Thứ sáu, 26-9-25 03:27:22
Cà Mau, 32°C/ 32°C - 33°C Icon thời tiết nắng
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

ភាពល្អឯកនៃរបរច្នៃមកុដនិងរបាំងមុខ Khmer Nam Bộ

Báo Cà Mau របរច្នៃមកុដ និងរបាំងមុខក្នុងសហគម Khmer មានតាំងពីមុរាណមកម៉្លេះ។ ទោះបីជាមិនមានភាពសម្បូរដូចកាលសម័យដើម ប៉ុន្តែក៏មានគ្រួសារមួយចំនួនបានបន្តអភិរក្សរបរប្រពៃណីនេះជានិច្ច។

បណ្តារបាំងមុខយក្សបន្ទាប់ពីបានចាក់ពុម្ពរួច។

សម្រាប់របរច្នៃមកុដនិងរបាំងមុខ ដែលលំបាកជាងគេគឺការគូរមុខនិងលាបថ្នាំព័ណ៌យ៉ាងណាឱ្យមានការសមស្របជាមួយតួអង្គ។

នៅមូលដ្ឋានផលិតផលិតមកុដនិងរាំងមុខដែលមានទ្រង់ទ្រាយធំនៅភូមិ Chợ ឃុំ Hiếu Tự ​ស្រុក Tiểu Cần ខេត្ត Trà Vinh គឺបងស្រី Kim Na Ny ជាជនជាតិ Khmer មានអាយុ៣៣ឆ្នាំ ជាអ្នកឆ្លងកាត់រយៈកាលជាង១០ឆ្នាំជាមួយមុខរបរ បងស្រីឱ្យដឹង៖ ការច្នៃមកុដនិងរបាំងមុខគឺជាចំណង់ចំណូលចិត្តរបស់ខ្ញុំតាំងពីនៅក្មេង។ កាល​នោះ ខ្ញុំ​ធ្លាប់​ធ្វើដោយវត្ថុធម្មតាសម្រាប់​លេងកម្សាន្តសប្បាយជាមួយមិត្តភក្តិ។ តែដោយក្តីស្រឡាញ់ខាងវិស័យវប្បធម៌ Khmer ផងនោះ ខ្ញុំបានស្រាវជ្រាវនិងស្វែងយល់មិនឈប់ឈរដើម្បីអាចធ្វើបានយ៉ាងល្អស្អាត និងស្ទាត់ជំនាញ។ សន្សឹមៗក្រោយមក ខ្ញុំក៏ទទួល​បាន​ជោគជ័យ ហើយ​បន្ទាប់ពីមានគ្រួសារ ខ្ញុំ​ក៏​សម្រេច​ចិត្ត​ផ្សារភ្ជាប់ជាមួយមុខរបរនេះរហូតមក។ ដំបូង​ឡើយ ខ្ញុំ​ធ្វើ​វា​ដោយ​ដៃ​ និងមានចំនួនតិចដែរ ធ្វើបណ្តើរ រៀនបទពិសោធបណ្តើរ។ ខណៈពេលដែលយល់បានពីតម្រូវការប្រើប្រាស់របស់ភ្ញៀវអតិថិជនមួយថ្ងៃកាន់តែច្រើនឡើង ប្តីប្រពន្ធខ្ញុំក៏ពង្រីកមូលដ្ឋានផលិត វិនិយោគម៉ាស៊ីនស្លជ័រ និងពុម្ពចាក់ដើម្បីបង្កើនគុណភាពផលិតផល។ សម្រាប់ខ្ញុំផ្ទាល់ ទន្ទឹមជាមួយការរកប្រាក់ចំណូល របរនេះក៏បានរួមចំណែកក្នុងការអភិរក្សអត្តសញ្ញាណរបស់ជាតិខ្លួនផងដែរ”។

របាំយក្ស ជាលក្ខណៈវប្បធម៌ដ៏ល្អឯករបស់ជនរួមជាតិ Khmer Nam Bộ ក្នុងនោះ សិប្បករដែលមានស្នាដៃដូចបងស្រី Kim Na Ny ក៏បានរួមចំណែកយ៉ាងធំផងដែរ។

​កាលពីមុននេះ ដើម្បីបង្កើតបានមកុដនិងរបាំងមុខប្រពៃណី សិប្បករ Khmer ទាំងឡាយត្រូវចំណាយពេលវាលាច្រើនក្នុងការស្វែងរកវត្ថុធាតុសម្រាប់ផលិត។ ម្យ៉ាងទៀត ពួកគេធ្វើជាបណ្តោះអាសន្នទុកសម្រាប់បម្រើក្នុងបណ្តាពិធីបុណ្យទានធំៗតែប៉ុណ្ណោះ មិនអាចប្រើការ រយៈកាលយូរអង្វែងបាន ដោយខ្វះគុណភាព។

