(CMO) Nghiện ma tuý, cai nghiện, rồi lại tái nghiện là vấn nạn mà ngành chức năng trên địa bàn tỉnh Cà Mau đã và đang đối mặt. Ðây không chỉ là vấn đề nhức nhối của cả cộng đồng mà còn là bài toán khó cho ngành chức năng trong công tác quản lý và chế tài đối với người đã trót lầm đường lạc lối.
Bài 1: Vòng luẩn quẩn
Có một thực tế đáng buồn là số lượng người mua bán, nghiện ngập các loại ma tuý ngày càng nhiều, với những thủ đoạn ngày càng tinh vi và phức tạp. Quan ngại hơn, dù tỉnh lại sau những cơn say thuốc thì người nghiện cũng khó từ bỏ và tái nghiện. Tỷ lệ người nghiện ma tuý ngày càng tăng không chỉ ảnh hưởng đến sức khoẻ mà còn ảnh hưởng đến kinh tế gia đình, nhất là ảnh hưởng tình hình an ninh trật tự ở địa phương.
Thời gian qua, các cấp, các ngành đã nỗ lực đưa người cai nghiện tái hoà nhập cộng đồng. Tuy nhiên, nhiều trường hợp vì sự kỳ thị của xã hội, xa lánh của người thân đã phần nào tác động đến quyết tâm quay về của những người từng cai nghiện. Từ đó, họ lại tái nghiện, trốn tránh gia đình, không hợp tác với ngành chức năng.
Khó từ khâu quản lý...
Theo thống kê, trên địa bàn tỉnh hiện có trên 1.250 người nghiện. Trong đó, người nghiện ma tuý đang sống ngoài xã hội là 968 người; trong cơ sở cai nghiện là 252 người; trong trại tạm giam, nhà tạm giữ 30 người. Tuy nhiên, công tác quản lý những đối tượng này để đưa đi cai nghiện hay vận động cai nghiện tại gia đình còn gặp nhiều khó khăn đối với lực lượng chức năng.
Cơ sở cai nghiện luôn tạo điều kiện để học viên tìm hiểu về tác hại của ma tuý thông qua các cuộc thi. (Ảnh chụp tại cơ sở cai nghiện thuộc Sở Lao động - Thương Binh và Xã hội, Ấp 1, xã Khánh An, huyện U Minh).
“Cái khó hiện nay là đưa đối tượng vào cai nghiện. Ðối với người nghiện có nơi cư trú ổn định, được giao cho gia đình quản lý, thường bỏ trốn trong thời gian làm thủ tục đề nghị đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, gây khó khăn cho công tác thi hành quyết định”, Trung tá Ngô Văn Minh, Phó trưởng phòng Cảnh sát Ðiều tra phòng, chống tội phạm về ma tuý, Công an tỉnh Cà Mau, chia sẻ.
Ðồng thời, theo quy định của Luật Phòng, chống ma tuý và các nghị định có liên quan, để lập hồ sơ đưa người nghiện ma tuý vào cơ sở cai nghiện bắt buộc phải trải qua quy trình 3 bước. Bước 1 là quản lý người sử dụng ma tuý; bước 2 cai nghiện ma tuý tự nguyện; bước 3 cai nghiện bắt buộc (trừ trường hợp tái nghiện đối với người từ 18 tuổi trở lên).
Quy định của luật rất rõ ràng nhưng khi thực hiện gặp khó vì người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma tuý luôn né tránh sự quản lý trực tiếp của lực lượng công an và ban, ngành, đoàn thể cấp xã. Gia đình thiếu quan tâm giáo dục, quản lý người vi phạm; cai nghiện ma tuý tại gia đình, cộng đồng hiệu quả chưa cao (do thiếu cơ sở cung cấp dịch vụ cai nghiện, thiếu lực lượng, kinh phí) nên việc lập hồ sơ đưa vào cơ sở cai nghiện mất nhiều thời gian, công sức, kinh phí đi lại.
Ðối với người nghiện ma tuý không có nơi cư trú ổn định, quá trình lập hồ sơ gặp khó khăn trong việc xác minh nơi thường trú, cư trú.
