(CMO) Ðể tạo sức bật mới cho kinh tế tập thể (KTTT), Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 340/QÐ-TTg phê duyệt chiến lược phát triển KTTT, hợp tác xã (HTX) giai đoạn 2021-2030. Tuy nhiên, để chính sách đi vào thực tiễn, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng khu vực KTTT phải có sự "thay máu" mạnh mẽ cả về tư duy lẫn hình thức tổ chức sản xuất để bắt kịp thị trường, phát triển bền vững.
Chân dung HTX kiểu mới
Sau gần 20 năm tổ chức thực hiện Nghị quyết số 13/NQ-TW ngày 18/3/2002, khu vực KTTT đã đạt nhiều kết quả quan trọng trong việc tái cơ cấu lại sản xuất, thúc đẩy sản xuất hàng hoá phát triển, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân. Ðặc biệt, từ khi Luật HTX năm 2012 ra đời, số lượng tổ hợp tác (THT), HTX được thành lập và phát triển cả quy mô về số lượng và chất lượng hoạt động ngày càng nâng cao. Trong mỗi ngành, mỗi lĩnh vực đã và đang hình thành phát triển nhiều mô hình THT, HTX nông nghiệp với các phương thức tổ chức hoạt động đa dạng, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.
Ông Trần Quốc Hương, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ hỗ trợ HTX, doanh nghiệp vừa và nhỏ, cho biết, hiện toàn tỉnh có 258 HTX với 4.097 thành viên, tăng 3.002 thành viên, vốn điều lệ của các HTX là 435.902 triệu đồng, tăng 372.658 triệu đồng so với thời điểm năm 2001. Doanh thu trong HTX đạt 850 triệu đồng/năm, tăng 680 triệu đồng, lợi nhuận của HTX là 200 triệu đồng/năm, tăng 180 triệu đồng so thời điểm 31/12/2001. Thu nhập bình quân của thành viên HTX, lao động của HTX ước khoảng 40 triệu đồng/người/năm, tăng 37 triệu đồng so với thời điểm 31/12/2001. Số HTX kiểu mới hoạt động hiệu quả theo Luật HTX 2012 hiện là 62, tăng 37 HTX so với thời điểm 2001.
Ông Trần Quốc Hương cho biết thêm, trong 258 HTX này có đến 180 HTX nông nghiệp, chiếm 69,8% tổng số HTX toàn tỉnh. Phần lớn tổ chức được dịch vụ đầu vào, đầu ra phục vụ thành viên. Cái mới dễ thấy là các HTX ứng dụng khoa học - công nghệ vào sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm; xây dựng nhãn hiệu, xuất xứ hàng hoá, liên kết được với doanh nghiệp, tìm được đầu ra tiêu thụ sản phẩm hàng hoá cho thành viên. Ðặc biệt, các HTX hoạt động trên lĩnh vực thuỷ sản có bước phát triển mạnh trong thời gian gần đây; các mô hình nuôi thuỷ sản thâm canh, siêu thâm canh và sản xuất lúa - tôm ở các địa phương bước đầu đem lại thành công.
 |
| Xã viên HTX Dịch vụ nông nghiệp Ông Muộn, xã lý Văn Lâm, TP Cà Mau thu hoạch lúa hoàn toàn bằng cơ giới. Ảnh: HOÀNG VŨ |
Ông Nguyễn Vũ Trường, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Kinh Dớn, xã Khánh Bình Tây Bắc, huyện Trần Văn Thời, cho biết, hiện HTX đang phối hợp với Sở NN&PTNT, các đơn vị liên quan thực hiện Dự án ICMP/GIZ (của Ðức) về thí điểm mô hình đối tác công tư (PPP) đối với canh tác lúa gạo, trên diện tích 200 ha, với 132 hộ nông dân tham gia. Bước đầu HTX đã thiết lập kênh tiêu thụ nông sản thông qua hợp đồng, nông dân ứng dụng được các tiến bộ khoa học - kỹ thuật vào canh tác lúa, chất lượng lúa thương phẩm được nâng cao.
Ðặc biệt, HTX đăng ký tham gia thực hiện thí điểm theo Quyết định 445 của Chính phủ, thực hiện thí điểm đưa người trẻ tuổi, có trình độ đại học vào quản lý HTX. Mỗi năm, HTX sản xuất theo đơn đặt hàng của các doanh nghiệp với diện tích gần 1.000 ha, sản lượng bình quân 5.500 tấn lúa thương phẩm chất lượng cao.
