(CMO) Làm báo, viết truyện ngắn, tiểu thuyết, làm thơ, viết kịch bản…, món nào ông cũng làm tốt. Đặc biệt, những bài thơ của ông sau khi được phổ nhạc đã làm cho khán thính giả nhiều thế hệ say đắm và thuộc lòng, trong đó các bài: “Nhớ nhau hoài”, “Gió về miền xuôi”, “Xa dấu ngựa hồng”… là những điển hình. Ông là Nhà thơ Thiên Hà, một trong những người con Cà Mau lập nghiệp ở Sài Gòn rất sớm và có nhiều thành công trong lĩnh vực văn chương.
Hay tin ông về Cà Mau, tôi vội vã xin một cái hẹn.Thật lạ, lần đầu gặp nhau nhưng tôi và ông như thể đã quen nhau từ thuở nào, bao lo lắng ban đầu trong tôi tan biến, thay vào đó là những câu chuyện gần gũi và thú vị. Ông cho biết, ông là người Cà Mau chánh gốc, quê ông ở Tân Duyệt - Đầm Dơi, dù đã xa quê lâu lắm rồi, nhưng mỗi khi giới thiệu về mình với ai đó ông vẫn thích nói: "tôi là người Cà Mau".
Nhà thơ Thiên Hà. |
Được mọi người biết đến khi còn rất trẻ, qua những bài thơ viết về tình yêu, về quê hương, đất nước, nhưng đến năm 21 tuổi, Nhà thơ Thiên Hà mới vào học Đại học Văn khoa. Lúc này cuộc sống rất khó khăn, ông phải làm đủ thứ việc để có tiền trang trải chi phí sinh hoạt. Một hôm biết được Báo Tiếng Chuông có cuộc thi truyện ngắn và hằng ngày đều có đăng truyện ngắn trên báo, ông tham gia ngay.
Một tác phẩm trong tập thơ "101 bài thơ tình trên tờ lịch cũ" của nhà thơ Thiên Hà. |
* Bài thơ “Nhớ nhau hoài” và “Gió về miền xuôi” khi phổ nhạc đã được công chúng đón nhận, yêu mến. Mấy mươi năm rồi, 2 bài hát này vẫn còn sức sống mãnh liệt trong lòng khán, thính giả yêu thơ, yêu âm nhạc. Ông có thể kể cho độc giả những kỷ niệm trong quá trình sáng tác?Cuối năm đó (1962), ông "ẵm" luôn giải truyện ngắn của Báo Tiếng Chuông. Từ đó bắt đầu nhiều tờ báo ở Sài Gòn mời ông cộng tác viết truyện ngắn, tiểu thuyết, thơ. Cuộc sống của ông bắt đầu dễ thở hơn.
Thơ của ông nhẹ nhàng, như ru lòng người, chất chứa tình cảm của quê hương. Trong lần về thăm quê này, ông tặng tôi tập thơ vừa phát hành. Trong tập thơ này, tôi rất thích bài thơ “Ngày tôi về thăm quê”, vì nghe man mác buồn nhưng gần gũi, thiết tha. Ông cho biết, bài thơ được ông viết trong một lần về quê: Ngày về thăm quê/Đường làng xa bến nước/Chân trần lạc dấu xưa/Đâu bờ tre ngõ trúc/Ngày tôi về thăm quê/Trưa hè nung phượng đỏ/Nắng rát bỏng thịt da/Thèm mưa và khát gió/Ngày tôi về thăm quê/Bông sậy như mây trắng/Còn đâu những tán me/Cho em thơ trốn nắng/… Ngày tôi về thăm quê/Xôn xao miền ký ức/Em nón lá nghiêng che/Tuổi thơ trôi mất hút!... Đầm Dơi một chiều nắng hạ.
* Đến nay, ông có bao nhiêu bài thơ được phổ nhạc?
Nhà thơ Thiên Hà: Tôi đã có hơn 60 bài thơ được phổ nhạc với nhiều nhạc sĩ, trong đó nhiều bài được công chúng biết đến.
* 60 bài thơ được phổ nhạc đối với một nhà thơ là con số khá ấn tượng. Chắc hẳn thơ của ông có sức hấp dẫn đặc biệt?
