Thứ năm, 2-10-25 03:04:06
Cà Mau, 32°C/ 32°C - 33°C Icon thời tiết nắng
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

លក្ខណៈបុរាណនៃវត្តចម្ការត្រើយត្បូង (Láng Cát)

Báo Cà Mau វត្តរតនារង្សី ចម្ការត្រើយត្បូង (Láng Cát) មានទីតាំងស្ថិតនៅសង្កាត់ Rạch Giá ខេត្ត An Giang ជាវត្ត Khmer បុរាណផងដែរសម្រាប់ខេត្ត An Giang។ វត្តត្រូវបានទទួលស្គាល់ជាបេតិកភណ្ឌប្តវត្តិសាស្ត្រថ្នាក់ជាតិតាមសេចក្តីកំណត់លេខ ៩២១-QĐ/BT ចុះថ្ងៃទី២០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៤។

ស្ថាបត្យកម្ម និងការតុបតែងរចនាវត្តរតនរង្សី ចម្ការត្រើយត្បូង (Láng Cát) ហាក់បីដូចជាអង្គរវត្ត។

វត្តរតនរង្សី ចម្ការត្រើយត្បូង (Láng Cát) ត្រូវបានកសាង និងរចនាបទតាមលក្ខណៈនៃស្ថាបត្យកម្មដ៏ពិសេសរបស់ជនរួមជាតិ Khmer។ នេះក៏ជាទីតាំងទាក់ទាញអារម្មណ៍ភ្ញៀវទេសចរណ៍ទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេសផងដែរដែលបានអញ្ជើញមកទស្សនានិងគោរពបូជា។ ជាមួយលក្ខណៈដ៏ពិសេសរបស់វត្ត ភ្ញៀវទេសចរណ៍ថែមទាំងបានទស្សនាផ្នែកខាងសិល្បៈប្រពៃណី Khmer ព្រមទាំងសិក្សាស្វែងយល់ពីប្រវត្តិវត្តទៀតផង។ ចំណុចដ៏ពិសេសរបស់វត្តគឺព្រះវិហារដែលត្រូវបានសាងឡើងយ៉ាងល្អប្រណិត រួមទាំងមានតម្កាល់ព្រះសារីរិកធាតុដែលព្រះឧបជ្ឈាយ៍ Hộ Tông និមន្តយកមកពីប្រទេស Ấn Độ កាលពីឆ្នាំ ១៩៥៧។

ព្រះសង្ឃវត្តរតនរង្សី ចម្ការត្រើយត្បូង (Láng Cát) ថែមទាំងចូលរួមដាំផ្កាសម្រាប់តុបតែងលម្អវត្តទៀតផង។

រាល់កិច្ចការងារជាប្រចាំរបស់ព្រះសង្ឃនៅវត្តរតនរង្សី ចម្ការត្រើយត្បូង (Láng Cát។

យោងតាមសង្ឃដីការរបស់ព្រះតេជគុណជំនាន់មុនៗ វត្តរត្នរង្សី ចម្ការត្រើយត្បូងត្រូវបានផ្តើមកសាងតាំងពីសតវត្ស៍ទី XV រួមមានបណ្តាស្ថានបត្យកម្មដ៏វិសេសវិសាលរបស់ Khmer ផងដែរ។ វត្តរតនរង្សី ចម្ការត្បើយត្បូង (Láng Cát) ពីដើមឡើងមាននាមជាច្រើន ដូចជា៖ អង្គរជុំ អង្គរជុំវង្សាជាដើម។ បន្ទាប់មក វត្តត្រូវបានផ្លាស់នាមទៅជារតនរង្សី ចម្ការត្រើយត្បូង (Láng Cát) ជាវត្តដែលមានផ្ទៃដីយ៉ាងធំទូលាយនៅភូមិភាគខាងត្បូងនៃក្រុង Rạch Giá ចាស់។ កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០០៩ វត្តរតនរង្សី​ចម្ការត្រើយត្បូងត្រូវបានផ្តើមសម្ពោធឆ្លងព្រះវិហារ។ ដល់ឆ្នាំ១៩៩៧ គណៈកម្មការ និងប្រជាពុទ្ធបរិស័ទបាននាំគ្នាចលនាសទ្ធាទឹកចិត្តដើម្បីចូលរួមជាវិភាគទានទឹកប្រាក់កសាង រហូតដល់ឆ្នាំ២០០៣ វត្តក៏បានកសាងសម្រេចជាស្ថាពរ។ អាស្រ័យគ្រួសារអ្នកចម្រៀង Thuỷ Tiên បានបររិច្ចាគដីសម្រាប់កសាងវត្ត។

មកទស្សនាវត្តរតនរង្សី ចម្ការត្រើយត្បូង (Láng Cát) ភ្ញៀវទេសចរណ៍ទាំងឡាយនឹងបានសិក្សាស្វែងយល់ពីលក្ខណៈនៃស្ថាបត្យកម្មបុរាណ Khmer។