... Ðến điều trị
“Theo thông tin từ các địa phương, phần lớn người sau cai nghiện tái hoà nhập cộng đồng và gia đình thiếu hợp tác với chính quyền địa phương; không tự nguyện trình báo (trong vòng 5 ngày) về việc chấp hành xong biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc; không chấp hành hoặc chấp hành không tốt các chế độ về quản lý sau cai nghiện tại nơi cư trú; không có việc làm ổn định, bỏ địa phương. Bên cạnh đó, vẫn còn nhiều nơi chính quyền địa phương thiếu quan tâm, chỉ đạo các tổ chức đoàn thể, xã hội vào cuộc trong việc quản lý, giáo dục, giúp đỡ người sau cai nghiện; kinh phí phục vụ công tác quản lý sau cai nghiện còn hạn chế”, Trung tá Ngô Văn Minh cho biết.
Ở trại cai nghiện, sau khi cắt cơn, những đối tượng nghiện được đưa đi lao động, rèn luyện sức khoẻ.
Thị trấn Sông Ðốc, huyện Trần Văn Thời, sầm uất, có tiềm năng, lợi thế phát triển kinh tế biển và hậu cần nghề biển. Bên cạnh những thuận lợi cho việc phát triển kinh tế - xã hội, thị trấn Sông Ðốc đang đối mặt với sự phát triển của các loại tệ nạn như: đánh bạc, đá gà, số đề, hoạt động mại dâm, đặc biệt là tệ nạn về ma tuý đã trở thành vấn đề quan tâm của cấp uỷ, chính quyền và người dân sinh sống trên địa bàn thời gian qua.
“Tính đến hiện tại, trên địa bàn thị trấn có 112 người nghiện ma tuý theo hồ sơ quản lý. Ðáng quan tâm nhất hiện nay là người nghiện ma tuý ngày càng trẻ hoá và trong độ tuổi lao động. Loại ma tuý sử dụng hiện nay phần lớn là ma tuý tổng hợp”, ông Lê Hoàng Quân, Phó chủ tịch UBND thị trấn Sông Ðốc, cho biết.
Theo báo cáo của cơ quan chức năng, từ đầu năm 2023 đến nay, trên địa bàn thị trấn Sông Ðốc đã bắt quả tang 14 vụ tàng trữ, tổ chức sử dụng trái phép chất ma tuý, liên quan 18 người.
Ông Quân chia sẻ, đa phần người nghiện ma tuý là người có tiền án, tiền sự. Người nghiện ma tuý và gia đình người nghiện ma tuý không tự giác khai báo tình trạng nghiện và không tự nguyện đăng ký cai nghiện tại gia đình, cai nghiện tại cộng đồng và cai nghiện tự nguyện tại cơ sở cai nghiện ma tuý. Công tác tiếp cận, tư vấn, tuyên truyền vận động người nghiện ma tuý đăng ký cai nghiện gặp rất nhiều khó khăn. Cơ sở vật chất phục vụ việc tổ chức cắt cơn, giải độc phục vụ cho cai nghiện tại gia đình và cộng đồng chưa được đầu tư.
"Với số lượng người nghiện ma tuý khá đông nhưng trên địa bàn chưa được đầu tư điểm uống Methadone. Bên cạnh đó, một bộ phận không nhỏ người nghiện sử dụng ma tuý tổng hợp, trong khi đó hiện nay chưa có chất thay thế để điều trị”, ông Quân cho biết thêm.
Những khó khăn trên không chỉ ảnh hưởng rất lớn đến công tác tổ chức cai nghiện ma tuý tại gia đình, cộng đồng trên địa bàn thị trấn Sông Ðốc, mà đây cũng là thực trạng chung của nhiều địa phương trong tỉnh. Từ đó, công tác cai nghiện ma tuý trên địa bàn tỉnh chỉ mới dừng lại ở việc áp dụng biện pháp xử lý hành chính, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.
Ðể công tác cai nghiện đạt hiệu quả, sớm đưa người nghiện tái hoà nhập cộng đồng, trách nhiệm không thuộc riêng sở, ngành, địa phương nào, mà đây là trách nhiệm chung của toàn xã hội. Và hơn hết là ý thức của những người đã nghiện, phải thật sự mong muốn hoà nhập cộng đồng. Có như thế, xã hội mới bao dung, mở rộng vòng tay đón nhận./.
Kim Cương
Bài cuối: CẦN GIẢI PHÁP ÐỒNG BỘ
Xem thêm bình luận