មកុដនិងរបាំងមុខដែលយើងធ្លាប់បានជួបប្រទះនៅក្នុងពីធីបុណ្យទានប្រពៃណី Khmer ក៏មានការរួមចំណែកយ៉ាងធំរបស់បងស្រី Kim Na Ny  ផងដែរ។

“មូលដ្ឋានយើងខ្ញុំភាគច្រើនផលិតតាមការកាម៉ង់របស់ភ្ញៀវអតិថិជន មធ្យមប្រហែល៣ខែទើបសម្រេចបាន១០មកុដនិងរបាំងមុខ ដោយមានបុគ្គលិកជំនួយការត្រឹម៤នាក់ប៉ុណ្ណោះ ក្នុងនោះពិបាកជាងគេគឺគូមុខ លាបថ្នាំព័ណ៌ត្រូវចំណាយរយៈពេលយូរ។ ​បណ្តាមកុដនិងរបាំងមុខរបស់ខ្ញុំជាពិសេសគឺមុខអាមាត្យ យក្ស ស្វាហនុមាន និងគ្រុឌ។ល។ ក្នុងនោះ របាំងមុខយក្ស និងស្វាហនុមាន លក់បានច្រើនជាងគេ។ ដោយតម្លៃត្រឹមពី៨០-២០០ពាន់ដុង/ក្បាល (សម្រាប់របាំងមុខតូច) និងចាប់ពី២០០រហូតដល់១លានដុង (សម្រាប់របាំងមុខខ្នាតធំ)” បងស្រី Na Ny បានឱ្យដឹងបន្ថែមដូច្នេះ។

អាស្រ័យស្នាដៃដ៏បុិនប្រសព្វរបស់សិប្បករ Khmer និយាយរួម ក្នុងនោះមានបងស្រី Kim Na Ny ក៏បានបង្កើតយ៉ាងច្រើនមកុដនិងរបាំងមុខដ៏ល្អអស្ចារ្យ រួមចំណែកក្នុងការអភិរក្សនិងពង្រីកលក្ខណៈវប្បធម៌ជាតិ។

ក៏យោងតាមប្រសាសន៍របស់បងស្រី Na Ny ផងដែរ ប្រការដែលពីបាកជាងគេក្នុងច្នៃមកុដនិងរបាំងមុខ គឺរបៀបគូរនិងលាបថ្នាំព័ណ៌ សប្បករនីមួយៗត្រូវ​មានគោល​គំនិតនិងខាង​វិស័យសិល្បៈ​ខ្ពស់ អាច​បែងចែក​តួអង្គ​នីមួយៗ​បាន។ ប្រសិនបើ​តួយក្ស ជាតួឆេវឆាវ គឺយើងត្រូវគូរមុខបែបណាឱ្យមានភាពកាចសាហាវ សមស្របតាមតួអង្គនោះ។ ដូច្នេះហើយ សម្រាប់អ្នកមកុដិនិងរបាំងមុខតាមលក្ខណៈ Khmer មិនត្រឹមមានស្នាដៃដ៏បុិនប្រសព្វបុណ្ណោះទេ ត្រូវមានការយល់ដឹងច្បាស់លាស់ខាងវិស័យសិល្បៈវប្បវប្បធម៌សម្តែងរបស់ជនជាតិខ្លួន។ ផ្តើមពីនោះ នឹងរួមចំណែកបង្កើតនូវលក្ខណៈវប្បធម៌ដ៏វិសេសវិសាលរបស់ Khmer ទៀតផង៕

 

Danh Điệp

បំពេញកតញ្ញូធម៌ចំពោះបុព្វការីជន

រៀងរាល់ឆ្នាំ ឱ្យតែចូលដល់ខែភទ្របទ ជនរួមជាតិ Khmer នៅតំបន់ Nam Bộ តែងអំណរទទួលបុណ្យសែនដូនតា ឬហៅថា (បុណ្យភ្ជុំ) ដែលជាពិធីបុណ្យដ៏ធំមួយក្នុងឆ្នាំដើម្បីរំឭកនឹកគុណ និងតបស្នងសងគុណដល់ឪពុកម្តាយ ជីដូនជីតា និងបុព្វការីជន។ ក្នុងបរិយាកាសដ៏អធិកអធមនោះ ពិធី “ភ្ជុំបិណ្ឌ” ឬក៏ហៅ ពិធីដាក់បាយបិណ្ឌ បានក្លាយជាលក្ខណៈវប្បធម៌ជំនឿដ៏វិសេសវិសាល សំដែងនូវគុណធម៌ “ផឹកទឹកនឹកប្រភព”។

