Thứ năm, 2-10-25 04:10:55
Cà Mau, 32°C/ 32°C - 33°C Icon thời tiết nắng
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

ភាពអស្ចារ្យនៃវត្តសិរីតាម៉ឺន

Báo Cà Mau ចម្ងាយពីក្រុង Sóc Trăng (ខេត្ត Sóc Trăng) ប្រមាណ២០ម៉ែត្រ យើងនឹងបានឃើញនូវភាពស្រស់ស្អាតរបស់វត្តសិរីតាម៉ឺនហាក់បីដូចជាគ្រាប់ពេជដែលរំលេចដោយពន្លឺដ៏ភ្លឺភ្លេកនៅកណ្តាលឃុំ Viên Bình ស្រុក Trần Đề។ មិនត្រឹមជាសំណង់សាសនាដ៏ល្អអស្ចារ្យប៉ុណ្ណោះទេ វត្តសិរីតាម៉ឺនថែមទាំងជានិម្មិតរូបដែលប្រកបដោយភាពជឿជាក់និងស្មារតីសាមគ្គីដែលកើតមានអំពីសទ្ធាទឹកចិត្តរបស់បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer ទាំងឡាយនៅទីនេះទៀតផង។

ព្រះវិហារដ៏ធំទូលាយអច្ចារ្យអមដោយពន្លឺព័ណ៌មាសយ៉ាងស្រស់ស្អាត។

វត្តបានកសាងដែលផ្តើមពីសទ្ធារបស់ឧបាសក Kong Mơn និង ឧបាសិកា Thị Tây ដែលជាពុទ្ធនបរិស័ទចំណុះជើងវត្តប្រគេនផ្ទៃដីសម្រាប់កសាង។ ដូច្នេះហើយ ដើម្បីទុកជាការរំលឹកនឹកគុណលោកអ្នកទាំងពីនេះ ព្រះសង្ឃនិងពុទ្ធបរិស័ទបានសម្រេចចិត្តដាក់នាមវត្តថា តាម៉ឺននេះឯង។ រហូតដល់ជំនាន់អតីតព្រះឧបជ្ឈាយ៍ Lâm Un ប្រធានសាមគមសង្ឃខេត្ត Sóc Trăng បានផ្តល់នាមវត្តដោយពេញតួអង្គថា សិរីតាម៉ឺន មានអត្ថថាវត្តប្រកបដោយសិរីសួស្តី។

ទិដ្ឋភាពខាងក្នុងព្រះវិហារ ដោយមានគោរពបូជាព្រះពុទ្ធបរិមាករថ្មកែវដ៏ស្រស់ស្អាតទៀតផង។

ឆ្លងកាត់ជាង២៧ជំនាន់ចៅអធិការ វត្តមិនត្រឹមជាកន្លែងសម្រាប់ព្រះសង្ឃបួសរៀនប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជាមជ្ឈមណ្ឌលវប្បធម៌ជំនឿសាសនារបស់បងប្អូន ជនរួមជាតិ Khmer ទៀតផង។

ជាមួយផ្ទៃដីដ៏ធំទូលាយជាង២១.០០០ម៉ែត្រការេ វត្តសិរីតាម៉ឺនមានព្រះវិហារយ៉ាងធំស្អាតអស្ចារ្យពេញដោយលក្ខណៈព្រះពុទ្ធសាសនាគណៈមហានិកាយ Khmer។ បណ្តាក្បូរក្បាច់រចនាដែលត្រូវបានចម្លាក់យ៉ាងល្អអស្ចារ្យគ្មានវត្តណាប្រៀបប្រដូចបាន។

បណ្តាសរសរព្រះវិហារប្រកបដោយក្បូរក្បាច់រចនាយ៉ាងល្អអស្ចារ្យតាមលក្ខណៈនៃស្ថាបត្យកម្មពុទ្ធសាសនា និងផ្ទាំងគំនូរពុទ្ធប្បវត្តិដ៏ស្រស់ស្អាតទៀតផង។

ជុំវិញព្រះវិហារ មានទាំងបណ្តារូបចម្លាក់ដែលតំណាងឱ្យឆ្នាំទាំង១២របស់ Khmer និងមានរូបសត្វដទៃជាច្រើនទៀត ដូចជា៖ តោ រាជសីហ៍ នាគរាជ គ្រុឌ... បានតុបតែងយ៉ាងល្អប្រណិត មិនត្រឹមផ្តល់នូវតម្លៃផ្នែកខាងស្ថាបត្យកម្មបុរាណបុណ្ណោះទេ ថែមទាំងផ្ញើនូវក្តីសង្ឃឹមស្តីពីការការពារនិងជួយថែរក្សាមនុស្សលោកទៀតផង។

