Thay vì phải mang theo ví, quẹt thẻ, nhập mã PIN hay chờ OTP, người dùng giờ đây chỉ cần mở iPhone, xác thực Face ID và chạm nhẹ vào máy đọc, giao dịch hoàn tất trong vài giây. Một hình ảnh tưởng chừng viễn tưởng vài năm trước, giờ đã trở thành thực tế phổ biến ở siêu thị, quán cà phê, cửa hàng tiện lợi... ngay tại Việt Nam. Việc “cởi trói” thẻ nội địa khỏi những rào cản cũ để vươn lên nền tảng công nghệ toàn cầu như Apple Pay chính là dấu hiệu rõ nét cho quá trình hội nhập tài chính số hoá “made in Vietnam”.
Từ ngày 15/4/2025, người dùng tại Việt Nam chính thức có thể thêm thẻ nội địa NAPAS vào Apple Pay và sử dụng để thanh toán trực tiếp trên iPhone, Apple Watch, iPad hoặc MacBook. Một thay đổi tưởng nhỏ, nhưng đang mở ra bước ngoặt lớn cho hành trình số hoá thanh toán tại Việt Nam, theo cách an toàn, nhanh chóng và thân thiện hơn với người dùng.
"Thế hệ số"
Nếu như trước đây, dịch vụ thanh toán không chạm qua Apple Pay chỉ dành riêng cho các thẻ quốc tế, như Visa, Mastercard hay American Express... thì nay người dùng tại Việt Nam đã có thể thực hiện điều tương tự với thẻ nội địa NAPAS - một loại thẻ phổ biến được phát hành bởi phần lớn ngân hàng trong nước. Sự kiện này đánh dấu bước tiến lớn trong nỗ lực nội địa hoá công nghệ thanh toán cao cấp, giúp người dùng tiếp cận trải nghiệm hiện đại mà không cần sở hữu thẻ tín dụng quốc tế, vốn không phổ biến trong nhóm khách hàng đại chúng, sinh viên hoặc người mới đi làm.
Ông Nguyễn Quang Minh, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS), thông tin: “Bằng việc giới thiệu Apple Pay đến với chủ thẻ nội địa NAPAS, chúng tôi kỳ vọng tạo nên bước đột phá trong thanh toán số, mang lại sự tiện lợi, gia tăng trải nghiệm thanh toán riêng tư và bảo mật cho người dùng Việt”.
Từ nay, khi đi siêu thị, cửa hàng tiện lợi hay bất kỳ điểm bán nào có máy thanh toán không tiếp xúc, người dùng iPhone chỉ cần một thao tác quen thuộc: nhấn đúp nút sườn (nút nguồn bên phải) để mở Ví điện tử Apple Pay. Sau khi xác thực bằng Face ID, Touch ID hoặc mật khẩu thiết bị, chỉ cần đưa điện thoại hoặc Apple Watch lại gần máy POS là giao dịch sẽ được hoàn tất trong tích tắc, không cần quẹt thẻ, nhập mã PIN hay chờ tin nhắn OTP. Ðặc biệt, không cần kết nối Internet trong lúc thanh toán và Apple Pay cũng không chia sẻ số thẻ thật với bên bán, điều đó sẽ tăng thêm lớp bảo mật cho người dùng. Ngoài giao dịch tại cửa hàng, người dùng còn có thể dùng Apple Pay để thanh toán trên ứng dụng, trình duyệt Safari hoặc website có hỗ trợ, mà không cần nhập lại thông tin liên hệ, địa chỉ giao hàng hay chi tiết thẻ.
Công nghệ thanh toán hiện đại giờ đã phổ biến ở khắp nơi, từ quán cà phê đến cửa hàng tiện lợi.
Một trong những điểm nổi bật của Apple Pay nay áp dụng cho thẻ nội địa NAPAS là khả năng bảo mật thông tin vượt trội. Khi người dùng thêm thẻ vào thiết bị Apple, hệ thống không lưu trữ số thẻ thật (PAN - Primary Account Number) mà tạo một Device Account Number riêng biệt, mã hoá và lưu trữ an toàn trong Secure Element (một con chip chuyên biệt đạt chuẩn công nghiệp toàn cầu về bảo mật). Mỗi giao dịch đều đi kèm mã xác thực riêng biệt, không thể dùng lại. Ngoài ra, hệ thống xác thực sinh trắc học, như Face ID hoặc vân tay, giúp người dùng kiểm soát hoàn toàn mỗi lần thanh toán.
Bà Ðoàn Hồng Nhung, Giám đốc Khối bán lẻ của Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), là một trong những đơn vị tiên phong triển khai Apple Pay cho thẻ nội địa NAPAS, cho biết: “Việc tích hợp thẻ nội địa vào Apple Pay không chỉ mang lại tiện ích cho người dùng mà còn nằm trong chiến lược chuyển đổi số toàn diện của Vietcombank. Chúng tôi kỳ vọng điều này sẽ góp phần giảm dần giao dịch tiền mặt, nâng cao trải nghiệm thanh toán hiện đại cho người dân, đặc biệt là nhóm khách hàng trẻ”.
Bà Nhung cũng cho rằng, trong giai đoạn đầu, ngân hàng đã ghi nhận mức tăng trưởng tích cực về lượng người dùng kích hoạt Apple Pay với thẻ nội địa. Ðiều này cho thấy tâm lý sẵn sàng chuyển đổi của thị trường. “Chúng tôi nhận thấy người dùng rất hào hứng khi có thể dùng iPhone hoặc Apple Watch để thanh toán chỉ với vài thao tác đơn giản. Ðiều này giúp khách hàng gắn bó hơn với ngân hàng, đồng thời cũng giảm tải vận hành cho hệ thống ATM và quầy giao dịch”, bà Nhung nói.
