ĐT: 0939.923988
Thứ ba, 20-5-25 21:10:31
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Mưu sinh ven biển - Bài 2: Nặng tình với biển

Báo Cà Mau (CMO) Biết hiểm nguy, có lo sợ nhưng vì mưu sinh họ phải bám biển, gắn liền với biển. Giữa những lão ngư và biển như có sợi dây vô hình gắn chặt với nhau không thể tách rời. Dù biển có khốc liệt đến đâu, họ vẫn bám biển, ấp ủ ước mơ một ngày được vươn khơi.

Ông Năm Sến là một trong những trường hợp đó. Ở cái tuổi 54, ông Sến có hơn 30 năm gắn bó với biển, không chỉ vùng biển Cà Mau mà cả Bạc Liêu, Kiên Giang, Trà Vinh… Ông kể, ngày xưa, khi còn trẻ đủ sức khoẻ đi bạn (làm ngư phủ) trên các tàu khai thác xa bờ dọc các vùng biển, kể cả vùng biển miền Trung.

Lang bạt trên các tàu khai thác gần 10 năm, bản thân ông Sến không biết đã đi bao nhiêu tàu và qua bao nhiêu vùng biển trên dọc dài đất nước. Đến khi lập gia đình, có thời ông ngưng đi biển, chuyển lên bờ với mong ước có cuộc sống ổn định hơn. Tuy nhiên, sau một thời gian thử thách qua nhiều ngành nghề, ông Sến lại trở về với biển cho đến nay. Chỉ khác trước là không theo các tàu khai thác mà ông chọn nghề lưới cá gần bờ để mưu sinh.

Khi hỏi ông nghề biển và các nghề khác đã từng làm qua, nghề nào khoẻ hơn, ông Năm Sến vẫn với vẻ mặt thản nhiên và lạc quan trả lời: "Nghề nào cũng có vui, buồn, sướng, khổ riêng, nhiều người cho nghề biển của anh em chúng tôi nhọc nhằn và nguy hiểm. Đúng là như vậy, nhưng nó lại có những niềm vui riêng. Mỗi khi kéo lưới lên khỏi mặt biển thấy cá tôm dính đầy mắt lưới cảm giác rất khó tả". 

Cắt lời ông Năm Sến, ông Bảy Tòng (Trần Văn Tòng), người có hơn 20 gắn bó với các vùng biển ven bờ, chia sẻ: “Đó là duyên, bởi ai đã đi biển rồi thì khó bỏ nghề lắm". Cũng như ông Năm Sến, ông Bảy Tòng có thời gian chuyển lên bờ để đi Bình Dương làm công nhân, rồi thợ hồ…, nhưng chỉ được vài năm lại trở về với biển. “Giờ đây, 1 tuần không ra biển là đã thấy nhớ, nhớ cảm giác nặng trĩu khi kéo lưới, nhớ cả mùi tanh nồng của cá, tôm và cảm giác muối biển bám da thịt", ông Bảy Tòng bày tỏ.

Nhiều ngư dân dùng phương tiện thuỷ nội địa để khai thác ven bờ bằng nghề lưới, lú.

Chưa kịp thăm hỏi được nhiều, những chiếc vỏ đã đồng loạt nổ máy quay đầu ra biển, hướng về khu vực mọi người đang thả lưới lúc sáng để thu hoạch thành quả. Vẻ mặt ai cũng háo hức, tràn đầy hy vọng, hàng ngàn mét lưới ngoài kia đã dính đầy cá tôm đang chờ mọi người thu hoạch.

Từ biệt ông Năm Sến, ông Bảy Tòng, tôi tìm đến cửa biển vàm Ba Tỉnh, xã Khánh Bình Tây Bắc, huyện Trần Văn Thời nhưng không sao quên được hình ảnh 2 người đàn ông rắn chắc, làn da rám nắng. Mong mọi người luôn được an toàn và các mẻ lưới mang về cho họ thật nhiều cá tôm như những gì mọi người mong đợi.

Người đầu tiên tôi gặp tại cửa biển vàm Ba Tỉnh là người đàn ông trung niên có cái tên rất ấn tượng - Nguyễn Hoài Biển. Ở cái tuổi 39 nhưng anh có hơn 20 gắn bó với biển. Anh Biển tâm sự, lúc nhỏ thường nghe cha mẹ nói đặt tên Hoài Biển là để nhắc mọi người luôn nhớ ơn biển. Bởi lẽ, tất cả những gì chúng tôi có được hôm nay dù không bằng ai nhưng đều từ biển.

