(CMO) Trẻ em là tương lai của đất nước, vì vậy các em cần được lớn lên và trưởng thành trong môi trường xã hội an toàn, được pháp luật bảo vệ. Việc bảo vệ trẻ em khỏi bị xâm hại là trách nhiệm của mỗi gia đình, mỗi người và toàn xã hội.
Chính vì thế, các sở, ban, ngành tỉnh Cà Mau đã chung tay phối hợp để triển khai nhiều chương trình, hoạt động nhằm giảm thiểu tình trạng xâm hại tình dục ở trẻ em với nhiều hình thức và nội dung phù hợp.
Nhiều hoạt động vì trẻ em
Chị Nguyễn Thị Ngọc Thuý, Phó chủ tịch Hội LHPN tỉnh, cho biết: “Thời gian qua, các cấp Hội LHPN luôn quan tâm các đối tượng phụ nữ, trẻ em có nguy cơ (dễ rơi vào tệ nạn xã hội, bị bạo lực, bị xâm hại, bị tai nạn thương tích…) trên địa bàn để kịp thời vận động ngăn ngừa; đưa vào sinh hoạt chi, tổ hội phụ nữ để tạo điều kiện hỗ trợ, giúp đỡ".
Theo đó, phụ nữ các cấp trong tỉnh đã chọn các chuyên đề: Giáo dục cha mẹ trong chăm sóc và bảo vệ trẻ em; Kiến thức tiền hôn nhân; Luật trẻ em; Không lựa chọn giới tính khi sinh; Phòng, chống xâm hại tình dục trẻ em… để sinh hoạt và tổ chức được 4.867 cuộc, có 190.922 lượt hội viên, phụ nữ tham gia.
Vận động chị em thành lập và phát huy hiệu quả 717 địa chỉ tin cậy ở cộng đồng nhằm bảo vệ, hỗ trợ phụ nữ, trẻ em bị bạo hành, xâm hại; vận động phụ nữ sẵn sàng lên tiếng trước những vấn đề có liên quan đến phụ nữ và trẻ em tại cộng đồng… Ðồng thời, phối hợp với các trường tiểu học xa trung tâm, tổ chức nhiều sự kiện truyền thông "Hãy tự bảo vệ chính mình" nhằm tuyên truyền, vận động trẻ nâng cao ý thức chủ động ứng phó với những tình huống xấu xảy ra với mình, những kiến thức về an toàn giao thông, phòng chống tai nạn thương tích, phòng chống xâm hại trẻ em.
 |
| Bảo vệ trẻ trước tác động xấu của xã hội, ngoài sự phối hợp của các cấp, các ban, ngành, đoàn thể thì sự chung tay của gia đình là điều cốt yếu giúp trẻ pháp triển toàn diện. |
"Ðại dịch Covid-19 đi qua không chỉ làm ảnh hưởng nặng nề về kinh tế mà còn khiến nhiều trẻ em mồ côi cha mẹ. Trước thực tế đó, Hội LHPN tỉnh đã xây dựng Chương trình “Mẹ đỡ đầu” hỗ trợ chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ mồ côi do tác động của dịch Covid-19. Ðến nay, 100% xã, phường, thị trấn nơi có trẻ mồ côi do Covid-19 nhận làm mẹ đỡ đầu 102 trẻ, với các hoạt động hỗ trợ nhà ở, học hành, y tế và sinh kế để có thu nhập nuôi dưỡng trẻ…", chị Nguyễn Thị Ngọc Thuý cho biết thêm.
Song song với hoạt động của Hội LHPN tỉnh, thời gian qua, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh đã xây dựng Kế hoạch hướng dẫn địa phương thực hiện tốt các kế hoạch chuyên đề về bảo vệ trẻ em, phối hợp với các đơn vị có liên quan tổ chức tập huấn về Luật Trẻ em; Nghị định số 56/2017/NÐ-CP, ngày 9/5/2017 của Chính phủ và các chính sách, pháp luật về trẻ em cho cộng đồng, cha, mẹ, người chăm sóc trẻ, cũng như cho chính bản thân các em biết để phòng ngừa, không để kẻ xấu lợi dụng. Nâng cao kiến thức, kỹ năng về bảo vệ trẻ em cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức làm công tác bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em và cộng tác viên tại ấp, khóm trên địa bàn tỉnh. Sở cũng thường xuyên ban hành các văn bản chỉ đạo, nhắc nhở việc cập nhật số liệu trẻ em, báo cáo định kỳ các chỉ số thực hiện quyền trẻ em, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, báo cáo kịp thời khi có vụ việc trẻ em bị xâm hại, xây dựng kế hoạch hỗ trợ, can thiệp trẻ em bị xâm hại để kịp thời hỗ trợ, giúp đỡ các em vượt qua khó khăn và hoà nhập cộng đồng.
“Ðặc biệt, từ năm 2018 đến nay, Sở đã xây dựng mô hình "Ðịa chỉ tin cậy - nhà tạm lánh" nhằm ngăn ngừa và giảm thiểu tác hại của bạo lực trên cơ sở giới tại xã Tân Hưng Ðông, huyện Cái Nước; xã Tân Trung, huyện Ðầm Dơi; xã Tân Lộc, huyện Thới Bình và Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh. Thông qua việc thực hiện hiệu quả các mô hình, trẻ em được bảo vệ, chăm sóc và giáo dục ngày càng tốt hơn, việc thực hiện quy trình hỗ trợ can thiệp cho trẻ em bị bạo lực, xâm hại, có nguy cơ trẻ em bị rơi vào hoàn cảnh đặc biệt kịp thời, các quyền cơ bản của trẻ em đảm bảo, góp phần ngăn ngừa trẻ em bị bạo lực, xâm hại, giảm nguy cơ trẻ em bị rơi vào hoàn cảnh đặc biệt”, bà Nguyễn Thu Tư, Phó giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, chia sẻ.
