Thứ sáu, 26-9-25 01:19:04
Cà Mau, 32°C/ 32°C - 33°C Icon thời tiết nắng
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

សែនដូនតា - ថ្ងៃបុណ្យសម្រាប់តបស្នងគុណ

Báo Cà Mau មានអត្ថន័យដូចគ្នានឹងពិធីបុណ្យ Vu Lan របស់ជនជាតិ Kinh ដែរ បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ សែនដូនតាក៏មានន័យ ថាជាថ្ងៃ "ដោះលែងពពួកប្រេត” ទាំងឡាយផងដែរ។ ដើម្បីតបស្នងគុណបុព្វការីជនដែលបានស្លាប់បាត់បង់ជីវិត ព្រមទាំងឪពុកម្តាយអ្នកមានគុណបំណាច់លើខ្លួន។ ពិធីបុណ្យនេះក៏បានក្លាយជាលក្ខណៈវប្បធម៌ដ៏ពិសេសរបស់បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer Nam Bộ។

បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ សែនដូនតាឆ្នាំនេះ ត្រូវបានប្រព្រឹត្តិឡើងចាប់ពីថ្ងៃទី១-៣តុលា។ ដោយយោងតាមលក្ខណៈប្រពៃណី “ដើមឈើមានឫស ទឹកមានប្រភព” គ្រួសារជនជាតិ Khmer ទាំងឡាយក៏បានរៀបចំពិធីយ៉ាងអធិកអធមផងដែរ។ កូន​ចៅ​ដែល​នៅ​ឆ្ងាយក៏បាននាំគ្នាវិលត្រឡប់មកស្រុកដើម្បីជួបជុំគ្រួសារ។

លោក Hữu Xà Rinh​ នៅភូមិលេខ៧ ឃុំ Tân Lộc ស្រុក Thới Bình សម្អាតអាសនៈត្រៀមរៀបចំគ្រឿងសក្ការៈ មានផ្លែឈើជាដើម សម្រាប់សែនដូនតា និងបុព្វការីជនក្នុងរដូវបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ សែនដូនតា។

តាមទំនៀមទម្លាប់ ក្នុងពិធីនេះ ក្រៅពីមានសកម្មភាពដូចជា៖ យកចង្ហាន់ទៅវត្តប្រគេនព្រះសង្ឃ និមន្តព្រះសង្ឃសម្តែងព្រះបរឹត្ត ថែមទាំងធ្វើបាយស្ពកសម្រាប់សែននៅតាមគេហដ្ឋានរបស់ខ្លួនទៀតផង។ មានគ្រួសារខ្លះក៏បានមិនម្តព្រះសង្ឃ ដារនៅតាមផ្ទះរបស់ខ្លួន  ដើម្បីឧទ្ទិសជូនដូនតាបុព្វការីជន។

ក្នុងបណ្តាថ្ងៃទាំងនេះ នៅ​តាម​វត្ត​អារាម និងសាលាទានទាំងឡាយក៏បានចាត់តាំងយ៉ាងច្រើនសកម្មភាពវប្បធម៌ជំនឿរតាមប្រពៃណី Khmer ផងដែរ។ មុនដល់ថ្ងៃបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ សែនដូនតា នៅតាមភូមិស្រុក Khmer ក៏មានភាពឱឡារឹកណាស់ដែរ។ ​វត្តអារាមស្អាតស្អំ គេហដ្ឋានធំទូលាយរបស់បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer ជាសញ្ញាបញ្ជាក់ឱ្យយើងរាល់គ្នាបានដឹងថា រដូវបុណ្យភ្ជុំប្រកបដោយភាពកក់ក្តៅ និងសប្បាយរីករាយ។

