Thứ sáu, 19-12-25 01:10:59
Cà Mau, 32°C/ 32°C - 33°C Icon thời tiết nắng
Theo dõi Báo điện tử Cà Mau trên

Chơi cá lia thia mùa mưa

Báo Cà Mau

Tuổi thơ của trẻ con quê tôi thường gắn với những buổi chiều tan trường cùng tắm sông đánh trận giả dưới nước, những lần chọi gà trên bờ ruộng hay các trò chơi dân gian như trốn tìm, nhảy dây, ném lon… Nhưng có lẽ thú tiêu khiển mà bọn con nít xóm tôi thích nhất mỗi khi mùa mưa về là chơi cá lia thia.

Ảnh minh họa: Internet

Lia thia là loài cá nhỏ có vảy, màu sắc sặc sỡ, dài bằng ngón tay út trẻ con. Mỗi khi đe dọa đối thủ, con trống thường giương hai kỳ lên trông thật oai. Và nếu hai con trống gặp nhau thì nhất định sẽ xảy ra một trận “thư hùng” quyết liệt, phải có một con bỏ chạy mới thôi. Cũng giống như đá dế, hai con lia thia trống đối đầu với nhau thì được gọi là đá cá.

Ở quê tôi, sau những trận mưa to đến ngập cả những cánh đồng lúa, cá lia thia từ nhiều nơi nương theo con nước lên đồng nhiều vô kể. Để bắt được chúng, chúng tôi thường giậm chân vào các đám cỏ lác có đóng bọt trên đồng và lấy rổ chặn thì sẽ có ngay cá lia thia cả trống lẫn mái.

Đá cá lia thia cũng cần phải có “chiến thuật” hợp lý. Những đứa nào “sành” đá cá sẽ biết rõ nên theo phe nào, trận nào cần phải “chấp nước” hoặc “chấp xác”, nhất là khi cá lia thia đồng đá với cá lia thia lai. Mỗi lần xem đá cá lia thia là bọn trẻ con xóm tôi khoái chí hò reo đến khan cả cổ. Trận đấu sẽ bắt đầu khi cho hai con cá trống vào cùng một keo, chúng lập tức phùng mang, giương kỳ vờn nhau. Sẽ có một con xông lên cắn mạnh vào đối thủ và con kia cũng cắn đáp trả. Những con thiện chiến sẽ nhằm vào đầu địch thủ mà đá. Bọn trẻ chúng tôi khoái nhất là khi nhìn thấy cá nhà đớp được một mảng đuôi, kỳ hay vi của đối phương. Lúc đó, con cá bị dính đòn sẽ mất sức, không còn di chuyển linh hoạt và nhanh chóng bị rượt đuổi, chạy có cờ. Trận đấu kết thúc sau hơn 10 phút, con nào thua trận sẽ được bắt ra và thả xuống ao để dưỡng thương.

Để có được những con cá lia thia chiến đấu tốt đôi khi lũ trẻ phải chịu khó lặn lội tìm hết cánh đồng này đến cánh đồng khác. Có được cá tốt rồi còn phải chăm sóc, nuôi dưỡng. Bọn trẻ thường truyền nhau bí quyết nuôi cá chiến là cho cá ăn lăng quăng non, trùn chỉ và phải thay nước một tuần mấy lần. Ngoài ra còn phải thường xuyên cho cá trống “đá bóng” với nhau. Vất vả là thế nhưng đứa nào cũng vui với công việc chăm sóc cá này.

Dù bây giờ mỗi đứa đều đã trưởng thành, nhưng chúng tôi vẫn không quên được những trận đá cá lia thia hấp dẫn, đầy kịch tính của ngày xưa.

Lê Văn Xuân

Điểm đến giàu tiềm năng du lịch văn hoá - tín ngưỡng

Toạ lạc tại xã Hưng Hội, chùa Soryaram (chùa Giữa) đã tồn tại gần một thế kỷ và vẫn gìn giữ nguyên vẹn vẻ đẹp kiến trúc cổ truyền, lộng lẫy. Không chỉ là nơi sinh hoạt tôn giáo của đồng bào Khmer, chùa còn là không gian văn hoá đặc sắc, hội tụ nhiều giá trị truyền thống, tạo tiềm năng lớn để phát triển du lịch văn hoá - tín ngưỡng.