"រាត្រីដូនតា - ភូមិស្រុកផ្លាស់ថ្មី"

ជាមួយប្រធានបទ “រាត្រីដូនតា - ភូមិស្រុកផ្លាស់ថ្មី” កម្មវិធីសិល្បៈបម្រើពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ សែនដូនតាឆ្នាំ ២០២៥ ត្រូវបានក្រុមសិល្បៈ Khmer ខេត្តនិព័ន្ធ និងរៀបរៀងយ៉ាងច្រើនកម្មវិធីចំរៀងរបាំប្រពៃណីដ៏ប្លែកៗ ដើម្បីបម្រើមាមីងបងប្អូននៅតាមតំបន់ដាច់ស្រយាល និងវត្តអារាម សាលាទាន ព្រមទាំងតំបន់ដែលមានជនរួមជាតិរស់នៅច្រើនកុះករលើភូមិសាស្ត្រខេត្ត។

ស្នងបន្តឆន្ទៈមុះមុតនៃកងវរសេនាតូចលេខ៣០៧

ក្នុងការវាយឆ្មក់ខ្មាំងនៅ Bàu Thúi ដែលបច្ចុប្បន្នជាអនុសង្កាត់លេខ ៣០ សង្កាត់ An Xuyên ខេត្ត Cà Mau កាលថ្ងៃទី១៣ ខែមិនា ឆ្នាំ១៩៥៣ កងទ័ពយើងបានសម្លាប់ខ្មាំងប្រមាណ ៣០០នាក់ ព្រមទាំងរឹបយកបានអាវុធជាច្រើន និងចាប់បានជាងខ្មាំងចំនួន ៤០ នាក់ទៀតផង។ មកទល់សព្វថ្ងៃ ឆាកប្រយុទ្ធដែលទទួលបានជ័យជម្នះទាំងស្រុងនៅ Bàu Thúi របស់កងវរសេនាតូចលេខ ៣០៧ បានក្រើនរំឭកទុកជាសក្ខីភាពមួយដ៏អស្ចារ្យ បង្ហាញពីលក្ខណៈសម្បត្តិនៃភាពអង់អាចក្លាហាន និងល្បិចកលឈ្លាសវៃនៃកម្មាភិបាលយុទ្ធជនកងវរសេនាតូចលេខ ៣០៧។ ជ័យជម្នះនេះ បានក្លាយជានិមិត្តរូបនៃកម្លាំងសាមគ្គី និងស្មារតីតស៊ូប្រយុទ្ធរបស់វីរជន Cà Mau និង “តំបន់ភាគខាងត្បូងទទួលបានជ័យជម្នះ”។

ពិធីបោះបាយបិណ្ឌក្នុងសហគមន៍ជនរួមជាតិ Khmer

បោះបាយបិណ្ឌ ជាពិធីជំនឿមានតាំងពិបុរាណក្នុងសហគមជនរួមជាតិខ្មែរណាម។ នេះជាគ្រឿងដង្វាយដ៏ពិសេសសម្រាប់ឧទ្ទិសដល់ពួកប្រេតទាំងឡាយតាមទំនៀមព្រះពុទ្ធសាសនាខ្មែរ។ ពិធីនេះបានប្រព្រឹត្តឡើងតែម្តងគត់ក្នុងមួយឆ្នាំនារដូវបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ សែនដូនតាប្រពៃណី Khmer ។

ព័ណ៌ក្រហមប្រកបដោយមោទនភាព

សម្រាប់បណ្តាទង់បក្ស រួមទាំងទង់ជាតិមានព័ណ៌ក្រហមឆ្អៅជាអមតៈដក់ជាប់ក្នុងសន្តានចិត្តរបស់ប្រជាជនទូទាំងប្រទេស។ បណ្តាព័ណ៌ក្រហមនេះដែរបានរួមដំណើរការជាមួយបដិវត្តន៍តាមរយៈដំណាក់កាលនៃប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏មហស្ចារ្យ ដើម្បីបក់រវិចសម្រាប់ក្នុងទិវាបុណ្យឯករាជ្យជាតិ។ ទង់ព័ណ៌ក្រហមដែលប្រកបដោយមោទនភាព បក់រវិចក្នុងបេះដូងរបស់ប្រជាជន Việt Nam គ្រប់រូប។

“៨០ឆ្នាំ ប្រកបដោយភាពជឿជាក់ សាមគ្គី និងបំណងប្រាថ្នា”

