Thứ ba, 16-12-25 08:20:15
Cà Mau, 32°C/ 32°C - 33°C Icon thời tiết nắng
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

វត្តឃោសិតារាម - សារមន្ទីរសិល្បៈ

Báo Cà Mau ស្ថិតនៅចម្ងាយប្រហែល ៥ គីឡូម៉ែត្រពីមណ្ឌលនៃសង្កាត់ Bạc Liêu (ចាស់) វត្តឃោសិតារាម (មានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិ Cù Lao ឃុំ Hưng Hội) ប្រៀបបាននឹងសារមន្ទីរដែលរស់រវើកសម្រាប់ផ្នែកខាងសិល្បៈនៃស្ថាបត្យកម្ម Khmer ដែលត្រូវបានថែរក្សា និងអភិរក្សអស់រយៈពេលជាង ១៦០ ឆ្នាំកន្លងមកហើយ។

នៅតាមជញ្ជាំងមានរូបចម្លាក់ជាច្រើនដែលបង្ហាញពីទស្សនវិជ្ជារបស់ព្រះពុទ្ធ។

ខាងមុខទីធ្លាវត្តរួមមានបណ្តាក្បាច់កម្លាក់ដ៏ល្អប្រណិត រួមទាំងសរាយដុះរាយលើក្បឿង បង្កើតបានជាទិដ្ឋភាពដ៏ស្រណោះស្រណោក ប៉ុន្តែបង្កប់ដោយភាពអាថ៌កំបាំងផងដែរ។

វត្តនេះត្រូវបានកសាងឡើងក្នុងឆ្នាំ ១៨៦០ លើផ្ទៃដីទំហំ ៤ ហិកតា រួម ដូចជា៖ ព្រះវិហារ កុដិ ឧបដ្ឋានសាលា សាលារៀនអក្សរ Khmer និងសំណង់ផ្សេងៗមួយចំនួនទៀត។

ពេលដើរឆ្លងកាត់ខ្លោងទ្វារវត្ត ភ្ញៀវទេសចរនឹងចាប់អារម្មណ៍ដោយបានឃើញស្ថាបត្យកម្មដ៏ស្កឹមស្កៃ និងក្បាច់លម្អដ៏រស់រវើក។ សំណង់ទាំងនេះបានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ពីលក្ខណៈនៃពុទ្ធសាសនាទក្ខិណានិកាយ ឆ្លងតាមរយៈដំបូលមានច្រើនជាន់ និងងកោង ដោយរូបបដិមារាប់រយដែលត្រូវបានរៀបចំរចនាបទយ៉ាងប៉ិនប្រសប់ទាំងក្នុងព្រះវិហារ និងក្រៅបរិវេណ។

ក្បាច់ផ្កាឈូកដ៏ស្រស់ស្រទន់នៅតាមព្រះវិហារ កុដិ សាលានិងលើសសរ បង្អួចជាដើម។ល។ ចំណែកតាមញ្ជាំងព្រះវិហារវិញ មានរូបចម្លាក់អណ្តែតដែលនិទានពីពុទ្ធប្រវត្តិ រឿងរ៉ាវនៃព្រះត្រៃបិដក បានបង្ហាញតាមរយៈទេពកោសល្យចម្លាក់ ហាក់ដូចជានាំអ្នកទេសចរណ៍ឱ្យត្រឡប់ទៅកាន់រឿងទេវកថានៃព្រះពុទ្ធសាសនារាប់ពាន់ឆ្នាំមុន។

