Thứ năm, 2-10-25 04:10:56
Cà Mau, 32°C/ 32°C - 33°C Icon thời tiết nắng
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

ភាពអស្ចារ្យនៃស្ថាបត្យកម្មវត្តបង្រៃចាស់ (Vàm Ray)

Báo Cà Mau Trà Vinh គឺជាខេត្តមួយដែលគេធ្លាប់បានដឹងថាមានវត្តអារាម Khmer ដ៏ច្រើនជាងគេទូទាំងប្រទេស Việt Nam ដោយមានទាំងអស់១៤៤វត្ត។ រាល់វត្តនីមួយៗតែងបានរៀបចំតុបតែងយ៉ាងល្អប្រណិតដោយក្បូរក្បាច់រចនានៃព្រះពុទ្ធសាសនាកណមហានិកាយ Khmer។ ក្នុងនោះមានវត្តកំពុងពោធិព្រឹក្ស ហៅបង្រៃចាស់ (Vàm Ray)។

ភាពល្អអស្ចារ្យនៃស្ថាបត្យកម្មកខ្លោងទ្វារវត្តកំពង់ពោធិព្រឹក្ស បង្រៃចាស់ (Vàm Ray)។

វត្តកំពង់ពោធិព្រឹក្ស បង្រៃចាស់ (Vàm Ray) ឬក៏និយមហៅថាវត្ត (ត្រឹមបេ -  Trầm Bê) មានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិបង្រៃ ឃុំ Hàm Tân ស្រុក Trà Cú ខេត្ត Trà Vinh ត្រូវបានកសាងនូវឆ្នាំ១៣២៥ នេះក៏ចាត់ទុកជាវត្ត Khmer បុរាណមួយរបស់ស្រុក Trà Cú ផងដែរ។ ឆ្លងកាត់សម័កាលនៃប្រវត្តិសាស្ត្រ វត្តក៏មានការទ្រុឌទ្រោមយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរមិនអាចឆ្លើតតបតាមតម្រូវការសកម្មភាពជំនឿសាសនាបាន។

ព្រះវិហារវត្តបង្រៃចាស់ (Vàm Ray) កសាងថ្មីអាស្រ័យការឧបត្ថម្ភទាំងស្រុងរបស់ឧបាសក ត្រឹមបេ (Trầm Bê)។

បន្ទាប់មក វត្តក៏ត្រូវបានឧបាសក ត្រឹមបេ (Trầm Bê) ដែលជាសេដ្ឋី Khmer ដ៏ល្បីមួយរូបប្រចាំខេត្តមានសទ្ធាជ្រះថ្លាបានជំនួយបច្ច័យកសាងព្រះវិហារថ្មី និងដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការកាលពីឆ្នាំ២០១០ រួមទាំងបណ្តាសមិទ្ធផលផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតសរុបទឹកប្រាក់៥០ពាន់លានដុង។ ហើយបណ្តាសិប្បករដែលល្បីៗប្រចាំខេត្តក៏ត្រូវបានលោកអញ្ជើញមកចេញប្លង់កសាងសម្រេចជាស្ថាពរក្នុងរយៈពេលត្រឹមតែ៣ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះហើយទើបអ្នកភូមិនិយមហៅថាវត្ត ត្រឹម បេ (Trầm Bê) ដែលជាឈ្មោះរបស់ឧបាសកអ្នកមានសទ្ធាកសាងវត្តនេះឯង។

ភាពអស្ចារ្យសម្រាប់ផ្នែកខាងសិល្បៈរបស់វត្តត្រូវបានបង្ហាញយោងតាមក្បូរក្បាច់រចនាយ៉ាងវិសេសវិសាលតាំងពីដើមសរសវត្ត កាំជណ្តើរនិងដំបូលវិហារ។ រាល់សរសរនីមួយៗជុំវិញព្រះវិហារសុទ្ធតែមានរូបចម្លាក់ក្បាលព្រហ្មមុខ៤និងយក្សបង្ហាញនូវភាពអស្ចារ្យនិងកាចសាហាវរបស់ខ្លួនដើម្បីការពារវត្តអារាម ព្រមទាំងមានរូបចម្លាក់សត្វដែលតំណាងឱ្យឆ្នាំទាំង១២មួយទៀតផង។ ក្រៅពីនោះ វត្តថែមទាំងមានព្រះពុទ្ធបដិមាករទ្រង់បរិនិព្វានដ៏ធំប្រវែង៥៤ម៉ែត្រអមដោយម្លប់នៃដើមគរគីនិងឈើទាលដ៏ត្រជាក់។