មុនថ្ងៃបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ សែនដូលតា ប៉ុន្មានថ្ងៃនេះបង Danh Thanh Hường នៅភូមិលេខ១ ឃុំ Khánh Hội ស្រុក U Minh រួមទាំងកូនប្រុសនាំគ្នាបោសសម្អាតអនាម័យ និងតុបតែងផ្ទះ ដើម្បីទទួលបុណ្យ។

“មុន​បុណ្យ​ភ្ជុំបិណ្ឌ នៅតាមវត្ត Khmer ទាំងឡាយក៏បាន​រៀបចំ​​យ៉ាងល្អ​ពុទ្ធបរិស័ទទាំងឡាយបាននាំគ្នាចូលវត្តដើម្បីបោសសំអាតអនាម័យជាដើម។ ទោះបីជាមានភាពរវាល់យ៉ាងណាក្តី តែមាមីងបងប្អូនក៏ឆ្លៀតពេលសម្រាប់ចូលវត្តរៀបចំទទួលបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ សែនដូនតា។ ក្រៅពីសែនព្រេន ឧទ្ទិសមគ្គផលជូនដល់បុព្វការីជន និងប្រាថ្នាក្តីសុខកើតមានដល់សង្គមគ្រួសារ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ នាឱកាសបុណ្យភ្ជុំ ថែមទាំងមានចាត់តាំងល្បែងប្រជាប្រិយមួយចំនួន ព្រមទាំងកម្មវិធីសិល្បៈវប្ប ធម៌ កីឡាដូចជា ការប្រណាំងទូក-ងខ្នាតតូច ទាញព្រត្រ ទោះបីជាទ្រង់ទ្រាយមិនធំ តែក៏រួមចំណែកបង្កបរិយាកាសសប្បាយរីករាយ សម្រាប់ថ្ងៃបុណ្យផងដែរ” លោក Hữu Trung ប្រធានក្រុមសិល្បៈខ្មែរខេត្ត មានប្រសាសន៍បែបនេះ។

ក្នុង​ឱកាស​សែន​ដូនតា បងប្អូននារីទាំងក្នុងសង្គមគ្រួសារ Khmer ក៏បាននាំគ្នាវេចនំអន្សោមសម្រាប់យកទៅវត្ត និងសែនតាមគ្រួសាររៀងៗខ្លួន។

យោងតាមប្រសាសន៍លោក Trương Hoàng Minh អ្នកមានប្រជាប្រិយនៅភូមិលេខ១ ឃុំ Khánh Hội ស្រុក U minh សម្រាប់ បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ សែនដូនតា គឺជាពិធីបុណ្យប្រពៃណីដ៏សំខាន់ និងមានអត្ថន័យ។ អាស្រ័យហេតុនេះហើយ បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ សែនដូនតាក៏ត្រូវបានបងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer រៀបចំយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ណាស់ដែរ។​គ្រួសារណាក៏មានរៀបចំតុបតែង បោសសំអាតអនាម័យទីអាសនៈ បាយសម្ល ផ្លែឈើជាដើមសម្រាប់សែនជើងធូបដូនតា សម្តែងនូវទឹកចិត្តកត្តញ្ញូចំពោះដូនតាបុព្វការីជន។

ជាពិសេស គឺនៅមុនថ្ងៃបុណ្យភ្ជុំ ពុទ្ធបរិស័ទបាននាំគ្នាចូលវត្ត ដើម្បីរៀបចំគ្រឿងសក្ការៈ ទាន ធូប ភ្ញីផ្កា និងគ្រឿងក្រអូបជាដើម សម្រាប់ថ្វាយព្រះ។