Theo khảo sát của NAPAS, tỷ lệ người Việt sử dụng thiết bị di động để thực hiện giao dịch ngân hàng đã tăng mạnh trong 5 năm trở lại đây, đặc biệt trong nhóm khách hàng trẻ (18-35 tuổi). Sự kết hợp giữa thẻ nội địa, vốn là phương tiện thanh toán phổ biến, với Apple Pay - nền tảng công nghệ hàng đầu thế giới, được xem là bước đi đúng hướng trong quá trình phổ cập thanh toán số.
Chị Bạch Ngọc Duyên, Phường 4, TP Cà Mau, chia sẻ trải nghiệm khi dùng Apple Pay với thẻ nội địa (NAPAS): “Tôi dùng iPhone từ lâu nhưng chỉ thanh toán được bằng thẻ quốc tế (VISA). Giờ thêm được thẻ nội địa vào Apple Pay thì tiện quá. Ði siêu thị hay cà phê chỉ cần cầm điện thoại, không cần mang ví nữa. Vừa nhanh, vừa yên tâm vì không phải nhập OTP”.
Hiện nay, dịch vụ Apple Pay đã được triển khai với sự phối hợp của NAPAS và các ngân hàng lớn như Vietcombank, OCB... và sẽ tiếp tục mở rộng với các nhà cung cấp dịch vụ thanh toán khác như: OnePay, VNPay, ZaloPay, Ngân Lượng...
Theo ông Nguyễn Quang Minh, đây là bước đi có tính hệ thống nhằm phát triển hệ sinh thái thanh toán hiện đại, đa kênh và chuẩn quốc tế, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng. Thẻ thanh toán đã được ứng dụng ngày càng nhiều trong các lĩnh vực như giao thông, bán lẻ, ăn uống. Việc bổ sung Apple Pay sẽ là mảnh ghép hoàn hảo để tăng cường trải nghiệm số cho người dùng, đặc biệt là trong bối cảnh thương mại điện tử và tiêu dùng không tiền mặt đang bùng nổ.
Bước đi chiến lược trong chuyển đổi số
Thông tin từ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, tính đến tháng 3/2024, cả nước có hơn 150,6 triệu thẻ đang lưu hành, trong đó thẻ nội địa chiếm hơn 106,7 triệu, tương đương khoảng 70,8% tổng số. Tuy nhiên, phần lớn số thẻ này vẫn chủ yếu được dùng để rút tiền tại ATM hoặc thanh toán tại máy POS, chưa thực sự tham gia vào dòng chảy thanh toán số hiện đại.
Trong khi đó, thanh toán không dùng tiền mặt đang tăng trưởng với tốc độ đáng kinh ngạc. Riêng 6 tháng đầu năm 2024, Việt Nam ghi nhận tới 7,83 tỷ giao dịch không tiền mặt, với tổng giá trị đạt 134,9 triệu tỷ đồng, tăng lần lượt 58,23% về số lượng và 35,01% về giá trị so với cùng kỳ năm trước. Sự bùng nổ này cho thấy người dân Việt ngày càng ưa chuộng các hình thức thanh toán điện tử, đặc biệt là qua Internet và thiết bị di động.
Chính trong bối cảnh ấy, việc thẻ nội địa NAPAS chính thức được tích hợp vào Apple Pay đã mở ra một cánh cửa mới. Không chỉ giải phóng thẻ nội địa khỏi quầy thanh toán truyền thống, bước tiến này còn tạo điều kiện để người Việt tiếp cận với một trải nghiệm thanh toán hiện đại, tiện lợi và an toàn như người dùng toàn cầu.
Tuy nhiên, đây mới chỉ là khởi đầu. Ông La Thiên Tứ, Giám đốc Ngân hàng TMCP Lộc Phát (LPBank) Chi nhánh Cà Mau, nhận định: "Ðể giấc mơ về một xã hội không tiền mặt thực sự thành hình, Việt Nam cần tiếp tục mở rộng độ phủ điểm chấp nhận Apple Pay, kết nối thêm ngân hàng phát hành thẻ nội địa và nâng cao nhận thức, thói quen tiêu dùng số trong cộng đồng".
Việc phổ cập Apple Pay cho thẻ nội địa không chỉ đơn thuần là một tiện ích công nghệ mà còn là mảnh ghép quan trọng trong chiến lược tài chính toàn diện quốc gia, gắn với mục tiêu xây dựng hạ tầng số đồng bộ, thúc đẩy tiêu dùng thông minh và nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế số.
Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước, từ năm 2020-2024, tổng lượng giao dịch không tiền mặt tại Việt Nam đã tăng hơn 80%, đặc biệt trong các lĩnh vực như bán lẻ, dịch vụ công và thanh toán cá nhân. Trong bức tranh chuyển đổi số ấy, thẻ nội địa chiếm hơn 80% số lượng thẻ là con bài chiến lược, nếu được phát huy đúng tiềm năng.
Với sự bắt tay giữa NAPAS, Apple và các ngân hàng tiên phong, hành trình đưa thẻ nội địa Việt Nam lên bản đồ công nghệ toàn cầu đã chính thức bắt đầu. Và nếu xu hướng hiện tại tiếp tục được duy trì, người tiêu dùng Việt sẽ không chỉ hưởng lợi từ sự tiện nghi mà còn đóng vai trò trung tâm trong công cuộc chuyển đổi số của đất nước, tiến gần hơn đến một xã hội không tiền mặt an toàn, thông minh và đậm chất công nghệ./.
Việt Mỹ