នៅក្បែរព្រះវិហារមានព្រះពុទ្ធរូបធំមួយអង្គដាក់នៅលើកំពូលចេតិយដែលខ្ពស់ជាងគេ។

អ្វីដែលពិសេសនៅវត្តឃោសិតារាម មិនមែនត្រឹមតែស្ថាបត្យកម្មនោះទេ បណ្តាផ្តាំងគំនូរ និងរូបចម្លាក់ផ្សេងៗសុទ្ធតែជាផ្នែកមួយដ៏រស់រវើកផ្នែកខាងលក្ខណៈវប្បធម៌ខ្មែរ ដែលបង្ហាញពីជំនឿព្រះពុទ្ធសាសនាផង និងបង្ហាញពីទេពកោសល្យរបស់សិប្បករផងដែរ។ ដើម្បីបញ្ចប់ពីរបរចម្លាក់ក្បាច់ និងលម្អទាំងអស់ សិប្បករ Khmer បានរចនាយ៉ាងលំបាកអស់រយៈពេល ៤ ឆ្នាំ ដោយបានប្រមូលផ្តុំកម្លាំងកាយចិត្តដើម្បីជួសជុល និងបង្កើតសោភ័ណភាពដ៏ស្រស់ស្អាតនិងអាថ៌កំបាំងសម្រាប់វត្តផងដែរ។

ក្បាច់លម្អិតយ៉ាងប្រណិត ប៉ុន្តែនៅតែរក្សាបាននូវស្មារតី និងរចនាបទនៃស្ថាបត្យកម្មពិសេសរបស់វត្ត Khmer នៅតំបន់ Nam Bộ។

ក្រៅពីលន្លែងទេសចរណ៍ដូចជា៖ តំបន់ទេសចរណ៍ Nhà Mát តំបន់រំលឹកវិញ្ញាណក្ខន្ធតន្ត្រីករ Cao Văn Lầu ឬគេហដ្ឋាន Công Tử Bạc Liêu។ល។ វត្តឃោសិតារាមក៏ជាកន្លែងមួយសម្រាប់ថតរូប និងជាកន្លែងទេសចរណ៍បែបសាសនាដែលយុវជនជាច្រើននិយមចូលចិត្ត  ពីព្រោះទីតាំងនេះនៅជិតមណ្ឌលសង្កាត់ Bạc Liêu។

នៅខាងមុខព្រះវិហារមានដងទង់ក្រពើពីរដែលខ្ពស់ជាង ៤០ ម៉ែត្រ។

នៅចំមណ្ឌលបរិយាកាសដ៏ស្ងប់ស្ងាត់ បរិសុទ្ធ និងមានសរាយដុះរាយនៅលើក្បឿងនីមួយៗ ការទស្សនាវត្តឃោសិតារាមពិតជានឹងនាំមកនូវបទពិសោធន៍ថ្មីៗ និងគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ជាច្រើន ដោយបន្សល់ទុកនូវការចងចាំដ៏ជ្រាលជ្រៅក្នុងចិត្តអ្នកទេសចរណ៍នៅពេលមានឱកាសបានមកទស្សនា និងគោលរពបូជា៕

Hữu Nghĩa

ស្លាធម៌ លក្ខណៈសក្ការៈក្នុងវប្បធម៌ Khmer

ក្នុងឱកាសពិធីបុណ្យទាន អាពាពិពាហ៍ ឬពិធីសាសនារបស់បងប្អូន Khmer Nam Bộ តែង មានប៉មផ្កាដ៏ស្រស់ត្រកាល ដែលបានកែច្នៃយ៉ាងផ្ចិតផ្ចង់អំពីដើមចេក និងផ្កា ដោយដាក់តាំងយ៉ាងសមរម្យនៅលើអាសនៈ។ នោះគឺ “ស្លាធម៌” - ជាគ្រឿងសក្ការៈបូជាដ៏សំខាន់បំផុត ដែលបានចាត់ទុកថាជា "ព្រលឹង" ក្នុងជីវភាពជំនឿរបស់ជនរួមជាតិ Khmer ។

