo chương trình đào tạo theo địa chỉ sử dụng, còn những lực lượng khác, khi có điều kiện cũng đi nơi khác như ra tư nhân hay chuyển đến làm việc ở những trung tâm thành phố.
Ông Nguyễn Văn Dũng cho biết: “Chính sách đào tạo sau đại học, một năm ngành y cũng không được bao nhiêu người, chỉ tiêu thấp hơn rất nhiều so với yêu cầu đề xuất. Do vậy, anh em phải tự bỏ tiền học. Rồi nghị quyết về chính sách thu hút thạc sĩ, nhưng cũng ít thu hút được ai”.
“Một số tỉnh có chính sách là 1 sinh viên là bác sĩ mới ra trường được hỗ trợ 50-60 triệu đồng để giải quyết những khó khăn ban đầu (có thể nợ Ngân hàng Chính sách trong quá trình học). Cũng có một số tỉnh, một số năm, thu hút một năm mấy mươi bác sĩ về bệnh viện bằng ngân sách tỉnh hỗ trợ. Trước đây, tỉnh cũng có hỗ trợ bao nhiêu tháng lương, nhưng hầu hết dân địa phương, chứ người tỉnh khác hầu như cũng chưa có”, bác sĩ Bùi Đức Văn giãi bày.
 |
| Việc đầu tư máy móc, thiết bị y tế hiện đại không chỉ nâng cao công tác chăm sóc sức khoẻ Nhân dân mà đay còn là điều kiện để cán bộ, nhân viên y tế có cơ hội phát huy khả năng. |
Đổi mới vận hành, thu hút nguồn nhân lực
Trong khi “chờ” cơ chế “mở” về những chính sách đặc thù về phụ cấp, đào tạo, thu hút nguồn nhân lực thì để giải quyết bài toán dịch chuyển nguồn nhân lực, hơn ai hết, bản thân các bệnh viện, cơ sở y tế công lập cần thay đổi chính mình.
Một thực tế rõ ràng hiện nay, người dân đổ xô khám bệnh ở phòng khám tư nhân rất nhiều, mà nguyên nhân của tình trạng này có thể dễ dàng nhìn thấy đó là do cách thức phục vụ, chăm sóc người bệnh của những nơi đây và cùng với những máy móc hiện đại được đầu tư. Dù người bệnh phải chi trả phí cao hơn bệnh viện công lập (bệnh viện công lập thu phí 32.000 đồng công khám/người, bao gồm 7-8 thành phần khấu hao: lương, điện, nước, …) nhưng họ vẫn chấp nhận. Do vậy, mỗi cơ sở y tế công lập cần thay đổi cách thức vận hành với những dịch vụ phù hợp nhu cầu thiết yếu của người bệnh. Đây cũng là một trong những cái khó của bệnh viện công cần được tháo gỡ.
Đưa ra giải pháp, bác sĩ Võ Thành Lợi, Giám đốc Bệnh viện Sản - Nhi tỉnh, chia sẻ: “Bệnh viện hiện đang mở thêm một số dịch vụ chăm sóc người bệnh như: tắm massage , kích thích các hệ thần kinh cho bé; xông vùng kín của bà mẹ sau sinh; gội đầu cho bà mẹ sau sinh; mổ theo nhu cầu dịch vụ, rút ngắn thời gian người bệnh nằm ở bệnh viện; mổ theo yêu cầu bác sĩ,… để phục vụ tốt hơn nhu cầu khám chữa bệnh của người dân cũng như tăng thu nhập thêm cho cán bộ, nhân viên y tế bệnh viện”.
“Một bác sĩ nếu chỉ có cái ống nghe và thiết bị đo huyết áp thì ở đâu cũng điều trị được”, bác sĩ Bùi Đức Văn nói. Do đó, để thu hút nguồn nhân lực, cần phải đầu tư trang thiết bị y tế đồng bộ, hiện đại để những bác sĩ giỏi có cơ hội tham gia quá trình điều trị người bệnh, phấn khởi, nhiệt huyết với nghề, với nơi mình gắn bó. Đừng để họ học thì nhiều mà về công tác thì điều kiện làm không có…, phải rời đi!
 |
| Hệ thống y tế công lập cần thay đổi cơ chế hoạt động, vận hành, nâng cao chất lượng dịch vụ y tế để thu hút, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khoẻ ngày càng cao của người dân. |
Ông Nguyễn Văn Dũng nhấn mạnh: “Chúng tôi cũng chỉ đạo trong hệ thống công lập nâng cao chất lượng, tăng cường hiệu quả trong quản lý để tăng nguồn thu và giải quyết đời sống cán bộ, nhân viên y tế. Nhưng vấn đề mấu chốt nhất vẫn là thu nhập của nhân viên y tế. Trung ương cần quan tâm nghiên cứu cơ chế, chính sách hỗ trợ nâng mức thu nhập cho đời sống cán bộ cơ sở để họ yên tâm gắn bó với ngành, phục vụ lâu dài cho địa phương, để họ chuyên tâm thực hiện trách nhiệm cao cả của người thầy thuốc với Nhân dân”.
Nghị quyết số 20-NQ/TW, ngày 25/10/2017 Hội nghị Trung ương 6 khóa XII về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân trong tình hình mới, đã xác định: "Nghề y là một nghề đặc biệt. Nhân lực y tế phải đáp ứng yêu cầu chuyên môn và y đức; cần được tuyển chọn, đào tạo, sử dụng và đãi ngộ đặc biệt".
Mới đây, tại Lễ kỷ niệm 67 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam (27/2/1955 -27/2/2022) trên toàn quốc, bên cạnh biểu dương tinh thần trách nhiệm y đức sáng ngời của đội ngũ thầy thuốc đã nỗ lực chống dịch hơn 2 năm qua, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính còn chỉ đạo các Bộ, ngành khẩn trương nghiên cứu đề xuất ban hành chính sách đặc thù đối với nhân viên y tế, như: Nâng mức phụ cấp ưu đãi nghề đối với viên chức làm việc trong các cơ sở y tế công lập; nâng cao năng lực, hiệu quả của y tế dự phòng và y tế cơ sở; đổi mới chính sách tuyển chọn, đào tạo, sử dụng và đãi ngộ để thu hút nguồn nhân lực y tế trong phòng, chống dịch và khám, chữa bệnh; khuyến khích cán bộ có trình độ chuyên môn làm việc ở vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn...
Hồng Nhung
Xem thêm bình luận