ជីវភាពមួយថ្ងៃកាន់តែមានការផ្លាស់ប្តូរច្រើន ប៉ុន្តែពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ សែនដូនតានៅតែត្រូវបានបងប្អូន Khmer រក្សា និងលើកតម្កើងជានិច្ច ដើម្បីរំលឹកដល់ការដឹងគុណចំពោះជីដូនជីតា និងឪពុកម្តាយ និងបុព្វការីជនដែលលោកបានផ្តល់កំណើត និងរួមកម្លាំងកសាងប្រទេសជាតិ មាតុភូមិ។ រួមជាមួយដំណើរការនៃវប្បធម៌ ប្រពៃណីជនជាតិ បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ សែនដូនតាហាក់បីដូចជាលក្ខណៈវប្បធ៌ជំនឿផ្លូវចិត្តដ៏វិសេសវិសាលរបស់ Khmer Nam Bộ​ រួមចំណែកធ្វើឱ្យកាន់តែសម្បូរបែបនៃខឿនវប្បធម៌ Việt Nam ផងដែរ។

បុណ្យសែនដូនតា ប្រកបដោយជំនឿប្រជាប្រិយ និងទាក់ទងខាងព្រះពុទ្ធសាសនា បង្កប់នូវចំណុចវិជ្ជមានជាច្រើន បង្ហាញ ពីទំនៀមទម្លាប់សីលធម៌ “ដើមឈើមានឫស ទឹកមានប្រភព” របស់សហគមន៍ជនជាតិ Việt Nam និងជាការអប់រំនូវសីល ធម៌ដ៏ជ្រាលជ្រៅទៀតផង៕

 

 Quỳnh Anh

បំពេញកតញ្ញូធម៌ចំពោះបុព្វការីជន

រៀងរាល់ឆ្នាំ ឱ្យតែចូលដល់ខែភទ្របទ ជនរួមជាតិ Khmer នៅតំបន់ Nam Bộ តែងអំណរទទួលបុណ្យសែនដូនតា ឬហៅថា (បុណ្យភ្ជុំ) ដែលជាពិធីបុណ្យដ៏ធំមួយក្នុងឆ្នាំដើម្បីរំឭកនឹកគុណ និងតបស្នងសងគុណដល់ឪពុកម្តាយ ជីដូនជីតា និងបុព្វការីជន។ ក្នុងបរិយាកាសដ៏អធិកអធមនោះ ពិធី “ភ្ជុំបិណ្ឌ” ឬក៏ហៅ ពិធីដាក់បាយបិណ្ឌ បានក្លាយជាលក្ខណៈវប្បធម៌ជំនឿដ៏វិសេសវិសាល សំដែងនូវគុណធម៌ “ផឹកទឹកនឹកប្រភព”។

"រាត្រីដូនតា - ភូមិស្រុកផ្លាស់ថ្មី"

ជាមួយប្រធានបទ “រាត្រីដូនតា - ភូមិស្រុកផ្លាស់ថ្មី” កម្មវិធីសិល្បៈបម្រើពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ សែនដូនតាឆ្នាំ ២០២៥ ត្រូវបានក្រុមសិល្បៈ Khmer ខេត្តនិព័ន្ធ និងរៀបរៀងយ៉ាងច្រើនកម្មវិធីចំរៀងរបាំប្រពៃណីដ៏ប្លែកៗ ដើម្បីបម្រើមាមីងបងប្អូននៅតាមតំបន់ដាច់ស្រយាល និងវត្តអារាម សាលាទាន ព្រមទាំងតំបន់ដែលមានជនរួមជាតិរស់នៅច្រើនកុះករលើភូមិសាស្ត្រខេត្ត។

