(CMO) “Hơn 10 năm hoạt động, từ một tổ hợp tác sản xuất trở thành vùng nguyên liệu tôm chất lượng cao cung cấp cho thị trường trong tỉnh và toàn quốc, đồng thời tạo được nhiều sản phẩm OCOP cho địa phương… điều này cho thấy liên kết sản xuất đã thành công từ chuỗi giá trị”, ông Nguyễn Hoàng Ân, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Hợp tác xã (HTX) Chế biến Thương mại Dịch vụ nuôi trồng thuỷ sản Cái Bát (xã Hoà Mỹ, huyện Cái Nước), phấn khởi trước hiệu quả mang lại từ mô hình kinh tế tập thể của người dân Cái Bát, nhất là việc HTX Chế biến Thương mại Dịch vụ nuôi trồng thuỷ sản Cái Bát (1 trong 2 HTX) đã được Hội Nông dân tỉnh chọn giới thiệu Trung ương Hội Nông dân Việt Nam biểu dương HTX tiêu biểu trên toàn quốc năm 2023.
Khâu chuẩn bị nguyên liệu để chế biến chả cá phi ở HTX, sản phẩm OCOP đạt chuẩn 3 sao của xã Hoà Mỹ. |
Ấp Cái Bát trước đây đất rộng người thưa, người dân chủ yếu sống nghề nông nhưng không ít gia đình lao động quần quật mà vẫn thiếu miếng ăn, vì thu hoạch lúa năng suất không cao do đất đai nhiễm phèn nặng. Năm 2000, thực hiện theo chủ trương của tỉnh về chuyển dịch cơ cấu sản xuất, người dân Cái Bát chuyển sang nuôi tôm nhưng nuôi tôm riêng lẻ, chất lượng sản phẩm không đồng đều, giá cả bấp bênh… nên không ít hộ lâm cảnh nợ nần.
Năm 2012, một số hộ lân cận nhau kết hợp lập tổ hợp tác để hỗ trợ trong sản xuất. Thành viên tham gia tăng dần, tháng 9/2014, Cái Bát chính thức đăng ký thành lập HTX gồm 12 thành viên, với 47 ha đất nuôi tôm. Theo đó, HTX đã ký hợp đồng mua vi sinh, con giống với các công ty có uy tín trên thị trường và hỗ trợ các thành viên tham gia mua con giống, vật tư nông nghiệp… giá rẻ hơn so với bên ngoài. Ðồng thời, hỗ trợ vốn, hướng dẫn áp dụng khoa học - kỹ thuật nuôi tôm và liên kết với các công ty chế biến thuỷ sản để thực hiện nuôi tôm sạch, đảm bảo đầu vào và đầu ra ổn định.
Tuy nhiên, bước đầu hoạt động, HTX Cái Bát cũng gặp không ít khó khăn và có lúc tưởng chừng phải tan rã khi thành viên HTX chỉ còn có 7 người. Song, được ngành chức năng địa phương sắp xếp lại, hỗ trợ phát triển theo hình thức HTX kiểu mới vào năm 2017, HTX Cái Bát bắt đầu thí điểm nuôi tôm sạch, các thành viên doanh nghiệp hỗ trợ đánh giá chứng nhận vùng nuôi, hướng dẫn sản xuất theo quy trình kỹ thuật tiên tiến để bảo đảm chất lượng sản phẩm...
Hoạt động hiệu quả, HTX Chế biến Thương mại Dịch vụ nuôi trồng thuỷ sản Cái Bát trở thành 1 trong 3 HTX điển hình trên lĩnh vực sản xuất nông nghiệp với tiêu chuẩn nuôi theo hướng dẫn của Tổ chức Liên minh Quốc tế về công nhận và dán nhãn môi trường và xã hội (gọi tắt là ASC) và chuỗi liên kết sản xuất khép kín.
Ông Lê Văn Cọl, Trưởng ấp Cái Bát, trải lòng: "Trước đây người dân nuôi tôm riêng lẻ, xả thải trực tiếp ra môi trường gây ảnh hưởng nguồn nước và khó kiểm soát dịch bệnh, không ít gia đình liên tục thua lỗ do tôm chết triền miên. Khi tham gia HTX, mọi người cùng nhau cải tạo ao vuông, cùng thả giống đồng loạt và thực hiện nuôi tôm theo chuẩn quốc tế ASC nên đã nâng chất lượng sản phẩm; bên cạnh có, vật tư nông nghiệp được hỗ trợ giảm giá và đầu ra con tôm cũng được bao tiêu… Nhờ đó, kinh tế hộ gia đình từng bước phát triển, hộ nghèo trong ấp giảm dần qua từng năm".
“Khi đã xây dựng thương hiệu con tôm, tạo uy tín nhất định, Hội đồng Quản trị HTX tính toán xây dựng chuỗi giá trị từ việc chế biến chả cá rô phi, bánh phồng tôm và tôm khô. Ðây cũng là 3 sản phẩm OCOP của xã Hoà Mỹ đạt chuẩn 3 sao và được chứng nhận sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu, đang được ưa chuộng trên thị trường trong và ngoài tỉnh. Hiện tại, ngoài việc quy hoạch diện tích ứng dụng công nghệ cao nuôi cua ốp thành cua chắc, HTX cũng đang thí điểm nuôi cua cứng thành cua 2 da, bước đầu mang lại hiệu quả khả quan”, ông Nguyễn Hoàng Ân thông tin.
Ðến thời điểm này, toàn bộ vùng nuôi trồng thuỷ sản của HTX đã được chứng nhận ASC, VietGAP, công nhận vùng nuôi an toàn và đang được đánh giá để chứng nhận hữu cơ theo tiêu chuẩn Việt Nam. Năm 2022, HTX thu hoạch tôm quảng canh cải tiến 2 giai đoạn đạt năng suất 300 kg/ha, nuôi cua 2 giai đoạn đạt 250 kg/ha, nuôi cá phi lồng ghép ổn định đạt 400 kg/ha. Bên cạnh đó, HTX cũng đã đạt doanh thu 3,2 tỷ đồng việc chế biến các mặt hàng thuỷ sản và lợi nhuận thu được là 500 triệu đồng.
HTX Chế biến Thương mại Dịch vụ nuôi trồng thuỷ sản Cái Bát là một trong những thành viên sáng lập liên hiệp HTX đầu tiên trên địa bàn tỉnh và cũng là thành viên liên minh nuôi tôm sạch bền vững của tỉnh Cà Mau. Từ năm 2017 đến nay, HTX đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn 3 lần tặng bằng khen về thành tích xuất sắc trong liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản; trong xây dựng hội nghề cá; đổi mới phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể. HTX đạt Cúp Sao thần nông của VTV1 và nhiều bằng khen của UBND tỉnh Cà Mau./.
Mỹ Pha