(CMO) Dân quân tự vệ (DQTV) là lực lượng vũ trang quần chúng không thoát ly sản xuất, công tác. Trong thời bình, DQTV là lực lượng nòng cốt, có nhiệm vụ vừa lao động sản xuất, vừa đóng vai trò xung kích trong bảo vệ sản xuất; phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, địch hoạ và các sự cố nghiêm trọng khác. Ðồng thời, phối hợp với lực lượng an ninh cơ sở giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương, cơ sở; tham gia xây dựng cơ sở vững mạnh, toàn diện, góp phần xây dựng khu vực phòng thủ địa phương ngày càng vững chắc. Ở biên giới, biển, đảo, DQTV phối hợp với Bộ đội Biên phòng giữ vững chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và an ninh biên giới của Tổ quốc.
Hiện nay, lực lượng DQTV được quan tâm xây dựng, kiện toàn, phát triển rộng khắp, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao.
Bài 1: Lực lượng nòng cốt ở cơ sở
Thời gian qua, các cơ quan quân sự địa phương luôn chủ động, tích cực thực hiện công tác quốc phòng, quân sự địa phương, công tác DQTV cấp mình. Ðây là hoạt động thường xuyên, liên tục. Có thể nói, việc xây dựng lực lượng DQTV vững mạnh, rộng khắp cả về lực lượng và chất lượng là một trong những nhiệm vụ quan trọng.
Hoạt động này góp phần xây dựng nền quốc phòng toàn dân, lực lượng DQTV rộng khắp, vững mạnh, nhất là đảm bảo an ninh, tạo điều kiện thuận lợi để các địa phương phát triển kinh tế, văn hoá - xã hội.
Lực lượng DQTV thường xuyên được huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu.
Nâng cao chất lượng
DQTV là lực lượng vũ trang quần chúng không thoát ly sản xuất, công tác, được tổ chức ở địa phương gọi là dân quân; được tổ chức ở cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, đơn vị sự nghiệp, tổ chức kinh tế, gọi là tự vệ.
Những năm qua, công tác tổ chức, xây dựng lực lượng DQTV luôn được đặc biệt quan tâm thực hiện theo hướng nâng cao chất lượng, hoạt động hiệu quả. Công tác xây dựng lực lượng được triển khai đồng bộ, hiệu quả, đạt 1,35% so với tổng dân số.
Hiện nay các huyện, thành phố, xã, phường, thị trấn, khóm, ấp duy trì nghiêm lực lượng DQTV trực sẵn sàng chiến đấu; tổ chức tuần tra, canh gác, phối hợp hoạt động bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội đạt kết quả tốt. Theo Phòng Tham mưu, Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh, trong năm 2022, hoạt động trên đã phát hiện 257 đối tượng vi phạm an ninh trật tự, đã được cơ quan chức năng xử lý.
Trung tá Văn Hoàng Lem, Phó chỉ huy trưởng Ban CHQS huyện Năm Căn, chia sẻ: “Ðảng uỷ, Ban CHQS huyện xác định, công tác xây dựng lực lượng DQTV là một trong những nhiệm vụ hết sức quan trọng. Từ đó, tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền địa phương quán triệt, tổ chức thực hiện nghiêm túc các văn bản của trên. Trong những năm qua, lực lượng DQTV của huyện Năm Căn luôn làm tốt nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, tham gia các hoạt động ở địa phương”.
Chú trọng đào tạo
Công tác xây dựng lực lượng DQTV được thực hiện chặt chẽ, từ khâu tuyển chọn, huấn luyện và giáo dục đào tạo đội ngũ cán bộ quân sự. Thượng tá Ngô Thành Công, Chính trị viên Ban CHQS TP Cà Mau, cho biết: “Ðến nay, hầu hết đội ngũ cán bộ quân sự cơ sở, lực lượng dân quân cơ động, dân quân thường trực có bản lĩnh chính trị vững vàng, tinh thần trách nhiệm cao, có năng lực hoạt động thực tiễn, gắn bó máu thịt với Nhân dân; là lực lượng nòng cốt, quan trọng trong thực hiện nhiệm vụ quân sự, quốc phòng ở cơ sở, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao”.
Lực lượng DQTV Phường 6, TP Cà Mau giúp người dân khắc phục hậu quả lốc xoáy. (Ảnh chụp ngày 30/7/2023).
Thời gian qua, công tác đào tạo, bố trí sử dụng cán bộ ngành quân sự cơ sở luôn được quan tâm. Thực hiện theo Quyết định số 799/QÐ-TTg ngày 25/5/2011 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Ðề án đào tạo cán bộ ban CHQS xã, phường, thị trấn trình độ cao đẳng, đại học ngành quân sự cơ sở đến năm 2020 và những năm tiếp theo. Ban CHQS thành phố phối hợp với Ban Tổ chức Thành uỷ, Phòng Nội vụ thành phố, chính quyền địa phương các cấp quy hoạch, sắp xếp, bố trí cán bộ quân sự cấp xã đúng theo Thông tư Liên tịch số 01/2013 của Bộ Nội vụ - Bộ Quốc phòng và Thông tư số 13/2019 của Bộ Nội vụ hướng dẫn một số quy định công chức cấp xã và người hoạt động không chuyên trách cấp xã, ở thôn, tổ dân phố.
Tính đến nay, nhiều cán bộ qua đào tạo ngành quân sự cơ sở, bao gồm trung cấp, cao đẳng, và đào tạo đại học liên thông; trong đó, có nhiều chỉ huy trưởng, phó chỉ huy trưởng được phát triển lên vị trí cao và bố trí các chức danh khác.
Bên cạnh đó, công tác xây dựng lực lượng, giáo dục chính trị, pháp luật, huấn luyện DQTV đạt hiệu quả cao đã góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của DQTV. Thượng tá Ngô Thành Công cho biết thêm: “6 tháng đầu năm đã tổ chức diễn tập chiến đấu cấp xã trong khu vực phòng thủ đạt kết quả khá. Ðến nay, 100% ban CHQS xã, phường đã xây dựng các kế hoạch chiến đấu phòng thủ, hằng năm đều rà soát, bổ sung hoàn chỉnh kế hoạch sát với tình hình thực tế và tổ chức luyện tập theo phương án. Ðồng thời, tham gia luyện tập, diễn tập chiến đấu trong khu vực phòng thủ cấp xã, phòng thủ dân sự theo kế hoạch”.
Có thể nói, nhận thức trách nhiệm về công tác xây dựng lực lượng vũ trang thành phố nói chung và DQTV nói riêng được cấp uỷ, chính quyền địa phương các cấp đặc biệt quan tâm. Ý thức của cán bộ, đảng viên, lực lượng DQTV và Nhân dân sau khi được quán triệt, tuyên truyền Luật DQTV được nâng lên; biết vận dụng pháp luật DQTV gắn với thực hiện nhiệm vụ, chức trách trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, làm tham mưu, tổ chức xây dựng, huấn luyện, hoạt động và chế độ chính sách của DQTV. Từ đó, tăng cường hiệu lực quản lý Nhà nước, nâng cao chất lượng tổng hợp lực lượng DQTV, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quốc phòng - an ninh trong tình hình mới./.
Ðặng Duẩn - Quách Nguyên
Bài 2: Gắn bó máu thịt với dân