ចេតិយតម្កល់អធិដ្ឋាតុរបស់អតីតព្រះឧបជ្ឈាយ៍គ្រប់ជំនាន់។

ឆ្លងកាត់ការជួសជុលនិងកសាងថ្មី វត្តសិរីតាម៉ឺននាពេលបច្ចុចប្បន្នគឺជាសំណង់នៃស្ថាបត្យកម្មដ៏អស្ចារ្យមួយ ដំបូលវិហារ៣ថ្នាក់ ខាងក្រោមមានក្រាលកម្រាលឥដ្ឋយ៉ាងជ្រះស្អាតផងដែរ។ ទន្ទឹមនិងនោះ ក៏ជាកន្លែសម្រាប់ព្រះសង្ឃបួសរៀនផង និងជាមជ្ឈមណ្ឌលវប្បធម៌ផង ព្រមទាំងជាទីតាំងសម្រាប់បង្រៀនអក្សរសាស្ត្រ Khmer និងចាត់តាំងរាល់បណ្តាសកម្មភាពប្រពៃណីផ្សេងៗទៀតផងដែរ។ ប្អូនៗកូនក្មួយជនរួមជាតិ Khmer ត្រូវបានព្រះសង្ឃទូន្មានយ៉ាងល្អអំពីសីលធម៌ និងទំនៀមទម្លាប់ប្រពៃណី Khmer  ដើម្បីរួមគ្នាជួយអភិរក្សអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ជាតិ៕

 

Hữu Nghĩa

វត្ត Khmer: “សារមន្ទីររស់” នៅកណ្តាលភូមិស្រុក

សម្រាប់តំបន់ភោគផលដូចជាខេត្ត Cà Mau បណ្តាវត្ត Khmer ទាំងឡាយ មិនត្រឹមតែជាសំណង់សាសនាដ៏សក្តិសិទ្ធប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជា "សារមន្ទីររស់" ដ៏វិសេសវិសាល និងជាកន្លែងអភិរក្ស និងពង្រីកនូវព្រលឹងនៃអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌សម្រាប់បញ្ញវន្តគ្រាប់ជំនាន់ទៀតផង។

លក្ខណៈដ៏ប្រពៃនៃពិធីបុណ្យសែនដូនតា

ប្រព្រឹត្តឡើងចាប់ពីថ្ងៃ ១៤រោច ខែភទ្របទ រហូតដល់ ថ្ងៃ ១កើត ខែអាស្សុជ បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌសែនដូនតា ដែលជាពិធីបុណ្យប្រពៃណីដ៏ធំ និងមានអត្ថន័យសំខាន់មួយរបស់បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer Nam Bộ។

វត្តឃោសិតារាម - សារមន្ទីរសិល្បៈ

ស្ថិតនៅចម្ងាយប្រហែល ៥ គីឡូម៉ែត្រពីមណ្ឌលនៃសង្កាត់ Bạc Liêu (ចាស់) វត្តឃោសិតារាម (មានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិ Cù Lao ឃុំ Hưng Hội) ប្រៀបបាននឹងសារមន្ទីរដែលរស់រវើកសម្រាប់ផ្នែកខាងសិល្បៈនៃស្ថាបត្យកម្ម Khmer ដែលត្រូវបានថែរក្សា និងអភិរក្សអស់រយៈពេលជាង ១៦០ ឆ្នាំកន្លងមកហើយ។

លក្ខណៈបុរាណនៃវត្តចម្ការត្រើយត្បូង (Láng Cát)

វត្តរតនារង្សី ចម្ការត្រើយត្បូង (Láng Cát) មានទីតាំងស្ថិតនៅសង្កាត់ Rạch Giá ខេត្ត An Giang ជាវត្ត Khmer បុរាណផងដែរសម្រាប់ខេត្ត An Giang។ វត្តត្រូវបានទទួលស្គាល់ជាបេតិកភណ្ឌប្តវត្តិសាស្ត្រថ្នាក់ជាតិតាមសេចក្តីកំណត់លេខ ៩២១-QĐ/BT ចុះថ្ងៃទី២០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៤។

ចលនាសង្គម ដើម្បីបម្រើសង្គមវិញ

ជនរួមជាតិ Hoa នៅ Cà Mau មានប្រមាណ ៦.២០០ គ្រួសារ ដោយមានប្រជាជនចំនួន ២៤.៦២៥ នាក់។ ជនជាតិ Hoaនៅទីនេះ បើទោះជាមិនច្រើនធៀបទៅនឹងខេត្តជិតខាងក៏ដោយ ប៉ុន្តែមានបញ្ញវន្ត គ្រូបង្រៀន និងពាណិជ្ជករយ៉ាងច្រើន។ ពួកគាត់មានស្មារតីសាមគ្គី ជួយឧបត្ថម្ភគ្នាទៅវិញទៅមក ហើយរស់នៅយ៉ាងចុះសម្រុងជាមួយសហគមន៍ជនជាតិដទៃទៀត។

