Gánh nặng thiên tai - Bài 1: Thiệt hại khó lường

(CMO) Theo số liệu quan trắc của Đài Khí tượng Thuỷ văn tỉnh Cà Mau, trong tháng 10/2020, lượng mưa hàng ngày dao động từ 46-76 mm. Tổng lượng mưa của tháng 10/2020 đo được trên 572 mm. Lượng mưa này cao hơn gấp 1,5 lần so với lượng mưa trung bình của tháng 10 trong khoảng 57 năm qua (từ năm 1958-2015, dao động trên dưới 350 mm) và cao gấp 2 lần so với lượng mưa của tháng 10/2019. Từ đó, không chỉ ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất của người dân, mà còn làm thiệt hại nhiều công trình giao thông trên địa bàn tỉnh.

Một thực tế đang diễn ra, thiên tai đe doạ trực tiếp, hàng ngày ở khắp các vùng ngọt hoá, vùng sản xuất lúa - tôm, vùng nuôi thuỷ sản, thậm chí đe doạ cả hạ tầng đường bộ trên diện rộng ở Cà Mau.

Mưa lớn do ảnh hưởng của hoàn lưu bão, áp thấp nhiệt đới kéo dài cả tháng 10 đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, sản xuất, sinh hoạt và đi lại ở tất cả các địa phương trong toàn tỉnh. Trong khi diễn biến của mưa bão và ngập úng đang hết sức phức tạp, các địa phương vẫn đang liên tục cập nhật mức độ thiệt hại.

Toàn huyện Trần Văn Thời vẫn còn 3.400 ha lúa chưa thu hoạch. Ảnh: P.Phú

Bão chồng bão, thiên tai nối tiếp thiên tai. Giờ đây chỉ có thể dùng cụm từ “chát ngắt” và đáng sợ ấy để nói lên những tổn thất nặng nề nhất ở nhiều vùng quê Cà Mau, nhất là vùng ngọt hoá huyện Trần Văn Thời, U Minh.

Chỉ chưa đầy 5 năm, toàn vùng đã gánh chịu 4 đợt thiên tai, thiệt hại nghiêm trọng bởi hạn, sụp lún (năm 2016, 2020); nước biển dâng (2019) và ngập úng đang diễn ra.

Hơn 202 km đường giao thông và trên 5.400 căn nhà ở huyện Trần Văn Thời bị ngập. Ảnh: P.Phú

Không chỉ riêng Cà Mau, cả khu vực ĐBSCL, hơn 5 năm trở lại đây mỗi mùa khô, mùa mưa đều có đến trên 70% địa bàn tỉnh bị ảnh hưởng nặng nề. Chỉ tính riêng trong 2 năm 2018-2019 và 6 tháng năm 2020, toàn vùng đã có 12/13 tỉnh, thành bị ảnh hưởng gay gắt của hạn, xâm mặn và ngập úng hoành hành. Hàng trăm ngàn héc-ta lúa, cây ăn trái, hoa màu và vùng nuôi thuỷ sản của người dân bị thiệt hại nặng nề, kèm theo đó là hàng triệu lượt người thiếu nước sinh hoạt.

Riêng mưa, ngập úng năm 2020, theo thống kê sơ bộ, đến thời điểm này nhiều địa phương: Bạc Liêu, Hậu Giang, Cần Thơ và Cà Mau đang chịu ảnh hưởng nặng. Trong đó, Cà Mau có hơn 20.980 ha lúa đang trong giai đoạn thu hoạch, 228 ha lúa - tôm và 267 ha rau màu bị thiệt hại do ngập úng. Mặt khác, mưa lớn còn kèm theo dông lốc làm sập 18 căn nhà và tốc mái 57 căn. Trên biển, sóng to, gió lớn làm chìm 2 tàu cá (không có thiệt hại về người). Ngoài ra, mưa bão còn là nguyên nhân trực tiếp làm xuất hiện thêm 5 vị trí sạt lở mới trên đê biển Tây với chiều dài 5.835 m.

Trở lại vùng quê Trần Văn Thời vào thời điểm thu hoạch vụ lúa hè thu năm nay, những con số thống kê về thiệt hại cứ tăng dần. Chủ tịch UBND huyện Trần Văn Thời Trần Tấn Công cho hay: Hàng loạt những trận mưa kéo dài do ảnh hưởng của hoàn lưu bão vào nửa cuối tháng 9 và tháng 10/2020, kèm theo triều cường đã làm ngập úng, thiệt hại trên tất cả các lĩnh vực ở huyện. Trong đó, nặng nề nhất là lúa hè thu, hoa màu, cá đồng và hạ tầng giao thông.

Ví như, vụ lúa hè thu toàn huyện sản xuất được 28.900 ha thì đã có hơn 1.400 ha bị thiệt hại trắng, 8.570 ha thiệt hại hơn 70% và 5.254 ha thiệt hại từ 30-70%; còn lại hơn 3.400 ha chưa thu hoạch vì ngập, vì thiếu nhân công nhưng không thể vận hành phương tiện cơ giới. Riêng mùa lúa - tôm năm nay, toàn huyện xuống giống hơn 995 ha nhưng đã thiệt hại hơn 100 ha. Và một thông tin buồn khác là diện tích nuôi cá đồng ở huyện gần như thiệt hại hoàn toàn.

Tương tự, vùng ngọt huyện U Minh cũng bị thiệt hại nặng nề. Chủ tịch UBND huyện U Minh Nguyễn Thanh Toản cho biết, toàn huyện ngập và thiệt hại 4.074 ha lúa, 477 ha cây ăn trái, 463 ha cây công nghiệp; tổng số diện tích nuôi thuỷ sản bị ngập là 8.220 ha...

Phó chủ tịch UBND huyện Thới Bình Lý Minh Vững cho biết, do thời tiết khắc nghiệt nên việc sản xuất vụ lúa - tôm của bà con rất khó khăn. Đầu mùa thì mưa đến muộn, làm độ mặn trong vuông tôm cao, còn thời gian gần đây mưa lại nhiều khiến ngập úng. Đến nay chỉ xuống giống khoảng 8.000/18.000 ha nhưng đã thiệt hại hơn 500 ha. Có những nơi dù người dân chủ động bơm nước chống ngập nhưng do đê bao bị tràn không thể bơm tháo nước.

Chưa dừng lại ở các con số thống kê, khi hàng trăm tuyến đường ngập chìm hạn chế lưu thông. Chỉ tính riêng huyện Trần Văn Thời đã có 5.695 căn nhà bị ngập nước nhiều ngày qua./.

Phong Phú - Nguyễn Phú

Bài 2: GIAO THÔNG MẤT AN TOÀN