Nhà thơ Thiên Hà: Xưa nay tôi vẫn làm thơ theo cảm xúc, nên khi nào cảm xúc thật sự thì mới làm. Tôi còn nhớ, có lần Nhà văn Nguyễn Quang Sáng nói với mọi người “Thơ Thiên Hà nó hảo hớn lắm, trong thơ có nhạc nên mấy ông nhạc sĩ khoái phổ nhạc là chuyện bình thường”.
Nhà thơ Thiên Hà: Năm 1966, tôi ở trọ tại xóm Vườn Chuối - Sài Gòn. Phòng trọ đối diện có một cô bé mái tóc dài, chiều nào cũng ra chải tóc ngoài ban công. Từng lọn tóc dài bay trong gió nhìn rất đẹp. Nhiều lần tôi muốn qua làm quen nhưng ngại nên không dám. Đến một ngày cận kề mùa xuân, tôi không thấy cô gái ấy xuất hiện chải tóc mỗi chiều nữa. Tôi thẫn thờ như người thất tình, vậy là cầm viết sáng tác: “Em ở nơi nào/Có còn mùa xuân không em?/Rừng ngàn lá gió/Từng đêm nhắc nhở thì thầm/Nắng ở trên đầu/Nắng trong lòng phố/Gió ở trên non? Gió cuốn mây về…”.
Bài thơ viết vừa xong còn để trên bàn thì Nhạc sĩ Anh Việt Thu tới chơi và cầm đọc, ngẫm nghĩ một hồi lâu rồi ảnh nói "để tao phổ nhạc bài thơ này cho mầy".
Thật tình mà nói, lúc đó tôi cũng chẳng để ý gì nhiều, vì tôi viết là để thoả mãn sự đam mê thôi chớ không nghĩ ngợi gì hết. Ít lâu sau, bài nhạc ra đời, được Ca sĩ Duy Khánh mua bản quyền trong vòng 1 năm với giá 10.000 đồng. Khỏi phải nói tôi vui cỡ nào, chạy đi mua rượu về đãi anh em. Tôi còn nhớ, lúc đó mỗi chai rượu Hennessy là 1.000 đồng, vậy là tôi mua liền 10 chai, mời anh em thân thiết về nhậu mấy ngày liền.
Năm sau thì bài “Gió về miền xuôi” ra đời, trong một lần đưa người chị đi thăm chồng trong chiến khu. Bài này cũng được anh Anh Việt Thu phổ nhạc và người trình bày đầu tiên là Ca sĩ Nhật Trường.
* Hiện tại công việc của ông như thế nào? Chắc hẳn ông đang ấp ủ nhiều dự định sắp tới?
Nhà thơ Thiên Hà: Hiện tại tôi vẫn sáng tác thơ và làm chủ biên tủ sách "Bến tâm hồn". Đây là tủ sách chuyên giới thiệu các văn nghệ sĩ vang bóng một thời ở miền Nam trước đây. Tủ sách này được ra mắt từ năm 2007, đến nay được 7 cuốn. Ngoài ra, khi nào rảnh rỗi tôi tranh thủ đi thực tế, trước là để thăm bạn bè, sau là tìm nguồn cảm hứng hoàn thành 2 quyển sách: tập thơ “Mây phương Nam” và bút ký “Hành trình bút mực”. Hy vọng 2 tập sách này sẽ ra mắt độc giả trong năm nay.
- Xin cảm ơn ông về cuộc trò chuyện này. Chúc ông nhiều sức khoẻ để thực hiện niềm đam mê sáng tác của mình!
Khởi Huỳnh
Nhà thơ Thiên Hà tên thật là Dương Cao Thâm, sinh năm 1940, tại xã Tân Duyệt, huyện Đầm Dơi, hiện đang sống ở Quận 9, TP Hồ Chí Minh. Ông có hơn 60 bài thơ được phổ nhạc, trong đó có nhiều bài rất nổi tiếng như: “Gió về miền xuôi”, “Nhớ nhau hoài”, “Xa dấu ngựa hồng”… Ngoài ra, ông còn viết tiểu thuyết, truyện ngắn, truyện ký, kịch bản phim. Đến nay, ông đã in trên 20 quyển sách và hàng ngàn bài báo đủ thể loại. Trước năm 1975 ông viết cho nhiều tờ báo ở Sài Gòn. Sau năm 1975, ông cộng tác với báo Tuổi Trẻ. Ông về hưu năm 2003 khi công tác ở Báo Công An TP Hồ Chí Minh. |