Hoà chung hành trình vẻ vang 100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam, những người làm báo ở đất cực Nam Tổ quốc luôn nằm lòng, thực hành lời dạy của Bác, không ngừng rèn luyện, trưởng thành, đồng hành cùng sự nghiệp cách mạng của quê hương, đất nước qua từng giai đoạn lịch sử.
- Việc học Bác đã thấm sâu vào nhận thức
- Những khó khăn, thách thức của người làm báo trong thời kháng chiến
- Tâm tình người làm báo nói, báo hình
Làm báo là học làm cách mạng
Chủ tịch Hồ Chí Minh là tấm gương sáng ngời về đạo đức của người làm báo cách mạng. Không chỉ là người sáng lập nền Báo chí Cách mạng Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh còn là nhà báo xuất sắc với hàng ngàn tác phẩm báo chí mẫu mực. Cuộc đời làm báo của Người chính là những bài học lớn, là tấm gương sáng ngời để các thế hệ người làm báo Việt Nam noi theo.
Chủ tịch Hồ Chí Minh gặp gỡ phóng viên các cơ quan báo chí trong và ngoài nước tại Thủ đô Hà Nội (tháng 5/1968). Ảnh tư liệu
Với quan niệm báo chí là mặt trận chiến đấu của cách mạng, Bác chỉ ra rằng: “Cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng”. Nhiệm vụ của báo chí là phục vụ Nhân dân, phục vụ cách mạng; do đó, đòi hỏi người làm báo phải có đủ phẩm chất của người cán bộ cách mạng, không quản ngại gian khó, hy sinh, kể cả tính mạng, vì Nhân dân phục vụ.
Thực hiện lời dạy của Bác Hồ, trọn niềm tin theo Ðảng, trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước trường kỳ, gian khổ, những người làm báo ở Cà Mau bằng ngòi bút sắc sảo đã khơi dậy tinh thần yêu nước và ý thức cách mạng trong quần chúng Nhân dân, cổ vũ các phong trào cách mạng. Ðội ngũ người làm báo Cà Mau vừa là người chiến sĩ xung kích trên mặt trận chính trị, tư tưởng của Ðảng, vừa hiên ngang đối mặt với quân thù.
Nhà báo Nguyễn Thanh Dũng, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam tỉnh, khẳng định, hiếm nơi nào như Cà Mau có đến 5 nhà báo liệt sĩ, trong đó có 3 nhà báo được phong tặng danh hiệu cao quý Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân: Nhà giáo - Nhà báo Phan Ngọc Hiển, Nhà báo Trần Ngọc Hy và Nhà báo Nguyễn Mai, cùng nhiều nhà báo thương binh, nhà báo lão thành đã không tiếc máu xương, cống hiến tuổi xuân cho quê hương, đất nước. Tiếp nối lý tưởng của cha ông đi trước, bao lớp người làm báo tỉnh Cà Mau không ngại khó khăn, thử thách để viết tiếp truyền thống báo chí cách mạng của quê hương.
Ðiều này được minh chứng rõ trên lĩnh vực chống tiêu cực của Báo Minh Hải sau vài năm giải phóng. Ðiển hình như loạt bài điều tra 8 kỳ về vụ sát hại Thiếu uý Lữ Anh Dồi, loạt phóng sự điều tra 7 kỳ về vụ án Cimexcol, bài báo chuyện xe - nhà - vuông tôm, phê phán khuynh hướng làm giàu cơ hội của cán bộ, đảng viên trong khi Nhân dân còn nghèo khó... Bên cạnh đó, Báo Minh Hải thông tin hàng trăm vụ tiêu cực, quan liêu, cửa quyền, ức hiếp quần chúng, phản ánh đúng bản chất vụ việc, không vụ lợi cá nhân, được dư luận đồng tình, ủng hộ.
Giữ vững đạo đức và trách nhiệm xã hội
Trong phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, mở rộng hội nhập quốc tế dưới ngọn cờ của Ðảng, báo chí cách mạng ngày càng có vai trò hết sức quan trọng. Ðiều đó đòi hỏi nhân cách, trình độ người làm báo phải ngang tầm. Bác từng căn dặn: “Tất cả những người làm báo phải có lập trường chính trị vững chắc”, “phải có kiến thức, am hiểu sâu rộng về mọi mặt đời sống xã hội để chinh phục thực tiễn, tạo ra những sản phẩm báo chí sâu sắc, có giá trị”...