Đúng như cái tên mà cha mình đã đặt cho, khi mới lên 19-20 tuổi anh Biển bắt đầu theo chú, theo bác vượt sóng chinh phục biển. “Hành trình mưu sinh này không hề đơn giản, có lúc biển rất hào phóng, nhưng cũng có lúc vô cùng khắc nghiệt”, anh Biển tâm sự. Anh cho biết thêm, những năm trước có con nước chỉ cần 1 ngày ra biển có thể mang về thu nhập 15-20 triệu đồng, cũng có lúc đi về lỗ tiền dầu. Có lẽ đây chính là sức hút mà những người đã đi biển khó bỏ nghề.

Đa số phương tiện nhỏ, nhiều ngư dân khu vực Hương Mai chủ yếu hành nghề lưới, mỗi chuyến biển sáng đi chiều về.

“Đã đi biển rồi thì khó bỏ được nghề”, câu nói chân tình ấy làm tôi chợt nhớ đến trường hợp rất đặc biệt là ông Ba Thôn (Nguyễn Văn Thôn) mà tôi đã gặp trong lần đi công tác tại cửa biển Bồ Đề, xã Tam Giang Tây, huyện Ngọc Hiển. Khi ấy ông đã ngoài 70 tuổi nhưng vẫn ngày ngày cùng chiếc vỏ máy ra các vạt rừng ven biển để mưu sinh bằng nghề giăng lưới cá đối, cá chét... Tôi còn nhớ như in câu nói của ông Ba lúc ấy: “Tôi lớn tuổi nên mấy đứa con không cho đi biển nữa, nhưng ở nhà buồn quá, không chịu nổi nên cứ lén ra các vạt rừng gần nhà giăng "văn nghệ" vài chục mét lưới kiếm vài con cá đối, cá chét cho đỡ nhớ biển. Từ nhỏ tôi đã dựa vào biển để sống, giờ già cũng bám biển để kiếm niềm vui”.

Cửa Bồ Đề, nơi thông ra biển của con sông Cửa Lớn với một bên là ấp Mai Vinh, xã Tam Giang Đông và một bên là ấp Chợ Thủ B, xã Tam Giang Tây, là cửa biển rộng và sâu. Nơi đây đã từng một thời phát triển, cửa biển sầm uất, ghe biển công suất lớn tập trung đông đúc, làng cá cũng được hình thành. Tuy nhiên, thời kỳ sung túc ấy kéo dài không lâu. Do hạ tầng đường bộ và các dịch vụ hậu cần nghề cá còn quá hạn chế nên từ phương tiện lớn chuyển dần thành các tàu khai thác nhỏ ven bờ. Nghề khai thác tại cửa Bồ Đề hôm nay vẫn là lưới cá khoai, cá úc, đăng giống…

Mấy mươi năm gắn bó với vùng biển này, anh Thạch Văn Đen cho biết, chi phí cho một chuyến biển ở đây khá cao so với những nơi khác, từ tiền dầu cho đến nước đá, trong khi sản phẩm người dân khai thác được có giá thấp hơn nhiều. Đây cũng là nguyên nhân khiến nghề khai thác của người dân mỗi ngày một thu hẹp, phương tiện mỗi lúc một nhỏ dần. “Dù tàu có nhỏ hơn, khai thác kém hiệu quả hơn trước kia nhưng bà con vẫn quyết tâm bám biển và 7 anh em trong gia đình tôi cũng sống dựa vào biển”, anh Đen bộc bạch.

Có lẽ, đối với những người như ông Ba Thôn, Năm Sến… giờ đây một ngày bắt được bao nhiêu cá, tôm không còn quan trọng, quan trọng hơn hết là được hoà mình với biển, tận hưởng niềm vui lao động trên biển. Biển giờ đây không còn là nơi để mưu sinh, mà là cuộc đời họ./.

 Song Nguyễn

Bài cuối:​ Ngư dân cần trợ lực

Khiếm khuyết không ngăn được chí làm giàu

Dù không may mắn, bị khuyết tật từ nhỏ, nhưng ông Phan Văn Luân, Ấp 5, xã Thới Bình, huyện Thới Bình, không để khó khăn làm chùn bước. Với ý chí kiên cường và tinh thần vượt khó, ông từng bước đưa gia đình thoát nghèo và vươn lên làm giàu.