គួរឱ្យជ្រះថ្លាជាមួយបណ្តាព្រះពុទ្ធបដិមាដ៏ធំមហិមា

វត្ត Khmer ជាច្រើនមិនត្រឹមតែសម្បូរទៅដោយស្ថាបត្យកម្មដ៏ពិសេសៗ និងគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងមានព្រះពុទ្ធបដិមាដ៏ធំមហិមាយ៉ាងច្រើន បង្កើតបាននូវភាពលេចធ្លោទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍យ៉ាងច្រើនកុះករឱ្យមកគោរពបូជាទៀតផង។

ចំណុចភ្លឺស្វាងនៃការងារសប្បុរសជន

មិនត្រឹមជាទីបង្អែកសម្រាប់ខាងផ្លូវចិត្តរបស់បងប្អូនប្រជាពុទ្ធបរិស័ទ Khmer ប៉ុណ្ណោះទេ វត្តសិរីមង្គល ជ្រុងខ្មែរ (Rạch Giồng) ឃុំ Hồ Thị Kỷ ខេត្ត Cà Mau) ថែមទាំងបានគេដឹងឮថាជាចំណុចដ៏ភ្លឺស្វាង ក្នុងសកម្មភាពការងារសប្បុរសធម៌ តភ្ជាប់ក្តីស្រឡាញ់ដល់សម្រាប់អ្នកដែលជួបលំបាក។

វត្ត Khmer: ស្នាមគំនូសនៃបដិវត្តន៍នៅកណ្តាលភូមិស្រុក

ស្ថិតនៅកណ្តាវាលស្រែខ្ទឹមក្រហមដ៏ធំល្វឹងល្វើយ និងអមដោយម្លប់ដើមឈើបុរាណដ៏ត្រជាក់ វត្ត Khmer មិនត្រឹមតែជាមជ្ឈមណ្ឌលនៃសកម្មភាពសាសនា ជាកន្លែងសម្រាប់អភិក្សអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ជាតិប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជាប្រភពដើមនៃការចលនាបដិវត្តន៍ក្នុងអំឡុងពេលនៃការតស៊ូប្រឆាំងពួកសត្រូវឈ្លានពានទឹកដីទៀតផង។ ក្នុងចំណោមវត្តមួយក្នុដ៏ឆ្នើមជាងគេនោះគឺវត្ត សិរីក្រសាំង (Cà Săng) កសាងនូវឆ្នាំ ១៥៧៦ ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅសង្កាត់ Vĩnh Châu ទីក្រុង Cần Thơ។

ព្រះសង្ឃ និងដូនជីជាមួយបេសកកម្មជាតិល្អ - សាសនាបរវ

ក្នុងលំហូរនៃការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ ព្រះសង្ឃ និងដូនជីវ័យក្មេងមួយថ្ងៃមិនត្រឹមគិតគូរពីការសិក្សាធម៌វិន័យប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងបានចូលរួមយ៉ាងសកម្មចំពោះសកម្មភាពសន្តិសុខសង្គម កសាងជីវភាពវប្បធម៌ និងស្មារតីយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន ព្រមទាំងរួមចំណែកជាក់ស្តែងដល់ការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិទៀតផង។ នៅ Cà Mau រូបភាពព្រះសង្ឃ និងដូនជីវ័យក្មេងដែលមានភាពស្វាហាប់ និងរួសរាយចំពោះសហគមន៍បានក្លាយជាចំណុចដ៏ភ្លឺស្វាង ដោយបានផ្សព្វផ្សាយនូវតម្លៃមនុស្សធម៌យ៉ាងជ្រាលជ្រៅទៀតផង។

វត្តពុទ្ធសាសនា Khmer ផ្សារភ្ជាប់រដ្ឋអំណាចភូមិភាគជាមួយប្រជាជន

រួមជាមួយអង្គការសាសនាដទៃទៀត ព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទ Khmer នៅ Cà Mau តែងអនុវត្តល្អរាល់បណ្តាគោលនយោបាយរបស់បក្ស និងក្រឹត្យច្បាប់របស់រដ្ឋ រួមចំណែកយ៉ាងសកម្មក្នុងការចលនាប្រឡងប្រណាំងស្នេហាជាតិ រស់នៅល្អជាតិ ល្អសាសនា និងចូលរួមកិច្ចការងារសន្តិសុខសង្គម។ល។ រួមចំណែកកសាងផែនមហាសមាគ្គីទូទាំងជនជាតិទៀតផង។