Tỉnh đoàn Cà Mau nói chung và Hội đồng Ðội tỉnh nói riêng cũng có nhiều kế hoạch triển khai hàng năm với mục đích nâng cao ý thức về giới tính cho lứa tuổi học sinh trung học phổ thông và trung học cơ sở, trọng tâm vẫn là khối trung học phổ thông, vì đây là lứa tuổi đang chuyển từ vị thành niên sang trưởng thành nên rất dễ lệch lạc, thiếu suy nghĩ. Tỉnh đoàn chỉ đạo các Ðoàn trường thực hiện tập huấn nói sâu về giới tính, bạo lực học đường...
Chị Hồ Quý Nhi, Uỷ viên Ban Thường vụ Tỉnh đoàn, Phó chủ tịch Thường trực Hội đồng Ðội tỉnh, Trưởng ban Thanh thiếu nhi trường học Tỉnh đoàn Cà Mau, cho biết: “Hàng quý, chúng tôi sẽ có các chương trình về giáo dục giới tính chứ không tập trung một lượt toàn trường cùng nghe. Thông thường sẽ chia theo độ tuổi. Các chương trình này hàng năm đều triển khai, chỉ đạo làm ở cấp trường. Nếu tổ chức cấp tỉnh, đưa các em tập trung về sẽ không được đông. Còn khi đưa về trường, em nào cũng sẽ được bổ sung những kiến thức cần thiết. Nhà trường sẽ kết hợp với trung tâm tư vấn ở các huyện để có chuyên gia hướng dẫn và tư vấn cho các em".
Ở cấp tỉnh, mỗi năm sẽ có 1-2 chương trình phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội để phổ cập kiến thức cho các em về Luật Trẻ em và tổ chức diễn đàn "Lắng nghe trẻ em nói" để lắng nghe tâm tư, nguyện vọng, đề xuất của các em.
Còn đó thách thức
Không thể phủ nhận những nỗ lực của các sở, ban, ngành, địa phương trong việc nâng cao ý thức về giáo dục giới tính, tuyên truyền Luật Trẻ em… nhằm phòng chống những vụ xâm hại tình dục và tấn công trẻ em, nhưng hiệu quả chưa như mong đợi.
Nhìn nhận từ thực tế, công tác, hoạt động bảo vệ trẻ hầu hết được lồng ghép chung cho các chương trình, chưa có những hoạt động riêng biệt cho trẻ em. Chị Thuý bộc bạch: “Trước khi có dịch bệnh xảy ra, Hội cũng có phối hợp với các sở, ngành, địa phương tổ chức các hoạt động cộng đồng cho các cháu nhằm nâng cao nhận thức để bảo vệ chính mình, nhưng hơn 2 năm nay hoạt động này tạm ngưng. Một phần do ảnh hưởng của dịch bệnh, một phần thiếu nguồn kinh phí triển khai thực hiện”.
 |
| Các hoạt động chỉ có lồng ghép vào các cuộc họp hội chứ hoạt động cộng đồng vì trẻ em còn nhiều khó khăn, nhất là kinh phí thực hiện. |
Mặt khác, cái khó chủ yếu mà hầu hết các địa phương gặp phải là công tác tuyên truyền giáo dục các chủ trương, chính sách, pháp luật về công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em chưa được thường xuyên, còn thiếu chiều sâu, chưa đa dạng các hình thức tuyên truyền, một bộ phận Nhân dân nhận thức về tầm quan trọng trong công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em nói chung, trẻ em bị xâm hại nói riêng còn hạn chế.
Ðội ngũ cán bộ làm công tác trẻ em thường xuyên thay đổi, chưa được đào tạo bài bản kiến thức và kỹ năng làm việc với trẻ. Một số cộng tác viên bảo vệ, chăm sóc trẻ em và dân số kế hoạch hoá gia đình ở khóm, ấp năng lực giới hạn, dẫn đến việc quản lý trẻ em chưa chặt chẽ, phần nào ảnh hưởng đến công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em trên địa bàn.
Thêm nữa, khi triển khai các chương trình về giáo dục giới tính, chống xâm hại tình dục trẻ em ở các vùng sâu, vùng xa, cha mẹ vẫn còn tâm lý ngại ngùng khi lắng nghe, dẫn đến số lượng đưa con và cùng con đến các buổi tuyên truyền để học hỏi, tiếp nhận những kiến thức còn rất thấp.
Chị Hồ Quý Nhi cho biết: “Ở vùng sâu, vùng xa, điều kiện giám sát con em mình, đặc biệt là những phụ huynh đi làm ăn xa sẽ không có thời gian, cho dù họ biết tất cả những cái mà chúng tôi muốn truyền đạt nhưng họ không thể tham gia, dẫn đến không biết cách dạy con tự bảo vệ như thế nào! Có rất nhiều trường hợp bị xâm hại, bạo lực xảy ra mà hầu hết là do sự lơ là của chính gia đình. Ðó là điều chúng tôi khó cải thiện được”.
Ðể bảo vệ trẻ trước những tác động xấu của xã hội, cần sự định hướng kịp thời từ người lớn và sự chung tay bảo vệ của toàn xã hội để thế hệ tương lai của đất nước được trưởng thành trong môi trường an toàn, tốt đẹp nhất có thể./.
Kim Cương - Lam Khánh
Xem thêm bình luận