ទេសភាពវត្តពុតធ្លេចាស់ (Hoà Bình Cũ)

វត្តសិរីពោធិមង្គល ពុតធ្លេចាស់ (Hoà Bình Cũ) មានទីតាំងស្ថិតនៅទីរួមស្រុក A1 ឃុំ Hoà Bình ខេត្ត Cà Mau ជាវត្ត Khmer បុរាណមួយដែលត្រូវបានផ្តើមកសាងក្នុងឆ្នាំ ១៥៥៦។ នេះក៏ជាវត្តដែលមានសគុណលើបដិវត្តន៍ផងដែរ។ ថ្វីត្បិតតែបានឆ្លងកាត់ជាច្រើនសម័យកាលនៃប្រវត្តិសាស្ត្រក៏ដោយ វត្តពុតធ្លេចាស់នូវតែរក្សាបានតម្លៃផ្នែកខាងស្ថាបត្យកម្មបែបប្រពៃណីបុរាណ ព្រមទាំងក្លាយជាកន្លែកទេសចរណ៍ជំនឿសានសាដ៏សំខាន់ផងដែរសម្រាប់សហគម Khmer នៅភូមិភាគ។

អស្ចារ្យនៃស្ថាបត្យកម្មវត្ត Vĩnh Hưng

ទីក្រុង Cần Thơ ជាក្រុងមួយដែលភ្ជាប់ជាមួយប្រវត្តិសាស្ត្រ និងអត្តសញ្ញាវប្បធម៌ដ៏យូរឡុងណាស់មកហើយ។ នេះក៏ជាតំបន់ទីតាំងដែលសម្បូរដោយសំណង់ខាងសាសនានៃវត្តអារាមរបស់បណ្តាជនជាតិជាបងប្អូន Kinh - Khmer - Hoa ដ៏ល្បីរន្ទឺ មានដូចជា៖ វត្តស្រឡូង (Chén Kiểu) វត្តសំរោង វត្តលោកយាយ Thiên Hậu និងវត្ត Đất Sét រាល់វត្តនីមួយៗតែងមានលក្ខណៈស្ថាបត្យកម្មដ៏ពិសេសផ្ទាល់ខ្លួន និងមានអាយុកាលរាប់រយឆ្នាំទៀតផង ទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍ជិតឆ្ងាយមកគោរពបូជា និងសិក្សាស្រាវជ្រាវ ក្នុងនោះមានវត្ត Vĩnh Hưng ផងដែរ។

បុណ្យ Vu Lan ជាពិធីសម្រាប់រំលឹក និងតបស្នងគុណ

បុណ្យ Vu Lan តាំងពីយូរណាស់មកហើយបានក្លាយជាពិធីបុណ្យវប្បធម៌ខាងព្រះពុទ្ធសាសនា និងជនជាតិ ដែលត្រូវបានចាត់តាំងក្នុងអំឡុងខែ៧ (ចន្ទគតិ) ជារៀងរាល់ឆ្នាំ សម្រាប់តបស្នងគុណឪពុកម្តាយ និងរំលឹកនឹកគុណបុព្វការីជនទាំងឡាយគ្រប់ជំនាន់ផងដែរ។

វត្តពងទឹកចាស់៖ ជិតមានព្រះវិហារថ្មី

វត្តមុនីសោភ័ណ ពងទឹកចាស់ ជាវត្ត Khmer បុរាណមួយក្នុងចំណោម ៧ វត្ត Khmer ដទៃទៀតរបស់ឃុំ Thạnh Trị (មានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិ Tân Lợi ឃុំ Thạnh Trị ខេត្ត Cần Thơ)។ វត្តត្រូវបានកសាងក្នុងឆ្នាំ ១៨៣០ គិតមកទល់បច្ចុប្បន្ន វត្តក៍ឆ្លងកាត់ ១៣ ជំនាន់ចៅអធិការដែរហើយ។

ភ្លឺចិញ្ចាចនៃប្រពៃណីស្នេហាជាតិ

ជាប់ដងផ្លូវជាតិលេខ ៦៣ នៃភូមិលេខ៧ ឃុំ Tân Lộc មានតំបន់បេតិកភណ្ឌដ៏ពិសេសមួយ នោះគឺវត្តសិរីមានជ័យវង្សស្រង់ ក្របីឃ្លៀច (Cao Dân) ជាទីតាំងតម្កល់អធិដ្ឋាតុរបស់ព្រះសង្ឃមួយអង្គដែលបានពលីជីវិតនាសម័យសង្គ្រាមប្រឆាំងចក្រពតអាមេរិករំដោះទឹកដី ហើយត្រូវបានប្រជាជននិយមហៅថា “ចេតិយគោរពបូជាវិរៈបុព្វជិតអតីតព្រះឧបជ្ឈាយ៍ Hữu Nhem”។