Tỉnh Cà Mau có hơn 200 hội viên Hội Nhà báo, cùng hơn 60 phóng viên, cộng tác viên báo chí ngoài tỉnh thường trú, tạo thành lực lượng người làm báo hùng hậu. Lực lượng làm báo trên địa bàn đã đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội địa phương, nhất là tham gia tích cực vào công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Ðảng.
Người làm báo Cà Mau tham quan Hội báo Xuân 2025.
Ðồng chí Hồ Trung Việt, Uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh uỷ, nhấn mạnh: “Nhiều tác phẩm tập trung luận giải và làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn về công tác dân tộc, tôn giáo, dân chủ, nhân quyền, cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy... Qua đó, làm cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân nhận thức ngày càng đầy đủ hơn, sâu sắc hơn, góp phần củng cố niềm tin của Nhân dân đối với Ðảng, chính quyền. Ðội ngũ người làm báo phải đảm bảo năng lực chuyên môn, đạo đức trong sáng, lập trường tư tưởng, chính trị vững vàng... để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ ngày càng cao”.
Trước làn sóng chuyển đổi số mạnh mẽ, mỗi phóng viên, nhà báo đều nỗ lực trở thành những hình mẫu phóng viên đa phương tiện. Những người làm báo ở Cà Mau chủ động nghiên cứu, cập nhật xu hướng mới, thay đổi tư duy, tận dụng công nghệ để nâng cao năng lực và thích nghi trong môi trường báo chí hiện đại. Thiết nghĩ, dù báo chí có chuyển động thế nào đi chăng nữa, điều tiên quyết của người làm báo là giữ vững đạo đức và uy tín nghề nghiệp.
Nhà báo Trịnh Hồng Nhi, phóng viên Báo và Ðài Phát thanh - Truyền hình Cà Mau, chia sẻ: “Nhiều năm qua, tôi luôn dành tâm huyết để thực hiện các đề tài về học và làm theo Bác, về công tác xây dựng Ðảng. Mỗi tác phẩm báo chí ra đời là sự chắt lọc cuộc sống bằng cả tình yêu nghề. Học Bác trong làm báo, tôi luôn rèn cách viết ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu, bằng cái tâm trong sáng, phục vụ nhiệm vụ chung vì sự phát triển của quê hương. Bên cạnh đó, tôi luôn nỗ lực thực hiện công tác an sinh xã hội đằng sau con chữ, mong muốn lan toả điều tử tế trong cộng đồng”.
Bác Hồ đã từng nói: “Người không có đạo đức tốt thì không thể là nhà báo tốt”. Việc học và làm theo Bác về đạo đức người làm báo cách mạng vẫn mãi là kim chỉ nam cho bao thế hệ tiếp nối.
"Với vai trò là phóng viên phụ trách mảng chính trị - nội chính, tôi xác định học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với thực hiện 10 điều Quy định về đạo đức nghề nghiệp của người làm báo. Ðiều quan trọng hơn hết là hành nghề trung thực, khách quan, tôn trọng sự thật, không lợi dụng nghề nghiệp để vụ lợi và làm trái pháp luật; học ở Bác về phong cách làm báo giản dị, khoa học, hết lòng phụng sự lợi ích của Ðảng, Tổ quốc, Nhân dân...", Nhà báo Phạm Quốc Rin, phóng viên Báo và Ðài Phát thanh - Truyền hình Cà Mau, chia sẻ.
Trong bối cảnh báo chí hiện đại, nghề báo đòi hỏi mỗi nhà báo những trọng trách và tinh thần trách nhiệm, yêu cầu chuyên môn cao hơn. Dù có nhiều yêu cầu và kỹ năng tác nghiệp mới, song lời dạy của Bác: “Viết để làm gì?”, “Viết cái gì? Viết cho ai? Viết thế nào?”... mãi là nền tảng, kim chỉ nam cho người làm báo, để luôn chắc tay nghề trên mặt trận văn hoá tư tưởng, đồng hành cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc./.
Mộng Thường