ស្នងបន្តឆន្ទៈមុះមុតនៃកងវរសេនាតូចលេខ៣០៧

ក្នុងការវាយឆ្មក់ខ្មាំងនៅ Bàu Thúi ដែលបច្ចុប្បន្នជាអនុសង្កាត់លេខ ៣០ សង្កាត់ An Xuyên ខេត្ត Cà Mau កាលថ្ងៃទី១៣ ខែមិនា ឆ្នាំ១៩៥៣ កងទ័ពយើងបានសម្លាប់ខ្មាំងប្រមាណ ៣០០នាក់ ព្រមទាំងរឹបយកបានអាវុធជាច្រើន និងចាប់បានជាងខ្មាំងចំនួន ៤០ នាក់ទៀតផង។ មកទល់សព្វថ្ងៃ ឆាកប្រយុទ្ធដែលទទួលបានជ័យជម្នះទាំងស្រុងនៅ Bàu Thúi របស់កងវរសេនាតូចលេខ ៣០៧ បានក្រើនរំឭកទុកជាសក្ខីភាពមួយដ៏អស្ចារ្យ បង្ហាញពីលក្ខណៈសម្បត្តិនៃភាពអង់អាចក្លាហាន និងល្បិចកលឈ្លាសវៃនៃកម្មាភិបាលយុទ្ធជនកងវរសេនាតូចលេខ ៣០៧។ ជ័យជម្នះនេះ បានក្លាយជានិមិត្តរូបនៃកម្លាំងសាមគ្គី និងស្មារតីតស៊ូប្រយុទ្ធរបស់វីរជន Cà Mau និង “តំបន់ភាគខាងត្បូងទទួលបានជ័យជម្នះ”។

ពិធីបោះបាយបិណ្ឌក្នុងសហគមន៍ជនរួមជាតិ Khmer

បោះបាយបិណ្ឌ ជាពិធីជំនឿមានតាំងពិបុរាណក្នុងសហគមជនរួមជាតិខ្មែរណាម។ នេះជាគ្រឿងដង្វាយដ៏ពិសេសសម្រាប់ឧទ្ទិសដល់ពួកប្រេតទាំងឡាយតាមទំនៀមព្រះពុទ្ធសាសនាខ្មែរ។ ពិធីនេះបានប្រព្រឹត្តឡើងតែម្តងគត់ក្នុងមួយឆ្នាំនារដូវបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ សែនដូនតាប្រពៃណី Khmer ។

ព័ណ៌ក្រហមប្រកបដោយមោទនភាព

សម្រាប់បណ្តាទង់បក្ស រួមទាំងទង់ជាតិមានព័ណ៌ក្រហមឆ្អៅជាអមតៈដក់ជាប់ក្នុងសន្តានចិត្តរបស់ប្រជាជនទូទាំងប្រទេស។ បណ្តាព័ណ៌ក្រហមនេះដែរបានរួមដំណើរការជាមួយបដិវត្តន៍តាមរយៈដំណាក់កាលនៃប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏មហស្ចារ្យ ដើម្បីបក់រវិចសម្រាប់ក្នុងទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិ។ ទង់ព័ណ៌ក្រហមដែលប្រកបដោយមោទនភាព បក់រវិចក្នុងបេះដូងរបស់ប្រជាជន Việt Nam គ្រប់រូប។

“៨០ឆ្នាំ ប្រកបដោយភាពជឿជាក់ សាមគ្គី និងបំណងប្រាថ្នា”

ក្នុងឱកាសទិវាអនុស្សាវរីយ៍ ៨០ ឆ្នាំនៃបដិវត្តន៍ខែសីហា (១៩សីហា ឆ្នាំ១៩៤៥ - ១៩សីហា ឆ្នាំ២០២៥) និង ទិវាឯករាជ្យជាតិនៃប្រទេសសាធារណៈរដ្ឋសង្គមនិយម Việt Nam (២កញ្ញា ១៩៤៥ - ២កញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥)។ ចាប់ពីថ្ងៃទី ១៩សីហា រហូតដល់ថ្ងៃ ២ញ្ញា ក្រុមសិល្បៈ Khmer ខេត្ត Cà Mau បានសហការជាមួយរោងមហោស្រព Cao Văn Lầu ចាត់តាំងកម្មវិធីសម្តែងសិល្បៈបម្រើមហាជនដោយប្រធានបទ៖ “៨០ឆ្នាំ ប្រកបដោយភាពជឿជាក់ សាមគ្គី និងបំណងប្រាថ្នា” នៅតាមបណ្តាភូមិស្រុកដែលមានបងប្អូនជនរួមជាតិភាគតិចរស់នៅ។