Tục thờ Môn thần của người Hoa

Trong tín ngưỡng dân gian của cộng đồng người Hoa tại Cà Mau, tục thờ Môn thần là nét văn hoá đặc sắc, gắn liền với quan niệm về sự an cư, bảo hộ và trấn áp tà khí.

Sắc màu văn hoá Khmer qua Lễ Cầu an

Hằng năm, sau Tết Chôl Chnăm Thmây, đồng bào Khmer tại các phum - sóc trên địa bàn tỉnh Cà Mau lại hân hoan tổ chức Lễ Cầu an (Panh Kom San Srok), một trong những nghi lễ truyền thống quan trọng nhất.

Bồi dưỡng kiến thức văn hoá DTTS cho đội ngũ nhân lực trẻ

Sáng 7/12, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch phối hợp Trường Đại học Bạc Liêu tổ chức hoạt động tham quan thực tế và giao lưu kỹ thuật trình diễn nghệ thuật Khmer tại chùa Xiêm Cán (phường Bạc Liêu).

Đánh thức tiềm năng du lịch từ bánh dân gian người Hoa

So với các dân tộc anh em khác, cộng đồng người Hoa tại Cà Mau sở hữu nhiều nghề truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa, trong đó, nghề làm các loại bánh dân gian có nguồn gốc từ Trung Quốc. Những loại bánh này không chỉ mang hương vị đặc trưng mà còn hàm chứa nhân sinh quan sâu sắc, thể hiện ước vọng về trường thọ, phúc - lộc - an khang.

Sắp xếp, tinh gọn các tổ chức văn học nghệ thuật các dân tộc thiểu số

Sáng 6/12, tại tỉnh Cà Mau, Hội Văn học nghệ thuật (VHNT) các dân tộc thiểu số (DTTS) Việt Nam tổ chức Hội thảo sắp xếp, tinh gọn, hợp nhất các tổ chức VHNT các DTTS, thống nhất trong đa dạng.

Quảng bá quê hương tươi đẹp

Nhiếp ảnh gia Nguyễn Ðông Xuân (nghệ danh Nguyễn Xuân) đến với nhiếp ảnh từ năm 1984, thời kỳ còn sử dụng máy ảnh chụp phim đen trắng. Từ năm 1987-1990, anh là bộ đội tình nguyện làm nghĩa vụ quốc tế, phóng viên chiến trường (chuyên đề tài liệu, tư liệu) ở nước bạn Campuchia, Sư đoàn 330 thuộc Mặt trận 979, Quân khu 9.

Lan toả văn hoá Khmer trong học đường

Giữa trung tâm xã Đá Bạc, nơi có hơn 700 hộ đồng bào Khmer sinh sống, Trường Phổ thông dân tộc nội trú - THCS Danh Thị Tươi trở thành điểm sáng trong hành trình gìn giữ và lan toả giá trị văn hoá truyền thống. Là trường nội trú THCS duy nhất của tỉnh Cà Mau dành cho học sinh Khmer, nơi đây không chỉ truyền đạt tri thức mà còn nuôi dưỡng bản sắc dân tộc, để văn hoá Khmer được tiếp nối bằng sự trân trọng và tự hào.

Chùa Pôthi Thlâng: Điểm tựa tín ngưỡng, an sinh

Được xây dựng từ năm 1889, chùa Pôthi Thlâng (còn gọi là chùa Tập Rèn, toạ lạc tại xã Thới An Hội, TP Cần Thơ) là một trong những cơ sở Phật giáo cổ kính gắn liền với lịch sử vùng đất Kế Sách, tỉnh Sóc Trăng (cũ).

Sla Tho - Nét thiêng trong văn hoá Khmer

Trong các dịp lễ hội, cưới hỏi hay nghi thức tôn giáo của đồng bào Khmer Nam Bộ thường có những tháp hoa rực rỡ được tạo tác tỉ mỉ từ thân cây chuối và hoa, đặt trang trọng nơi bàn thờ. Đó chính là Sla Tho - vật phẩm cúng dường quan trọng bậc nhất, được xem là "linh hồn" trong đời sống tâm linh của người Khmer.