ក្នុងឱកាសទិវាអនុស្សាវរីយ៍ ៨០ ឆ្នាំនៃបដិវត្តន៍ខែសីហា (១៩សីហា ឆ្នាំ១៩៤៥ - ១៩សីហា ឆ្នាំ២០២៥) និង ទិវាឯករាជ្យជាតិនៃប្រទេសសាធារណៈរដ្ឋសង្គមនិយម Việt Nam (២កញ្ញា ១៩៤៥ - ២កញ្ញា ឆ្នាំ២០២៥)។ ចាប់ពីថ្ងៃទី ១៩សីហា រហូតដល់ថ្ងៃ ២ញ្ញា ក្រុមសិល្បៈ Khmer ខេត្ត Cà Mau បានសហការជាមួយរោងមហោស្រព Cao Văn Lầu ចាត់តាំងកម្មវិធីសម្តែងសិល្បៈបម្រើមហាជនដោយប្រធានបទ៖ “៨០ឆ្នាំ ប្រកបដោយភាពជឿជាក់ សាមគ្គី និងបំណងប្រាថ្នា” នៅតាមបណ្តាភូមិស្រុកដែលមានបងប្អូនជនរួមជាតិភាគតិចរស់នៅ។

ទូក.ងលុងរស់ឡើងវិញ

នៅប្រមាណជាង ២ ខែទៀតប៉ុណ្ណោះ ពិធីបុណ្យអកអំបុក ប្រណាំងទូក.ងឆ្នាំ២០២៥នឹងប្រព្រឹត្តឡើង។ នេះជាព្រឹត្តិការណ៍វប្បធម៌ កីឡាដ៏ពិសេសរបស់បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer ទូទាំងតំបន់ Nam Bộ និយាយរួមនិង Cà Mau និយាយដោយឡែក រួមចំណែកអភិរក្ស និងលើកតម្កើងអត្តសញ្ញាណជាតិ។

ល្បែងកម្សាន្តសប្បាយសម្រាប់ឱកាសវិស្សមកាល

ក្នុងឱកាសវិស្សមកាលឆ្នាំនេះ ដើម្បីបង្កើតទីលានកម្សាន្តសប្បាយសម្រាប់ប្អូនៗសិស្សសាលានៅភូមិភាគ វត្តសិរីមង្គល ជ្រុងខ្មែរ (Rạch Giồng) ឃុំ Hồ Thị Kỷ ក៏បានរៀបចំចាត់តាំងពិធីប្រណាំងទូក.ងខ្នាតតូច (ទូក.ងដើមស្នោ)។ ថ្វីត្បិតតែនេះជាល្បែងកម្សាន្តសម្រាប់ប្អូនៗសិស្សានុសិស្សក៏ពិតមែន តែតែងទទួលបានការគាំទ្រពីមនុស្សចាស់យ៉ាងច្រើនកុះករអញ្ជើញមកចូលរួមទស្សនា និងលើកទឹកចិត្ត និងជំនួយឧបត្ថម្ភឧបករសម្ភារៈសម្រាប់ប្អូនៗរួមកម្សាន្ត។

អភិវឌ្ឍន៍ទេសចរណ៍ផ្តើមពីប្រពៃណីបុណ្យទាន

បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer លើភូមិសាស្ត្រខេត្ត Cà Mau មានលក្ខណៈវប្បធម៌យ៉ាងសម្បូរបែប ក្នុងនោះបណ្តាពិធីបុណ្យប្រពៃណីត្រូវបានចាត់ទុកជាសម្បត្តិដ៏ថ្លៃថ្នូទៀតផង។ នេះក៏ជាប្រភពនៃធម្មជាតិដែលកំពុងត្រូវបានគ្រប់បណ្តាស្ថាប័ន គណៈផ្នែកប្រមូលផ្តុំផ្សព្វផ្សាយដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ទេសចរណ៍ ឆ្លងតាមរយៈនោះ ក៏ដើម្បីការភិរក្ស និងពង្រីកតម្លៃវប្បធម៌ប្រពៃណីដ៏ល្អផូរផង់របស់ជនរួមជាតិ Khmer ផងដែរ។

បណ្តាវត្ត Khmer ​ដែលលេចធ្លោជាងគេនៅ Cà Mau

Cà Mau ជាតំបន់ចុងប៉ូចខាងត្បូងរបស់ប្រទេស ត្រូវបានបង្កើតមុននេះជាង៣០០ឆ្នាំមកហើយ។ នៅលើតំបន់ដែនដីដ៏សម្បូរភោគផលនេះ មានខឿនវប្បធម៌ Khmer អភិវឌ្ឍន៍យ៉ាងសកម្មដែលពេញដោយលក្ខណៈវប្បធម៌ដាច់ដោយឡែករបស់ខ្លួន។ ក្នុងនោះ ព្រះពុទ្ធសាសនាមានតួនាទីសំខាន់ខ្លាំងណាស់ក្នុងជីវភាពរស់នៅរបស់បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer។