Thứ ba, 23-12-25 16:15:13
Cà Mau, 32°C/ 32°C - 33°C Icon thời tiết nắng
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Áo trắng ngày xưa…

Báo Cà Mau

Cơn mưa nhỏ hạt dai dẳng do hoàn lưu cơn bão nhiệt đới mới vào bờ làm buổi chiều đến sớm và đường sá vắng người hơn. Ra đến đầu ngõ, Bình dừng lại, đậu xe ép sát vào một sạp bán hàng và đứng dưới cây dù để trống tránh mưa chờ đón đứa cháu ngoại về. Bất chợt, chiếc xe Honda màu đỏ của cô gái từ phía bên kia đột ngột băng ngang đường, chạy lên lề và đậu sát bên cây dù nơi Bình đang trú mưa. Cô gái ấy nhìn Bình một chút rồi chợt nở nụ cười tươi tắn. Bình khẽ gật đầu chào và kêu cô gái đậu xe, vào đứng dưới cây dù với mình cho khỏi ướt, bởi cơn mưa chưa biết bao lâu nữa mới tạnh mà cô gái đang phong phanh trong chiếc áo hai dây màu hạt lựu.
Cô gái làm theo lời Bình. Đến khi vào đứng dưới cây dù đối diện với Bình, cô lại nhìn lần này kỹ hơn vào đôi mắt bối rối của Bình. Hai tay cô choàng hai bên trụ cây dù và nắm hai bàn tay Bình sau khi gỡ điếu thuốc trên tay Bình bỏ xuống, và nói - “Bỏ thuốc đi, hút hoài, hút mấy chục năm rồi, bệnh chết!”... Sau khoảnh khắc ngơ ngác của Bình, cô mới nói, vẫn trong nụ cười tươi tắn và hồn nhiên - “Sự thật là chú vẫn chưa nhận ra con sao?”...


***
Ngôi nhà hai căn, một trệt, một lầu nằm gần chợ quá chật hẹp đối với cơ quan báo gần ba mươi người. Mỗi tuần báo ra hai số tám trang, công việc tất bật hàng ngày đến đêm khuya. Người đến rồi đi vừa khách, vừa người của cơ quan vào ra tấp nập, khó mà nhớ rõ được tất cả mọi người. Qua lời nhắc của cô gái, Bình cũng dần nhớ lại, có điều vẫn chưa nhớ được tên của người đang đối diện. Tòa soạn xưa nay thi thoảng vẫn đón nhiều cộng tác viên nhí. Đó là các em học sinh trung học của các trường trong thị xã đến gởi cộng tác bài vở cho trang học đường. Nhiều em viết rất say mê, tâm huyết và đăng được nhiều bài trên báo. Thường các em đến vào những buổi cố định trong tuần, có lẽ là giờ trống trong thời khóa biểu. Các em đi cùng nhau năm ba đứa, khi thì gởi bài đăng, khi nhận nhuận bút, khi xin tờ báo mới phát hành… Lần nào các em đến cũng rộn ràng cả cơ quan. 
Bình chưa biết phải giải thích với cô gái như thế nào về đời mỗi người trước bao điều đáng nhớ cần quên. Lúc nào đó ngộ ra, bao điều đáng nhớ thì không nhớ hết, những chuyện muốn quên lại không thể quên được trong đời. Rốt cuộc, mình vẫn luôn ngổn ngang trước bao quên nhớ, muộn phiền. Đến khi cô gái nhắc chuyện một hôm cùng nhóm bạn trong lớp đến tòa soạn, trong lúc lên tầng trên, năm ba đứa vừa đi, vừa giỡn trên cầu thang nhỏ hẹp mà lại đứng nên đứa sau cùng vấp bậc thang cắm đầu gối xuống nền gạch, mắt đỏ hoe, suýt khóc. Ngay lúc Bình chờ các cô gái lên hết để xuống thang lầu thì chứng kiến cảnh này và đưa tay cho cô học trò đó nắm lấy, đứng lên. Bình đã nhớ lời nói của mình lúc đưa bàn tay ra trước mặt cô gái - “Nè! Đứng lên đi, đừng nhõng nhẽo nữa!”. Cô học trò lúc đó cũng chống chế - “Đau muốn chết, nhõng nhẽo hồi nào?”. Cô học trò nhỏ áo trắng hồn nhiên ngày nào là cô gái này đây.
Bẵng đi một thời gian, vài ba năm gì đó, Bình thêm một lần gặp cô gái ở bến xe trong đêm cô gái đi TP. HCM để nhận giải thưởng thơ. Đó mới là lần sau cùng gặp nhau. Bình đã đi bên cô gái khi lấy vé ra xe bởi câu chuyện cô gái kể chưa đến hồi kết. Lên xe, Bình ngồi kề bên cô trên băng ghế nghe kể về niềm đam mê thơ của cô, những bài thơ cô thích, tập thơ của cô sắp phát hành… cho đến khi anh lơ xe nhắc xe sắp khởi hành Bình mới nói lời tạm biệt. Bình không có vé!
***
Đó là chuyện của gần 20 năm trước nối đầu, ngắt đuôi không mạch lạc về một người với niềm đam mê văn chương và quyết đi đến cuối con đường đam mê ấy của mình. Cô gái cho hay, sau khi đậu tú tài cô vào đại học, ra trường rồi đi làm, lập gia đình, đã có con, ra thêm 2 tập thơ nữa và cô cũng chỉ nhà của mình đang ở gần đây. Bình không nói lời xin lỗi về chuyện quên - nhớ của mình, lại nói về thời gian đi qua nhanh quá, đến nỗi khi nhớ rồi ngẫm lại, đôi khi mình không nghĩ sự việc đã diễn ra như vậy. Bình chúc cô gái thành công trong công việc và hạnh phúc trong đời sống gia đình với câu nói vui - “Dường như ai cộng tác với báo sau này cũng thành đạt hết trơn hay sao đó!”. Cô gái mau mắn trả lời - “Chuyện đó thì không biết sao có điều hồi đó con ghét chú, bây giờ… con cũng ghét chú! Hồi đó ghét chú vì chú hay ém bài con gởi, không đăng. Bây giờ ghét chú vì trời tối hù mà từ bên kia đường con đã nhận ra chú, trong khi nhắc cả buổi chú còn chưa nhớ con…”. “Trách chi người già!”, Bình chống chế bằng câu nói vui và cả hai cùng cười.
“Nhưng được một điều, tình cảm của bàn tay chú trước sau vẫn ấm áp như ngày nào…”, cô gái nói lời sau cùng trước khi từ giã, bước ra khỏi cây dù. Bây giờ Bình mới hay, nãy giờ đôi bàn tay vẫn chưa rời nhau, cơn mưa do hoàn lưu cơn bão đã dứt tự lúc nào. Điều sau cùng lại cũng không nhớ là hỏi tên cô gái…

Tản văn: Trần Xuân Linh

Tháng mười một, hai ngàn mười sáu

79 thí sinh tham gia Liên hoan Đờn ca tài tử học đường

Tối 19/12, tại Trung tâm Văn hoá tỉnh, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tổ chức khai mạc Liên hoan Đờn ca tài tử học đường tỉnh Cà Mau năm 2025.

Tập huấn xây dựng mô hình trải nghiệm Nhạc trống lớn của người Khmer

Sáng 19/12, tại Nhà sinh hoạt văn hoá ấp Cây Khô, Xã Hồ Thị Kỷ, Phân viện Văn hoá, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch miền Nam phối hợp Đoàn Nghệ thuật Khmer tỉnh Cà Mau tổ chức tập huấn “Xây dựng mô hình trải nghiệm Nghệ thuật Nhạc trống lớn của người Khmer ở tỉnh Cà Mau”. Đoàn Nghệ thuật Khmer tỉnh Cà Mau tổ chức tập huấn “Xây dựng mô hình trải nghiệm nghệ thuật Nhạc trống lớn của người Khmer ở tỉnh Cà Mau”. Dự buổi tập huấn có Tiến sĩ Bùi Thị Hoa, Phó Phân viện trưởng phụ trách Phân viện Văn hoá, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch miền Nam.

Trưng bày triển lãm “Cà Mau - Nơi khắc ghi dấu ấn lịch sử và bản sắc văn hóa phương Nam”

Sáng 15/12, Bảo tàng tỉnh Cà Mau phối hợp với Đảng uỷ, UBND xã An Trạch và Trường THCS Võ Nguyên Giáp tổ chức khai mạc trưng bày triển lãm chuyên đề “Cà Mau - Nơi khắc ghi dấu ấn lịch sử và bản sắc văn hóa phương Nam”.

Một thời hoa lửa

U Minh Hạ mùa sa mưa. Trong cái nắng mới cố xiên mình qua những đám mây đen nặng oằn chực chờ trút xuống, thoang thoảng mùi bông tràm nở muộn.

Biểu tượng hoa cau trong văn hoá Khmer

Hoa cau, biểu tượng thiêng liêng trong hôn lễ của người Khmer, được xem là thước đo phẩm hạnh, phản ánh giá trị văn hoá độc đáo.

Trao thưởng các tác giả đạt Giải thưởng Văn học, Nghệ thuật Phan Ngọc Hiển lần thứ V

Chiều 12/12, UBND tỉnh Cà Mau tổ chức Lễ trao Giải thưởng Văn học, Nghệ thuật Phan Ngọc Hiển lần thứ V. Dự lễ có đồng chí Phạm Văn Thiều, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch HĐND tỉnh và đồng chí Ngô Vũ Thăng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh.

Điểm đến giàu tiềm năng du lịch văn hoá - tín ngưỡng

Toạ lạc tại xã Hưng Hội, chùa Soryaram (chùa Giữa) đã tồn tại gần một thế kỷ và vẫn gìn giữ nguyên vẹn vẻ đẹp kiến trúc cổ truyền, lộng lẫy. Không chỉ là nơi sinh hoạt tôn giáo của đồng bào Khmer, chùa còn là không gian văn hoá đặc sắc, hội tụ nhiều giá trị truyền thống, tạo tiềm năng lớn để phát triển du lịch văn hoá - tín ngưỡng.

Tục thờ Môn thần của người Hoa

Trong tín ngưỡng dân gian của cộng đồng người Hoa tại Cà Mau, tục thờ Môn thần là nét văn hoá đặc sắc, gắn liền với quan niệm về sự an cư, bảo hộ và trấn áp tà khí.

Sắc màu văn hoá Khmer qua Lễ Cầu an

Hằng năm, sau Tết Chôl Chnăm Thmây, đồng bào Khmer tại các phum - sóc trên địa bàn tỉnh Cà Mau lại hân hoan tổ chức Lễ Cầu an (Panh Kom San Srok), một trong những nghi lễ truyền thống quan trọng nhất.

Bồi dưỡng kiến thức văn hoá DTTS cho đội ngũ nhân lực trẻ

Sáng 7/12, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch phối hợp Trường Đại học Bạc Liêu tổ chức hoạt động tham quan thực tế và giao lưu kỹ thuật trình diễn nghệ thuật Khmer tại chùa Xiêm Cán (phường Bạc Liêu).