ទូក.ងលុងរស់ឡើងវិញ

នៅប្រមាណជាង ២ ខែទៀតប៉ុណ្ណោះ ពិធីបុណ្យអកអំបុក ប្រណាំងទូក.ងឆ្នាំ២០២៥នឹងប្រព្រឹត្តឡើង។ នេះជាព្រឹត្តិការណ៍វប្បធម៌ កីឡាដ៏ពិសេសរបស់បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer ទូទាំងតំបន់ Nam Bộ និយាយរួមនិង Cà Mau និយាយដោយឡែក រួមចំណែកអភិរក្ស និងលើកតម្កើងអត្តសញ្ញាណជាតិ។

ល្បែងកម្សាន្តសប្បាយសម្រាប់ឱកាសវិស្សមកាល

ក្នុងឱកាសវិស្សមកាលឆ្នាំនេះ ដើម្បីបង្កើតទីលានកម្សាន្តសប្បាយសម្រាប់ប្អូនៗសិស្សសាលានៅភូមិភាគ វត្តសិរីមង្គល ជ្រុងខ្មែរ (Rạch Giồng) ឃុំ Hồ Thị Kỷ ក៏បានរៀបចំចាត់តាំងពិធីប្រណាំងទូក.ងខ្នាតតូច (ទូក.ងដើមស្នោ)។ ថ្វីត្បិតតែនេះជាល្បែងកម្សាន្តសម្រាប់ប្អូនៗសិស្សានុសិស្សក៏ពិតមែន តែតែងទទួលបានការគាំទ្រពីមនុស្សចាស់យ៉ាងច្រើនកុះករអញ្ជើញមកចូលរួមទស្សនា និងលើកទឹកចិត្ត និងជំនួយឧបត្ថម្ភឧបករសម្ភារៈសម្រាប់ប្អូនៗរួមកម្សាន្ត។

អភិវឌ្ឍន៍ទេសចរណ៍ផ្តើមពីប្រពៃណីបុណ្យទាន

បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer លើភូមិសាស្ត្រខេត្ត Cà Mau មានលក្ខណៈវប្បធម៌យ៉ាងសម្បូរបែប ក្នុងនោះបណ្តាពិធីបុណ្យប្រពៃណីត្រូវបានចាត់ទុកជាសម្បត្តិដ៏ថ្លៃថ្នូទៀតផង។ នេះក៏ជាប្រភពនៃធម្មជាតិដែលកំពុងត្រូវបានគ្រប់បណ្តាស្ថាប័ន គណៈផ្នែកប្រមូលផ្តុំផ្សព្វផ្សាយដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ទេសចរណ៍ ឆ្លងតាមរយៈនោះ ក៏ដើម្បីការភិរក្ស និងពង្រីកតម្លៃវប្បធម៌ប្រពៃណីដ៏ល្អផូរផង់របស់ជនរួមជាតិ Khmer ផងដែរ។

បណ្តាវត្ត Khmer ​ដែលលេចធ្លោជាងគេនៅ Cà Mau

Cà Mau ជាតំបន់ចុងប៉ូចខាងត្បូងរបស់ប្រទេស ត្រូវបានបង្កើតមុននេះជាង៣០០ឆ្នាំមកហើយ។ នៅលើតំបន់ដែនដីដ៏សម្បូរភោគផលនេះ មានខឿនវប្បធម៌ Khmer អភិវឌ្ឍន៍យ៉ាងសកម្មដែលពេញដោយលក្ខណៈវប្បធម៌ដាច់ដោយឡែករបស់ខ្លួន។ ក្នុងនោះ ព្រះពុទ្ធសាសនាមានតួនាទីសំខាន់ខ្លាំងណាស់ក្នុងជីវភាពរស់នៅរបស់បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer។