Được thiên nhiên ưu đãi với hệ thống sông ngòi, kênh rạch chằng chịt, bờ biển dài 310 km, Cà Mau duy trì độ ẩm lý tưởng quanh năm, tạo nên hệ sinh thái đa dạng, trở thành "ngôi nhà thân thiện" để chim yến sinh sôi, phát triển – nguồn tài nguyên quý giá được ví như “vàng trắng”.
- Khổ vì ở gần nhà nuôi yến
- Tiếng ồn trong nuôi chim yến tại các khu dân cư: Vẫn chưa được xử lý nghiêm
- Nghị quyết Quy định vùng nuôi chim yến được thông qua: Giải tỏa bức xúc của nhiều người dân
- Ứng dụng khoa học, công nghệ nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp và phát triển bền vững nghề nuôi chim yến
Tiềm năng "thiên thời, địa lợi"
Với đặc điểm địa lý độc đáo, Cà Mau hội tụ đủ "thiên thời, địa lợi" để nghề gây nuôi chim yến. Tổ yến, sản phẩm được biết đến với giá trị dinh dưỡng và y học cao, luôn là mặt hàng đắt đỏ trên thị trường, mang lại lợi nhuận hấp dẫn. Chính sức hút kinh tế này đã thôi thúc các cơ sở nuôi yến không ngừng tăng lên. Theo thống kê từ Chi cục Chăn nuôi và Thú y, toàn tỉnh hiện có trên 1.790 nhà yến, với tổng sản lượng tổ yến thô thu hoạch trong năm trên 7.560 kg.
Từ mô hình này, nhiều gia đình đã thành công, thu lợi nhuận cao. Như ông Lê Tấn Mười (Xã Trần Văn Thời) chỉ đầu tư nhà yến rộng 160 m2, cho thu hoạch quanh năm. Nuôi chim yến không cần cho ăn, chỉ cần chăm sóc, tạo môi trường sống tốt cho chim. “Với nhà yến này, mỗi năm tôi thu được trên 20 kg tổ yến, càng nuôi càng thấy thích”, ông Mười phấn khởi chia sẻ.
Cũng như hộ ông Mười, hộ bà Trần Hồng Phúc (Xã Trần Văn Thời) có hơn 10 năm gắn bó với nghề nuôi yến. Việc gây nuôi yến của bà Phúc khá thuận lợi khi chỉ sau 6 tháng xây nhà, yến đã có tổ. Bà Phúc cho biết: “Trung bình mỗi tháng, nhà yến 160 m² của tôi thu được 2-3 kg tổ yến thô. Ðó là nguồn thu ổn định, khá cao so với mức sống hiện nay”.
Ðoàn cán bộ Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Cà Mau tìm hiểm sản phẩm tổ yến thô tại Xã Trần Văn Thời.
Tuy nhiên, phát triển nghề nuôi yến cũng đặt ra nhiều thách thức. Ông Phan Minh Khôi, Phó Trưởng phòng Quản lý chăn nuôi Chi cục Chăn nuôi và Thú y, thông tin: “Ngành nuôi yến của tỉnh Cà Mau những năm gần đây phát triển khá nhanh, góp phần phát triển kinh tế địa phương. Thế nhưng, nuôi yến hầu như tự phát, chưa quy hoạch các vùng nuôi yến rõ ràng nên việc kiểm soát về môi trường, dịch bệnh gặp khó khăn. Bên cạnh đó, phải tuân thủ theo quy định của Luật Chăn nuôi và Nghị định 13 của Chính phủ như: quy định về tiếng ồn, cường độ âm thanh phát ra tại đầu máy; giới hạn giờ phát loa; cấm tại khu đô thị... Tuân thủ được những quy định này, người nuôi mới có thể đảm bảo hài hoà lợi ích kinh tế và cuộc sống cộng đồng”.
Chim yến làm tổ.
Ðồng thời, thách thức lớn nhất hiện nay chính là đầu ra và giá thành sản phẩm. Dù Cà Mau sản xuất tổ yến chất lượng cao, nhưng khi sản lượng tăng, giá thành lại có xu hướng giảm. Như trước đây, giá yến thô có lúc 30 triệu đồng/kg, nay chỉ còn hơn 10 triệu đồng/kg. Phụ thuộc vào thị trường nội địa và thiếu chiến lược xuất khẩu đang kìm hãm giá trị đích thực của tổ yến Cà Mau.
Cần định hướng phát triển bền vững
Ðể "vàng trắng" Cà Mau thực sự vươn tầm, mang lại hiệu quả kinh tế bền vững cho người dân, các cơ quan liên quan cần có hành động thiết thực.
Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục xây dựng nghị quyết về vùng nuôi chim yến, ông Phan Minh Khôi cho biết thêm: "Nuôi yến cần quy hoạch rõ ràng, gồm xây dựng và thực thi quy hoạch vùng nuôi yến cụ thể, phân định khu vực nuôi, khu vực cấm để kiểm soát môi trường, tiếng ồn, dịch bệnh hiệu quả. Song song đó, cần có sự quản lý, hướng dẫn người dân thực hiện đúng các quy định pháp luật về điều kiện chăn nuôi, an toàn vệ sinh thực phẩm và phòng chống dịch bệnh.”
Tổ yến sau khi làm sạch.
"Cùng với đó cần chú trọng khâu kiểm soát chất lượng, phải xây dựng quy trình kiểm soát chất lượng tổ yến từ khâu thu hoạch đến chế biến, đảm bảo chất lượng và truy xuất được nguồn gốc sản phẩm. Hơn nữa là cần quan tâm đến công tác tìm kiếm và mở rộng thị trường. Ðầu tư xây dựng, quảng bá thương hiệu và hỗ trợ các hợp tác xã, tổ hợp tác liên kết sản xuất, tiêu thụ, nâng cao vị thế của người nuôi", ông Khôi nhấn mạnh.
Để sản phẩm "vàng trắng" từ Cà Mau không ngừng vươn xa, khẳng định giá trị trên thị trường trong nước và quốc tế thì ngoài sự đầu tư của người nuôi, điều quan trọng nữa là phải có chiến lược, định hướng rõ ràng từ các cơ quan quản lý./.
Thuỳ Liên - Duy Phong