និម្មនិតរូបតំណាងឱ្យឆ្នាំទាំង១២តាមលក្ខណៈប្រពៃណី Khmer នៅវត្តបង្រៃចាស់ (Vàm Ray)។

វត្តកំពង់ពោធិព្រឹក្ស បង្រៃចាស់ (Vàm Ray) មានភាពអស្ចារ្យហាក់បីដូចជាព្រះបរមរាជវាំងប្រកបដោយព័ណ៌លឿងយ៉ាងភ្លឺត្រចះ និងក្បូរក្បាច់រចនាយ៉ាងលម្អិតទៀតផង។ មកទស្សនាវត្តកំពង់ពោធិព្រឹក្ស ភ្ញៀវទេសចរណ៍ទាំងឡាយនឹងមានអារម្មណ៍ស្រស់ស្រាលចំពោះក្បូរក្បាច់រចនាផ្នែកខាងសិល្បៈចម្លាក់ប្រជា ប្រិយនិងរចនាបថនៃស្ថាបត្យកម្មធម្មរបស់វត្ត៕

 

Chanh Đa

វត្ត Khmer: “សារមន្ទីររស់” នៅកណ្តាលភូមិស្រុក

សម្រាប់តំបន់ភោគផលដូចជាខេត្ត Cà Mau បណ្តាវត្ត Khmer ទាំងឡាយ មិនត្រឹមតែជាសំណង់សាសនាដ៏សក្តិសិទ្ធប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជា "សារមន្ទីររស់" ដ៏វិសេសវិសាល និងជាកន្លែងអភិរក្ស និងពង្រីកនូវព្រលឹងនៃអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌សម្រាប់បញ្ញវន្តគ្រាប់ជំនាន់ទៀតផង។

លក្ខណៈដ៏ប្រពៃនៃពិធីបុណ្យសែនដូនតា

ប្រព្រឹត្តឡើងចាប់ពីថ្ងៃ ១៤រោច ខែភទ្របទ រហូតដល់ ថ្ងៃ ១កើត ខែអាស្សុជ បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌសែនដូនតា ដែលជាពិធីបុណ្យប្រពៃណីដ៏ធំ និងមានអត្ថន័យសំខាន់មួយរបស់បងប្អូនជនរួមជាតិ Khmer Nam Bộ។

វត្តឃោសិតារាម - សារមន្ទីរសិល្បៈ

ស្ថិតនៅចម្ងាយប្រហែល ៥ គីឡូម៉ែត្រពីមណ្ឌលនៃសង្កាត់ Bạc Liêu (ចាស់) វត្តឃោសិតារាម (មានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិ Cù Lao ឃុំ Hưng Hội) ប្រៀបបាននឹងសារមន្ទីរដែលរស់រវើកសម្រាប់ផ្នែកខាងសិល្បៈនៃស្ថាបត្យកម្ម Khmer ដែលត្រូវបានថែរក្សា និងអភិរក្សអស់រយៈពេលជាង ១៦០ ឆ្នាំកន្លងមកហើយ។

លក្ខណៈបុរាណនៃវត្តចម្ការត្រើយត្បូង (Láng Cát)

វត្តរតនារង្សី ចម្ការត្រើយត្បូង (Láng Cát) មានទីតាំងស្ថិតនៅសង្កាត់ Rạch Giá ខេត្ត An Giang ជាវត្ត Khmer បុរាណផងដែរសម្រាប់ខេត្ត An Giang។ វត្តត្រូវបានទទួលស្គាល់ជាបេតិកភណ្ឌប្តវត្តិសាស្ត្រថ្នាក់ជាតិតាមសេចក្តីកំណត់លេខ ៩២១-QĐ/BT ចុះថ្ងៃទី២០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ១៩៩៤។

ចលនាសង្គម ដើម្បីបម្រើសង្គមវិញ

ជនរួមជាតិ Hoa នៅ Cà Mau មានប្រមាណ ៦.២០០ គ្រួសារ ដោយមានប្រជាជនចំនួន ២៤.៦២៥ នាក់។ ជនជាតិ Hoaនៅទីនេះ បើទោះជាមិនច្រើនធៀបទៅនឹងខេត្តជិតខាងក៏ដោយ ប៉ុន្តែមានបញ្ញវន្ត គ្រូបង្រៀន និងពាណិជ្ជករយ៉ាងច្រើន។ ពួកគាត់មានស្មារតីសាមគ្គី ជួយឧបត្ថម្ភគ្នាទៅវិញទៅមក ហើយរស់នៅយ៉ាងចុះសម្រុងជាមួយសហគមន៍ជនជាតិដទៃទៀត។

ទេសភាពវត្តពុតធ្លេចាស់ (Hoà Bình Cũ)