ភាពអស្ចារ្យនៃព្រះវិហារវត្តរតនរង្សី ចម្ការត្រើយត្បូង (Láng Cát)។

 បងប្អូនប្រជាពុទ្ធបរិស័ទចូលរួមធ្វើកិច្ចការងារវត្ត។

ក្នុងអំឡុងជាង៥សតវត្ស៍កន្លងមក វត្តក៏ត្រូវបានអតីតចៅអធិការជាច្រើនជំនាន់ផ្តើមជួសជុល និងកសាងថ្មី ព្រមទាំងគិតគូរដល់ជីវភាពរស់នៅរបស់មាមីងពុទ្ធបរិស័ទ Khmer ក្នុងសហគមន៍។ ជាមួយប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏យូរអង្វែរនេះ វត្តរតនរង្សី ចម្ការត្រើយត្បូវ (Láng Cát) ក៏បានផ្សារភ្ជាប់ជាមួយសម័យសង្គ្រាមទាំងពីលើក ប្រឆាំងអាណានិគមបារាំង និង ចក្រពតអាមេរិកដ៏អង់អាចក្លាហាន ព្រមទាំងបានក្លាយជាមូលដ្ឋាននៃវត្តិសាស្ត្រ ប្រមូលផ្តុំអ្នកស្នេហាជាតិតស៊ូប្រឆាំងជាមួយពួកសត្រូវឈ្លានពានទឹកដី៕

Nhật Minh

វត្ត Khmer: “សារមន្ទីររស់” នៅកណ្តាលភូមិស្រុក

សម្រាប់តំបន់ភោគផលដូចជាខេត្ត Cà Mau បណ្តាវត្ត Khmer ទាំងឡាយ មិនត្រឹមតែជាសំណង់សាសនាដ៏សក្តិសិទ្ធប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជា "សារមន្ទីររស់" ដ៏វិសេសវិសាល និងជាកន្លែងអភិរក្ស និងពង្រីកនូវព្រលឹងនៃអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌សម្រាប់បញ្ញវន្តគ្រាប់ជំនាន់ទៀតផង។

លក្ខណៈដ៏ប្រពៃនៃពិធីបុណ្យសែនដូនតា

ប្រព្រឹត្តឡើងចាប់ពីថ្ងៃ ១៤រោច ខែភទ្របទ រហូតដល់ ថ្ងៃ ១កើត ខែអាស្សុជ បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌសែនដូនតា ដែលជាពិធីបុណ្យប្រពៃណីដ៏ធំ និងមានអត្ថន័យសំខាន់មួយរបស់បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer Nam Bộ។

វត្តឃោសិតារាម - សារមន្ទីរសិល្បៈ

ស្ថិតនៅចម្ងាយប្រហែល ៥ គីឡូម៉ែត្រពីមណ្ឌលនៃសង្កាត់ Bạc Liêu (ចាស់) វត្តឃោសិតារាម (មានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិ Cù Lao ឃុំ Hưng Hội) ប្រៀបបាននឹងសារមន្ទីរដែលរស់រវើកសម្រាប់ផ្នែកខាងសិល្បៈនៃស្ថាបត្យកម្ម Khmer ដែលត្រូវបានថែរក្សា និងអភិរក្សអស់រយៈពេលជាង ១៦០ ឆ្នាំកន្លងមកហើយ។

លក្ខណៈបុរាណនៃវត្តចម្ការត្រើយត្បូង (Láng Cát)

វត្តរតនារង្សី ចម្ការត្រើយត្បូង (Láng Cát) មានទីតាំងស្ថិតនៅសង្កាត់ Rạch Giá ខេត្ត An Giang ជាវត្ត Khmer បុរាណផងដែរសម្រាប់ខេត្ត An Giang។ វត្តត្រូវបានទទួលស្គាល់ជាបេតិកភណ្ឌប្តវត្តិសាស្ត្រថ្នាក់ជាតិតាមសេចក្តីកំណត់លេខ ៩២១-QĐ/BT ចុះថ្ងៃទី២០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៤។

ចលនាសង្គម ដើម្បីបម្រើសង្គមវិញ

ជនរួមជាតិ Hoa នៅ Cà Mau មានប្រមាណ ៦.២០០ គ្រួសារ ដោយមានប្រជាជនចំនួន ២៤.៦២៥ នាក់។ ជនជាតិ Hoaនៅទីនេះ បើទោះជាមិនច្រើនធៀបទៅនឹងខេត្តជិតខាងក៏ដោយ ប៉ុន្តែមានបញ្ញវន្ត គ្រូបង្រៀន និងពាណិជ្ជករយ៉ាងច្រើន។ ពួកគាត់មានស្មារតីសាមគ្គី ជួយឧបត្ថម្ភគ្នាទៅវិញទៅមក ហើយរស់នៅយ៉ាងចុះសម្រុងជាមួយសហគមន៍ជនជាតិដទៃទៀត។