Hiện nay, HTX ký kết được 4 hợp đồng giao dịch cung ứng đầu vào phục vụ sản xuất lúa trị giá 2.100 triệu đồng, ký kết được 7 hợp đồng bao tiêu đầu ra tổng giá trị 59.700 triệu đồng. Thu nhập của thành viên HTX qua các năm đều tăng (giá vật tư đầu vào thấp, HTX tự sản xuất nấm xanh trừ sâu cuốn lá và rầy nâu, nông dân tiết kiệm được chi phí mua thuốc bảo vệ thực vật, lúa bán được giá tốt), bình quân lợi nhuận thành viên tăng từ 13 triệu đồng/ha/vụ trước đây, nay tăng lên 18 triệu đồng/ha/vụ.
 |
| Thành viên HTX Dịch vụ nông nghiệp Kinh Dớn (xã Khánh Bình Tây Bắc, huyện Trần Văn Thời) kiểm tra quá trình phát triển của cây lúa. |
Ngoài ra, HTX còn tạo công ăn việc làm cho người lao động tại địa phương, thu nhập bình quân của người lao động từ 2,5-3 triệu đồng/tháng. Ðến nay, nhiều hộ vươn lên thoát nghèo, cải thiện chất lượng cuộc sống.
Khi HTX tham gia chủ thể OCOP
Theo báo cáo của Liên minh HTX tỉnh Cà Mau, trên địa bàn tỉnh hiện có 8 HTX tham gia làm chủ thể 12 sản phẩm OCOP như gạo sạch Ông Muộn, gạo sạch Toàn Tâm, chả cá phi, dưa bồn bồn, tôm khô sinh thái, thịt cua sinh thái, cua biển Năm Căn, bánh phồng tôm, tôm khô tách vỏ, muối tôm, chà bông tôm, được đánh giá xếp hạng OCOP 3 sao trở lên, chiếm 36,36% tổng số sản phẩm OCOP toàn tỉnh. Các HTX có sản phẩm được công nhận đều là những sản phẩm đặc trưng, tiêu biểu, thế mạnh của mỗi huyện, mỗi xã.
Ông Lê Văn Mưa, Giám đốc HTX Dịch vụ sản xuất lúa - tôm Trí Lực, cho biết, hiện tổng diện tích canh tác lúa - tôm của chúng tôi khoảng 900 ha, được địa phương tạo điều kiện liên kết chuỗi sản xuất từ đầu vào cho đến đầu ra ổn định. Ðặc biệt, sản phẩm gạo ST24 của HTX được UBND tỉnh chứng nhận sản phẩm OCOP 3 sao. "Thời gian tới, chúng tôi rất mong Nhà nước có chính sách khuyến khích hỗ trợ nhiều hơn nữa để thu hút các doanh nghiệp đầu tư, liên kết trong lĩnh vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn", ông Mưa mong muốn.
Tượng tự, HTX Nuôi trồng thuỷ sản ấp Cái Bát, xã Hoà Mỹ, huyện Cái Nước được thành lập vào năm 2013 với 12 thành viên, có vốn điều lệ 200 triệu đồng, hiện có 57 thành viên. Tổng diện tích nuôi thuỷ sản 430 ha; diện tích nuôi tôm siêu thâm canh 10 ha, diện tích nuôi tôm thâm canh 86 ha, diện tích nuôi tôm quảng canh cải tiến 334 ha, đạt chứng nhận ASC. Ðang được Công ty Chế biến thuỷ sản xuất khẩu Thanh Ðoàn tham gia liên kết cung ứng sản phẩm từ đầu vào và bao tiêu đầu ra.
Ông Tô Quốc Nam, Phó giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh, nhận định, Luật HTX năm 2012 được ban hành thể hiện tư duy mới về mô hình HTX kiểu mới với hạt nhân là “hợp tác”. Ðiều chỉnh mối quan hệ này sẽ góp phần hoàn thiện quan hệ sản xuất, phù hợp với cơ chế thị trường cũng như bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và cạnh tranh thị trường ngày càng gay gắt. Thời gian qua, mặc dù tình hình kinh tế thế giới và trong nước có nhiều biến động, nhất là đại dịch Covid-19 gây ảnh hưởng nặng nề, toàn diện đến mọi mặt kinh tế - xã hội, nhưng nhìn chung khu vực HTX vẫn hoạt động khá ổn định. Số lượng HTX tăng dần theo từng năm, chất lượng hoạt động nâng lên rõ rệt./.
Trung Ðỉnh
BÀI CUỐI: LÀM GÌ ÐỂ KINH TẾ TẬP THỂ ÐỨNG VỮNG
Xem thêm bình luận