តភ្ជាប់សហគមន៍ជនជាតិ Hoa ដើម្បីអនុវត្តការងារសុខមាលភាពសង្គម

ដោយមិនអាចកាត់ផ្តាច់ចេញពីផែនមហាសាមគ្គីទូទាំងជនជាតិបាន សហគមន៍ជនជាតិ Hoa មានការរួមចំណែកយ៉ាងសកម្មសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍភូមិភាគលើវិស័យជាច្រើន ជាក់ស្តែងដូចជា៖ ចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងចលនាប្រឡងប្រណាំងស្នេហាជាតិ កសាងជីវភាពវប្បធម៌ ការពារសន្តិសុខសណ្តាប់ធ្នាប់ កសាងជនបទថ្មី។ល។ ក្រៅពីនោះ ពួកគាត់ថែមទាំង ជាកម្លាំងស្នូលដ៏ពិសេសសម្រាប់ខាងសកម្មភាពសុខុមាលភាពសង្គមលើភូមិសាស្ត្រទៀតផង។

និមិត្តរូបសត្វទន្សាយក្នុងស្មារតីជនរួមជាតិ Khmer

ក្នុងជីវភាពវប្បធម៌ និងជំនឿសាសនារបស់ប្រទេសជាច្រើន និងគ្រប់ជាតិសាស្ត្រនិយាយរួម ពេលរំលឹកអំពីរូបភាពនៃសត្វទន្សាយ យើងគិតភ្លាមមួយរំពេចអំពីព្រេងសំណាង និងរឿងដែលល្អៗ ហើយវាជានិមិត្តរូបនៃបង្កបង្កើតប្រភពធនធានមនុស្សភាពស្លូតបូត ក្តីស្រលាញ់ និងគួរឱ្យស្រឡាញ់។

ធ្វើបុណ្យសង្ឃភត្ត ដើម្បីសាងកុសលផលបុណ្យ

ក្នុងជីវិតរស់នៅដែលពោរពេញទៅដោយការព្រួយបារម្ភ ហើយដែលមានឱកាសបានប្រគេនចង្ហាន់ព្រះសង្ឃជាផលបុណ្យមួយដ៏អស្ចារ្យផងដែរ។ នោះមិនមែនជាទង្វើសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ព្រះសង្ឃសិក្សារៀនសូត្រប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជាឧបនិស្ស័យជាមួយព្រះរតនត្រ័យ និងដើម្បីកសាងផលបុណ្យសម្រាប់ជាតិខាងមុខ។

ដាស់ភ្ងោកសក្តានុពលទេសចរណ៍ដែលផ្តើមពីបណ្តាវត្តអារាម Khmer

ខេត្ត Cà Mau ជាតំបន់ដីចុងបញ្ចប់នៃមាតុភូមិ មិនត្រឹមតែបានគេដឹងស្គាល់មានប្រព័ន្ធធម្មជាតិព្រៃកោងកាង និងព្រែកទន្លេប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជាកន្លែងរក្សាទុកនូវបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌វិញ្ញាណនិយមដ៏ពិសេស តាមរយៈវត្ត Khmer បុរាណចំនួន ២៨ វត្តទៀតផង។ សំណង់ទាំងនេះគឺជាភស្តុតាងរស់រវើកនៃប្រវត្តិសាស្រ្តនៃការកកើត និងអភិវឌ្ឍន៍របស់សហគមន៍ Khmer នៅទីនេះ ដោយមានសក្តានុពលទេសចរណ៍ដ៏ធំធេង ប៉ុន្តែមិនទាន់បានរុករកឱ្យសក្តិសមនៅឡើយ។