ទេសភាពវត្តពុតធ្លេចាស់ (Hoà Bình Cũ)

វត្តសិរីពោធិមង្គល ពុតធ្លេចាស់ (Hoà Bình Cũ) មានទីតាំងស្ថិតនៅទីរួមស្រុក A1 ឃុំ Hoà Bình ខេត្ត Cà Mau ជាវត្ត Khmer បុរាណមួយដែលត្រូវបានផ្តើមកសាងក្នុងឆ្នាំ ១៥៥៦។ នេះក៏ជាវត្តដែលមានសគុណលើបដិវត្តន៍ផងដែរ។ ថ្វីត្បិតតែបានឆ្លងកាត់ជាច្រើនសម័យកាលនៃប្រវត្តិសាស្ត្រក៏ដោយ វត្តពុតធ្លេចាស់នូវតែរក្សាបានតម្លៃផ្នែកខាងស្ថាបត្យកម្មបែបប្រពៃណីបុរាណ ព្រមទាំងក្លាយជាកន្លែកទេសចរណ៍ជំនឿសានសាដ៏សំខាន់ផងដែរសម្រាប់សហគម Khmer នៅភូមិភាគ។

អស្ចារ្យនៃស្ថាបត្យកម្មវត្ត Vĩnh Hưng

ទីក្រុង Cần Thơ ជាក្រុងមួយដែលភ្ជាប់ជាមួយប្រវត្តិសាស្ត្រ និងអត្តសញ្ញាវប្បធម៌ដ៏យូរឡុងណាស់មកហើយ។ នេះក៏ជាតំបន់ទីតាំងដែលសម្បូរដោយសំណង់ខាងសាសនានៃវត្តអារាមរបស់បណ្តាជនជាតិជាបងប្អូន Kinh - Khmer - Hoa ដ៏ល្បីរន្ទឺ មានដូចជា៖ វត្តស្រឡូង (Chén Kiểu) វត្តសំរោង វត្តលោកយាយ Thiên Hậu និងវត្ត Đất Sét រាល់វត្តនីមួយៗតែងមានលក្ខណៈស្ថាបត្យកម្មដ៏ពិសេសផ្ទាល់ខ្លួន និងមានអាយុកាលរាប់រយឆ្នាំទៀតផង ទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍ជិតឆ្ងាយមកគោរពបូជា និងសិក្សាស្រាវជ្រាវ ក្នុងនោះមានវត្ត Vĩnh Hưng ផងដែរ។

បុណ្យ Vu Lan ជាពិធីសម្រាប់រំលឹក និងតបស្នងគុណ

បុណ្យ Vu Lan តាំងពីយូរណាស់មកហើយបានក្លាយជាពិធីបុណ្យវប្បធម៌ខាងព្រះពុទ្ធសាសនា និងជនជាតិ ដែលត្រូវបានចាត់តាំងក្នុងអំឡុងខែ៧ (ចន្ទគតិ) ជារៀងរាល់ឆ្នាំ សម្រាប់តបស្នងគុណឪពុកម្តាយ និងរំលឹកនឹកគុណបុព្វការីជនទាំងឡាយគ្រប់ជំនាន់ផងដែរ។

វត្តពងទឹកចាស់៖ ជិតមានព្រះវិហារថ្មី

វត្តមុនីសោភ័ណ ពងទឹកចាស់ ជាវត្ត Khmer បុរាណមួយក្នុងចំណោម ៧ វត្ត Khmer ដទៃទៀតរបស់ឃុំ Thạnh Trị (មានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិ Tân Lợi ឃុំ Thạnh Trị ខេត្ត Cần Thơ)។ វត្តត្រូវបានកសាងក្នុងឆ្នាំ ១៨៣០ គិតមកទល់បច្ចុប្បន្ន វត្តក៍ឆ្លងកាត់ ១៣ ជំនាន់ចៅអធិការដែរហើយ។

ភ្លឺចិញ្ចាចនៃប្រពៃណីស្នេហាជាតិ

ជាប់ដងផ្លូវជាតិលេខ ៦៣ នៃភូមិលេខ៧ ឃុំ Tân Lộc មានតំបន់បេតិកភណ្ឌដ៏ពិសេសមួយ នោះគឺវត្តសិរីមានជ័យវង្សស្រង់ ក្របីឃ្លៀច (Cao Dân) ជាទីតាំងតម្កល់អធិដ្ឋាតុរបស់ព្រះសង្ឃមួយអង្គដែលបានពលីជីវិតនាសម័យសង្គ្រាមប្រឆាំងចក្រពតអាមេរិករំដោះទឹកដី ហើយត្រូវបានប្រជាជននិយមហៅថា “ចេតិយគោរពបូជាវិរៈបុព្វជិតអតីតព្រះឧបជ្ឈាយ៍ Hữu Nhem”។