Tăng thu nhập từ dự án mới

Ðể phá thế sản xuất theo lối độc canh, giúp bà con nông dân tăng thu nhập, nâng cao đời sống kinh tế gia đình, năm 2024, Trung tâm Khuyến nông tỉnh chọn ấp Sở Tại, xã Thạnh Phú, huyện Cái Nước triển khai thực hiện Dự án “Sản xuất tôm sú - tôm càng xanh - lúa thích ứng với biến đổi khí hậu gắn liên kết chuỗi giá trị” (Dự án), với diện tích 20 ha, có 16 hộ tham gia. Hộ dân tham gia dự án đạt thu nhập hơn 100 triệu đồng/ha/năm.

Gia đình làm lưới 3 thế hệ

Gắn bó với nghề làm lưới hơn 30 năm, qua thời gian cha truyền con nối, anh Phạm Ðức Mừng, Khóm 3, phường Tân Xuyên, TP Cà Mau, đã khẳng định được thương hiệu làm lưới thủ công trên thị trường, cung cấp nguồn lưới chất lượng trong và ngoài tỉnh.

Lúa gạo tạo vị thế từ chất lượng cao

Tạo vị thế trên thị trường trong và ngoài nước bằng phân khúc chất lượng cao là mục tiêu mà ngành sản xuất lúa gạo Cà Mau đặt ra trong mùa vụ 2025 này, cũng như những năm tiếp theo.

Chung tay bảo vệ nguồn lợi cá đồng

Thời gian qua, huyện Trần Văn Thời đã thực hiện khá tốt Chỉ thị số 17 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ về tăng cường sự lãnh đạo của các cấp uỷ đảng trong ngăn chặn khai thác nguồn lợi thuỷ sản có tính huỷ diệt; tuyên truyền sâu rộng đến người dân, nhất là người dân vùng ngọt hoá, từ đó nhiều hộ đã nhận thức và có nhiều cách làm hay để bảo vệ nguồn cá đồng tự nhiên.

Nuôi tôm không xả thải - Hướng đi mới, hiệu quả

Mô hình nuôi tôm siêu thâm canh tuần hoàn, không thay nước, đang mở ra hướng đi mới cho ngành thuỷ sản tỉnh Cà Mau, với nhiều kỳ vọng về phát triển bền vững, thân thiện môi trường và đạt tiêu chuẩn xuất khẩu quốc tế.

Cùng tháo gỡ khó khăn, đưa ngành hàng cua phát triển bền vững

Nhằm khắc phục những khó khăn, hạn chế mà ngành hàng cua đang phải đối diện, đồng thời hướng đến sự phát triển bền vững, hiệu quả, đảm bảo mục tiêu tăng trưởng 4% của khu vực nông nghiệp, ngày 6/5, UBND tỉnh tổ chức hội nghị trực tiếp và trực tuyến triển khai kế hoạch phát triển ngành hàng cua.

Cần chính sách đặc thù cho nông nghiệp tạo đột phá

Với đặc thù của vùng đất, kinh tế Cà Mau dựa phần lớn vào phát triển nông nghiệp, sản xuất trên lĩnh vực này chiếm tỷ trọng trên 30% trong tổng thể nền kinh tế của địa phương. Nhiều ngành hàng nông nghiệp trở thành kinh tế chủ lực của tỉnh như thuỷ sản (chủ yếu từ con tôm, cua), trồng cây lấy gỗ (tràm, keo lai).

Nông dân vùng mặn trồng màu tăng thu nhập

Hiện nay, ngoài nuôi thuỷ sản là nghề chính, nhiều hộ dân ở huyện Ngọc Hiển tận dụng đất trống quanh nhà, bờ bao vuông tôm, đất dọc các tuyến lộ của gia đình để trồng rau màu tăng thu nhập, ổn định cuộc sống.

Bắt cá bè trên biển Tây

Cá bè thường xuất hiện vào khoảng tháng 4 ở vùng biển Tây Cà Mau và nhiều khu vực khác tuỳ theo mùa. Mùa khai thác cá bè thường bắt đầu từ tháng 4 đến tháng 9. Ðây là thời điểm biển êm, cá bơi theo từng bầy nhỏ nên việc khai thác loài cá này cũng khá dễ dàng. Ngư dân có kinh nghiệm sẽ xác định được toạ độ, nơi cá xuất hiện nhiều để khai thác.