វត្តសិរីពោធិមង្គល ពុតធ្លេចាស់ (Hoà Bình Cũ) មានទីតាំងស្ថិតនៅទីរួមស្រុក A1 ឃុំ Hoà Bình ខេត្ត Cà Mau ជាវត្ត Khmer បុរាណមួយដែលត្រូវបានផ្តើមកសាងក្នុងឆ្នាំ ១៥៥៦។ នេះក៏ជាវត្តដែលមានសគុណលើបដិវត្តន៍ផងដែរ។ ថ្វីត្បិតតែបានឆ្លងកាត់ជាច្រើនសម័យកាលនៃប្រវត្តិសាស្ត្រក៏ដោយ វត្តពុតធ្លេចាស់នូវតែរក្សាបានតម្លៃផ្នែកខាងស្ថាបត្យកម្មបែបប្រពៃណីបុរាណ ព្រមទាំងក្លាយជាកន្លែកទេសចរណ៍ជំនឿសានសាដ៏សំខាន់ផងដែរសម្រាប់សហគម Khmer នៅភូមិភាគ។

អស្ចារ្យនៃស្ថាបត្យកម្មវត្ត Vĩnh Hưng

ទីក្រុង Cần Thơ ជាក្រុងមួយដែលភ្ជាប់ជាមួយប្រវត្តិសាស្ត្រ និងអត្តសញ្ញាវប្បធម៌ដ៏យូរឡុងណាស់មកហើយ។ នេះក៏ជាតំបន់ទីតាំងដែលសម្បូរដោយសំណង់ខាងសាសនានៃវត្តអារាមរបស់បណ្តាជនជាតិជាបងប្អូន Kinh - Khmer - Hoa ដ៏ល្បីរន្ទឺ មានដូចជា៖ វត្តស្រឡូង (Chén Kiểu) វត្តសំរោង វត្តលោកយាយ Thiên Hậu និងវត្ត Đất Sét រាល់វត្តនីមួយៗតែងមានលក្ខណៈស្ថាបត្យកម្មដ៏ពិសេសផ្ទាល់ខ្លួន និងមានអាយុកាលរាប់រយឆ្នាំទៀតផង ទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរណ៍ជិតឆ្ងាយមកគោរពបូជា និងសិក្សាស្រាវជ្រាវ ក្នុងនោះមានវត្ត Vĩnh Hưng ផងដែរ។

បុណ្យ Vu Lan ជាពិធីសម្រាប់រំលឹក និងតបស្នងគុណ

បុណ្យ Vu Lan តាំងពីយូរណាស់មកហើយបានក្លាយជាពិធីបុណ្យវប្បធម៌ខាងព្រះពុទ្ធសាសនា និងជនជាតិ ដែលត្រូវបានចាត់តាំងក្នុងអំឡុងខែ៧ (ចន្ទគតិ) ជារៀងរាល់ឆ្នាំ សម្រាប់តបស្នងគុណឪពុកម្តាយ និងរំលឹកនឹកគុណបុព្វការីជនទាំងឡាយគ្រប់ជំនាន់ផងដែរ។

វត្តពងទឹកចាស់៖ ជិតមានព្រះវិហារថ្មី

វត្តមុនីសោភ័ណ ពងទឹកចាស់ ជាវត្ត Khmer បុរាណមួយក្នុងចំណោម ៧ វត្ត Khmer ដទៃទៀតរបស់ឃុំ Thạnh Trị (មានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិ Tân Lợi ឃុំ Thạnh Trị ខេត្ត Cần Thơ)។ វត្តត្រូវបានកសាងក្នុងឆ្នាំ ១៨៣០ គិតមកទល់បច្ចុប្បន្ន វត្តក៍ឆ្លងកាត់ ១៣ ជំនាន់ចៅអធិការដែរហើយ។

ភ្លឺចិញ្ចាចនៃប្រពៃណីស្នេហាជាតិ

ជាប់ដងផ្លូវជាតិលេខ ៦៣ នៃភូមិលេខ៧ ឃុំ Tân Lộc មានតំបន់បេតិកភណ្ឌដ៏ពិសេសមួយ នោះគឺវត្តសិរីមានជ័យវង្សស្រង់ ក្របីឃ្លៀច (Cao Dân) ជាទីតាំងតម្កល់អធិដ្ឋាតុរបស់ព្រះសង្ឃមួយអង្គដែលបានពលីជីវិតនាសម័យសង្គ្រាមប្រឆាំងចក្រពតអាមេរិករំដោះទឹកដី ហើយត្រូវបានប្រជាជននិយមហៅថា “ចេតិយគោរពបូជាវិរៈបុព្វជិតអតីតព្រះឧបជ្ឈាយ៍ Hữu Nhem”។